Yn ddiweddar gwelwyd y pwyslais yn symud fwy tuag at fwydydd iachusol - llai o fraster, llai o halen, llai o siwgwr, mwy o fwydydd iachusol.

Yn yr erthygl hon carwn son am rai agweddau o faes enfawr ffiseg solidau ac am rai o'r dyfeisiadau elecgtronig cymharol ddiweddar sydd eisioes, ac a fydd yn y dyfodol, yn effeithio i raddau helaeth iawn ar ein ffordd o fyw ac ar natur ein cymdeithas.

A'r syndod yw fod y teimlad hwn yn dal yn gryf ac wedi ysbrydoli rhai cyflogwyr yn ddiweddar i wahardd eu gweithwyr rhag siarad Cymraeg yng ngwydd y di- Gymraeg.

Dyma enghraifft a glywais yn ddiweddar gan wraig a soniai am gydnabod idd, 'Mae good job gydag e mae e'n deputy head mewn comprehensive school fawr yn y South of England.'

Bu cryn sôn yn ddiweddar am ddatganiad Joschka Fischer, gweinidog materion allanol yr Almaen, ynglyn â ffederaleiddio Ewrop.

Digon fydd cyfeirio yma at y nodyn a geir ar ddiwedd copi o Dares Phrygius a Brut y Brenhinedd a ddarganfuwyd yn gymharol ddiweddar: 'Y llyuyr hwnn a yscriuennwys Howel Vychan uab Howel Goch o Uuellt...

Anfonwyd ein cofion at Mrs Medi Williams a hefyd Mrs Eurof Jones, y ddwy heb fod yn rhy dda yn ddiweddar.

Yn ddiweddar cafodd enwi'n artist gwryw gorau yng Ngwobrau Clasurol y Brits.

Dyma yw hanes Mrs Lottie Edwards, Fodol, hithau heb fod yn rhy dda yn ddiweddar hefyd.

Y mae'r 'Loch Ness Monster' wedi hen dynnu sylw'r byd, ond yn ddiweddar daeth rhai pobl i gredu bod anghenfil cyffelyb hefyd yn Llyn Tegid, Y Bala.

Wrth fynd at y drws, fe groesodd ei meddwl yn sydyn, fel y gwnaeth droeon yn ddiweddar, tybed beth fuasai ymateb ei mam - a'i thad, ran hynny - i'r fath ddarpariaeth a spaghetti i swper.

yn y gwynt a rhyw olwg arno fel tase fe'n ddiweddar i ryw gwrdd "Ddaeth e ddim 'nôl y noson honno, na bore trannoeth.

Hyd yn oed wrth droi'n ddiweddar at destunau'n nes adref yng Ngwent am ysbrydoliaeth, mae gweddillion chwareli mewn llefydd fel Clydach, heb fod ymhell o'r Fenni, wedi galluogi Bert Isaac i barhau â'r thema.

Mantais y Blaid, tra bo diddordeb pawb arall mor isel, yw bod ei chefnogwyr wedi cael blas mor dda ar lwyddiant yn ddiweddar.

Pe deuai gwybodaeth am ddamwain mewn pwll glo, dyweder, mor ddiweddar â phump o'r gloch y prynhawn, fe âi'r tîm newyddion ati ar amrant i ganfod peth o gefndir y lofa, yn ogystal ag anfon uned ffilmio allan ar unwaith.

Y Cyfarwyddwr Dafydd yw'r ffilm gyntaf i Ceri Sherlock ei chyfarwyddo a'i hysgrifennu, er y bydd gwylwyr BBC Cymru eisoes wedi gweld enghraifft o'i waith cyfarwyddo yn ystod y gyfres ddiweddar o Wales Playhouse.

Er enghraifft, tan yn ddiweddar iawn cyrchai cleifion at ffynnon Gwenfrewi, Treffynnon, gan obeithio derbyn iachad.

Yn ddiweddar deuthum ar draws pennill yng nghasgliad TH Parry-Williams, Hen Benillion sy'n cyfleu'r ffaith honno -

Mae sylwadau Alun Richards yn ei gyfrol hunan- gofiannol ddiweddar, Days of Absense, yn llai llym na'r hyn a geid ganddo ddeng mlynedd yn ol.

Hyd yn ddiweddar iawn yn y ganrif bresennol, dysgid plant i beidio byth â siarad Cymraeg ym mhresenoldeb y di-Gymraeg.

Yr oedd yn debyg i amffitheatre enfawr, y gwaliau'n disgyn yn serth i grombil y mynydd, a'r llawr yn bentwr o gerrig, rhai ohonynt yn dwyn staen goch a melyn lle'r oedd nwyon cuddiedig Vesuvius wedi bod yn ffrwydro'n ddiweddar.

Ond mae'n braf gweld fod pethau wedi gwella rywfaint yn ddiweddar, gyda thrafodaethau yn Gymraeg ar weithiau R.

Roedd hi'n rhy ddiweddar i 'neud dim byd.

Dyw pethau ddim wedi bod yn hawdd i Gaerdydd yn erbyn y tîm o Orllewin Cymru yn ddiweddar.

Nad anghofiwn chwaith un arall o hogiau'r Penmaen sydd wedi ymddeol yn ddiweddar.

Llongyfarch fy nghefnder, Arwyn Griffiths, ar ei briodas ddistaw, ddiweddar.

Awgrymwyd i mi yn ddiweddar gan amryw o garedigion y LLENOR mai da fuasai cael nodiadau bob chwarter gan y Golygydd ar bynciau'r dydd yng Nghymru ac yn gyffredinol.

Mae'r ymateb a fu i Seren Wen ar Gefndir Gwyn a enillodd y Fedal Ryddiaith yn Eisteddfod Genedlaethol 1992 yn rhan o chwedloniaeth llenyddiaeth Gymraeg ddiweddar.

y sychder yn Ethiopia a'r Swdan yn ddiweddar) ac unrhyw newidiadau yng ngherrynt y moroedd.

Yn ddiweddar dechreuodd pobl ifainc ddangos ysbryd sy'n filwriaethus ddirmygus, nid yn unig tuag at yr eglwysi, ond tuag at Gristionogaeth ei hun.

Mawr fu'r trafod yn ddiweddar ynglŷn â chael Llythyr Pennal yn ôl i Gymru.

TABERNACL Llongyfarchiadau Llongyfarchwn Geraint Evans, mab Mr a Mrs John Evans ar ei lwyddiant yn arholiad TGAU a dymunwn yn dda iddo i'r dyfodol Estynnwn hefyd ein llongyfarchiadau a'n dymuniadau gorau i dri phar a fu'n dathlu yn ddiweddar gerrig milltir pwysig yn eu bywydau priodasol.

Cysurwn fy hun er mor ddiweddar y tymor fod y blodau yn araf yn dod ar y drain duon.

Cafodd y fraint o arlwyo gwledd i'r ddiweddar Frenhines Mary, ac wedi hynny, i'r Dywysoges Elisabeth (fel y'i gelwid bryd hynny), y Tywysog Philip, yr Arglwydd Mountbatten a llu o enwogion eraill, megis Mrs Eleanor Roosevelt, Syr Winston Churchill a Dug Caerloyw.

Mi rydw i wedi bod yn gweithio oriau rhyfedd yn ddiweddar yn ogystal â cheisio paratoi ar gyfer y Dolig.

Cydnabyddwn oblygiadau'r ffaith fod y Gymraeg, i bob pwrpas, wedi cael ei halltudio o fywyd swyddogol Cymru tan yn ddiweddar iawn.

Trafferthion parthed y Gadair ddigwyddodd yn y cyfarfod blynyddol yn ddiweddar.

Pan drefnodd Zara Phillips un yn ddiweddar nid seidar oedd yn cael ei rannu yno ond siampên - gydag eog wedi ei fygu i'w fwyta gydag ef.

Nid yw protestio yn hen ffasiwn ac yn ddianghenraid heddiw, fel y tystiodd myfyrwyr Indonesia yn ddiweddar.

Dyn efo ci wedi ei stwffio a enillodd y wobr gyntaf mewn cystadleuaeth ufudd-dod cwn yn Siapan yn ddiweddar.

Bu+m yn sgwrsio ag o yn ddiweddar a chael orig ddigon difyr, ac wrth eistedd yn gwrando ar y glaw y bore 'ma, daw'r sgwrs i'm meddwl.

Roedd wedi amau fod rhywbeth ar droed a hithau wedi bod yn ei osgoi'n ddiweddar.

Yn ddiweddar, cynhyrchwyd laser ffibr tiwnadwy yn seiliedig ar atomau praesodymiwm a thrwy ddefnyddio neodymiwm gellir adeiladu laser pwerus iawn - mwy pwerus hyd yn oed na'r Nd:YAG ar yr un donfedd.

Y gobaith yw gallu mynd ar ôl hysbysebwyr er mwyn cael ychydig mwy o incwm, a cheisio cynyddu nifer y tanysgrifwyr, sydd wedi gostwng yn ddiweddar oherwydd y cyhoeddi anghyson.

Yn ddiweddar cryfhawyd ei bolisi iaith cynradd trwy ddatgan o blaid dysgu trwy gyfrwng y Gymraeg yn yr ardaloedd traddodiadol Gymraeg.

(cysuro fy hun ydw i rwan!!) Yr ymateb cyflawnaf a gafwyd yn ddiweddar oedd hwnnw i hanes yr hen long HMS Conway.

Cawsom enghreifftiau'n ddiweddar o rieni'n mynd i drafferth a chost i sicrhau na fyddai eu plant hyd yn oed yn clywed Cymraeg ac yn eu symud o ysgolion lle'r oedd "gormod o Gymraeg".

Mae llwch blynyddoedd wedi caledu ar ymyl y sgertin yng nghartref y ddiweddar Mrs Hughes, nes ei fod 'fel edau baco' ('Cathod Mewn Ocsiwn').

Er enghraifft, wrth chwilio yn ddiweddar am ddeunydd ar Owain Glyndwr, roedd llawer o wybodaeth ar gael, ond roedd y cynnwys yn rhy academaidd a chymhleth i fod o ddefnydd ac o ddiddordeb i blant ygsol gynradd.

'Yn ddiweddar iawn, bid siŵr, oblegid masnach feunyddiol gyda'r Saeson, a'r ffaith fod ein dynion ieuainc yn cael eu haddysg yn Lloegr, a'u bod, o'u plentyndod (a siarad yn gyffredinol) yn fwy cyfarwydd a'r Saesneg nag a'u hiaith eu hunain, fe oresgynnwyd ein hiaith ni gan rai geiriau Saesneg, a chan ffurfiau Saesneg, ac y mae hynny yn digwydd fwyfwy bob dydd' meddai.

Trueni iddi ddod i'r stapla nawr, grwgnachodd wrtho'i hun - dim ond pum munud arall a bydda fe wedi mynd ar garlam tuag at lethrau Mynydd Llangatog ac fe byddai hi wedi gorfod aros amdano nes y dewisai ef ddod nol ac erbyn hynny fe fyddai'n rhy ddiweddar i gychwyn nol i Benderin.

Dyma un o'r cerddi a glywyd yn Sioe Beirdd 1995, Bol a Chyfri' Banc a fu o amgylch Cymru yn ddiweddar.

Llwyddodd carfan o arlunwyr i ddryllio cynlluniau yn ddiweddar i gynnal sioe deithiol i ddathlu ymwybyddiaeth o Gymreictod gan ei bod yn gweld y sioe yn fygythiad iddynt'.

Tan yn gymharol ddiweddar yr oedd yr iseldir corsiog hwn yn ymestyn o'r dref i'r môr, yn fath o aber eang i Afon Cefni, aber yr oedd ynddo lanw a thrai, ac a rannai Fôn yn ddwy, Sir Fôn Fawr a Sir Fôn Fach.

Yn ddiweddar canfuwyd dull o hunan-ddysgu a gafodd ei sbarduno gan syniadau o feysydd geneteg a bioleg esblygiad - y wyddoniaeth sy'n sail i'r syniadau am y dyfodol a geir yn y ffilm Jurassic Park.

Wyddwn i ddim tan yn ddiweddar ble'r oedd Maes Garmon er y gwyddwn wrth gwrs am yr ysgol enwog sy'n dwyn yr enw a bod honno yn yr Wyddgrug.

Tan yn ddiweddar, dim ond addysg Sbaeneg a ganiatawyd, ond dan y cynllun hwn, caiff plant addysg mewn Saesneg, Creole, Miskito ac ieithoedd ethnig eraill.

(b) Dyluniad Cartrefi yng Nghymru Wledig Astudiaeth Ymchwil y Cyngor Cefn Gwlad CYFLWYNWYD adroddiad y Prif Swyddog Cynllunio y derbyniwyd yn ddiweddar gopi o'r adroddiad uchod gan Gyngor Cefn Gwlad Cymru gyda chais am sylwadau'r Cyngor arno.

PAUL BIRT sy'n ystyried arwyddocâd llwyddiant ysgubol ymreolwyr Que/ bec yn etholiad cyffredinol Canada yn ddiweddar.

Mae'n rhaid cyfaddef fy mod wedi cael pwl o hiraeth i weld teulu a ffrindiau yn ddiweddar, felly doedd dim amdani ond pacio bag ac estyn am y pasport.

Rhyw grap ar ddaliadau'r Eglwys a ddiddymwyd yn ddiweddar, efallai, a'r afael ansicraf ar y Galfiniaeth y dywedir fod y Piwritaniaid sy'n llywodraethu gan mwyaf yn ei choledd.

Breuddwyd y ddiweddar Shân Emlyn, cyn gadeirydd Cymdeithas Cymru Ariannin, oedd ffilmio'r Misa Criolla a Mary Simmonds a Ceri Sherlock o gwmni teledu Teliesyn sy'n llafurio ers dyddiau yng ngwres Rhagfyr i droi'r freuddwyd yn rhaglen deledu.

Ac fe ddaeth yn ffasiynol ymysg nofelwyr hanes yn ddiweddar - fel pe baent yn euog o'u tuedd i roi pen yn nhywod y gorffennol - i bwysleisio mor gyfoes yw arwyddocad eu gwaith.

Cyrhaeddodd cadwraeth yn rhy ddiweddar i arbed gwyddau Cefni, a gwelwyd sawl tro ar fyd yn y cyfamser, a hwnnw'n newid er gwell i lawer o hwyaid a rhai o adar eraill y tiroedd gwlyb.

Ystyriwn mai gwaith o natur cyhoeddus a wneir gan asiantau fydd yn ceisio am gomisiwn i roi gwasanaethau cymorth i ysgolion a cholegau unigol, megis hyfforddiant-mewn-swydd, ymgynghori neu arolygu (dan gomisiwn i SPAEM, i'r Cynghorau Cyllido neu i awdurdod lleol), gan fod y fath wasanaethau wedi'u cynnig hyd yn ddiweddar gan gyrff cyhoeddus, awdurdodau addysg lleol yn enwedig ac, yn achos arolygu ysgolion a cholegau, AEM a oedd yn atebol i'r Goron.

Yn ddiweddar clywais un oedd yn newydd i mi gan ffermwr o Ben Llyn pan soniai am yr amser priodol i ddechrau trin y tir yn barod i hau ar ol aredig.

Dywedodd Alun Michael iddo ymweld âr ysbyty ddwywaith yn ddiweddar - yn ceisio cywain pleidleisiau i Lafur, mae'n debyg - ond ddim digon i gadw Helen Mary draw.

Roedd o'n syndod mawr i mi na allai Anti Jini glywed pob gair yn glir fel cloch hefyd, er ei bod hi wedi mynd yn drwm iawn ei chlyw yn ddiweddar.

Yr ydw i wedi bod yn mynychur pictiwrs yn eitha rheolaidd yn ddiweddar.

Ac mae sicrwydd hefyd wedi ei roi yn ddiweddar y bydd y rhaglen cwlt o'r chwedegau, The Prisoner, yn cael ei wneud yn film ym Mhorthmeirion y flwyddyn nesaf.

Cyrhaeddodd y gog eisoes a gelwir haidd wedi ei hau'n ddiweddar, ac felly'n gildio'n wael, yn haid y gog.

i blant yr ardal a fu'n llwyddiannus yn ddiweddar gyda arholiadau TGAU.

Yn ddiweddar rhoes ddisgrifiad byw o'i weithgarwch mewn dwy gyfrol arbennig o ddiddorol, sef Holy Ghostbuster.

Ymunasai tipyn yn rhagor yn ddiweddar, ond nid hanner digon.

Y ddau eithaf y gellir eu disgwyl yw'r athrawon hynny a feistrolodd y Gymraeg yn ddiweddar a hynny fel dysgwyr a'r rhai hynny sydd yn meddu ar radd yn y Gymraeg ac yn Gydgysylltwyr Iaith o fewn eu hysgolion.

Parhâi pobol i fyw wrth y stablau, ac ymhen blynyddoedd lawer wedyn dyma un yn digwydd sôn wrth Bill Parry am ddigwyddiad rhyfedd yno - eu bod wedi'u deffro'n ddiweddar gan oleuadau dros y lle, a hithau n ganol nos.

Hyd yn ddiweddar iawn, doedd gwneuthurwyr carafanau ddim yn credu mewn olwynion sbar am ryw reswm anhygoel.

Tan yn ddiweddar, mae wedi bod yn anodd mesur hyn, gan mai yn Saesneg ac i sefydliadau `Prydeinig' y bu'r Cymry Cymraeg yn gweithio.

Gobeithia barhau gyda'i waith ymchwil mewn mathemateg gymhwysol a'i waith ar fwrdd golygyddol Y Gwyddonydd , ysgrifennu ambell adolygiad a dilyn ei ddiddordeb mewn ieithoedd (cyfieithodd un o ddramau Gogol,Yr Archwilydd i'r Gymraeg yn ddiweddar).

Cylch Chwarae Dechreuodd Cylch Chwarae'n ddiweddar; mae tri sesiwn ar gael sef bore a phrynhawn Mawrth, Mercher a Iau.

Yn ddiweddar bu llawer o ysgolion uwchradd a cholegau addysg bellach yn diwygio'u cwricwlwm.

Ac eto, onid oedd Emyr, fel Carol, wedi gweld yn ddiweddar fel y gallai'r person mwyaf cariadus a ffyddlon droi ei gefn ar briodas hapus yn sydyn ac anesboniadwy?

Bardd o Belfast a fu farw'n ddiweddar oedd John Hewitt.

Pan grybwyllid enw Miss Lloyd mewn sgwrs dechreuai ei gwefus isaf grynu, ac rwy'n amau ai hiraeth am ei ffrind ddiweddar oedd y rheswm.

Mesur o'i bwys yn y maes hwn yw iddo gael ei godi yn ddiweddar yn Is-lywydd yr English Place-Names Society.

Darganfyddwyd yn ddiweddar fod y dynwarediad yn mynd ymhellach fyth.

Wrth ddod ar draws y rhain yn ddiweddar y penderfynais roi yr ychydig eiriau hyn wrth ei gilydd i gofio am y cerddor talentog a fu mor barod i rannu ei ddawn a'i allu gydag eraill - i ddysgu, hyfforddi a rhoi pleser a mwyniant i gymaint o bobl.

Bydd y tîm dan 21 oed yn chwarae'n erbyn yr Wcrain y prynhawn yma, ac yn gobeithio rhoi terfyn ar eu record drychinebus o golli'n ddiweddar.

Yn wir, yr oedd efe braidd yn falch weld mab y Wernddu yn dechrau byw yn wahanol i'w ddiweddar dad cybyddlyd.

Fe ddylem atgoffa ein hunain am hyn a gyflawnwyd mor ddiweddar drwy gemotherapi a brechiadau.

Fyddai gennych chi fawr ddim ar ôl." Yn ddiweddar beirniadwyd y llywodraeth yn hallt am geisio mygu mesur oedd wedi ei gyflwyno i'r senedd fyddai'n rhoi mwy o hawliau i bobol anabl.

Daeth i lawr o'i chartref yn Llandeilo'r Fân yn ddiweddar i dž ei brawd, Tom Davies, ym Mhontsenni, i sôn wrthyf am y fro a'u hatgofion ohoni.

Beth bynnag, roedden ni'n amau ers tro mai Eds oedd y tu ai/ i'r nifer lladradau fu'n digwydd o gwmpas Caer a gogledd Cymru yn ddiweddar, ond roedden ni'n methu'n lan a dod o hyd i'w guddfan .

Mae hwnnw wedi bod yn cwyno'n ddiweddar, dwi wedi dweud wrtho fo am gymryd peth o'i ffisig ei hun.

Mae blodeugerdd ddiweddar o gerddi Saesneg a Chymraeg, Poets against Apartheid/Beirdd yn erbyn Apartheid - blodeugerdd sy'n cynnwys peth canu cyffredin iawn, iawn - yn profi fod calonnau pobl yn y lle iawn, a'r lle hwnnw nid yn unig o fewn Cymru erbyn hyn.

Deallwn hefyd fod Huntley wedi cael penblwydd arbennig yn ddiweddar!!

Heddiw eto, fel y gwnaethai'n gyson yn ddiweddar, roedd wedi dringo i'w hoff fangre lle y gallai gael seibiant ar ei phen ei hun.

Ers sefydlu Teledu Annibynnol mae nifer y sianelau wedi cynyddu yn gyson, a'r cynnydd wedi cyflymu yn aruthrol yn ystod y degawd diwethaf gyda theledu lloeren ac, yn ddiweddar, teledu digidol.

Yn ddiweddar bu'r Athro Brinley Thomas yn dangos mai'r chwyldro diwydiannol a gadwodd yr iaith Gymraeg yn fyw yn ail hanner y ganrif ddiwethaf.

Mae wedi diodde o anaf i'w goes yn ddiweddar.