Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

cyhoedd

cyhoedd

Efallai bod dylanwad gohebydd Cymraeg dipyn llai, ond dibynnu ar bwysau poblogaidd y mae ewyllys gwleidyddol i weithredu, ac mae llais Cymry yn llais pwysig yng nghôr y cyhoedd y mae'n rhaid i lywodraeth gwledydd Prydain wrando arno.

Dyma swm a sylwedd ein perthynas â'r cyhoedd yng Nghymru ac mae hynny'n gosod cyfrifoldeb mawr ar ein holl staff.

Ddydd Sadwrn diwetha' fe ddaeth criw o artistiaid proffesiynol ac aelodau o'r cyhoedd i'r Prom yn Aberystwyth i ferfio talpiau o sebon - un o weithgareddau dathlu dengmlwyddiant Cymdeithas Gymraeg y Celfyddydau Gweledol, Gweled.

Roedd pynciau'r dydd hefyd ar yr agenda ar raglen drafod fywiog Talkback a gyflwynwyd gan Jamie Owen (cyd-gyflwynydd Wales Today) lle roedd cyfle gan y cyhoedd i holi panel o wynebau amlwg.

Dywedodd Elan Closs Stephens, Cadeirydd Awdurdod S4C, "Mae datblygu a gwarchod busnes sylfaenol S4C, sef creu rhaglenni teledu Cymraeg y mae'r cyhoedd yn eu mwynhau ac yn eu gwylio, yn flaenoriaeth gennym.

Roedd y cyhoedd wedi dotio ar y Cloc Blodau hwn, ac roedd pawb yn y ddinas yn hynod falch o'r cyfan.

Bydd y ganolfan yn wledd i lygaid y cyhoedd ond bydd hefyd yn ganolfan o bwys i ymchwil ac addysg wyddonol.

Ei ddiben yw amddiffyn y cyhoedd.

Cred y cyhoedd y cânt wrandawiad teg gan y bobl gyffredin hynny sydd yn aelodau o'r rheithgor ac mae ganddynt ffydd, felly, ym mhenderfyniadau'r rheithgor.

Drwy gyfrwng y colofnau hyn, bu Dewi Mai yn weithgar iawn yn ennyn diddordeb y cyhoedd gyda sawl sylw dadleugar, trwy drefnu nifer o gystadlaethau, ac ambell waith trwy fentro cyhoeddi rhestr y gwyddai'n iawn a fyddai'n debyg o dynnu nyth cacwn i'w ben.

Ni byddai ond esgus i'r arweinwyr gwleidyddol fyddaru'r cyhoedd â dadleuon rhagfarnllyd.

Os na fydd y Cynulliad yn weithredol ddwyieithog, fe fydd hyn yn gyfiawnhad pellach i gyrff eraill barhau i weithredu yn Saesneg a rhoi sglein dwyieithog ar gyfer y cyhoedd.

Ar yr un pryd tynnodd ef sylw y ddirprwyaeth at ddyletswydd y Llywodraeth i sicrhau cludo bwyd a phobl, ac i ddiogelu'r cyhoedd ac eiddo.

Mae adran helaeth arall (sef yr oriel barhaol) yn cyflwyno hanes, diwylliant ac amgylchedd Môn i'r cyhoedd, drwy gyfrwng cyfres o arddangosiadau llawn dychymyg.

Ar ôl Mo%lln, roedd y cyhoedd yn yr Almaen yn gynddeiriog.

Os yw'r rhyfel yn cael ei ymladd dros frenhiniaeth annemocrataidd sy'n coleddu agweddau tuag at drosedd a chosb, hawliau merched, a rhyddid yr unigolyn sy'n atgas i'n diwylliant ni, fe ddylai'r cyhoedd gael gwybod hynny hefyd.

'Ac ella y byddwn ni'n agor y blanhigfa i'r cyhoedd, ychwanegodd Lleucu.

Roedd pynciaur dydd hefyd ar yr agenda ar raglen drafod fywiog Talkback a gyflwynwyd gan Jamie Owen (cyd-gyflwynydd Wales Today) lle roedd cyfle gan y cyhoedd i holi panel o wynebau amlwg.

Picedwyd y fynedfa gan aelodau o blaid Cymru Annibynnol, yn galw ar y cyhoedd i beidio a mynd yno.

(a) Cynllun Lleol Dwyfor (Drafft) - Trefniadau ymgynghori â'r cyhoedd CYFLWYNWYD adroddiad y Prif Swyddog Cynllunio.

Yn ogystal â hyn bydd arddangosfa symudol yn ymweld â threfi a phentrefi penodol yn mhob cyngor cymuned a thref yn ystod y cyfnod ynghyd â phamffled yn egluro pwrpas a swyddogaeth y cynllun lleol ynghyd â hysbysu'r cyhoedd o'r arddangosfa yn cael ei ddosbarthu i bob cartref yn y Dosbarth.

Nid amgueddfa o hynafiaethau sych a geir yma, ond ymgais i geisio goleuo'r cyhoedd ac ennyn eu diddordeb yn niwylliant yr ynys, ddoe a heddiw.

Ymrwymiad i barhau â'r rhaglen codi ymwybyddiaeth a fu ar y gweill (gyda BBC Cymru, HTV ac eraill, megis y Bwrdd Croeso) i addysgu a lledaenu gwybodaeth ymysg y cyhoedd, cyflenwyr erialau a gwesteiwyr am safon a pherthnasedd gwasanaethau teledu o Gymru.

O ganlyniad i ddatganoli cafodd y rhaglen wleidyddol Maniffesto ei hymestyn i awr o hyd o fis Medi a pharhaodd y drafodaeth ar faterion llosg yn y gyfres hynod lwyddiannus, Pawb ai Farn, a oedd yn cynnwys cyfraniadau e-bost byw gan aelodau o'r cyhoedd am y tro cyntaf.

Y pendilio rhwng y ddau begwn - Natur a Phersonoliaeth - sy'n esbonio'r cyfnewidiadau yn ymagwedd y cyhoedd at wyddoniaeth a gwyddonwyr.

Gwrthwynebydd arall yw'r Cynghorydd Rhys Sinnett sy'n poeni am gamddefnydd o arian y cyhoedd ac yn anghytuno â barn Lyn Davies bod unrhyw gyhoeddusrwydd i Sir Benfro (boed dda neu ddrwg) i'w groesawu.

Erbyn hyn, a hithau'n hen gyfarwydd â phobol yn ei chyfarch fel 'Olwen', dyw hi ddim yn ceisio dianc rhag y cyhoedd.

Mae cyfraniad y sector gwirfoddol o ran darparu gwasanaethu i'r cyhoedd wedi dod yn gynyddol bwysig, yn enwedig y gwasanaethau gofal a chynghori.

Yn ogystal â dimensiwn y dderbynfa, a dimensiwn y swyddfa, lle mae disgwyl i bersonau ymateb i aelodau o'r cyhoedd yn eu dewis iaith, y mae angen cydnabod fod yn y sector cyhoeddus ddimensiwn y stafell ddosbarth, lle disgwylir ymateb personol gan bersonau sy'n gweithio wyneb-yn-wyneb â'i gilydd gan ymateb yn barhaus i ddewis iaith ei gilydd.

Yn ail, cynhaliodd cwmni Beaufort Research ar ein rhan arolwg barn y cyhoedd ar y ddogfen ymgynghorol ym mis Chwefror 1996.

Cafodd y cyhoedd gyfle i weld cynnwys CD-Rom newydd Sam Tân am y tro cyntaf pan gafodd ei dangos ym mhabell Bwrdd yr Iaith Gymraeg ar Faes yr Eisteddfod.

Ar 15 Ionawr 1996 cyhoeddodd y Bwrdd ganlyniadau arolwg cynhwysfawr o agweddau'r cyhoedd tuag at yr iaith Gymraeg.

Galwn ar yr holl ymgeisyddion i'r Cynulliad ddatgan eu hymrwymiad i'r iaith Gymraeg ac i roi statws cyfartal i'r Gymraeg a'r Saesneg wrth ymwneud â'r cyhoedd.

Mae'r cynnydd yn statws yr iaith yn arwain at gynnydd mewn defnyddio'r Gymraeg yn y sectorau gwirfoddol a phreifat hefyd wrth i gyrff a chwmnïau sydd â chysylltiad â'r cyhoedd yng Nghymru fynd ati i ddatblygu eu gwasanaeth Cymraeg i'w cwsmeriaid.

Mae BBC Cymru Adnoddau wedi bod ar y blaen wrth ddarparu datrysiadau technolegol dyfeisgar i gefnogi Gwasanaeth Teledu Digidol i'r Cyhoedd yng Nghymru.

Yn un o sêr Minder am flynyddoedd, mae Povey yn anelu at ysgrifennu deunydd ymestynnol, gan gyflwyno pynciau tabw fel llosgach i'r cyhoedd a'u trafod mewn cyd-destun Cymreig.

Ond yn awr, ymddangosai i'r cyhoedd fod Froude eisiau distrywio'r Diwygiad.

Eto, ar y llaw arall, onid hwn yw'r erfyn cryfaf a ferdd y gweithwyr i dynnu sylw'r cyflogwyr (a'r cyhoedd hefyd) at ei achos?

Mae'n rhaid sicrhau, felly, fod y cyfleoedd a ddarperir yn berthnasol i ofynion y cyhoedd.

Cred y cyhoedd mai dim ond un pwrpas sydd mewn carcharu, sef diwygio'r troseddwr.

Bu cryn ddadlau ymhlith y cyhoedd ynglŷn â ble y dylid cadw'r casgliad.

Maen nodi bod y Ganolfan Gwybodaeth newydd bellach yn darparu mynediad i'r cyhoedd i BBC Cymru, fel y gall gwylwyr a gwrandawyr fynegi eu barn au pryderon yn uniongyrchol i'r BBC. Gellid gwneud mwy hyd yn oed i annog adborth, o bosibl drwy ehangu a hyrwyddo cyfleusterau arlein.

Cario'r genadwri i'r cyhoedd anghrediniol oedd yr amcan.

Gallai'r Uned feithrin cysylltiadau ag elusennau'r amgylchedd, megis yr Ymddiriedolaeth Goedlannau, drwy ofyn yn rheolaidd iddynt nodi safleoedd sy'n werthfawr o ran bywyd gwyllt ond a allai ymelwa ar waith a fyddai'n ychwanegu at eu gwerth i'r amgylchedd neu'u diogelu er mwynhad y cyhoedd.

Dywedodd Mrs Ann Morgan, Porthaethwy, Cadeirydd Cyfeillion y Samariaid yng Ngwynedd ei bod yn ddiolchgar tu hwnt i bawb a gyfrannodd i wneud y diwrnod yn un mor llwyddiannus, yn arbennig i bobl Bangor a fu mor barod i sefyll ar y stryd ac yn Kwiks i fynd ar ofyn y cyhoedd.

Mynegwn ein pryder bod Papur Ymgynghorol y Grwp Ymgynghorol wedi dewis canoli grym mewn modd gormodol, yn ein tŷb ni, gyda'r Prif Ysgrifennydd, sydd wedyn yn treiglo grym i lawr trwy'r Pwyllgor Gweithredol a'r Ysgrifenyddion at y Pwyllgor Pwnc a, dim ond wedyn, at y cyhoedd a chyrff allanol a hynny mewn modd a dybiwn ni sy'n arwynebol iawn.

Os yw'r cyhoedd yn cynilo yn hytrach na gwario mewn cyfnod o chwyddiant mae nifer o honiadau ynglŷn â gwariant personol yn debyg o fod yn sigledig.

Mae Deddf yr Anabl 1996 yn sôn am gamwahaniaethu wrth ddarparu nwyddau cyfleusterau a gwasanaethau i aelodau o'r cyhoedd, ond nid oes rhaid i fusnesau addasu eu hadeiladau yn llawn tan 2004.

Bydd y Gymdeithas yn gofalu bod yna drefniadau effeithiol ar gyfer diogelu gweithwyr cyflogedig, cleientau a'r cyhoedd rhag tân a pheryglon eraill sy'n bygwth unrhyw un o eiddo'r Gymdeithas.

O ganlyniad i ddatganoli cafodd y rhaglen wleidyddol Maniffesto ei hymestyn i awr o hyd o fis Medi a pharhaodd y drafodaeth ar faterion llosg yn y gyfres hynod lwyddiannus, Pawb a'i Farn, a oedd yn cynnwys cyfraniadau e-bost byw gan aelodau o'r cyhoedd am y tro cyntaf.

Dengys ein gwaith ymchwil fod y cyhoedd yng Nghymru'n disgwyl hyn.

Mae hwn yn faes eang, ond heb wybod sut y mae'r cyhoedd (di-Gymraeg yn bennaf) yn "gweld" safle'r iaith heddiw, anodd yw cynllunio er mwyn newid delwedd yr iaith.

Yr arweinydd yn mynd i lawr yn hynod o dda gyda'r cyhoedd y wasg a'r gweithwyr o fewn y blaid.

Yn y cyfnod cyn agor y Cynulliad ym mis Mai gwelwyd y gyflwynwraig Sara Williams yn codir llen ar y drefn bleidleisio i'r cyhoedd gyda Your Assembly: The Ultimate Guide.

Yng nghanol 1999 byddwn yn dechrau darlledu gwaith Cynulliad Cenedlaethol Cymru gydag ymrwymiad o barodrwydd ac adnoddau fydd yn creu'r bont fwyaf effeithiol rhwng y sefydliad newydd a'r cyhoedd yn gyffredinol.

viii) sicrhau nad yw unrhyw aelod o'r cyhoedd yn wynebu peryglon iechyd a diogelwch oherwydd gweithgareddau'r busnes.

Yn un o sêr Minder am flynyddoedd, mae Povey yn anelu at ysgrifennu deunydd ymestynnol, gan gyflwyno pynciau tabw fel llosgach i'r cyhoedd au trafod mewn cyd-destun Cymreig.

Mae yma nifer da o'r dyfyniadau mwyaf arferedig yn yr iaith Gymraeg, a rhaid imi gyfaddef imi gael fy synnu wrth weld enwau'r rhai a'u rhoes yno: dynion a berchid yn fawr ac a gyfrifid yn 'rhywun' yng ngolwg y cyhoedd.

Mae gan ddarlledu cyfrwng Cymraeg a di-Gymraeg botensial enfawr i effeithio ar agweddau a phatrwm defnyddio'r iaith Gymraeg gan y cyhoedd.

Mae llwyddiant y dulliau heddychlon yr wyf i yn eu harddel yn dibynnu ar ba benderfyniad y daw ein gormeswr iddo, pa arwyddion y bydd yn ei drosglwyddo i'r cyhoedd tu allan.

Lle cynhwysol lle bydd y cyhoedd yn medru gweld beth sy'n digwydd.

Mae'n wir nad fel enwau mewn llyfrau hanes yr adwaenir hwynt gan lawer o'r cyhoedd: ychydig o'r bobl sy'n gyfarwydd â'r trefi hyn sy'n cofio bod y Normaniaid wedi ymosod yma, a'r Rhufeinwyr o'u blaen.

Yn y pen draw, ni wna gor-lywio pwnc neu sefyllfa sy'n gwbl gyffredin ond agor bwlch argyhoeddiad rhwng y newyddiadurwr a'i gynulleidfa, a thanseilio ffydd y cyhoedd yn nilysrwydd ei raglen.

Mae Cymdeithas Ddawns Werin Cymru yn elusen gofrestredig, a'i hamcanion yw addysgu'r cyhoedd yng nghelfyddyd dawnsio gwerin.

Beth bynnag yw'r esboniad rhaid cyfaddef bod rhyw sail yn fynych i gred y cyhoedd, ac y mae'r uchod yn un o'r posibiliadau.

Daw'r awydd wedyn i sgrifennu yn Gymraeg i brofi iddo ei hun ac i'r cyhoedd ei fod yn wir Gymro.

Ond bu'r ddrama hefyd yn cynnig cyfle i'r cyhoedd gymryd rhan.

Anfonodd lythyr i bob perchen lotment, a gosododd hysbyseb enfawr ym mhob rhan o'r deyrnas gyda herald i bob stryd i ddwyn sylw'r cyhoedd atynt.

Sonnir am broblemau llygredd a sbwriel y môr a phwysigrwydd diogelu culfor mor unigryw, oherwydd yn sicr rhaid cyflwyno problemau'r Ynys i'r cyhoedd, yn ogystal â'i phrydferthwch.

Ym Mangor penderfynodd y Frigad Dân ddefnyddio eu hysgolion i annog y cyhoedd i gyfrannu at fwcedi Pudsey a thra eu bod nhw'n dringo, roedd gweithwyr archfarchnad KwikSave yn y ddinas yn gwisgo dillad hanesyddol lliwgar i berswadio cwsmeriaid i gyfrannu ychydig o geiniogau at yr achos.

Dylair cyhoedd fod yn wyliadwrus o'r hyn y mae gweision sifil yn ei alwn arbenigwyr.

Mae Cymdeithas Tai Clwyd Cyf hefyd yn derbyn cyfrifoldeb am iechyd a diogelwch ei chleientau a'r cyhoedd.

Ond bur ddrama hefyd yn cynnig cyfle i'r cyhoedd gymryd rhan.

arwyddion adeiladau'r Cynulliad a phob gwybodaeth gyhoeddus sydd yn ymwneud â'r cyhoedd i fod yn ddwyieithog.

Tybiaf mai'r peth mwya pleserus oedd yr adeg hynny pan fyddem yn dawnsio - ddim i'r cyhoedd - ond i'r dawnswyr eraill oedd yno.

Mynych oedd y gwyliau drama tair act, a brwd, hyd at waed bron, oedd ymrwymiad y cyhoedd i'w cwmni%au bro, a pheryglus oedd hynt y beirniad druan fyddai'n gorfod hollti blew wrth bvwyso a mesur rhagoriaethau'r cystadleuwyr.

Byddai hyn yn rhoi cyfle gwell i'r holl aelodau drafod a phenderfynu ar strategaeth i'w chyflwyno i'r cyhoedd yn ystod yr haf ac i weithredu arni yn yr hydref.

Dywedodd Cadeirydd S4C, Elan Closs Stephens: "Mae Awdurdod S4C wedi ymrwymo i fod yn agored ac o fewn cyrraedd y cyhoedd rydym yn eu gwasanaethu, i roi cyfrif llawn am arian cyhoeddus rydym yn ei wario ar eu rhan ac i raglenni o'r safon uchaf posibl.

Mae'n rhyfeddod na fyddai'r cyhoedd wedi ymateb yn negyddol i'r adran yma o amaethyddiaeth.

Yn achos y cyrff cyhoeddus hyn, ystyrir mai'r sefydliadau unigol (sef y penaethiaid a'r byrddau rheoli) yw'r "cyhoedd" sydd yn medru hawlio ymateb yn eu dewis iaith, ar ran y staff a'r myfyrwyr unigol neu'r disgyblion a'u rhieni.

Bwriedid yn awr gynnal cyfnod llawn o ymgynghoriad cyhoeddus gyda'r cynghorau cymuned/tref, cyrff cyhoeddus, cymdeithasau lleol a'r cyhoedd a gwneid hynny drwy

Un o brif amcanion Deddf yr Iaith Gymraeg yw sicrhau fod cyfle i'r rhai sy'n siarad Cymraeg gael gwasanaethau cyhoeddus drwy gyfrwng y Gymraeg drwy osod dyletswydd ar gyrff cyhoeddus sy'n darparu gwasanaethau i'r cyhoedd yng Nghymru i baratoi a gweithredu cynlluniau iaith.

(i) Dylid cynnig cymwysterau, a gydnabyddid gan y cyhoedd, ar gyfer cyrsiau byrrach na'r cwrs pum mlynedd traddodiadol.

Mae'n bosibl mai un ddadl tros gael refferendwm yw y byddai'n gyfle i oleuo'r cyhoedd ynglyn â'i gynnwys ac i sicrhau gwerthiant sylweddol iddo.

yw'r siop lyfrau ar-lein gyntaf yn Awstralia sydd ar gael i'r cyhoedd ar y Rhyngrwyd.

Credwn fod hawl gan bobl Sir Gaerfyrddin gael eu gwasanaethu gan Gyngor sydd yn Gymraeg yn ei hanfod, yn hytrach na chan sefydliad Saesneg sy'n gwisgo gwedd dwyieithog wrth drin y cyhoedd.

Hoffent hefyd ddiolch i ferched y gegin am eu diwallu a chawl, te a brechdannau, drwy gydol y dydd, ac hefyd am drefnu lluniaeth ar gyfer y cyhoedd.

'R oedd hyn yn wastraff ar arian y cyhoedd, oherwydd gall pwy bynnag sy'n medru fforddio prynu ail dy yn y lle cyntaf ei atgyweirio heb gymorth ariannol.

Ond bnawn Llun mi ddywedodd Adran Gwarchod y Cyhoedd Cyngor Môn nad oedd neb wedi dweud wrthyn nhw am y digwyddiad.

Prif fwriad Bwrdd yr Iaith Gymraeg wrth gyhoeddi'r strategaeth ymgynghorol oedd ceisio datblygu strategaeth mewn partneriaeth â'r cyhoedd, ac â'r sefydliadau sydd â chyfrifoldebau allweddol neu gyfraniad pwysig i wneud dros yr iaith.