Piti na fyddai'n clafychu am rywbeth ych-a-fi a fyddai'n ei hagru hi; fel pla o blorod neu ddôs o glwy'r pennau.

Y darluniad cywiraf a fedrwn roddi o'r golygfeydd ar y daith hon ydyw disgrifiad a roddir gan Solomon o faes a welodd ef yn rhywle: `Wele, codasai drain ar hyd-ddo oll; danadl a guddiasai ei wyneb ef; a'i fagwyr (goed) a syrthiasai i lawr; y palasau ydynt wrthodedig - yr amddiffynfeydd ydynt yn ogofeydd, yn hyfrydwch asynod gwylltion, yn borfa diadelloedd.'

Hawdd fyddai tybio y byddai'r fath ddôs yn dryllio nerfau'r cryfaf!

Ia, mi ddo' i.' Roedd Rhys yn ddryslyd ei feddwl.

Ond tan hynny, byddai rhaid i'r ddôr wneud y tro.

'Mi ddo'i hefo ti!' meddai'r hen Hugh.

Ar fy llaw dde, mae bwlch i bobl gerdded hyd-ddo, yna mae'r meinciau cysgu, er bod pobl yn eistedd hefyd ar y lefel isaf o feinciau.

plentyn Dafydd ac Ann Williams o'r Ddôl-gam, Cwmllynfell.

Sythodd, a'i dilyn, gan sefyll yn y ddôr am funud, fel petai'n gorfod cynefino â'r llanast gwyllt.

Bu cudyll o hofrennydd uwch ein pennau drwy'r prynhawn a'i chysgod swnllyd, symudol, yn dychryn wyn y ffridd i bob cyfeiriad cyn glanio i lyncu criw o actorion a throi porfa'r ddôl yn gryndod o nerfau.

Mi ddo i ar dy ôl di cyn bo hir.' Ac i'w wely yr aeth Merêd yn ddigon penisel gan adael Dilys yn ganolbwynt sylw'r cwmni.

Mewn ardal chwarelyddol yr oedd y ddôl honno hithau (Dôl Pebin y Mabinogion) sef ardal mebyd y bardd, Tal-y-sarn.

'Mi ddo' i yr wythnos nesa.

'Rŵan, dowch yn eich ôl i'ch gwely, ac mi ddo i â nightcap bach i chi.'

Mi ddôth y dyn llyfr bach ata i ar ddiwedd yr oedfa bore Sul a dweud wrtha i yn blwmp ac yn blaen na chawn i byth fynd yno wedyn am fy mod i'n rhoi oel ar fy ngwallt.' O drugaredd, 'roedd gan y bachgen hwnnw gryn dipyn o synnwyr digrifwch ac fe ddaeth yn bregethwr poblogaidd iawn ac yn un o arweinwyr 'i enwad - er 'i fod o'n dal i roi od ar 'i wallt.

Ac hefo llinyn bôl y clymodd Ifor rhyw hen ddôr ar dalcan y sied, gan ddisgw'l y byddai%r saer coed yn dwad yn ei ôl i roi drws yno rhywbryd yn y dyfodol.

Goelia i y bydd un ddôs o'r Hen Fferam yn ddigon i'w chodi odd'acw.

Dibynnai'r mwyafrif yn y pen draw ar y trefnydd iaith ac ar y cymorth ysgrifenyddol a ddôi yn ei sgîl.

Roeddan nhw wedi ca'l gwerth cannoedd o bunnoedd o ddôsus.

Pan ddôi'r bore, yr oedd yn llawen ganddo weled y goleuni cyntaf yn treiddio trwy farrau'r ffenestr gan yrru ar ffo yr holl ysbrydion dialgar a gosod y muriau yn ôl yn eu lle.

Mi ddo'i...

Ac yn Iwerddon, wrth gwrs, fe ddôi ar draws yr hynodrwydd neu'r gwahanolrwydd yma y soniais amdano, bron ble bynnag yr elai.

Y sil don ...' Ond ni ddôi cynghanedd y tro hwn, a thaflodd y llyfr mewn dirmyg ar y bwrdd.

Byddaf yn gweld rhai o'r cyn-fyfyrwyr pan ddônt ar eu gwyliau, a gwelaf eraill wrth eu gwaith, rhai fel Arfon Huws, sydd yn ymddiddori mewn barddoniaeth erbyn hyn, y ddau Ieuan o Fynytho, Gwynfor Mynytho a Gwynfor Abersoch, Brian Llangian, ac amryw eraill.

Un o'r pethau rhyfedd ynglyn ag ysgrifennu hanes yw y gall ysgolheigion, gwahanol iawn eu hargyhoeddiadau personol, gytuno ar fanylion, ond pan ddônt i'w cyfuno mewn panorama eang, daw gwahaniaethau sylfaenol i'r golwg.

Caf gwmni rhai Cymry weithiau pan ddônt drosodd i'r ffeiriau a'r siopau.

Williams Parry, ser 'Y ddôl a aeth o'r golwg': Buan y'n dysgodd bywyd Athrawiaeth llanw a thrai: Rhyngom a'r ddôl ddihalog Daeth chwydfa'r Gloddfa Glai.

Pan ddaethant yn eu holau o'r diwedd i dawelwch cymharol ei swyddfa, daeth dyn ifanc o'r ystafell nesaf a sefyll yn y ddôr â llond ei freichiau o lyfrau cownt 'Lisa, oes modd i mi gael gair .

"Os na fydd gwahaniaeth gennych chi," meddai Huw, "mi drof yn f'ôl ar f'union wedi'ch rhoi chi ar y cei rhag ofn i'r nos fy nal." "Popeth yn iawn, Huw, mi fyddwn yn iawn ond cael ein traed ar yr ynys, a diolch i chi eto." "Os daw'ch Mam unrhyw bryd, fe ŵyr ble i gael gafael arna i, ac fe ddôf â hi draw ar unwaith." Diolch eto, a chwifio llaw ar Huw.

Mae nhw'n ymarfer efo ni nos fory, wedyn mi ddônt am wythnos gyfa, ac mi fydd fel Cad Gamlan acw wedyn." "Mae'n debyg y dylswn i ddangos fy wynab, gan mai Gwyn ddaru'u gwadd 'nhw yn y lle cynta'." "Debyg iawn; ond nid ddylswn i ddylech chi ddeud ond mi liciwn i.

'Mi ddo i fory i drio ennill tocynnau ffrwyth,' addawodd.

Ac er bod dyn ifanc di-goesau yn begera wrth borth y capel yn Laitumkhrah, roedd y llyfr emynau o roddwyd imi ar ddechrau'r gwasanaeth yn llwythog gan enwau cynefin: Treforus, Cwm Rhondda, Rhosymedre, Abertawe, Capel y Ddôl, Blaenwern...

Felly dim ond 'buckminsterfullerene' sy'n cynnwys nifer penodol o atomau, a'r ddamcaniaeth ddiweddaraf am ei ffurfiant yw fod yr atomau'n clystyru i ffurfio haenau pan ddônt yn rhydd o'r arc a bod yr heliwm yn eu cadw'n agos i'r arc nes iddynt ddechrau gwneud y gwni%ad i ffurfio'r sffêr.

Dim ond gweld wyneb Bob yn y ddôr a wnaeth iddi ymystwyrian.