Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

cestyll

cestyll

Yn aml fe elwir Cymru yn 'Wlad y Cestyll' ac mae'n llawn haeddu'r enw gan ei bod yn gartref I rai o enghreifftiau mwyaf arbennig a phwysicaf Ewrop o adeiladwaith canoloesol.

Ym maes pensaerni%aeth, wrth gwrs, yr oedd eithriad amlwg i'r rheol hon, sef cestyll mawreddog a bygythiol y brenin a'r arglwyddi.

Mae'r Cestyll yn gryf iawn pan fydd y ddau'n cael cyfle i weithio gyda'i gilydd.

Os digwydd i chi, mewn gêm, golli un o'ch Cestyll am Esgob neu Farchog eich gwrthwynebydd mae'n debygol y byddwch yn colli'r gêm yn y pen draw, gan fod gwerth cymharol eich byddin chi wedi mynd i lawr ddau bwynt.

Dechreuais ymesgusodu eto - ond ymlaen yr aeth Emli, fel llanw'r mor ymhlith cestyll tywod y plant ar y traeth.

Porthcawl, Langland, Oxwich a'r Mwnt padlo, pysgota efo rhwyd ac adeiladu cestyll ar y tywod yn ogystal ag yn yr awyr.

Mae'r Cestyll duon yma mewn sefyllfa ddelfrydol.

Sail nifer o greigiau gwyrdd a phiws, creithiog fel cestyll adfeiliedig, yng nghanol y tywod sydd ymysg creigiau hynaf Cymru, yn dyddio o'r cyfnod cyn Gambriaidd.

Tybed mai dim ond y mawrion yn eu plastai a'u cestyll oedd yn cael eu poeni gan ysbryd ac nad oedd hi'n broblem o gwbwl i'r bobl gyffredin roeddwn i i'w gwasanaethu?

Er mai'r Brenin, ar un olwg, yw'r darn pwysicaf ar y bwrdd - fel darn i ymosod ac amddiffyn mae'n ddiwerth bron, a thra bo'n sefyll rhwng y ddau Gastell yn y rhes gefn, nid yw'n ddim ond rhwystr ichi ddefnyddio eich Cestyll yn effeithiol.

Ceir golygfeydd trawiadol o'r tir a'r môr, a cheir cipolwg ar hen feini o'r oesoedd cynnar, cestyll yr Oesoedd Canol, capeli a bythynnod gwyngalchog bychain.