Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

don

don

Rhoddwyd tir iddo yn New Orleans, a chafodd swydd gyfrifol a lle i fyw ym mhlasdy Don Manuel Gayoso de Lemos, Arlywydd Sbaenaidd diwethaf Louisiana.

Darlledwyd Don Quixote ar BBC Dau hefyd.

draw fan acw!' Gwelodd pobl y dref don o anifeiliad yn rhuthro lawr y stryd fawr.

O hyd ac o hyd dyfynnir y tri hir a thoddaid sy'n dechrau 'Draw dros y don' fel barddoniaeth fawr'.

'I don't like grand names.

Yn Fiji, mae Ysgrifennydd Cyffredinol y Gymanwlad, Don McKinnon, wedi cwrdd ag arweinydd y coup" yno yn adeilad llywodraeth y wlad.

'Yn enw cenedl y Madriaid ac Ynyr y Fwyell o Ddunoding - I'r gad!' Daeth bonllef wyllt y tu ôl iddo, ac fel dwy don yn taro, dyma'r ddwy fyddin yn hyrddio yn erbyn ei gilydd.

Rwy'n digwydd credu fod yn rhaid i gomedi sefyllfa fod a sefyllfa waelodol hollol ddigrif cyn i'r sgrifenwyr ychwanegu'r jocs, ac roedd Fo a Fe yn ateb hynny gyda gwrthgyferbyniad o Dde a Gogledd yn union fel y mae Yes, Minister yn defnyddio sefyllfa oesol Don Quizote/ Sancho Paza neu Sherlock Homes/Watson i greu digrifwch cyn gorfod creu'r episodau unigol.

"You come from North Wales don't you, and speak Welsh?" ychwanegodd wedyn.

Dagrau chwerthin oeddan nhw, erbyn dallt, chwerthin am ben y byd y bydd o'n bwrw'i lid arno fo, chwerthin nes mae'r dagrau'n powlio yn meddwl am y tir yn mynd dan y don adeg y dilyw mawr ac adeg Cantre'r Gwaelod ac adeg Ker Is.

Ces i ngeni a nhraed bron yn y dŵr yn Craig y Don ar y Parrog; ofiad y Bae dair gwaith pan yn ifanc.

Ar Ddydd Nadolig hefyd gwelwyd Simon Callow mewn fersiwn cartwn gwych o hanes eithriadol Cervantes Don Quixote, gyda'r actor Paul Bradley (o EastEnders gynt) fel Sancho Panza.

clywodd ef yn glir : y gair wedi ei lusgo a rhoi iddo don ymbilgar, sw ^ n anobaith.

Y farn yw y gall y llyfr iawn wneud byd o les i rywun syn teimlo dan y don.

Yn awr, ni allaf byth basio y siop arbennig hon yng Ngraigy-Don heb feddwl y dylid fod yna rhyw fath o arwyddbais uwch ei phen yn dweud 'By Appointment To The Prime Minister' yn union fel mae rhai ar strydoedd Llundain yn honni 'By Appointment' i'r teulu Brenhinol.

Rwyn siŵr y byddwn ni'n hapus iawn yn Craig-y-don.

Dônt o don i don i'r dwyrain.

Doedd dim modd ei throi hi pan fyddai'n siarad yn y don yma.

Cafodd y sioe Campws ei chreu ai pherfformio gan y don gyfredol o dalent yn y coleg.

Ond y don - dyna'r peth!

Yr oedd y ddau yn gyfeillion, Don Manuel yn cael gair o fod yn ddyn rhadlon a chyfeillgar.

Tua'r un adeg, roedd hithau'n recordio ei sengl gynta': 'She Don't Understand Him' ac yn mwynhau byw yn Llundain yn y 'Swinging Sixties'.

Ar ddiwedd y ffilm honno, hiraethai'r creadur oedrannus am yr Afallon tecnicylyr draw dros y don.

Bron yn ddiarwybod iddo'i hun yr oedd yn hebrwng y ferch adref, a phan sylweddolodd beth yr oedd yn ei wneud profodd don o letchwithdod yn dod drosto, yn cael ei dilyn gan don gryfach o hunanbwysigrwydd.

Un o uchafbwyntiau arall yr wyl oedd animeiddiad gwych o Don Quixote gan Cervantes, gyda lleisiau Sharon Morgan, Yoland Williams a Ray Gravel.

Fe'i dilynwyd gan don ar ôl ton o ryfelwyr a redodd at y ddraig.

Penderfynwyd gwahodd siop y Don yng Nghaernarfon i ddod a dillad plant i'r Sioe.

Cychwyn cyfnod yr 'Aflonyddwch Mawr', sef y don o anniddigrwydd a ddaeth yn ffenomen ryng-genedlaethol.

"Chiw chol chrait?" holodd rhyw Don Juan arall.

Y sil don ...' Ond ni ddôi cynghanedd y tro hwn, a thaflodd y llyfr mewn dirmyg ar y bwrdd.

'I enw fe yw Craig-y-don." Gwenodd ei wraig.

'Dwy'i ddim yn meddwl y bydd hi am fyw yng Nghraig-y-don nawr wrthi'i hunan, beth bynnag.

"Mae'n ddrwg gen i'ch styrbio chi, ond - " "Sorry, I don't speak Welsh," meddai'r ddynes.

Lliwiau haf yng Nglynllifon Yntau'r dewr tu hwnt i'r don.

Roedd ambell i label yn arbenigo mewn un math o gerddoriaeth hefyd, - Elektra a'r canu gwerin protest yn y chwedegau, Stiff a'r caneuon bachog, ffwrdd-â-hi yn y siathdegau, Factory a'r don newydd o grwpiau 'difrifol' a ddaeth yn sgil canu pync.

Beth bynnag mae Craig-y-don yn lle digon mawr i'ch teulu chi - a hithe hefyd.

'Acts as if he owns the place, don't he, that friend of yours?' ychwanegodd wrth Gethin.

Jenna - they'll lock you up if you don't speak Welsh, rhybuddiodd.

Her i'r cymdogion hefyd, Elaine Page yn canu, "Don't cry for me Argentina%.

Tyfodd y ddinas yn y lle cyntaf yn y dyffryn lle y mae Afon Sheaf(sydd yn rhoi ei henw i Sheffield) yn cyfarfod â'r Afon Don.

Fodd bynnag, yr oeddwn wedi clywed fy ysgrifenyddes ac eraill o ferched Ceidwadol yn sôn am rhyw Brian Bates o Graig-y-Don yn reit aml ac ar y foment penderfynais ei argymell gan roddi fy enwebiaeth bersonol y tu ôl iddo.

Ond rwy wedi gweithon galed gyda Don Shepherd ar bechgyn i gyd syn whare i Forgannwg.

Roedd e'n byw mewn tŷ gweddol fawr ar yr Orsaf 'ma - hen dŷ oedd yma cyn i ni gyrraedd; Craig-y-don yw 'i enw fe ...

Wrth i ni ddisgwyl am ysbaid ar waelod y grisiau i fynd i fewn i'r ystafell meddai wrthyf 'Are you nervous?' Fy ateb oedd 'Terrified' meddai hi wrthyf 'Don't worry that makes two of us'.

Araith Saesneg, yn sôn am Don John of Austria at the bartle of Lepanto, yw'r unig un yr wy'n ei chofio a oedd yn beirniadu'r cynnig.