Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

brutus

brutus

'Roedd y pwyslais ar hynafolrwydd yr iaith yn rhan o gred ehangach, sef y gred fod i'r Cymry dras anrhydeddus, gogoneddus yn wir, tras y gellid ei olrhain yn ol i hanes Brutus yn dianc o Gaerdroea; 'ni, kenedlaeth y Bryttaniaid o oruchel fonedd Troia', yng ngeiriau'r croniclwr Ifan Llwyd ap Dafydd.

'Rhoddi y vagabond pass i'r Jacs fynd ati i syllta', oedd hyn yng ngolwg Brutus, a synnai fod gweinidog mor uchel ei barch â Phylip Griffiths wedi'i iselhau ei hun drwy gymeradwyo'r arfer.J Dwg hyn ni at gymwysterau'r gweinidog ymneilltuol yn hanner cyntaf y bedwaredd ganrif ar bymtheg.

Nodwn yn unig mai elfennau sylfaenol yr hanes, gan ddilyn Sieffre o Fynwy yn ei Historia Regum Britaniae, oedd y chwedl-darddiad am Brutus, yr hanes am Gystennin yn Rhufain, hanes Arthur a'r brwydro yn erbyn y Saeson, gan gynnwys digwyddiadau megis Brad y Cyllyll Hirion.