Bu Cynan yn ffodus na chafodd ei 'awdl' ei diarddel o'r gystadleuaeth.

Pryddest gartrefol, werinol hynod o ddarllenadwy yn null Cynan yn y Gymraeg a John Masefield yn Saesneg.

Er na chyhoeddwyd pryddest 'Mab y Bwthyn' gan Cynan hyd Eisteddfod Caernarfon ym 1921, mae'n rhoi hanes yr hyn a ddigwyddodd i filwr diniwed o L^yn o'r cyfnod pan ymuna â'r fyddin hyd at ei ymateb i'r gyflafan yn ffosydd Ffrainc.

Ymosododd yn hallt ar bryddest Cynan am ddefnyddio geiriau sathredig, a gwrthododd ymddangos ar y llwyfan gyda'i ddau gyd-feirniad mewn protest yn erbyn eu dyfarniad.

Ymhlith y prif siaradwyr yr oedd dau gyd-ysgrifennydd y Llys, Cynan ac Ernest Roberts.

Ymateb a sylwadau Alan Llwyd: Canodd Cynan am y Tad Damien a fu'n gofalu am y gwahangleifion ar Ynys Molókai ym Moroedd y De, ond yn guddiedig-gyfrwys mae'n sôn am y Rhyfel Mawr ar yr un pryd, ac wrth fyfyrio ar aberth eithaf y Tad Damien yn myfyrio ar aberth y milwyr yn y Rhyfel Mawr yn ogystal.

Felly, nid balchder yn ei hynafiaid nac unrhyw awydd i sefydlu cyff breiniol iddo ef ei hyn a'i dylwyth o gyfnod Gruffudd ap Cynan ymlaen oedd yr unig fwriad a goleddai Syr John Wynn pan ysgrifennodd ei History of the Gwydir Family.

Roedd yn gyfaill i Gruffydd ap Cynan a Rhys ap Tewdwr.

Cynan a Chreigiau Aberdaron ac yn y blaen...

Dymunai Cynan roi'r Goron i Amanwy (D.

Cynan oedd y cyntaf i gael yr anrhydedd am yr ail dro.

Gwrthododd y beirniaid goroni pryddest Cynan am fod ynddi ormod o sôn am y Rhyfel, a choronwyd yn hytrach bryddest ddof Robert Beynon.

Cafwyd cnwd o gerddi modern/ realaidd ar ôl 1915 ac ar ôl y Rhyfel Mawr: cerddi rhyfel Cynan, 'Atgof', a cherddi Caradog Prichard.

'Roedd pryddest Cynan yn sioc i ddarllenwyr barddoniaeth Gymraeg.

Archdderwydd Cynan.