Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

dna

dna

Dyma sut y dychmygodd Stephen Spielberg yn ei ffilm Jurassic Park y gallai dinosoriaid gael eu hail-greu heddiw - drwy ddarganfod beth oedd y wybodaeth enetig yn eu DNA, ac yna trosglwyddo'r wybodaeth enetig yma i wy anifail arall.

Y canlyniad yw dau 'unigolyn' newydd, y ddau wedi etifeddu gwybodaeth enetig wahanol o 'DNA' eu 'rhieni'.

Oddi mewn i bob cell fyw mae DNA - y llinyn o wybodaeth enetig sy'n cael ei drosglwyddo o un genhedlaeth i'r nesaf.

Yn yr un modd, fe ymgorfforir mwtaniad yn yr algorithm genetig, drwy i un llythyren yn y 'DNA' gael ei newid i un arall.

Gellir gweld atyniad yr algorithm genetig - nid oes angen rhaglennu'r camau datrys yn uniongyrchol, sy'n broses faith a llafurus, dim ond diffinio 'DNA' yr 'unigolion' yn ôl y broblem, a chael rhyw ffordd o fesur pa mor dda yw cyfuniad arbennig o'r wybodaeth 'enetig' yn y 'DNA'.

Mae'n bosib adnabod darnau o'r DNA sy'n gyfrifol am nodweddion arbennig.

Anniddorol iawn yw rhyw rhwng dau riant gyda 'DNA teithio'.

Defnyddir yr algorithm genetig i esblygu y 'DNA' 'teithio' byrraf, ac felly ateb ein problem!

Darganfod DNA.

Ym myd natur, nid yw'r holl DNA yn cael ei fesur er mwyn datrys rhyw broblem benodol.

Yn ogystal ag atgenhedlu rhywiol, fe geir mwtaniad mewn natur, lle caiff gwybodaeth enetig yn y DNA ei newid yn ddamweiniol - er enghraifft, wrth i ymbelydredd naturiol effeithio ar sail rhai o'r adweithiau cemegol yn niwclews y gell.

Mae'r llinyn o chwe phentref yn medru cynnwys gwybodaeth unrhyw daith i ddosbarthu Delta - gellir ei alw'n 'DNA' sy'n cynnwys gwybodaeth enetig taith arbennig.

Mae pob elfen ym mioleg creadur - sut y mae'n datblygu wrth dyfu, lliw y llygaid, math o groen, neu faint crafanc anghenfil - wedi ei chynrychioli gan gyfuniad o un neu fwy o unedau gwybodaeth yn y DNA.

Mae'r rhestr yn awr yn cyfateb i'r 'unigolion' gyda'r 'DNA' teithio gorau o'u cymharu â'r gweddill.

Trosir hyn i'r cyfrifiadur drwy greu poblogaeth fechan o 'DNA' mewn meddalwedd - yn syml, rhestr sy'n cynnwys nifer o gyfuniadau o'r chwe llythyren uchod.

Mewn algorithm genetig, nid gwybodaeth am rywbeth byw megis eliffant a gedwir yn y DNA, ond yn hytrach gwybodaeth am sut i ddatrys problem gyfrifiadurol.

Gan iddynt hiliogi o'r 'unigolion' gyda'r 'DNA' mwyaf llwyddiannus o'r cenedlaethau cynt, ceir poblogaeth o 'DNA' sydd ar y cyfan yn dynodi llwybrau byrrach.

Ond pan ddefnyddir algorithm genetig nid oes angen rhaglennu'r cyfrifiadur, dim ond cyflwyno'r broblem mewn metaffor o DNA.

Drwy ailadrodd y broses o restru yn ôl pellter teithio, ac atgenhedlu'n rhywiol y genhedlaeth nesaf, ceir esblygiad o 'DNA' sy'n cynrychioli'r llwybr byrraf rhwng y chwe phentref.

Yn syml, fe amcangyfrifir yr hyn a ddigwyddai mewn natur, drwy dorri 'DNA' teithio y ddau riant yn ddwy ran, a hynny yn yr un lle ym mhob 'rhiant'.

Gellir dadansoddi y DNA sy'n cario gwybodaeth i reoli ffurf a bodolaeth anifeiliaid.

Wrth i'r algorithm atgenhedlu'r 'rhieni' mwyaf llwyddiannus, sef y rhai gyda'r 'DNA' a gynrychiolai'r llwybrau byrraf, ceir poblogaeth newydd o 'unigolion' gwahanol.

Trwy'r broses yma, fe wneir yn siwr nad yw llythyren pentref yn ymddangos ddwywaith yn y 'DNA' teithio newydd.