Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

deyrnas

deyrnas

Tyfai'r rheini ddigon ar gyfer pawb a digon i'w rhoi yn stor ar gyfer holl deuluoedd y deyrnas rhwng tymhorau.

Gad i ni ofyn am dy gymorth di, gad i ni ymdawelu gyda thi, a rho bwrpas ac amcan priodol i'n bodolaeth ni o fewn dy deyrnas.

Ar ben hynny yr oedd y Swyddfa Amddiffyn wedi atafaelu Neuadd Prichard-Jones i fod yn gartref tros gyfnod y Rhyfel i rai o drysorau celfyddyd y deyrnas.

Anfonodd Duw ei Fab Iesu i'r byd yn gyflawn o'r bywyd perffaith i'n dysgu amdano ac i'n gwahodd bawb, gwerinoedd yr holl ddaear ,i mewn i'w Deyrnas ei Hun." Oblegid ei fod yn gweld "Gormes gyfalafol-imperialaidd yn caethiwo plant y Tad yng Nghymru ac yn eu difreinio%, meddai Gerallt Jones, "Y mae'n genedlaetholwr Cymraeg o Gristion".

Penderfyniad cennad y Deyrnas oedd ymwrthod â'r math o Selotiaeth a ymddiriedai yn nulliau grym materol; ond ategir gan yr hanesion am demtiad Iesu yn yr anialwch y dybiaeth iddo gael ei demtio i ennill goruchafiaeth ar y byd trwy ddefnyddio dulliau'r byd ac iddo orchfygu'r demtasiwn.

Yn hytrach, cwmpasai holl oblygiadau perchtyaeth yn yr union ffordd y bu i lys y brenin daenu ei warchodaeth dros holl ddeiliaid y deyrnas ac amddiffyn eu buddiannau gorau, sef sicrhau heddwch a threfn a fyddai'n hybu cynnydd a golud gwlad ac yn clymu'r deiliaid hynny'n fwy ffyddlon i'r frenhiniaeth.

Ni sy'n rheoli'r deyrnas yma bellach, os wyt ti'n cofio.

Yn gyntaf, na fu wedi marw Elisabeth hyd at drothwy'r ugeinfed ganrif na chais na bwriad gan neb o bwys yng Nghymru i ddatod dim ar y cwlwm a unodd Gymru wrth Loegr na gwrthwynebiad o unrhyw gyfri i'r egwyddor o deyrnas gyfunol a diwahân.

Cyfiawnder oedd yr allwedd i ddeall ystyr goludoedd y brenin a natur ei awdurdod ar ei deyrnas.

Hawlia rhai ohonynt le anrhydeddus iawn yn hanes y deyrnas, ac y mae cysylltiad agos rhyngddynt ac enwau gwroniaid a harddodd enw Prydain yn llysoedd y Cyfandir ac ym mhellteroedd byd.

Edrychent ar y Deyrnas Gyfunol fel uned gyda'r Saesneg yn iaith yr uned honno.

Dyna sydd ganddo yn y pennill trawiadol hwn o Golwg ar Deyrnas Crist:-

Fe'n cyflwynwn ein hunain o'r newydd i Ti ac i wasanaeth dy Deyrnas.

'...' , meddai, '...' , a hynny oherwydd, yn ei farn ef, y cyflwr o dlodi yr oedd y gweithwyr eu hunain yn gyfrifol amdano, am eu bod mor ddidoreth ac mor ddigywilydd o gnawdol ar adeg pan oedd eu cyflogau ymhlith yr uchaf yn y deyrnas.

Fe wnaeth ef y rhain yn ieirll ar y Gororau nid yn unig er mwyn iddynt amddiffyn ei deyrnas ef ei hun rhag y Cymru ond hefyd er mwyn iddynt filwrio yn erbyn y Cymry a thrawsfeddiannu cymaint o'u tir ag a ddymunent neu ag a allent.

Mae Cwmni Thrifty Car Rentals Caerdydd yn rhan o Thrifty, Y Deyrnas Unedig, ac hefyd yn rhan o rwydwaith byd eang Thrifty, yn cynnwys 1000 a mwy o ganolfannau mewn dros 50 o wledydd.

Y gred draddodiadol ydoedd fod awdurdod y frenhines dros ddeiliaid y deyrnas i'w gyffelybu i feistrolaeth y tad ar ei blant.

Roedd Mr Reagan am ddangos i'w gyd-wladwyr y gallai fargeinio â'r arweinydd Sofietaidd er mai ef oedd arlywydd y wlad y cyfeiriodd ati'n sarhaus fel y deyrnas ddieflig.

Ryw ddydd, efallai, byddai'n ddigon cyfoethog ei hun, gan ei fod yn dechrau casglu symiau go fawr erbyn hyn a chreu cysylltiadau elwgar ym mhlith brodyr ariannog y deyrnas - gwobrau llwgr ei swydd.

Nid oes gan y Deyrnas Gyfunol gyfansoddiad ysgrifenedig a'r traddodiad hwnnw o gymryd pethau'n ganiataol oni phrofir yn wahanol sydd i gyfrif am nad oes datganiad ffurfiol o statws swyddogol y Saesneg fel sydd ar gyfer ieithoedd eraill mewn gwladwriaethau sydd â chyfansoddiad ysgrifenedig.

Fy nehongliad i o'r bradychiad a'r dienyddiad (os caf roi fy nghasgliadau'n foel, heb ymhelaethu dim yma) yw i Jwdas Isgariot benderfynu traddodi Iesu i ddwylo'r awdurdodau yn y gobaith y byddai terfysg yn codi yn y ddinas o'i blaid ac y byddai'r rhyfel mesianaidd yn dilyn; i'r terfysg ddyfod o dan arweiniad Barabas a'i drechu'n ddigon buan gan filwyr Pilat; i Iesu wrthod yn y brawdlys a cherbron y dyrfa arddel y fesianaeth filwrol a'r deyrnas ddaearol wedi ei seilio ar rym arfau; ac i'r gwrthodiad hwn beri siom chwerw i'r bobl.

Bod y Beibl cyfan, gan gynnwys y Testament Newydd a'r Hen, ynghyd â Llyfr y Weddi Gyffredin a Gweinyddiad y Sacramentau, fel y mae ar arfer yn y Deyrnas hon yn Saesneg, i'w gyfieithu'n gywir ac yn fanwl, ac .

Ai oherwydd ei bod yn ail iaith swyddogol yn Iwerddon, neu am mai Saesneg yw iaith swyddogol de facto y Deyrnas Gyfunol?

Dilyn twrnameintiau 'diffrwyth' yw ei fywyd yn hytrach na chynnal ei deyrnas yn arglwydd a llywodraethwr aeddfed.

a ffrydio ymlaen a wna i gyfeiriad môr gwareiddiad perffaith pan ddeallo pob dyn am 'Deyrnas Dduw' mai 'ynoch y mae'.

Tydi, a Thydi yn unig, sy'n gallu eu symud o dywyllwch anghrediniaeth i oleuni dy Deyrnas.

Mae'n pontio hanes y Cread - a mwy - oherwydd mae'n agor gyda'r paratoi ar gyfer y creu ac yn olrhain gweithgarwch Crist hyd at yr uchafbwynt pan fydd yn rhoddi'r Deyrnas i Dduw'r Tad.

Roeddwn yn arbennig o falch o'r ffordd y chwaraeodd Cyngor Darlledu Cymru ei ran yn y trafodaethau ar y cyfleoedd newydd sydd yn awr ar gael i'r rhwydwaith ac i wasanaethau radio a theledu Cymru yn y ddwy iaith, a bydd yr aelodau'n monitro'r ffordd y portreadir perthnasedd materion newyddion amrywiol i gynulleidfaoedd mewn gwahanol rannau o'r Deyrnas Gyfunol yn agos iawn.

Eithr y mae'n amlwg nad oedd hyd yn oed disgyblion agosaf Iesu yn barod i fentro gydag ef yr holl ffordd ar y dulliau eraill - dulliau'r deyrnas, dulliau'r rhai addfwyn, y rhai pur o galon, y tangnefeddwyr, y dulliau y gellir eu galw, yn eu gwedd negyddol, yn 'ddulliau di-drais'.

Ni sonnir amdano yn chwedl Culhwch ac Olwen ac ym Mrut Sieffre o Fynwy yr ymddengys gyntaf yng nghymeriad y bradwr a dwyllodd Arthur gan ddwyn dinistr ar y deyrnas.

Yn wir, dyna'r thema a ysbrydolodd ei emynau mwyaf cofiadwy, fel yr ysbrydolodd ei gân fawr Golwg ar Deyrnas Crist.

Y mae hi ei hun yn lleiafrif bychan iawn o fewn y Deyrnas Unedig a reolir gan Loegr.

Beth petai cynghrair o wledydd Pabyddol yn gwneud cyrch ar y deyrnas?

Llonnwyd calonnau'r rhai a gredai wrth feddwl bod gobaith am ryw gysgod gwan o deyrnas nefoedd ar y ddaear gyda buddugoliaeth ysgubol y Blaid Lafur.

Gobeithio - yng Nghymru - yr ysgogith hynny y pleidiau eraill i dorchi llewys hefyd - ac osgoi'r sefyllfa debygol trwy weddill y Deyrnas Unedig lle fydd etholiad pwysig yn dennu nifer truenus i chwarae rhan ynddo.

Yn ôl Luc, ac y mae'n rhyfeddol fel y mae'r efengylau yn cyflenwi ei gilydd: 'Croesawodd ef hwy, a dechrau llefaru wrthynt am deyrnas Dduw ac iacha/ u'r rhai ag angen gwellhad arnynt' Trwy'r cwbl, cerddodd y dydd ymhell, ac yn ôl adroddiad Luc a Marc, daeth ei ddisgyblion ato a dweud: 'Mae'r lle yma'n unig, ac y mae hi eisoes yn hwyr.

Stori Sam yw pen y daith sy'n qchwyn gyda Tomi Sarah Jos; mae'r deyrnas wedi ei gorffen."¯

Bydd hyn yn galluogi busnesau yng Ngwynedd a staff yr Awdurdod i gyfathrebu â'i gilydd ac â chanolfannau led-led y Deyrnas Gyfunol a'r tu draw.

Trwy alw ei bobl ei hun at ei chenhadaeth arbennig ymhlith y bobloedd ceisiai ollwng yn achubol rydd ar yr holl ddaear nerthoedd y Deyrnas, y grymoedd yr oedd ef ei hun yn gyforiog ohonynt.

Daw'r adran i ben yn hollol ffurfiol â brawddeg glo draddodiadol, a blwyddyn a dwy a thair y bu ef yn hynny onid oedd ei glod wedi ehedeg dros wyneb y deyrnas, ac y mae'r awdur wedi llwyddo i adrodd anturiaethau sy'n dechrau heb gyswllt â'i gilydd ond sy'n cad eu tynnu o wahanol gyfeiriadau yn un hanes cyflawn a gorffenedig.

Buom yn aros yn Siem Reap, y pentref nesaf at yr adfeilion hyn er mwyn inni gael dau ddiwrnod i fynd i weld y deyrnas ryfeddol.

Am y tro cyntaf erioed bydd gwylwyr ym mhob cwr o'r Deyrnas Gyfunol yn gallu gwylio'r bwrlwm i gyd, waeth ym mhle maen nhw'n byw, am fod S4C Digidol ar gael ar loeren.

Sefydlwyd Yr Haul "mewn cyfnod neillduol yn hanesyddiaeth Prydain Fawr", meddai'r golygyddion, "oblegid yn adeg ymddangosiad y Rhifynnau cyntaf, yr oedd y llifddor wedi ei gyfodi, a'r ffrwd dinystriol, mewn agweddiad dychrynllyd, yn bygwth trangcedigaeth sefydliadau gwladol a chrefyddol y deyrnas hon".

Cychwyn y cylchgrawn heddychlon Y Deyrnas (a barhaodd hyd 1919).

Ond dyma beth sydd wedi fy syfrdanu - dau o weinidogion y goron yn haeru ar y teledu fod mwyafrif poblogaeth y deyrnas yn ei erbyn.

Pont yw'r adran hon sy'n mynd â Geraint a'i wraig i Gernyw, ei dreftadaeth a'i deyrnas ei hun, a pharatoir y llwyfan, fel petai, ar gyfer y wir stori, ymddieithrio'r arwr oddi wrth ei wraig a'r cymodi ar y diwedd.

Ar ei dechrau yr oedd y deyrnas yn babyddol ac ar ei diwedd yn brotestannaidd.

Nid nepell o'r fan hon ar hyd yr arfordir y mae safle'r ymosodiad olaf a wnaed gan lu tramor ar dir y Deyrnas Unedig.

Nyni y Cymmrodorion a ddatguddiwn i'r byd werthfawrogrwydd yr hen Iaith hon, mewn lliwiau mor brydferth, ag y bydd ei chyfri rhagllaw yn anrhydedd ei siarad ym mhlith Dysgedigion a Dyledogion y Deyrnas, ie, yn llys y Brenin, mal yr arferid gynt.

Yn yr hen amser buasai'n hawdd: ymlid Ynot Benn a Di Siw a Cela Trams a'u bath allan o'r deyrnas.

Derbyn y naill egwyddor a wnaeth llenyddiaeth Gymraeg, derbyn y Deyrnas Gyfunol.

Yr oedd y frwydr hir yn dechrau troi o blaid y Cymry blaenllaw hynny a fu'n pwyso mor daer ar yr awdurdodau i gydnabod arwahanrwydd cenedlaethol y Cymry y tu fewn i gyfundrefn radio'r Deyrnas Unedig.

Clasur mawr cyntaf y Deyrnas Gyfunol yn y Gymraeg yw'r Bardd Cwsc. Y frenhines Ann gyda Llyfr Statud Lloegr dan ei naill law a'r Beibl dan y llall yw arwr y clasur hwnnw.

Anfonodd lythyr i bob perchen lotment, a gosododd hysbyseb enfawr ym mhob rhan o'r deyrnas gyda herald i bob stryd i ddwyn sylw'r cyhoedd atynt.

Pan oedd Morgan yn blentyn fe aeth Eglwys Loegr (a oedd yn cynnwys pedair esgobaeth Cymru) drwy broses o Brotestaneiddio cyflym dan y Brenin Edward VI ac yna drwy adwaith Catholig pur chwyrn dan y Frenhines Mari I, ond pan oedd Morgan yn dair ar ddeg oed fe ddaeth y Frenhines Elisabeth I i'r orsedd a sicrhau mai Protestaniaeth Anglicanaidd fyddai crefydd swyddogol y deyrnas - Lloegr a Chymru - o hynny ymlaen.

"Beth wyt ti'n ei wneud?" "Ceisio canfod union ganol dy deyrnas di." "I beth felly?" "Am mai uwchben y fan honno y mae'r dreigiau'n ymladd.

Rwy'n credu bod canran y plant anghyfreithlon ym Môn (heblaw am un ardal arall, ac mae honno yng Nghymru) yn uwch nag mewn un sir arall yn y deyrnas.

Sut bynnag, aeth digon o amser heibio i weld fod ymweliad byr Wil Twmpath wedi dylanwadu'n fawr ar fywyd yn N'Ogiaid, achos cyn gynted ag y profodd y Brenin Affos y wynwyn aethant yn ffefryn mawr ym mhlith bwydydd y llys, ac yr oedd Affos a'i wraig Navid, a Namotto eu merch yn ddigon poblogaidd i ddechrau'r ffasiwn trwy'r holl deyrnas.

Cynghorir ef yn gwbl eglur: meddai mab dug Bwrgŵyn wrtho: 'Cerdda eithafoedd dy gyfoeth [deyrnas] yn gyntaf, ac edrych yn llwyr graff derfynau dy gyfoeth.

Mae ymwneud Geraint â thwrnameintiau yn ei deyrnas ei hun yn awr yn y cyd-destun priodol.

Wrth gwrs, ni ddylid chwilio am gyfatebiaeth ry lythrennol rhwng ei ramant ef a'r serch a ddisgrifiodd Pantycelyn yn Golwg ar Deyrnas Crist.

Ers ei sefydlu ym 1983, mae Corws Cenedlaethol Cymreig y BBC, Corws Cymreig y BBC gynt, wedi ennill ei blwy'n eang yn un o'r corau cymysg blaenllaw yn y Deyrnas Gyfunol.

Ymgyfoethogodd a lledodd y deyrnas, ond gan mai duwiau'r byd hwn oedd y llywodraethwyr, aflonyddwyd arnynt gan y syniad o angau.

Troes y Gymru Gymraeg a'i diwylliant yn "deyrnas guddiedig".

Gosododd y Brenin Affos ddarn helaeth o dir yn union y tu allan i furiau ei balas i fod yn Lotments, a chyhoeddodd fod traean o bob gardd trwy'r deyrnas, gan gynnwys pob lotment, i dyfu wynwyn.

Gwnâi hynny trwy anfon llythyrau am gefnogaeth i'r eglwysi, i'r awdurdodau lleol a chyrff cyhoeddus eraill, yng Nghymru a thrwy weddill y Deyrnas Gyfunol.