Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

brofiadau

brofiadau

Ni all neb anghofio'i brofiadau trist a llon, tawel a chynhyrfus, tra bo'r cof yn effro a'r gydwybod yn fyw.

Ond bellach mae yna brofiadau mwy diweddar sy'n rhan o gynhysgaeth y ddwy garfan ieithyddol.

Gan ystyried pwysigrwydd y sylwadau hyn, cytunwyd mai'r nod o ddysgu Cymraeg fel ail iaith yn yr ysgol gynradd oedd: "rhoi amrywiaeth o brofiadau addysgol yn y Gymraeg am gyfnod helaeth o bob dydd, o'r flwyddyn gyntaf yn yr ysgol gan gymryd i ystyriaeth gyraeddiadau gwahaniaethol y disgyblion" Cytunwyd: a) bod angen rhagor o fyfyrwyr yn y Colegau Addysg â diddordeb mewn dysgu ail iaith; b) bod angen trochiant llwyr yn yr ail iaith mor gynnar â phosibl ac nad yw ugain munud y dydd o ddysgu ail iaith yn ddigonol; c) bod angen gosod lefelau cyrhaeddiad graddedig a fyddai'n sicrhau dilyniant a chynnydd.

Mae ei hangen arno i fynegi ei anghenion a'i ddyheadau, ei brofiadau, ei deimladau a'i freuddwydion ac yn sgîl hynny fe ddaw yn gyfrwng i rannu'r meddyliau hynny.

Ac ar ôl ei brofiadau yn yr ogof, doedd Geraint ddim am fod mewn unlle caeedig am hir iawn.

Atgofion ceidwad carchar am holl brofiadau ei yrfa.

Maent yn amserol am iddynt ystyried y cwricwlwm fel uned gyfan sy'n cynllunio fod rhaglen waith unigol pob plentyn yn broses o brofiadau gweithredol.

Yng Nghymru mae'r cwricwlwm i blant dan bump yn adlewyrchu materion Cymreig drwy gyfrwng yr iaith a thrwy brofiadau sy'n arwain plant ifanc at ymwybyddiaeth o Gymreigrwydd eu cymuned arbennig nhw, eu milltir sgwar.

Mae sut i drosglwyddo'r gofynion ymhob pwnc yn brofiadau dysgu effeithiol yn fater i ysgolion ac athrawon eu hystyried.

Yr ail oedd Elwyn Evans, mab Wil Ifan, a oedd wedi llunio pryddest afaelgar, gref am ei brofiadau fel milwr yn yr Ail Ryfel Byd.

Mae'r cwricwlwm dan bump yn cyfeirio at yr holl brofiadau a ddarperir gan ysgol, yn ymwybodol ac yn anymwybodol, ac sy'n hybu datblygiad y plentyn cyfan.

Defnydd crai gwyddoniaeth, yn ei farn ef, yw'r casgliad o brofiadau, sylwadau, a mesuriadau.

Caf brofiadau go amheuthun yn fy henaint, a diolch amdanynt.

Cerddi eraill: Yr ail oedd Elwyn Evans, mab Wil Ifan, a oedd wedi llunio pryddest afaelgar, gref am ei brofiadau fel milwr yn yr Ail Ryfel Byd.

Y mae hi hefyd yn teimlo ac yn ewyllysio; mae ganddi brofiadau esthetig a moesol; gwyr fod haenau economaidd a gwleidyddol i'w bodolaeth.

Ymhlith y siaradwyr diddorol (gan gynnwys John Jones, Rhaeadr Gwy, a gyrhaeddodd ei gant oed) y bu+m yn sgwrsio â nhw, yr oedd un â chanddo stori ddiddorol am ei brofiadau fel labrwr yn helpu i adeiladu'r argaeau dwr.

Lle gwelir gwerth yn y disgyblion i gyd, mae ymdeimlad o falchder yn yr amrywiaeth o brofiadau, diddordebau a chyraeddiadau amrywiol.

Stori wahanol oedd ei brofiadau erchyll yn garcharor yn y dwyrain pell yn ystod y rhyfel yn erbyn Japan.

Y mae'n ei wrthgyferbynnu gyda beirdd clasurol y traddodiad mawl, hwynt-hwy yn eu cyrndeithas' sefydlog a threfngar' yn dal mai' peth qmdeithasol' oedd barddoniaeth; a Williams yn fardd' ei brofiadau'i hun'.

Ni allaf sôn am sefydlu Canolfan y De heb gyfeirio at brofiadau arbennig iawn a gefais fy hun wrth ymwneud â'r Weinidogaeth Gyfryngol ac â'r Crist presennol - profiadau sydd wedi cyfoethogi fy mywyd ysbrydol.

Diolchir iddo am rannu ei brofiadau gwerthfawr ‘'r dosbarth.

Ers y dyddiau hynny hefyd mae arfer o weithio mewn mwy nac un iaith yn fwy cyfarwydd ac mae'r cyd-destun gwleidyddol Ewropeaidd a byd-eang yn caniatáu i ni elwa o brofiadau gwledydd eraill yn hwylus.

Roeddwn wedi edrych ymlaenyn arw at fy ngwyliau sgio cyntaf a dyma fi ar gychwyn wythnos o brofiadau newydd ar ol siwrnai faith a phum awr o gwsg.

(f) Mae modd profi'r dyfroedd heb rwymo'n hunain i lwybr arbennig - gallwn droi yn ôl, heb i hynny fod yn drychineb, ac yn wir yn aml cawn elw o'r fath brofiadau.

Nid oes amheuaeth na fu gan ardal Penllyn, holl natur a naws y wlad a'i hiaith, ddylanwad anhraethol ar ei ieithwedd, ar y ffordd y syniai am fodolaeth a'r ffordd y dehonglai arwyddocad ei brofiadau hen a newydd.

Hynny yw, sinthesis o brofiadau gwahanol, oedd yn gwbl amherthnasol cyn iddo eu crisialu a'u patrymu.

Ar fore Sul yn ddiweddar, cafodd cynulleidfa Penuel y fraint o wrando ar Dewi yn siarad am ei brofiadau yn ystod yr etholiad ac ymsefydliad Nelson Mandela fel Arlywydd.

Yn sgîl y Ddeddf Diwygio Addysg, arfaethir cynnig i ddisgyblion ysgolion cyfrwng Saesneg yn bennaf brofiadau cyfrwng Cymraeg, fel y bo modd iddynt ennill hyfedredd lawnach nag erioed.

Trwy ymdebygu i'w 'gwell' yr oedd profi eu gallu, nid trwy lenydda'n 'wreiddiol' neu'n feiddgar am brofiadau'r gweithwyr," meddai.

Wedi darllen y gyfrol hon o ddeuddeg stori fer gan Marlis Jones, bûm yn ystyried a roddwyd i mi unrhyw brofiadau a adawodd argraff arnaf; a gynhyrfwyd ynof unrhyw deimladau neu emosiynau a fydd yn aros gyda mi.

Gan ystyried pwysigrwydd y sylwadau hyn, cytunwyd mai'r nod wrth ddysgu Cymraeg fel ail iaith yn yr ysgol gynradd yw: "rhoi amrywiaeth o brofiadau addysgol yn y Gymraeg, am gyfnod helaeth o bob dydd o'r flwyddyn gyntaf yn yr ysgol, gan gymryd i ystyriaeth gyraeddiadau gwahaniaethol y disgyblion" Er mwyn cyrraedd y nod hwn rhaid gofalu nad yw'r label ail iaith yn gostwng disgwyliadau.

Disgrifir ei brofiadau yn y carchar yn ystod y Rhyfel Byd cyntaf fel gwrthwynebydd sosialaidd i'r rhyfel.

canolbwyntir yn hytrach ar ymwybyddiaeth y bardd ac ar ei brofiadau ysbrydol.

Ar gorn ei enw da fel gof y cafodd Hadad gyfnodau byr o brofiadau rhywiol, gyda merched o'r tu allan i'r llwyth, wrth gwrs.

Wrth deithio ymlaen fe rydd Duw brofiadau ac arweiniad pellach fydd yn ein gallogi i benderfynu'r cam nesaf.

Yn yr ardaloedd gwledig mae llawer ohonynt heb brofiadau cyn-ysgol.

Cyfrol yn adrodd rhai o brofiadau'r arlunydd enwog.

Yn yr unfed ganrif ar bymtheg, sef canrif y gerdd 'Calanmai' gan fardd anadnabyddus, fe edrychid ar holl brofiadau'r ddynoliaeth yng nghyd-destun cylchdro'r tymhorau a chyd-ddibyniaeth bywyd a marwolaeth.

Yn drydydd, dyma bobl oedd wedi mynd trwy brofiadau mawr, ac wedi dioddef oherwydd eu safiad o blaid yr efengyl.

Gellir casglu gwybodaeth yn effeithiol iawn hefyd trwy brofiadau ein grwp cydradd.

Mae meithrin grwpiau o'r fath felly yn bwysig - a) er mwyn cyfnewid profiadau cydymdeimladol seiliedig ar wir brofiadau.

Ysgolion cyfagos yn cydweithio ac yn cronni adnoddau i sicrhau'r ystod ehangaf o brofiadau addysgiadol a chysylltiadau cymdeithasol i ddisgyblion tra'n cadw'r addysg o fewn y gymuned leol.

Y bwriad yw cysylltu'r iaith â gwahanol brofiadau a bydd gweithgareddau perthnasol yn cael eu cynnwys yn y fwydlen iaith - megis gwaith llaw amrywiol, chwaraeon, symudiadau,g waith dramatig, ayb.