Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

diriaethol

diriaethol

Y gwir yw mai disgrifiad noeth ydynt, haniaethol iawn eu gosodiadau hefyd: nid oes un llun diriaethol ar eu cyfyl bron.

Cyfuniad yw o elfennau diriaethol a haniaethol ac y mae'n gyfrwng i fynegi ymwybyddiaeth gymhleth.

Pwysleisia mai pethau diriaethol yn unig yw testun cân y bardd, ac na wedda iddo ymhel o gwbl â haniaethau.

Wna-i ddim ar hyn o bryd geisio esbonio sut y mae'r gyfundrefn arbennig hon yn sefyll ychydig ar wahân i'r rhannau ymadrodd eraill, heblaw crybwyll nad yw mor gysylltiol gystrawennol â'r lleill (fel arddodiaid a chysyllteiriau) ac mai hon yn anad dim sy'n cynnwys y deunydd ystyrlon mwyaf 'diriaethol' ymhlith geiriau.

Awdl ddramatig ac epigramatig wych oedd awdl fuddugol 1902, ac 'roedd y gynghanedd gynnil a'r delweddu diriaethol yn wrthbwynt i awdlau clogyrnaidd a thraethodol y cyfnod.