Ar Gors Ddyga newidiwyd llwybr yr afon yn sylweddol yn ystod y ddwy ganrif ddiwethaf, ac o ganlyniad mae ei thraeniad yn gwbl annhebyg i'r hyn ydoedd yn wreiddiol a naturiol.

Islaw Pont Llangefni mae'r afon yn llifo'n araf a dioglyd ar draws Cors Ddyga a Morfa Malltraeth i'r môr.

Mae'r llwybr isa'n llifo ar draws Cors Ddyga.

Mae'n tarddu mewn ardal lle mae'r traenio'n gymhleth ac yn amhendant i'r de-orllewin o Bentraeth ac yn ymuno â'r brif afon ar Gors Ddyga ger Tregarnedd.