Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

belffast

belffast

Wrth arwyddo Cytundeb Belffast (neu Gytundeb Gwener y Groglith) roedd prif bleidiau gwleidyddol y gogledd, a holl bobl Iwerddon trwy refferendwm ddiwedd mis Mai eleni, yn derbyn y lle blaenllaw a roddwyd i'r Wyddeleg yn y Cytundeb.

Er y cyfeiriad yng Nghytundeb Belffast at ieithoedd eraill, i bob pwrpas siartr hybu'r Wyddeleg yw'r adran sy'n delio ag ieithoedd.

Yn arwyddocaol cyhoeddwyd codi'r gwaharddiad hwnnw ddiwedd 1992 gan Syr Patrick Mayhew, a hynny fel rhan o'r negodi manwl rhwng y Llywodraeth Brydeinig a Sinn Féin a arweiniodd at gadoediad cyntaf yr IRA a'r broses heddwch a gynhyrchodd Gytundeb Belffast.

Ychydig bach o ffantasi ar fy rhan i yw hyn, efallai, ond rwy'n grediniol fod gan Gymdeithas yr Iaith ran fechan yng Nghytundeb Belffast.

Gwyddel yw David Gepp, wedi'i fagu yn Belffast, on dwedi byw am yr ugain mlynedd diwethaf yn Llanerfyl, yn yr hen Sir Drefaldwyn.

Yn un llun gwelir sgrîn deledu yn dangos gweddillion tþ a chwalwyd mewn ffrwydrad - tþ un o fodrybed david Gepp un Belffast, a oedd yn ffodus i beidio â bod yno ar y pryd.

Roedd crwydro Belffast fel ffotograffydd ar ymweliad yn hytrach nag fel brodor yn ei alluogi i edrych ar y sefyllfa gyda gwrthrychedd newydd.