Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

cadw

cadw

all neb wadu, er bod yr ordeinio'n hollol anorfod, eto perigl yr ordeinio, perigl mynd yn gyfundeb ar wahan, ydy ei bod hi/ n haws llithro oddi wrth yr hen Erthyglau, yr hen Homiliau, rhoi llai o bwys arnyn-nhw, cymryd haearn y ffrwyn rhwng ein dannedd, penderfynu pynciau credo heb gadw mewn cof mai etifeddiath ydy'r Ffydd, ac mai cadw'r ffydd, traddodi, ydy swydd pregethwr, nid ymresymu'n rhydd.

Un o'r problemau y sonir amdano gan Herriot yn ei Iyfr yw am wraig weddw oedd yn cadw dynewaid (deunawiaid yn yr hen Iyfr).

Bydd hyn yn cadw'r ffrwyth rhag cael ei faeddu gan bridd ar ôl cawodydd o law.

Daeth pobl yr ardal i wybod am yr helynt, a chynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus lle y pasiwyd yn unfrydol gan lywodraethwyr a rhieni'r ysgol i bwyso fod Waldo'n cael cadw ei le.

Olion afonydd Ond maentumir nad oedd Mawrth yn rhewllyd trwy gydol ei hoes oblegid yn ystod ei dyddiau cynnar credir fod yma gynhysgaeth gref o nwyon yn byrlymu o fynyddoedd tanllyd ar hydddi gan greu atmosffer trwchus o'i gylch ac yn cadw gwres yr haul rhag dianc ac o'r herwydd yn codi tymheredd arwynebol y blaned.

Un peth yw i'r Cristion gredu bod rhaid cadw a chryfhau bywyd y genedl; peth arall yw gweithredu'n effeithiol i'w gadw.

Mae nifer ohonynt wedi eu cadw yn y ddalfa ers 3 mlynedd yn aros i'r heddlu a'r barnwr Laurence Le Vert, sydd â'i harbenigedd ym maes y frwydr yn erbyn ETA, gasglu tystiolaeth.

Ni fydde gwleidyddion ond yn gwneud pethau'n waeth, yn ei dyb ef, a'u lle nhw oedd cadw'r gem gydwladol i fynd ymhell oddi wrth lefel gwir anghenion y bobl.

Ef yn alto a minnau'n soprano, er na fyddai sicrwydd y byddem yn cadw at ein llinell gerddorol o gwbl.

Cyn dyfod y gyfundrefn hon yr oedd cadw'r heddwch yn gyfrifoldeb yr ustusiaid.

Fe'i defnyddid gan wrachod yn eu swynion ac felly os darganfyddid un mewn tusw o flodau Calan Mai fe'i teflid ymaith ar unwaith.Cyfeiria'r enw arall - Mantell y forwyn - at siap y blodau a'r hen arferiad o daenu mentyll ar lwyni i sychu yn y gwanwyn cyn eu cadw tan y gaeaf.

Neidiodd y cerddwyr o'r ffordd i ben y palmant wrth i'r gyrrwr gwelw frwydro i geisio cadw'r lori ar y ffordd.

"Rydym wedi cadw cymeriad y tai." Dywedodd, hefyd, fod y Cyngor yn falch o'r un math o waith adnewyddu a wnaethpwyd yn ardal Hirael, Bangor, lle roedd y tai yn edrych yn amrywiol, ac nid yn undonog o gwbl.

Wynebodd ef Hywel Greulon unwaith eto a gofyn, 'Sut y gwyddon ni y byddi di'n cadw dy air?'

Oni ddaw galw am ein gwasanaeth mewn byr amser, ni fydd diben o gwbl i'n cadw yma mewn dillad milwrol.

Nid oes unrhyw dystiolaeth bod William Jones wedi cadw fawr o gysylltiad a Mon nac a Chymru, ond yr oedd ganddo gryn ddiddordeb mewn materion Cymreig.

Bid a fo am hynny, mae'r gair Cymraeg 'awen' yn nes o ran ei ystyr i ysbrydoliaeth nag ydyw dychymyg, ac onid wyf yn camgymryd, 'roedd Waldo'n ffyddlon i ryw gynneddf yn ei natur wrth ddewis y gair hwn, ac wrth wneud, 'roedd yn gallu cadw'r hyn a oedd yn werthfawr yn ystyr y gair 'Imagination' i Blake heb gael ei lluddias gan rai o ragdybiaethau'r meddwl diweddar am y dychymyg.

Brawddeg bwysica'r iaith ydyw o safbwynt cadw'r iaith fel iaith i'r dyfodol, o safbwynt ennill y tir a gollwyd yn ôl, o safbwynt buddugoliaeth ym myd dysgu.

Ac mae hynny'n siŵr o fod yn wir, ac yntau wedi bod yn cadw garej yn Llanystumdwy, ger Cricieth, am flynyddoedd yn ystod y pumdegau a'r chwedegau cynnar.

"Cymrwch," medda fi, "fy mod i allan ar noson dywyll, a bod yna rywun yn intyffirio hefo fi - rhyw hen genod drwg neu rywbath felly - caniata/ u fy mod i'n gallu cadw fy nwylo i mi fy hun, mi fydda i'n chwythu hon, ac os y clywch chi hi, mi fydda i'n disgwyl i chi olwng pob dim a rhedag ata i."

Cadw eich Gwaith Fe ddylech gadw eich gwaith yn fynych, mae hyn yn lleihau'r posibilrwydd ichwi golli eich campwaith am byth.

Roedd hi'n anodd cadw eich cartref fel pin mewn papur pan oedd defaid neu ychen yn byw ynddo hefyd.

Ac egwyddor gyntaf ceidwadaeth yw ymwrthod â phob chwyldroad, cadw llinyn bywyd cymdeithas yn gyfan a didor, parchu yn fwy na dim arall mewn bywyd draddodiadau'r genedl.

Fel y dywedodd Golygydd Y Cymro mewn cyswllt arall, "Yr eliffant a'r morfil yn unig o holl greaduriaid Duw sydd i'w cadw, fe ymddengys." Yr oedd y dwr llwyd yn fy mhiser yn dechrau gloywi tipyn erbyn hyn; dechreuwn sylweddoli nad diben coleg diwinyddol oedd wynebu problemau trydanol yr oes, ond rowndio'r traddodiad fel llechgi, "heb ofal am y defaid"; un o ddyfeisiadau'r Ffydd i ffoi rhag ffaith, mewn gair.

Amcan y Blaid Genedlaethol yw - nid cadw'r Gymraeg fel ffetish yng Nghymru - ond ci gwneud hi'n bosib i bob Cymro fyw bywyd llawn, gwaraidd, dedwydd, cain.

Yn cadw'r fflam ynghyn.

Pam lai clwb Judo, aerobics, cadw'n heini, clybiau ieuenctid, Sgowtiaid, dosbarthiadau nofio etc yn Gymraeg?

I ychwanegu at y dryswch, y mae mwy o Saeson yn flynyddol yn prynu siopau yn y Gymry wledig, yn cadw tai bwyta a gwestai, yn sefydlu meysydd carafanau a chrochendai.

Ac o achos hyn a rhesymau eraill, yr ydym mewn llawer lle wedi cadw'r ymadroddion Hebraeg, er y gallant daro braidd yn chwithig yng nghlustiau y rheini nad ydynt wedi ymarfer yn dda â hwy ac ymddigrifo hefyd yn ymadroddion persain yr Ysgrythurau Sanctaidd.

Ymysg yr hyfforddiant allanol cafwyd cyrsiau ar ddefnyddio meddalwedd cyfrifiadurol, gwerthuso, cynllunio gofal cymdeithasol, codi arian, cadw llyfrau ac ar oblygiadau'r Ddeddf Plant.

Y Gwarchodwyr yw'r unig rai sydd yn gwybod beth sy'n digwydd yn y byd, ac yn cadw cyfrinachau technoleg.

Yn yr ail ran hon, ceid cutiau bychain crynion ag arnynt do o wellt neu frwyn ­ byddai eu lloriau'n is na'r ddaear oddi amgylch er mwyn cadw'r tŷ'n gynnes ac o afael y gwyntoedd.

Lloyd George yn cael problemau oherwydd y penderfyniad i rannu Iwerddon yn ddwy, ac yn ffurfio'r garfan Heddlu Prydeinig Black and Tans i geisio cadw trefn.

Byddwn yn cadw mewn cysylltiad cyson â nhw ac yn monitro'r sefyllfa yng ngwahanol ardaloedd Cymru.

Awgryma'r hanesion amdano ei fod yn gartrefol ddigon ymhlith dynion yng ngweithdy'r teiliwr neu yn y dafarn, ond ei fod yn cadw merched hyd braich trwy feithrin fa‡ade o gwrteisi cellweirus neu trwy eu hanwybyddu.

Symudodd ymlaen gan ofalu cadw i'r un cyflymdra â'r dorf, er ei fod o'n teimlo fel rhedeg a rhedeg er mwyn cyrraedd ei gartre a'i daid a'r llyfrau.

Mae'n drueni bod Fidel ei hun wedi cadw'r fath reolaeth ac awdurdod llwyr dros ei wlad.

Dylaswn fod wedi dweud eu bod yn gorfod iwsio dwr hefo'r tyllu yma er mwyn cadw'r ebill rhag poethi.

Cyn i'r llawenhau fedru cychwyn o ddifrif mae LIWSI yn ymryddhau oddi wrth y grwp sy'n cadw reiat a chamu y tu allan i'r ty unwaith eto.

Disgrifiodd ei hun fel 'meddwyn gwaeth nag erioed' erbyn hyn--câi ei gyflog gan y porthmon wedi cyrraedd pen y daith, a byddai'n meddwi, yn cadw cwmni drwg a bron bob tro byddai'n deffro a chanfod bod ei bres wedi'u dwyn.

Mae ei gyfaill yn cadw llygad barcut ar dy gydgarcharorion sydd wedi eu gorfodi i sefyll yn erbyn y wal ar ochr bella'r gell.

Cadw'r capten yng nghanol y cae a chadw Scott Quinnell i ganolbwyntio ar eu chwarae ymysg y blaenwyr.

Yr hyn sydd eisiau i ti ei wneud ydi cadw rhai ohonyn nhw'n fyw ac yna gwneud cawl hefo'r gweddill.

Ers mis Ionawr, mae gan yr heddlu alluoedd mwy eang nag erioed i gymryd pobl i'r ddalfa, ac i'w cadw yno, i'w chwilio, i'w holi, ac i'w cyhuddo.

Llwyddes i ffeindio Craig drw fy mowyd." Ymlaen wedyn: "Wen i'n darllen y Beibl drwddo o'r dechre i'r diwedd pan wên i ar y môr ond nawr fydda i yn cadw at y Salme a'r Testament Newydd.

Unig gŵyn Caradog Huws, Caeau Gleision, ynglŷn â'r bysys oedd nad oeddynt yn cadw at yr un amser bob dydd.

Mae'r Adran Dechnegol yn cadw llygaid ar safleoedd megis harbwr Pwllheli.

GLWAD WYLLT Dywed yr awdurdodau gorau mai'r mynyddoedd gwlyb hyn a'r tir sobr o sal sydd yn Urmyc gan mwyaf, sydd wedi cadw'r iaith yn fyw.

Wedi marw ei rhieni, fe aeth Miss Thomas i gadw cartref i'w hewythr i Lanfaircaereinion, yntau hefyd yn cadw siop wlan, ac wedi iddo yntau farw, fe ddaeth Miss Thomas i fyw y rhan olaf o'i hoes yn y Felinheli.

(Y miwsig yn ergydio drwy'r pared.) Mewn gwirionedd, y rheswm rw'i'n cadw'r lle'n daclus ydi am fod fy ffrind gore fi, Sara, hefyd yn hoffi pethe'n daclus.

Wyneb 'mor sur â phot llaeth cadw' sydd gan Huw yn y stori 'Gobaith', ac i Poli, mae'r nam ar y diwrnod y bu'n dyheu amdano 'fel pry du wedi disgyn i lefrith' ('Mis Medi').

Soniai am streic setiwrs yng Ngogledd yr Unol Daleithiau, a phob setiwr yn y De'n cyfrannu tair doler yr wythnos at eu cadw allan.

Oni fyddai'n well iddo fyw bywyd tawel, parchus yn helpu ei dad bob nos ac yn cadw'n glir o drybini?

Fel yn bennaf oll y cadwasom yr ystyr a llafurio bob amser i'w adfer yn gwbl gywir, felly yr ydym â'r parch mwyaf wedi cadw priod ddull y geiriau yn gymaint ag i'r Apostolion wrth lefaru wrth y Cenhedloedd ac ysgrifennu atynt yn yr iaith Roeg eu cyfyngu eu hunain i ymadrodd bywiog yr Hebraeg yn hytrach na mentro ymhell trwy ystwytho eu hiaith i lefaru fel y llefarai'r Cenhedloedd.

Byddai pobl y Cwm, fel pobl pob Cwm y dyddiau hynny, yn "Cadw Dyletswydd".

Mam hwnnw mewn côt croen dafad tu ôl i'r gwydr, yn syllu a rhythu wrth wylio'i bachgen bach gwyn hi'n nofio'n ofnus ar hyd a lled Pwll yr Ymerodraeth, a dau lamhidydd bach du'n nofio o'i amgylch ac ar 'i draws, er mwyn cadw golwg arno fe!

Roedd hon yn fuddugoliaeth bwysig i Gaerfyrddin, un sy'n cadw'u gobeithion yn fyw am le yn wyth ola'r Cwpan.

Breuddwydiodd freuddwydion parchus heb sylweddoli mai'r rheini yw'r anoddaf i'w cadw.

ATHREITUS Am athreitus y mae Urmyc fwyaf enwog - y glaw eto, ac mae rhai o'r bobl stiff sy'n byw yno yn cadw math o wyliau od iawn.

Y syndod, efallai, yw na fydd Diego Dominguez yn cadw cwmni iddyn nhw.

Y peth pwysig yw fod pobl yn cofio pwynt canolog y stori - cofiwch eich bod chwithau'n cadw eich gair!

Pan enillodd Kalinnikov ysgoloriaeth i astudio cerddoriaeth ym Moscow roedd mor dlawd nes y bu'n rhaid iddo chwarae'r ffidil, y basŵn a'r tabwrdd ar strydoedd y ddinas er mwyn cadw corff ac enaid ynghyd.

Yr oedd adwaith greddfol, naturiol pob un i gyfeiriad niwtraliaeth, beth bynnag oedd eu bam am iawnderau polisi%au'r gwahanol wledydd, er i nifer ohonynt fethu cadw eu niwtraliaeth heb ei threisio.

Wedyn, fe wnaethon nhw raglen cadw'n heini personol i bob un ohonom, ar gyfer ymarfer adre.'

Ni fyddai'n bosibl o dan y drefn hon i ni warchod swyddogaeth arolygol PDAG, sef y dyletswydd i gynnig cyngor i'r system trwy adrodd ar y ddarpariaeth, gan ddinoethi'r sefyllfa fel y mae, gan gynnwys a yw'r Gweinidogion wedi cadw at eu haddewidion deddfwriaethol.

Drwy gyfrwng y dechnoleg lanwaith hon, mae muriau'r geudai yn cael eu cadw'n foel a diaddurn - ac anniddorol.

Maen nhw'n gwrthod dadl yr Eisteddfod fod rhaid cadw'r enw swyddogol er mwyn diogelu statws elusennol y Brifwyl a ffynonellau ariannol.

Ond mae'n rhaid cadw mewn cof bod y mudiad rhamantaidd yng Nghymru yn ffynnu ar adeg o newid chwyldroadol yn y gymdeithas, o ddiwydiannu cyflym, a symud poblogaeth, hagru'r tir, o newidiadau ym myd crefydd ac iaith.

Nid meithrin dosbarth dethol o ddysgedigion a fynnai ef, ond cadw gwerin Cymru'n grefyddol a'i gwneuthur yn ddarllengar a goleuedig.

Er mwyn gwerthfawrogi beth oedd yn ysgogi'r brwydrau, rhaid cadw rhai pethau mewn cof.

Weithiau fe fyddai hi yng ngharchar Degannwy yn cadw cwmni i'w gwr, yr arglwydd Gruffudd, neu bryd arall yn pledio'i achos efo gelynion y Tywysog.

Yr arweinydd cyntaf oedd Mr Goronwy Jones, dyn gweithgar yn yr ardal oedd yn gweithio yn y Ffatri Laeth yn Rhydygwystl ac yn cadw siop gyda'i wraig ym Mynydd Nefyn.

Ychydig bellach, dybiwn i, sy'n cadw'n ddeddfol at yr arfer.

Roedd nifer o rieni yn yr ardal wedi cadw'u plant o'r ysgol.

Tuedd yr Esgob Morgan mewn rhai mannau oedd cadw'n rhy glos at yr idiom Hebraeg.

Iddyn nhw, ffordd o ddial ar droseddwyr yw eu carcharu a'u cadw dan glo lle na allant amharu ar weddill cymdeithas.

Mae gwyddonwyr yn wastad yn cadw cofnod o'r cynlluniau ymchwil am y rheswm hwn, felly beth am i chwi wneud yr un peth?

Rhoddodd yntau getrisen iddo gan ddweud mai honno fyddai'r olaf gan ei fod eisiau cadw rhai i'w rhoi i dad Catherine Pierce.

Torrodd y llinyn brau a fu'n cadw rheolaeth ar dymer Dilwyn.

Dileodd y rhain lawer iawn o ddiflastod beunyddiol y gorchwylion cyffredin - golchi, glanhau, gwresogi, smwddio, coginio, cadw bwyd, ac i mi eillio, oedd yn gas beth gen i a fy nhad, gyda'r asarn hen ffasiwn.

"Gyda'r stori fer, mae'n rhaid ergydio'n uniongyrchol, cadw'r tyndra'n gyson, creu amrywiaethau'n gynnil a delicet tu hwnt (os am greu amrywiaethau o gwbl) a sicrhau fod y cynnyrch terfynol mor orffenedig â thelyneg neu englyn.

Sut felly mae helpu pobl, a'u cadw allan o grafangau'r siarcs?

'Fedri di ddim gneud dipyn o beintio dy hun neu gal y plant 'ma i neud rwbath at 'u cadw?'

Apelia at y gorffennol anailadroddadwy, a 'trac hanes', gan dderbyn disgrifiad Waldo Williams o'r genedl - 'Cadw tŷ mewn cwmwl tystion'.

Y broblem yw cadw'n fyw tan y gwanwyn.

Felly hefyd y mes wedi eu rhostio a'u cadw mewn dysgl o bren derw.

Cadw golwg ar gynyrchiadau Newyddion a Materion Cyfoes y BBC fel y maent yn effeithio ar gynulleidfaoedd yng Nghymru.

Mae'r mesuriadau yma yn rhoi syniad da pa anifeiliaid sydd dewaf a pha rai y dylid cadw ar gyfer magu.

Mae siocled, hefyd, medda Huw, yn cynnwys theobromine sy'n cynhyrchu endomorffinau yn yr ymennydd fedar eich cadw chi i fynd yn well na bagiad chwarter cant o brūns.

a) Dylid cadw allanfeydd tân yn glir ac yn rhydd rhag unrhyw rwystr bob amser.

Rhoddodd y darnau'n ôl yn y cadw-mi-gei a'i bwyso yn ei law.

'Y nhw oedd yn cadw'r Madriaid yn gaethweision ac yn arbrofi arnyn nhw.'

Gallai celynen ger y tŷ hefyd ei warchod rhag mellt ac roedd hefyd yn cadw gwrachod, ysbrydion drwg a phob melltith draw.

A'i lais yn fflat a diemosiwn, canolbwyntiai ar geisio cadw'r car rhag gwyro oddi ar ffordd gul, droellog ar hyd yr arfordir a disgyn dros y clogwyn serth i'r môr.

Tynnodd y ddau grys ohono'n ofalus a'u cadw yn y cwpwrdd dillad i gael gwared a'r plygion.

Magwyd ef yn y cyfnod braf gynt, cyn y Rhyfel Byd Cyntaf, pan feddylid fod popeth yn gwella wrth ei bwysau, a'r unig beth y disgwylid i bawb o'i gyfnod ei wneuthur oedd cadw'u dwylo ar yr olwyn.

Yn wir ni fyddent wedi breuddwydio am wneuthur hynny gan fod yr Eglwys yn dysgu nad oedd rhaid i neb allu darllen yr Ysgrythur er mwyn dod i afael y cadw.

Bydd hyn, meddir, yn cadw'r cefnogwyr draw - ac wedi'r cyfan nhw sy'n bwysig mewn gwirionedd.

Os oeddech chi'n cael eich stopio, roeddech chi'n gallu dangos y pass a'r ddamcaniaeth wedyn oedd y byddai hynny'n eich cadw chi rhag cael eich herwgipio.

Onid oes 'no ddyn o'r enw Jones yn cadw siop yn Shillong?