Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

derwen

derwen

O dipyn i beth syrthiodd y darnau i'w lle gydag ymweliadau â BBC Cymru, S4C, Derwen, Y Cynulliad, Siriol, cyngerdd yn Neuadd Dewi Sant gyda swper yn dilyn â chyfle i gwrdd a Dirprwy Faer Caerdydd a llond lle o bobol ddylanwadol a gwybodus.

Derwen-goch, ar y ffordd adref.

Gwyddai hefyd y byddai ei fam - fel rhyw fath o ymddiheuriad dros beidio â' i amddiffyn pan gosbid ef - yn gwthio chwecheiniog, neu hyd yn oed swllt, yn llechwraidd i'w law, ac roedd hynny'n ei blesio'n iawn ac yn tanseilio datganiad f'ewythr, "Wel, os na halwn ni ef bant i'r ysgol, rhaid ei gadw fe'n brin o arian a chadw disgyblaeth iawn arno." Pan ddechreuodd Dic fynd i Ysgol Ramadeg Derwen, i'r Dosbarth Cyntaf, roedd yn cael mwy o arian poced mewn wythnos nag a gawn i am fis pan oeddwn yn y Chweched Dosbarth.

Trannoeth ymwelwyd â Derwen - cwmni mawr sydd bellach wedi ehangu i Ddulyn a Llundain - oherwydd anghenion sianel Gymraeg.

Sut lwyddodd pethau mor frau, mor ysgafn â brwyn i oresgyn y storm tra bo derwen mor gadarn wedi'i chwympo ganddi?

"Mae Owain wedi dweud wrthyeh bellaeh, mae'n siwr, mai Prys Edwards, un o feibion Plas Derwen, oedd pennaeth y gang yna o ladron.

Ac ymhellach, beth a barodd i Simwnt Fychan ddisgrifio plasty newydd un o'i noddwyr yn 'gyflawnder cyfiawnder' a 'derwen o wladwriaeth' os nad ei gred fod cynhaliaeth lawer amgenach na bwyd a llety i'w chael ynddo?

Safai derwen hynafol yng nghanol tref Caerfyrddin tan yn gymharol ddiweddar.

Caiff Wil un arall, a hithau'n feichiog, 'wedi ymgrogi a rhaff wrth ganghen derwen fawr'.

Os oedd crawn drewllyd ar glwyf ar y coesau berwid dail derwen mewn gwin gwyn neu goch a'i roi ar y clwyf.