Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

dai

dai

Yr oedd y fflatiau yn rhad a gellid eu codi'n gyflym ac yr oedd ynddynt gyfleusterau modern megis ystafell ymolchi, nad oedd i'w cael yn yr hen dai.

Nid bod cyfraniad cerddorol yr Eglwys yn ddisylw gan fod organ a chôr eglwys gadeiriol neu abaty yn sicr o fod yn hyfrydwch i glust pwy bynnag a'u clywai Ond yr oedd crefft y telynor a'r crythor proffesiynol yn dai yn hynod fyw a derbyniol, a pharch mawr yn cael ei ddangos tuag at feistri'r re/ pertoire traddodiadol helaeth a chywrain, sydd bellach wedi llithro bron yn llwyr o'n gafael.

5,000 o bobl yn gorfod gadael 2, 800 o dai wedi i'r wal fôr ddymchwel.

Yr enghraifft a ddenodd sylw yn syth oedd y ffaith fod Victoria 'Posh Spice' Adams a David 'Kicker' Beckham yn bwriadu prynu ty haf yn Abersoch -- lle gyda 64% o dai haf eisioes.

strategaeth genedlaethol i ddarparu digon o dai ar rent a chymorth i brynwyr tro cyntaf.

Gweithredodd gan amharu ar y farchnad dai haf.

Roedd tŷ'r gweinidog -Bodathro, fel y gelwid ef - yn ffermdy, mewn gwirionedd, gyda nifer o dai allan, gardd a pherllan fawr lle y cadwai ei dad nifer o ieir.

Mwy o aflonyddwch cymdeithasol yn codi i'r wyneb wedi ymosodiadau ar dai a busnesau Iddewon yn Nhredegar, Bargoed a Glyn Ebwy.

Mae'r pentrefi'n amlwg yn amrywio o ran maint a staws - rhai gyda nifer o dai sylweddol, a gerddi, a llwybrau dymunol rhwng y coed ar y ffiniau - darlun chwedlonol a rhamantaidd o flaen fy llygaid - eraill yn fwy clod a diaddurn.

Os aiff y trosglwyddiad yn ei flaen, ac y maen 'os' go fawr, yn ôl cyn-golwr Cymru, Dai Davies.

Safai, a'r crwt bach yn gorffwys ar ei chlun, i wylio Dai Mandri'n gweithio ar ddarn o haearn, heb yngan gair ac heb wenu, fel pe bai Hadad yn greadur ar wahân.

Rhyw dai digon simsan oedd yn ein rhes ni.

Cafwyd ar ddeall fod gan y llywodraeth dai gorffwys ym mhentref Sipi a bu raid ysgrifennu ar frys i sicrhau lle.

Roedd nhad a Dai Sam a brodyr fy mam, sef Thomas,David a John i gyd yn gweithio ym Mhwll Tynybedw hefyd.

Mi fyddai bob dim yn hollol ddwyieithog; roedd y cyfan wedi ei setlo efo winc a one liner rhwng dau o'r bobol iawn yn un o dai bach dynion Parc Cathays.

Wedi llwyddo i gyrraedd man dewisol rhoddodd un morgrugyn bigiad da i ddathlu ei fuddugoliaeth a dyna'r eiliad y gollyngodd Odo lond dwrn o dai yn strim-stram-strellach ar hyd y rhos.

Oed y Stoc Dai

Yr adeg honno roeddynt yn dai hardd mewn rhan ddymunol o'r dref, ond dros y blynyddoedd, wrth i'r perchenogion heneiddio oedd cyflwr eu tai wedi dirywio.

Teimlem, ac yn wir pery'r teimlad hwn o hyd, y dylai pobl if ainc a geisiai adeiladu tai neu adnewyddu hen dai, gael blaenoriaeth.

Gallai ei ganiatau greu cynsail i geisiadau eraill cyffelyb ac arwain at dai haf a.y.

Dylai'r Cynulliad ddileu Tai Cymru fel Quango a chryfhau darpariaethau Cymdeithasau Tai Lleol yn y sector rhentu gan eu galluogi i brynu mwy o dai o'r stoc dai presennol yn hytrach na'u gorfodi i godi tai newydd.

Roedd yn rhaid troi 'nôl a gadael Dai Mandri i wynebu 'i dynged.

Polisi'r llywodraeth, fodd bynnag, oedd symud pobl o'r Vedado i dai gwell er mwyn adfer yr ardal hanesyddol hon ar gyfer twristiaid.

Roedd Richard Owen yn ddyn gweithgar a darbodus, ac yn berchennog ar amryw o dai yn y plwyf.

Rhedai lôn ar y crib y clawdd deheuol, tu ôl i dai Bryn Road, gyda gerddi cefn High Street ar gopa'r clawdd i'r gogledd.

Nid oes yna yr un gan sy'n merwino'r glust yn y casgliad o ganeuon er bod yna un neu ddwy yn arbrofol - fel Cartref sy'n restr o ddisgrifiadau o dai ar werth.

Trwy'r dydd drannoeth bu'n rhaid i Dai Mandri ddal i gerdded, a'i ddwylo ynghlwm.

Cefais wahoddiad gan Gyngor Eglwysi Rhyddion Cymru a Lloegr i fynd i Strasbourg i weld llysoedd a senedd-dai Ewrop.

Yn ôl ei dystiolaeth ei hun, mae wedi cael ei ysbrydoli yn ei waith gan ddylanwad Artistiaid Newlyn yn ogystal â gan ymdrafodaeth gyda chyd-artistiaid yn stiwdio DAI

Un o ganlyniadau'r gogwydd yn y stoc dai yw fod anffitrwydd a diffyg cyfleusterau safonol yn fwy amlwg.

Y ddau dŷ pen, Brynheulog a Brynhyfryd, os ydw i'n cofio'u henwau'n iawn, yn dai o frics coch ac yn gadarn iawn yr olwg.

Erbyn hyn, os oes dau neu dri o dai yn weddol agos at ei gilydd ar fin y ffordd, mae'n rhaid cael lamp drydan i gneitio drwy'r nos ar ddrysau caeedig a ffordd ddidramwy, ac y mae goleuadau'r man bentrefi'n llewyrch melyn yn yr awyr dywyll.

Yr abad yw'r cyntaf a enwir o blith y rhai y gofynnir ganddynt am y rhodd wrth i'r bardd gyfarwyddo ei negesydd: 'Cyrch dai amlwg ...

Roedd yn anodd ganddo gredu i'r tri swyddog lwyddo i gyrraedd diogelwch, ac am y dynion a adawyd ar ôl, roedd yr ergyd a glwyfodd y morwr wedi diasbedain fel dedfryd angau yng nghlustiau Dai Mandri.

Un o'r beirniaid gafodd ei feirniadu am fod yn llym ei lach ar berfformiad Cymru yn erbyn Norwy oedd cyn-golwr Cymru, Dai Davies.

Dim ond un peth dwi ddim yn licio yma - bod 'na dai a thai a thai o'n cwmpas ym mhob man.

Daeth haul ar fryn gan i Myrddin Morgan o gwmni MLM glywed am y broblem, a/ c yn yr wythnose hynny, roedd y cwmni yn cwbwlhau adeiladu stad fach o dai unllawr yng Nglan-y-fferi.

Nodwyd fod yna ddigon o eiddo gwag a ellid ei addasu yn gartrefi mewn nifer helaeth o ardaloedd heb fynd ati'n ddi-reolaeth i adeiladu ystadau o dai drud ar gyrion penterfi.

I ddifyrru'r amser, fel petai, cydiodd mewn dyrnaid o dai a ffermdai a'u gollwng yn freuddwydiol drwy ei ddwylo fel y bydd plentyn yn chwarae gyda thywod.

Welais i 'rioed mohonot ti ar hast i fynd i wers o'r blaen 'Mynd i weld Dai Togs ydw i, ynglŷn â'r gêm rygbi 'na

Yn yr un modd mae'r polisi ariannu cyhoeddus presennol yn rhwystro'r Gymdeithas rhag gweithredu rhaglen sylweddol o brynu ac adnewyddu nifer fawr o dai yn yr ardal sydd yn wag neu heb eu defnyddio llawer.

Yn y llun gwelir rhai o hen dai teras Sheffield a rhai o flociau tal y ddinas.

Ai'r trên heibio i dai â rhyw olau bychan crwn, egwan yn y ffenestri.

Mae o wedi dringo i mewn i fwy o dai drwy fwy o ffenestri na neb yn y fro yma.

'Roedd yr arolwg peilot yn gyfle da i ragweld os oedd holiaduron yn fodd effeithiol o gasglu gwybodaeth am yr angen lleol am dai.

Tref ramantus yw Sorrento, cartref y bardd Eidalaidd enwog, Torquato Tasso, yn llawn o hen dai nodweddiadol o'r dalaith - porth mawr gyda chyntedd y tu mewn, a muriau uchel gyda ffenestri yn y mannau mwyaf annisgwyl.

Mae cartrefi mewn llawer o'n hardaloedd yn troi yn dai haf ac yn dai i bobl ymddeol; codir stadau mawr mewn llawer pentref ar gyfer pobl o'r tu allan. Mae ieuenctid ein gwlad yn cael eu cyflyrru i dderbyn mai gadael eu bro eu hunain i chwilio am waith yw eu tynged.

Ceir ystadau mawrion o dai cyngor ac ardaloedd sy'n sefyll yn uchel ar restrau amddifadedd economaidd.

Clymwyd garddyrnau Dai Mandri a rhaffwyd ef wrth y camel olaf yn y rhes ac i ffwrdd â nhw ar frys, y camelod yn trotian a Dai hefyd yn gorfod tuthio yn anesmwyth tu ôl iddynt.

Penodi James Griffiths yn Ysgrifennydd Gwladol cyntaf Cymru gyda sedd yn y 'cabinet'. 'Roedd y Swyddfa Gymreig newydd â gofal am dai, llywodraeth leol, trafnidiaeth ffyrdd a rhai agweddau ar gynllunio lleol.

Yn ystyr arall y gair yn wahanol neu yn unigryw un o'n peciwliaritis ni meddwn yw ein bod yn hoff iawn o roi llys enwau ar bobol a rhoddais yr engreifftiau Dai the Post, Bessie the Milk ac yn y blaen yna dywedais 'This is one peculiar and proud Welshman who cannot wait until the day he can call this lady Maggie Number Ten' wel, fe aeth y lle yn danbaud!

"Ryda ni'n cael ein gwrthod rhag mynd i mewn i bob math o lefydd, o sinemau i dai bwyta a phyllau nofio.

ù Cyflenwad annigonol o dai yn lleol.

Mae Wrecsam wedi gwella ychydig bach ers y gêm honno, meddai Dai Davies.

Felly, 'dan ni'n mynd i dai ffrindia.

Mae'r Cynulliad yn gyfrifol am dai a chynllunio.

Mae bysedd y cloc yng nghwt yr injan yn llynydd, ac mae'r tþ mawr, a fu unwaith yn lle ysblennydd gyda'i stablau a'i dai allan, yn dadfeilio'n urddasol ...

Yr oedd gwir angen symud ymlaen a'r cynllun ac argymhellodd fod y Cyngor yn ymgymryd â'r gost o gysylltu'r holl dai a bod Cyfreithiwr y Cyngor yn edrych i mewn i gyfrifoldeb perchenogion y tai a werthwyd gan y Cyngor i gyfarfod â'r gost mewn perthynas i'w heiddo hwy.

Mi ddaru 'na ffrindia' i Anti Nel ddod yn ôl i ga'l cinio efo ni - mae hi'n governess ar blant yn un o dai mawr y dre' 'ma, ac mi ddaru Anti Nel fy warnio fi i fyhafio 'ngora'.

Roedd digonedd o dai bwyta ar gael yno ond dim gwesty felly roedd rhaid i fi ddod lawr gyda'r hwyr.

Pan oeddwn i'n grwt ar Gefnbrynbrain ddeugain mlynedd yn ôl yr oedd o leiaf dri gŵr yn y pentref a gadwai filgwn, a Dai Milgwn oedd ein henw ar un ohonynt.

Stadau mawr o dai, a dal i gynyddu mae y tai i bob cyfeiriad, ac mae mwy o Saesneg yn cael ei siarad yno na Chymraeg.

Ymhlith yr wynebau adnabyddus fydd yn galw draw i roi help llaw ar y llinellau ffon fydd Wit a Wat a'u ffrindiau, JOHN OGWEN, MAUREEN RHYS, MEDWYN WILLIAMS, MARGED ESLI a DAI JONES.

Dylai'r Cynulliad fynnu'r hawl i reoli'r farchnad dai ac eiddo yng Nghymru er budd cymunedau Cymru.

Ond fyddai Bilo a'i fêts ddim yn clywed sŵn y moto beic, diolch am hynny; fe'i gadawyd wrth y moniwment mewn llecyn parcio o flaen y siopau, ac ar ôl cloi'r gadwen am yr olwyn flaen, cerddodd efo Cen i gyfeiriad stad o dai lle'r oedd cartref a garej Bilo.

Ar lan y llyn mae rhai tai reit solet, wedi eu hadeiladu a brics cochion, ac yna strydoedd clos o dai sy'n gymysgedd o frics a mwd.

Oherwydd llwyddiant yr arolwg peilot, y nod yn awr oedd cynnal arolwg drwy Ddwyfor gyfan i gasglu gwybodaeth lawn a chynhwysfawr am yr angen lleol am dai.

Dengys yr uchod mai bychan yw cyfraniad cymdeithasu tai o ran canran o'r stoc dai, er eu bod yn medru gwneud cryn argraff o safbwynt cyfanswm yr unedau a ddarperir ganddynt, ac ymateb i'r angen lleol.

Yn ei hanfod mater o dai ac incwm addas yw hwn.

Sicrhaodd Frank Warren y ffeit a bydd yn gyfle i Dai Gardiner, sy'n rheoli Regan, gael pencampwr y byd arall dan ei adain yn ogystal a Steve Robinson, pencampwr pwysau pryf y byd, sy'n dod o Gaerdydd.

`Ble mae e?' `Mae e'n gorwedd yng nghanol ystad o dai'r Fyddin yn Longstanton.' `Disgrifiwch e.' `Wel - mae e'n barsel mawr ac mae gwifrau o'i gwmpas ef.' `Ydy e'n tician?'

Ar yr ystadau hyn gellwch gael cymysgedd o wahanol fathau o dai.

Stryd o dai cadarn a godwyd yn y pedwardegau oedd Ffordd Pen-nant.

`Mae'n bosibl bod ffrwydryn wedi cael ei adael ar ystad o dai yn Longstanton.' `O diar,' meddai'r sarsiant.

Argian, dwi wedi synnu gweld gymaint o dai a'r rheini'n sownd yn 'i gilydd i gyd.

Awgrymai'r adroddiad felly y dylid ehangu ffurflenni cais ar gyfer caniatâd cynllunio am dai mewn ardaloedd gwledig drwy ychwanegu rhestr o gwestiynau ychwanegol i'r ymgeisydd ynglŷn â dyluniad, lleoliad a.y.

Yn gyntaf, rhoddwyd pwysau mawr ar y Pwyllgor Cynllunio i edrych yn fwy ffafriol ar geisiadau lleol am dai.

"Ma' Dai ni wedi cysgu mas yn amlach na'r un blydi buwch yn Sir Aberteifi."

Cyfeiriodd y cwynwr hefyd bod cytundeb ar y cyfan o dai'r ystad yn atal unrhyw ddatblygiad a fyddai'n amharu ar ddeiliaid eraill yr ystad.

Eto, fe fu'n ddigon dwl i sibrwd gronyn am y 'ffortiwn' yna wrth Dai Owen.

Un canlyniad oedd gweld nifer o hen ffermdai yn cael eu troi yn dai haf, datblygiad a fyddai'n ennyn protestio yn ddiweddarach.

Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg am weld Cyngor Ynys Môn yn mynd i'r afael â'r broblem hon ar unwaith drwy wneud ymchwil manwl a pharhaol ym mhob cymuned i'r angen lleol am dai ac eiddo gan lunio strategaeth fanwl i ddiwallu'r anghenion hynny oddi mewn i'r stoc tai ag eiddo presennol ac wrth ddiddymu pob caniatâd cynllunio sydd dros ddeng mlwydd oed ac nas gweithredwyd arno.

Nid oedd Cochyn y plismon i'w weld yn unlle, a meddyliai Wyn ei fod yn dal i fod ar drywydd y lleidr cathod gan fod Mari Ddu, un arall o gathod y stad dai, wedi diflannu yn ystod y nos.

'Mae'r gêm hon wedi bod yn dda i mi', meddai, 'a theimlaf ei bod hi'n ddyletswydd arnaf i roi rhywbeth yn ôl iddi.' Ei gariad at y gêm a'i rhwydodd i rengoedd dethol dyfarnwyr Pencampwriaeth y Siroedd, gan ddilyn esiampl y ddau Gymro chwedlonol, Dai ac Emrys Davies.

Llond lle o dai bwyta bychain, siopau a marchnad.

'Roedd 6000 o dai dan ddwr yng Nghaerdydd a phedair troedfedd o ddwr ar Barc yr Arfau.

Gwerthwyd 20,000 o dai, 1000 o siopau, 250 o dafarndai ynghyd â theatrau, ffermydd a mân bentrefi.

Roedd disgwyliadau mawr am y gêm hon ac fe gawson ni gêm oedd yn adlewyrchiad perffaith o'r gystadleuaeth, meddai cyn-gapten a golwr Cymru, Dai Davies.

I hwnnw a ystyried yn 'da iawn yn ei dai' y telid parch am ei fod hefyd yn 'da'n ei wlad'.

Dai Smith, Pennaeth Darlledu Saesneg, BBC Cymru Ehangodd Going Continental driniaeth BBC Cymru o'r Uwch-gynhadledd Ewropeaidd yng Nghaerdydd i gynnwys safbwyntiau, personoliaethau a barnau gwahanol.

Newidiodd Dai Mandri ei fyd yn llwyr, collodd pob syniad o bellter ac amser.

Roedd hi'n glincar o gêm, meddai Dai Davies, cyn-golgeidwad a chapten Cymru.

Ni ddylid di-ystyru pwysigrwydd yr adroddiad a'r cyfle i roi cyhoeddusrwydd pellach, ar wahoddiad y llywodraeth, i egwyddorion Deddf Eiddo a'r chwe pwynt fel ateb i'r sefyllfa dai yng Nghymru gyfan.

Os oedd hi'n ddydd gwaith, a dyn yn ymdrechu, hyd orau'i allu i chwibanu a chodi'i galon wrth gerdded yn anfoddog tua'r ysgol, mynnai'r galon guro'n gyflymach wrth imi brysuro heibio'r rhes o dai lle roedd Talfan yn byw, ac yno y pwysai'n llechwraidd yng nghysgod y drws, ei wallt cnotiog du yn ei lygaid a darn o'i dalcen yn gwenu arnaf.

(c) Bod y Prif Weithredwr yn ceisio sicrhau fod hawliau'r Cyngor i enwebu tenantiaid i dai Cymdeithas Tai Eryri yn parhau ac ar yr un pryd yn ceisio sicrhau bod yr aelodau lleol yn cael rhan mewn dewis tenantiaid o fewn eu hetholaethau.

Â'r Cynghorau Unedol newydd wrthi'n paratoi ar gyfer grym, cyhoeddodd y Pwyllgor Democratiaeth restr o ofynion iddynt i sicrhau eu bod yn gweithredu'n gadarn dros y Gymraeg, gan gynnwys cyflwyno polisi iaith cadarn; llunio Cynllun Addysg Cymunedol; creu strategaeth dai a chynllunio; sefydlu Pwyllgor Datblygu Economaidd; ffurfio Fforwm Ieuenctid i'r Sir; a sicrhau cydweithio ymhlith y Cynghorau i greu Fforwm Cenedlaethol i ddwyn gwir bwysau ar y Llywodraeth Ganolog mewn meysydd tebyg i addysg a thai, ac yn y pen draw i gymryd lle'r Quangos.

Derbyniwyd grant gan y Swyddfa Gymreig i brynu safle yn y pentref a oedd yn cynnwys hen siop a chasgliad o dai oedd bellach yn adfeilion.

Fel y gwyddoch, mae amryw o dai bach bellach yn cael eu paentio â gwrth-graffiti.

Aiff Trefor a'i dri mab gartref at eu mam, Nia, a'i hail ŵr, Dave: lleolir eu tŷ mewn rhes o dai ar fryn serth sy'n anelu am i lawr; mae Dave yn ddi-waith a dygir y fideo a'r soffa oddi arnynt fesul un.

Arolwg yn dangos mai dim ond 46% o dai Prydain oedd ag ystafell ymolchi.