Yng ngeiriau Swyddog y Cynulliad y Gymdeithas (yntau â thipyn o ddirgelwch yn perthyn iddo): 'Mae'r sefyllfa hon yn llawn dirgelwch.

Nofel ar gyfer dysgwyr am newyddiadurwraig yn ceisio datrys dirgelwch.

Oherwydd hyn mae'r ymateb a godir ganddynt - arswyd,gorfoledd, rhyfeddod, dirgelwch, ymgolliant - yn wahanol hollol i'r ymateb sy'n digwydd wrth ddarllen ac ystyried ehediadau dychymyg barddonol.

Ymwneud â'r masg anorfod a wisga dyn, y diffyg cyfathrebu sy'n bodoli yn ein mysg, osgoi a methu wynebu realiti, twyllo a dweud celwyddau, a'r dirgelwch sy'n bodoli ynglŷn â dyn.

Mae eu hawydd i ddarganfod pethau drostynt eu hunain wedi eu harwain i beryglon mawr - ond weithiau bu'n gyfrwng datrys dirgelwch hefyd.

Damwain mae'n siwr ydy'r ffaith fod prif gymeriadau'r ddwy nofel yn ferched ifanc, hyderus a'u bod yn ceisio datrys dirgelwch o ryw fath.

Nofel dditectif yn y gyfres Datrys a Dirgelwch.

Ar wahân i'r dirgelwch a'r rhamant sy'n gysylltiedig â llongddrylliadau ac yn gymhelliad i ddenu pobl ifanc i astudio gweithgareddau tanfor, gall safleoedd llongddrylliadau ddangos imi sut y mae grymusterau naturiol dros gyfnod penodol o amser yn lleihau effaith llongddrylliadau ar lawr y môr.

"Dyna Rex wedi datrys dirgelwch y dillad," ebe Louis wrtho'i hun ar ôl troi'n ôl am y tŷ.

Hanfod dirgelwch yw fod rhywbeth sy'n ymddangos yn syml neu'n ddiniwed ar yr olwg gyntaf yn profi i fod yn rhywbeth fwy cymhleth neu wahanol o dan yr wyneb.

Mae pob naturiaethwr enwog ers Aristotle wedi cynnig damcaniaeth i ddatrys dirgelwch cylchdro ei bywyd.

A yn ei flaen i awgrymu mai un ateb i'r dirgelwch yw fod y Llywodraeth yn ystyried Cymru fel maes posibl i leoli cyfundrefn arbrofol o addysg wladol.

Yn ol y papur y dirgelwch oedd fod yr hwch wedi geni dau fochyn bach saddleback du, tri mochyn bach coch smotiog a dau bach glas, tipyn o gymysgwch ac yn ddigwyddiad arbennig iawn, hyd yn oed i giamstar ar fridio fel Hugh, a ddisgleiriodd yn y maes yma pan oedd yn efrydydd yng Ngholeg Amaethyddol Glynllifon.

Mae gwyddonwyr modern wedi datrys dirgelwch y dynion a droes yn fleiddiaid - caed yr ateb mewn rhywbeth mor ddiniwed â gwenith, haidd a barlys.

Ni pharhaodd y dirgelwch yn hir.

'Does dim modd mynd at wraidd y dirgelwch heb wylio, mae hynny'n bendant.

Fel y soniais yn barod diflannod Elin, modryb fy Mam, mewn dirgelwch.

Camp fawr y cofiant hwn yw peri i ni, ddarllenwyr, rannu peth o'r boen ac ymdeimlo â'r dirgelwch.

Hawdd yw datrys y dirgelwch yma pan edrychwn ar drawsdoriad o'r Fro sy'n dangos i ni fod y creigiau wedi cael eu plygu fel bod Cefn Bryn ar ben anticlin a Phorth Einon mewn synclin.

Yn wir, bu'r dirgelwch yn destun cryn drafodaeth yn y pentref rai blynyddoedd ynghynt, yn fuan wedi i Morfudd ymddangos am y tro cyntaf.

Rhyfeddod yr esblygiad yma, yn ôl Good yw nad oes yna fawr ddim o awgrym yn y creigiau fod esblygiad y planhigion blodeuol ar ddod, rhyw ddigwyddiad annisgwyl sydd yma; - a thorreth o fathau wedi esblygu fwy neu lai tua'r un pryd; a rheini fel y mae'r blodau heddiw - dirgelwch mawr!

Does dim dirgelwch ynghylch sut i dorri tir newydd mewn modd llwyddianus, ond, rhaid wrth ewyllys wleidyddol i herio llesgedd a meddylfryd ceidwadol ac israddol.

Roeddynt yn barod i oddef cerydd am fod yn hwyr gan eu rhieni pe caent rywfaint o oleuni ar y dirgelwch.

Dywedodd Dafydd Morgan Lewis, Swyddog Ymgyrchoedd y Cynulliad 'Mae'r sefyllfa hon yn un llawn dirgelwch a dyna pam yr ydym wedi cyflogi detectif enwocaf Prydain (a'i gynorthwydd) i'n helpu i ddatrys y broblem.