Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

cynnydd

cynnydd

Mi fyddai cynnydd yn y pensiwn a rhoi mwy o arian ar gyfer budd-dal incwm yn gwneud i fyny am beth fydden nhw'n golli, meddai.

Byddai pawb yn derbyn y cynnydd yma a'r arian ar gael drwy gael gwared ar £2bn o fudd-daliadau sy'n cael eu targedu gan Lafur tuag at y pensiynwyr tlotaf.

Parhewch i gadw golwg ar eich cynnydd a pheidiwch ag anghofio cyfeirio at y manylion cynnar yn eich cofnodion.

Heddiw rhaid inni ddeall fod rhagfarn wrth-Gymreig y blaid Lafur mewn rhai rhannau o Gymru-Morgannwg Ganol, er enghraifft - yn deyrnged uniongyrchol i'n cynnydd ni, gan fod rhaid i Lafur ystyried cenedlaetholdeb Cymreig fel gelyn gwleidyddol o'r radd flaenaf.

Ac eto, er holl ddatblygiadau cymdeithasegol a thechnolegol ein hoes ni, ac er y cynnydd ymddangosiadol yn ein haddysg, rhoddir pwys o hyd ar lawer iawn o hen goelion gwerin ein hynafiaid a chaiff eraill eu haddasu a'u creu o'r newydd.

Caiff gwaith ei farcio'n drylwyr a chaiff y disgyblion adborth rheolaidd sy'n eu galluogi i wneud cynnydd.

Ond bydd y Bwrdd yn parhau i ystyried cyfeiriad y strategaeth a'r mesurau a nodir ynddi wrth baratoi ac adolygu ei gynlluniau corfforaethol o flwyddyn i flwyddyn yng ngoleuni'r cynnydd mewn cyflawni'r amcanion, ac yng ngoleuni canlyniadau Cyfrifiad 2001.

Un o sgil-effeithiau'r cynnydd hyn yw bod y broses o wylio teledu wedi newid.

Gwyrdd plaen unlliw yw eu lindys hwy, yr unlliw ynhollol â'r dail a'u cynhaliant ac yn hoff o swatio ar brif wythiennau'r dail ac yn y cnewyllyn gan wledda ar y dail ifanc iraidd sydd yn y fan honno a difetha'r blagur tyfu (growing point) hefyd a thrwy hynny rwystro cynnydd y planhigyn.

Gwelwyd cynnydd sylweddol yn ein darllediadau rhwydwaith, ar y radio ar teledu.

eu cynnydd yn y pedair sgil iaith; a iii.

Bydd y tîm meithrin yn defnyddio'r wybodaeth yma wrth arsylwi, gwerthuso a monitro cynnydd y plant.

Yn ôl cynlluniau Mr Hague, byddai pensiynwyr sengl yn cael cynnydd o £5.50 yr wythnos; £7 yr wythnos i gyplau dros 65; £7.50 i rai sengl dros 75; a £10 yr wythnos i gyplau dros 75.

Yn hytrach, cwmpasai holl oblygiadau perchtyaeth yn yr union ffordd y bu i lys y brenin daenu ei warchodaeth dros holl ddeiliaid y deyrnas ac amddiffyn eu buddiannau gorau, sef sicrhau heddwch a threfn a fyddai'n hybu cynnydd a golud gwlad ac yn clymu'r deiliaid hynny'n fwy ffyddlon i'r frenhiniaeth.

Bu cynnydd calonogol o ran creadigrwydd cynhyrchu rhaglenni o fewn holl wasanaethau BBC Cymru.

Fe fu cynnydd hefyd yn y mewnfudo i Fôn fel bod 30% o boblogaeth y sir wedi eu geni y tu allan i'r Ynys erbyn 1991.

Croesewir y cynnydd yn y nawdd a ddaw o du'r llywodraeth, ond y mae ystadegau yn dangos fod yr anghenion ymhell o'u diwallu.

Ar yr ochr gadarnhaol, dywed yr adroddiad fod mwy o bobl ifanc yn hoffi cinio ysgol a gwelwyd cynnydd yn y nifer sy'n yfed llaeth sydd a llai o fraster.

Gormod o dorheulo'n aml sydd yn gyfrifol am y cynnydd mewn achosion o ganser y croen.

Gwnaed cynnydd ardderchog wrth ddatblygu safleoedd newyddion a safleoedd arlein eraill ar gyfer BBC Cymru dros y deuddeg mis diwethaf, ac mae BBC Cymru'r Byd, ‘papur newydd' Cymraeg arlein dyddiol a lansiwyd ar 1 Fawrth 2000 eisoes yn denu ymateb gan siaradwyr Cymraeg ledled y byd.

Mewn archfarchnadoedd, daeth pobl yn gyfarwydd â chlywed cyhoeddiadau megaffôn am y cynnydd diweddaraf mewn prisiau.

Mae cynnydd graddol wedi bod yn y nifer o ddisgyblion â datganiadau sy'n cael eu haddysgu mewn ysgolion prif ffrwd.

Proses ddamweiniol bron oedd hi, ac yn wir, parhaodd Lladin yn ei bri fel cyfrwng mynegiant ochr-yn-ochr a'r cynnydd yn yr ieithoedd brodorol, o leiaf mewn rhai meysydd.

Cofnodi'ch cynnydd Mae'n bwysig profi i chi eich hun eich bod yn gwneud cynnydd.

Gwelwyd cynnydd sylweddol yn ein darllediadau rhwydwaith, ar y radio a'r teledu.

Ac weithiau meddyliaf ein bod wrth gwyno am y cam a ddioddefwn fel Plaid, megis ynglŷn â darllediadau gwleidyddol, er enghraifft, yn methu â dirnad yn llawn y bygythiad a wnawn i lawer o'r buddiannau breiniol yn Llundain, ac fe fyddai'n achos pryder mawr i mi pe na bai'r llywodraeth ganol yn ceisio llesteirio'n cynnydd.

Y mae'r mudiad nodau graddedig yn un o'r datblygiadau mwyaf diddorol a fu ym maes dysgu ieithoedd modern yn ystod y cyfnod diweddar - ac yn un o'r rhai a welodd y cynnydd mwyaf yr un pryd.

Mae angen sicrhau parhad cyfundrefn o'r fath yn y dyfodol er mwyn gweld cynnydd pellach yn y ddarpariaeth i ateb gofynion teg yr ysgolion.

Davies, Tryfal, Ffestiniog, a'i lwyddiant ef, efallai, gyda ymroad rhai fel Dewi Wyn Jones, oedd yn bennaf gyfrifol am y cynnydd a'r llwyddiant ym mhrofion medrusrwydd y mudiad yn y chwedegau.

Rhoddwyd terfyn ar drochi gorfodol gan y llywodraeth ddwy flynedd yn ol ac y mae pob corff sy'n ymwneud a defaid wedi condemnio cynnydd yn y clafr a ddigwyddodd oddi ar hynny.

Mae hynny yn dilyn y cynnydd rhyfeddol a fu mewn stricars.

Yn ofer y ceisiai Cynnydd ei dileu:

Cydnabuwyd bod cynnydd sylweddol wedi ei wneud eisoes ym maes datblygu cynlluniau rhaglenni newyddion a materion cyfoes yn y Rhanbarthau Cenedlaethol, ond mae angen mwy o fanylion am y ffordd y mae rhwydweithiau cenedlaethol y BBC yn paratoi i ystyried y newidiadau mawr sydd ar fin effeithio ar Gymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon.

Pryder ynglyn â chrebachu'r iaith yn y cadarnleoedd, ei dirywiad fel iaith gyntaf ar yr aelwyd, ac yn y defnydd a wneir ohoni mewn cyd-destunau 'traddodiadol'; gobaith ynghylch y cynnydd yn niferoedd y bobl ifanc sy'n ei siarad, y cynnydd yn y defnydd a wneir ohoni mewn cyd-destunau newydd ac yn y cyfleoedd newydd i'w defnyddio.

Mae'r cynnydd yn statws yr iaith yn arwain at gynnydd mewn defnyddio'r Gymraeg yn y sectorau gwirfoddol a phreifat hefyd wrth i gyrff a chwmnïau sydd â chysylltiad â'r cyhoedd yng Nghymru fynd ati i ddatblygu eu gwasanaeth Cymraeg i'w cwsmeriaid.

Ers sefydlu Teledu Annibynnol mae nifer y sianelau wedi cynyddu yn gyson, a'r cynnydd wedi cyflymu yn aruthrol yn ystod y degawd diwethaf gyda theledu lloeren ac, yn ddiweddar, teledu digidol.

A yw disgyblion yn dangos cynnydd yn eu gwybodaeth, eu dealltwriaeth a'u sgiliau ac yn arddangos hynny'n llafar ac yn ymarferol?

Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, er enghraifft, bu nifer y gwragedd priod a ymunodd a'r gweithlu yn llawer uwch na'r disgwyl, tra bu'r cynnydd mewn cynhyrchaeth llafur, ar y llaw arall, yn is o gryn dipyn.

Mewn llythyr at Mrs shepard, dywedodd Mr Bob Parry, Llywydd UAC, bod yr Undeb yn bendant o'r farn y dylid ail-gyflwyno mesurau gorfodol i reoli'r clafr oherwydd cynnydd y clefyd.

Bu cynnydd calonogol o ran creadigrwydd creu rhaglenni ar holl wasanaethau BBC Cymru.

Gyda'r cynnydd mewn nofio tanddwr fel adloniant ym Mhrydain darganfuwyd llawer o drysorau ar hap ac mae mwy o hyn yn debyg o ddigwydd.

Ar y llaw arall, y mae diffyg ymwybyddiaeth, hyd yn oed difaterwch yn arwain at ddiffyg hyder, sydd yn ddi-gwestiwn yn tanseilio cynnydd.

Dengys rhediad o gatalogau sioeau cŵn y cynnydd mewn bridiau ecsotig - arwydd o'r symiau sylweddol o arian y mae pobl yn barod i wario ar eu hobiau yn y dyddiau hyn.

Roedd yn werth, yn wir, roedd yn rhaid adnewyddu a pharatoi'r capel ar gyfer cynnydd y dyfodol.

Adlewyrcha'r siart y cynnydd yma).

Y dull gwyddonol yng nghyd-destun eich prif bwnc chwi eich hun Lle Gwyddoniaeth yn y cwricwlwm a'r berthynas rhwng y gwahanol wyddorau a rhwng gwyddoniaeth a thechnoleg, mathemateg a phynciau eraill Datblygiadau diweddar mewn meysydd megis technoleg gwybodaeth, micro- electroneg, a biotechnoleg Perthynas gwyddoniaeth a thechnoleg a bywyd bob dydd ar bob lefel Defnyddio'r amgylchfyd ar gyfer dysgu Asesu Sgiliau sylfaenol asesu a sut i'w cymhwyso wrth ddysgu Sgiliau cadw golwg ar gynnydd a chyrhaeddiad disgyblion a'u cofnodi, gan gynnwys swyddogaeth gwaith cartref Sgiliau angenrheidiol ar gyfer cloriannu gwerth gwersi, defnyddiau dysgu a meysydd llafur Iechyd a Diogelwch Yn ogystal â gwybodaeth am ddeddfwriaeth ynglŷn ag iechyd a diogelwch yng nghyd-destun yr ysgol, cynhelir sesiynau ar gyfer pob myfyriwr gwyddoniaeth ar beryglon arbennig labordai bioleg, cemeg, ffiseg ac astudiaethau maes Ymarfer diogel wrth wneud gweithgareddau ymarferol gyda disgyblion Storio a chynnal cemegau a chyfarpar Gofalu am greaduriaid a phlanhigion cyffredin y labordy Egwyddorion sylfaenol ac ymarfer Cymorth Cyntaf Datblygiad Personol a Phroffesiynol Paratoi'r myfyriwr ar gyfer profiad ysgol Datblygu hyder fel athro ac ymwybyddiaeth o gryfderau a gwendidau personol wrth ddysgu Hyrwyddo cyfranogi bywiog gyda chydweithwyr wrth ddatblygu a dysgu cwricwla newydd, cynlluniau gwaith, ymarferion theoretig ac ymarferol Bod yn ymwybodol o'r cynnydd mewn ymchwil addysgol, yn arbennig ym maes dysgu'r gwyddorau Astudiaethau Addysg a Datblygiadau Arloesol Bod yn ymwybodol o bwysigrwydd dysgu 'sgiliau proses' mewn gwyddoniaeth Dod yn gyfarwydd a mentrau megis, Cofnodi Cyrhaeddiad, Disgwylir i bob myfyriwr archwilio posibiliadau Gwybodaeth Technoleg, eu heffaith ar arddulliau addysgu a dysgu, a dod i'w defnyddio'n hyderus.

Bu cynnydd yn y rhai yn cystadlu ar y Noson Lawen gyda saith chwmni yn mentro i'r maes.

Fe fu cynnydd yn nifer y llongau pysgota ym Mae Caerfyrddin a rhain yn ychwanegu at brysurdeb y lle wrth ddod i mewn i gysgodi adeg stormydd a dadlwytho yr helfa bysgod.

Bu cynnydd hefyd yn yr oriau hyfforddiant mewnol gyda dyfodiad staff prosiectau newydd ynghyd a staff craidd.

Mae'r pleidiau eraill i gyd ymhell ar ôl - Llafur 2.5%; Rhyddfrydwyr Democrataidd 3.4% (yr unig blaid yn ystod y flwyddyn i ddangos cynnydd yn y defnydd o'r Gymraeg) a'r Ceidwadwyr 0.6%.

Bu cynnydd yn y diwydiant gwasanaethau, mae'r diwydiant electroneg yn gyflogwr o bwys ac mae miloedd mewn swyddi proffesiynol a gweinyddol.

Dylai dyfarniadau ar ansawdd y dysgu mewn Cymraeg/Saesneg roi ystyriaeth i ymateb y disgyblion i dasgau o ran eu diddordeb, eu cyfranogiad a'u mwynhad; cyflymder eu gwaith; i ba raddau y maent yn amlygu cynnydd wrth ddefnyddio'r iaith lafar ac ysgrifenedig, ac yn datblygu annibyniaeth, llithrigrwydd ymadrodd a chywirdeb yn briodol i'w hoedran a chyfnod eu datblygiad.

Tynnai'r rhain oll nerth a swcwr at eu hamcanion o'r cynnydd mewn masnach, addysg, celfyddyd, diwylliant a balchter gwladol a lleol y buwyd yn cyfeirio atynt eisoes.

Doedd ei ymweliad â'r Unol Daleithiau ddim yn eithriad ac yntau'n teithio o gymuned Gymraeg yng nghwmni rhyw Gymro neu'i gilydd i weld arwyddion cynnydd neu olion Rhyfel Cartref.

A yw trefniadau'r ysgol yn galluogi disgyblion i wneud y cynnydd mwyaf posibl, gan sicrhau bod cwricwlwm eang a chytbwys ar gael, yn cynnwys y Cwricwlwm Cenedlaethol, addysg grefyddol, lle bo angen hynny'n gyfreithiol, ac unrhyw ddarpariaeth gwricwlaidd arall?

Edrychid gyda chymeradwyaeth ar bob cynnydd, pa ffordd bynnag y'i cenhedlid.

Yn dilyn nifer o flynyddoedd lle rydym wedi ymgyrchu dros fwy o gomisiynau rhwydwaith, maen galonogol gweld y nifer uchaf erioed o raglenni BBC Cymru a gynhyrchwyd ar gyfer rhwydweithiau radio a theledur DG. o'r diwedd ailgomisiynwyd cyfres ddrama, ar gobaith yw y bydd y buddsoddiad mewn datblygu a thalent dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf yn creu cynnydd pellach yn y maes hwn.

Y mae lefel incwm cyflogaeth lawn yn newid o flwyddyn i flwyddyn fel canlyniad i newidiadau yn y cyflenwad llafur, ac i'r cynnydd mewn cynhyrchaeth llafur.

O'r diwedd ailgomisiynwyd cyfres ddrama, a'r gobaith yw y bydd y buddsoddiad mewn datblygu a thalent dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf yn creu cynnydd pellach yn y maes hwn.

Yn ystod y ganrif hon bu cynnydd anhygoel yng ngwybodaeth dyn, er enghraifft mewn gwyddoniaeth a thechnoleg.

Yn unol â'r Fenter Datblygu Sianel, datblygu cynlluniau rhaglenni, amserlennu, cyflwyno a marchnata a fydd yn llywio cymeradwyaeth y BBC yng Nghymru, gyda'r targed o gyflawni cynnydd pellach yn y gyfradd gymeradwyaeth (7.1 ar hyn o bryd) erbyn diwedd 1999/2000.

Ysywaeth, gyda'n bod yn medru cynnig gwasanaeth Canfod Arian (FUNDERFINDER) trwy gyfrwng rhaglen gyfrifiadur golygodd y cynnydd sylweddol yn nifer yr ymholiadau nad oedd yn bosib wedyn i ymateb i gais o fewn tri diwrnod.

Gan nad oes modd ymddiried yn llwyr mewn rhagolygiaeth economaidd, y mae temtasiwn naturiol i unrhyw lywodraeth ymateb i ddigwyddiadau cyfoes, fel cynnydd yn y gyfradd diweithdra.

ansawdd y dysgu - gan gynnwys cyflymdra cynnydd y disgyblion, maint eu cymhelliant wrth weithio a pha mor dda y maent yn defnyddio'r adnoddau sydd ar gael iddynt wrth astudio.

Mae'r sefyllfa wedi sefydlogi ym Mro'r Eifl erbyn hyn ac nid oes cynnydd yn nifer y tai haf bellach.

Dylent fod yn ymwybodol yn bennaf o:  sicrhau diogelwch ac amddiffyniad  trafod ymosodiadau fel troseddau  eu gallu i restio tramgwyddwyr a'u cymryd i'r ddalfa  cyhuddo tramgwyddwyr - perygl ceisio cymodi  cadw gwell cofnodion  cydgysylltu ag asiantaethau meddygol a chynorthwyol Y rheswm mai croeso pwyllog a roddir gennym i'r mesur hwn, heb law am resynu'r ffaith nad ymgynghorwyd â ni cyn ei gyhoeddi, yw ein bod yn ymwybodol iawn o'r angen am adnoddau ychwanegol - i'r awdurdodau heddlu er mwyn gweithredu'r canllawiau, ac i asiantaethau eraill fel ninnau i ymateb i'r cynnydd tebygol a fydd yn y galw am ein gwasanaethau.

Yn gyntaf, bydd angen cynnydd yn nifer y bobl sy'n byw yng Nghymru sydd â'r gallu a'r dymuniad i ddefnyddio'r Gymraeg, a'r hyder i'w throsglwyddo i'r genhedlaeth nesaf.

Taflenni Gwaith yn y sefyllfa ddwyieithog - cynllunio ar gyfer cynnydd a datblygiad yn y ddwy iaith.

wedi derbyn cynnydd mewn ariannu cynigiodd Ellen ap Gwynn y dylai'r tâl aelodaeth i CCPC.

Yn sicr, byddwn yn edrych at weld cynnydd yng nghanran y siaradwyr Cymraeg yn y ddau Gyfrifiad o'u cymharu â Chyfrifiad 1991.

Ers cyflwyno trefn gyllido newydd gwelwyd cynnydd sylweddol yn y nifer o gartrefi a ddarperir yn flynyddol.

Roedd y canlyniadau'n cadarnhau fod cefnogaeth gadarn ac eang i'r iaith drwy Gymru benbaladr, ynghyd ag awydd i weld cynnydd mewn defnyddio'r Gymraeg yn gyffredinol.

Trefniant nodau graddedig yn ei hanfod yw'r Cwricwlwm Cenedlaethol Gosodir deg lefel o dargedau fel nodau i'r plant, ac yn ôl y lefelau hynny yr asesir eu cynnydd.

Dylid ystyried sut y cynllunnir gwaith; cydbwysedd y dulliau addysgu a threfniadaeth y dosbarth; ansawdd cyfraniadau'r athro; cyflymder a phriodoldeb y gwaith ar gyfer oedran a gallu'r disgyblion; y cynnydd a wneir tuag at ddarllen cyson ac ysgrifennu estynedig; darpariaeth ar gyfer drama, addysg y cyfryngau a gwybodaeth am iaith; defnyddio technoleg gwybodaeth a'r llyfrgell.

* cynnydd yn nysgu'r disgyblion?

Cwmni Dr Helen Roberts, Y Felinheli, a gawsom ym mis Chwefror, ac yn ei ffordd naturiol aeth â ni yn ôl genedlaethau i ddisgrifio'r afiechydon a fodolai, gan olrhain y cynnydd a fu dros y blynyddoedd i'w trechu.

A'r adroddiad ymlaen i fynegi gofid bod y rhaglen a gynigir yn nes ymlaen yn yr ysgolion cynradd "yn fwy ffurfiol ac yn fwy caeth i lyfrau ac ni chynhelir, bob tro, y cynnydd cynnar mewn datblygiad llafar".

Prin y bu unrhyw drafod o gwbl ynghylch sut i fynd i'r afael â'r cynnydd mewn troseddu adain dde; sut i gyfyngu ar y mewnfudo i'r Almaen oedd y prif beth dan ystyriaeth.

Yn wyneb y cynnydd addysgol hwn nid syndod yw gweld galw llawer mwy am lyfrau a llawysgrifau.

Yr wyf yn credu mai trefn cynnydd yw Gwrthryfel cynyddol yn erbyn awdurdod; neu mewn geiriau eraill, twf personoliaeth a lleihad cyfundrefn.

Teg yw nodi fo Collingwood, er gwaethaf ei ddamcaniaeth Rufeinig, o'r farn fod cynnydd wedi bod mewn 'Celtigrwydd' yn y blynyddoedd o flaen cyfnod Arthur, ac awryma fod Arthur wedi gwneuthur ei safiad buddugoliaethus terfynol yn erbyn y Saeson mewn caer Frythonig debyd i Cissbury ar y South Downs.

O'r herwydd, tybiai Saunders Lewis a Maurras, fel y gwna deallusion y Dde yn gyffredinol, mai gelynion Ffrainc a'r gwareiddiad Ewropeaidd oedd Voltaire, Rousseau a Diderot, yr hanesydd rhyddfrydig, Jules Michelet, a llenorion fel Victor Hugo, Emile Zola ac Anatole France; pob un, yn wir, o'r llu ardderchog o feirdd, llenorion, cerddorion, artistiaid ac athronwyr a gytunai â Gruffydd mai 'trefn cynnydd ydyw Gwrthryfel cynyddol yn erbyn awdurdod'.

Fe fu cynnydd hefyd yn y mewnfudo i Fôn fel bod 30% o boblogaeth yr sir wedi eu geni y tu allan i'r Ynys erbyn 1991.

Dros yr un cyfnod hefyd bu cynnydd ym mhwysigrwydd cyflogaeth mewn gwasanaethau, a hynny am y rhesymau canlynol.

Croesawir y datblygiadau hyn gan hyderu y bydd cynnydd eto yn y maes.

Yn sgil hynny bydd cynnydd yn y galw am addysg Gymraeg.

Yn ol cyfartaledd roedd y cynnydd mewn pwysau yn werth oddeutu hanner can punt i ffermr wrth werthu'r anifail gorffenedig, hanner can punt fyddai'n aml yn gwneud y gwahaniaeth rhwng elw a cholled.

Dyma rai syniadau er mwyn i chi gadw golwg ar eich cynnydd.

Roedd y canlyniadau yn Leeds a Chaer Efrog yn debyg iawn, ond roedd y cynnydd yn fwy sylweddol yn ysgolion Caer Efrog.

Gellir awgrymu nifer o resymau am y teyrngarwch rhanbarthol hwn, sef twf gweinyddiaeth a datblygiad sefydliadau sirol, cynnydd cyfoedth y bonedd gwledig a'u tuedd gynyddol i briodi aeresau lleol, eu diddordeb mewn hanes, hynafiaeth a chyfraith, a thwf trefi sirol yn ganolfannau cymdeithasol, diwylliannol a gweinyddol.