Testun dirmyg oedd y Crynwyr gan mwyaf, ond yn y blynyddoedd ar ôl pasio Deddf y Tai Cyrddau edrychid arnynt gydag ofn hefyd.

Mae'n cynhesu at ei waith wrth drafod y math ysbrydoledd yr oedd Peter Sterry, Morgan Llwyd a'r Crynwyr yn cyfranogi ohono.

Yn ystod ail hanner yr ail ganrif ar bymtheg a rhan gyntaf y ddeunawfed ganrif, fe ddigwyddodd iddynt hwy yr un peth ag a ddigwyddodd i'r Crynwyr, ymwastatu, sobri, ar ôl cyffro'r Rhyfel Cartref a'r Interregnum, ymesmwythau.

Ein cyrchfan oedd Dolgellau, lle'r oedd Mrs Ann Rhydderch yn aros i'n tywys drwy amgueddfa'r Crynwyr yn Nhŷ Meirion.