O ran cythreuldeb (cewch weld mewn eiliad paham y dywedaf 'o ran cythreuldeb') âi Jane, fy ngwraig, i ateb y ffôn; yn ddi-ffael dywedai Dr Kate, 'Dydw i ddim yn eich clywed chi.

Tybed nad yw'r Dr Roberts wedi cymryd ei pherswadio gan fân feirniaid mai'r 'feliau' hyn ydyw coron ei harddull a bod yn rhaid iddi bupro'i holl waith â hwy?

Bu nofel arall o'i eiddo, Dr Jekyll and Mr Hyde, nid yn unig yn destun ffilmiau ond hefyd yn destun sawl parodi yn y sinema.

"'Agwedd geidwadol'?", meddech chi, "a hwythau oll yn ddrain yn ystlysau ffwndamentalwyr ac efengylwyr fel Dr Martyn Lloyd Jones?"

Y mae pennod gyfareddol Dr Owen Thomas yn Cofiant John Jones, Talsarn yn ymdrech ddisglair i wneud hynny a daw'n agos at lwyddo pan yw'n trafod pregethwyr a glywodd ei hun.

Ymhlith y rhai fu'n cynnig ateb y cwestiwn oedd y seiciatrydd Dr Dafydd Huws a gynigiodd sawl math o berson, gan gynnwys yr ysgolfeistr a'r actor.

A bu gan Dr Gwynfor Evans ei hunan gyfraniad creadigol eithriadol i'r stori.

Ffrwyth partneriaeth rhwng y Llyfrgell Genedlaethol a Phrosiect y Canterbury Tales, dan arweiniad y Dr Peter Robinson o Brifysgol De Montfort, yw'r CD-ROM.

Roedd y Dr E.

Y Trallwng Mehefin 16 Carwyn Jones, Aelod yn y Cynulliad; Roger Roberts, cyn-ymgeidydd y Democratiaid Rhyddfrydol; Dr John Davies yr hanesydd; Tom Jones, trefnydd Undeb y Gweithwyr yn y gogledd.

Wrth geisio hel meddyliau at ei gilydd er mwyn dweud rhywbeth ar y testun uchod cofiais fod gan fy hen Athro, y diweddar Dr W J Gruffydd, lith finiog ar yr un testun yn un o rifynnau cynnar Y LLenor.

Collodd ei hymgeiswyr oll eu hernes ac eithrio'r Dr Gwenan Jones, a ymladdai yn y Brifysgol.

Fel y dywed Islwyn Lake, Cadeirydd Cymdeithas y Cymod yng Nghymru, yn ei Ragair i'r gyfrol hon, gwnaeth Dr Gwynfor Evans gymwynas â ni wrth gofnodi "stori'r dystiolaeth heddwch" mewn dull mor hwyliog a hwylus.

Yr oedd Dydd Sul hefyd yn ddiwrnod arbennig gyda gwasanaeth yn y bore a'r Dr Rosina Davies yn annerch.

Mae rhywun tebyg yn dod i'r golwg byth a hefyd yn ein hanes a'n chwedloniaeth, Myrddin, Gwydion, Dr John Dee, Y Dyn Hysbys, David Lloyd George.

Cododd Dr R.

Bu teithio mawr yma pan fu farw Dr Livingstone ddwy flynedd nôl.

Rhaid oedd mynd i Lanfairfechan at Dr Clifton Hughes.

Y mae teitl cyflawn y gyfrol, Christmas Evans a'r Ymneilltuaeth Newydd yn cwmpasu thema sy'n agos at galon Dr Densil Morgan.

Defnyddiwyd llestri cymun unigol a gyflwynwyd yn anrheg i'r Eglwys gan Dr Benjamin Isaac, Bronafallen.

Dywedodd fy mam wrthyf drannoeth fod rhyw dderyn wedi dweud wrthi am y digwyddiad.Euthum i ddawns yn y Cei unwaith.Roedd fy ffrind, Twm Fowey House (y Dr Thomas Gwilym Jones, un o benaethiaid Lever Brothers Port Sunlight wedyn) yn fy nghynorthwyo i smyglo fy siwt orau o'r ty wrth i mi ei thaflu o ffenestr y garet i lawr ato ac yntau yn sefyll ar yr allt wrth dalcen y ty.

mae'r ffilm yn cychwyn gyda Cruella wedi ei gwella gan seiciatrydd o'r enw Dr Pavlov (! dyma safon y jôcs) o'i hatgasedd tuag at gwn.

Gydol y rhaglen cafwyd cyfraniadau gwerthfawr gan y Dr Geraint Jenkins ac Elwyn Edwards, y ddau ohonynt yn cael eu disgrifio fel awduron.

Yn Lladin, felly, hyd yn oed yn ugeiniau a thridegau'r ail ganrif ar bymtheg, y dewisodd Dr John Davies lunio ei ddadansoddiadau ysgolheigaidd ef o eirfa a gramadeg yr iaith Gymraeg.

Mae'n rhaid gwneud rhywbeth," meddai Dr Tillson.

Yn ei bennill ar Forgan y mae Valenger yn gwrthgyferbynnu ei gybydd-dra honedig ag afradlonedd y Dr Thomas Preston, a oedd yn hoff iawn o lwyfannu masgiau ac a lysenwir yn 'Jason'.

Cafodd y datblygiad ei groesawu hefyd gan Dr Chris Tillson, cadeirydd y grwp.

Er enghraifft, cynghorodd Dr William Davies (a gadwai athrofa Ffrwd Fâl ger Pumsaint), John Williams, mab Brownhill, Llansadwrn, os oedd yn meddwl am weinidogaeth mewn tref fel Llanelli, y buasai yn well iddo fyned i athrofa, ond os oedd yn meddwl am weinidogaeth yn y wlad, nad oedd angen iddo fyned i athrofa o gwbl.

Cyferiwn at Mrs Lilwen Howard, West Park Dr, a Mrs Louisa Williams, gynt o Green Ave ond yn awr yn byw yn De Breos Dr Cludwyd Mrs Howard i gael triniaeth yn Ysbyty'r Brifysgol Caerdydd, a Mrs Williams i Ysbyty Tywysoges Cymru, Penybont.

Dywed Dr Geraint Wyn Jones yn ei Iyfr pwysig Agweddau ar Ddysgu Iaith fod tebygrwydd rhwng baban yn dysgu mamiaith a'r proses o ddysgu ail iaith.

Yn ôl yr enillydd Gwobr Nobel, Dr James Watson, y mae rhesymau gwyddonol da pam y mae merched tewion yn hapusach na rhyw styllod fel Kate Moss.

O TORONTO i Fangor, am ychydig wyliau, y daeth Rhiannon, merch Dr a Mrs Gwyn Davies, Llys Menai, Rhodfa Menai.

Gwr sydd wedi ateb dadleuon Dafydd Elis Thomas yn eglur yw'r Dr Dylan Phillips, ac mae'n werth darllen ei bamffled, Pa ddiben protestio bellach.

Yno yr oedd cyfarfod pregethu, pryd y gwasanaethwyd gan y Parchedigion Dr Cynddylan Jones a Dr Phillips, Tylerstown.

Hyd yn oed yn nhermau ei oes ei hun, dilynwr i'r Dr Lewis Edwards oedd Elfed, nid i Emrys ap Iwan neu RJ Derfel.

Mae manylion magwraeth Christmas, fel y mae Dr Morgan yn eu portreadu, yn ddiddorol.

Buom yn blasu'r dafodiaith yng nghwmni Dr Gwen Aubrey a'r Parchg Caradoc Evans Fe ddaeth y Prifardd Meirion Evans, Y Prifardd Robert Powell a'r Athro Hywel Teifi Edwards ynghyd â Grwp Offerynnol Ysgol Ystalyfera i gyflwyno'r Celfyddydau inni.

Bellach daeth yn bosibl, diolch i ymchwiliadau'r diweddar Emyr Gwynne Jones, Dr Geraint Bowen a Dr Geraint Gruffydd i wneud amgenach cyfiawnder ag ymdrechion yr ychydig Gatholigion a sylweddolai bwysigrwydd mynegi eu hargyhoeddiadau trwy gyfrwng y Gymraeg.

Bu Dr Gwynfor Evans ei hunan ynghanol y prysurdeb yn ystod yr hanner canrif diwethaf.

Mynnodd Dr Tom imi werthu'r llyfr hwnnw i goleg Bangor.

byd gwyddonol Gwyddoniaeth a thechnoleg fu'n gyfrifol am y newid; rhagwwelodd Dr J.

Ein Dr Redwood annwyl ni: sws- iddo-bob-amser; y Blwbyrd cu, cyfeillgar (llawn hwyl a sbri a thynnu coes) a'i newydd nyth yng Ngwydir Haws (a Weilz).

Gan yr Athro Alun Llywelyn Williams (heblaw am draethawd Mrs Hughes ac un ysgrif yr un gan Syr Thomas Parry Williams a Dr Pennar Davies) y cafwyd yr ymdriniaeth fwyfaf gofalus o 'Sonedau y Nos'.

Trwy'r llyfr ardderchog hwn y mae Dr Gwynfor Evans wedi rhoi ysbrydiaeth newydd i heddychwyr yn ogystal â gwahoddiad i'r rhai nad ydynt heddychwyr ail-ystyried eu hegwyddorion.

Roedd Dr Braithwaite mewn penbleth am funud ynglun a'r ffordd i ymateb.

Gan y credai Dr, Tom mai eiddo'r coleg oeddynt rhoesai label y coleg arnynt.

Credai Dr Tom yn bendant iawn ei fod wedi prynu'r casgliadau hyn a sicrhau'r coleg ym Mangor, ond y ffaith amdani yw na newidiodd Ward Williams mo'r siec amdanynt.

Er i aelodau a swyddogion y gell fod yn sensitif iawn i ddymuniadau yr aelodau hynny oedd yn gweithio yn y Llyfrgell penderfynwyd mynd ati i wthio'r cwch i'r dr gyda llythyr agored yn y Wasg.

At ddiwedd ei lyfr y mae Dr Morgan yn mynd i blu'r haneswyr hynny sy'n ceisio esbonio'r diwygiadau crefyddol fel adwaith pobl mewn argyfyngau cymdeithasol neu ddiwydiannol.

Cofiaf Dr Jamieson unwaith yn rhoi gwers i ni ar y rhannau o'r benglog ac roedd yr astudiaeth ar rannau esgyrniog ohoni yn un bur fanwl.

Bu'r hanes hwn, medd y Dr D.

Ar wahân i nofelau a straeon ecsentrig Dr Pennar Davies a nofelau lliwgar diweddar Rhydwen Williams nid oes gennym odid ddim o wir bwys.

Achubwyd y sefyllfa pan ymyrrodd Dr Peter Davies (Prifysgol Lerpwl), cynrychiolydd Cyngor Archaeoleg Forwrol gogledd-orllewin Prydain.

Bu Hywel yn caru gyda Dr Rachel pan oedd o yn y coleg.

Y gwir amdani, a dyna ran o ergyd ganolog Dr Morgan yn ei lyfr, yw fod math newydd o bregethu wedi dechrau blodeuo at ddiwedd y ddeunawfed ganrif a bod haid o bregethwyr wedi mabwysiadu'r dull hwnnw.

Allan yr es i, a chwilio'n ddistaw bach am y tŷ o'r enw Bwlchmelyn, lle y cafodd y Mr Stanley 'na ffeindiodd Dr Livingstone ei eni, medde-nhw.

Dr Phil.

A'r cyfnewidiadau crefyddol y mae a wnelo Dr Densil Morgan.

Ond pennaf cyfaill ei dad yn Llanelli oedd Dr Gwylfa Roberts, gweinidog Tabernacl, Llanelli a bardd a enillodd y Goron yn yr Eisteddfod Genedlaethol ddwywaith.

Mae'n werth dyfynnu'r paragraff hwn oherwydd mae'n dweud mwy am y gwir bryder ynglŷn ag addysg academaidd ac uwchradd nag y mae cyfeiriadau Iolo Caernarfon (er enghraifft) at y Cwrdd Misol yn haeru mai 'hunan a balchder oedd wrth wraidd' dymuniad Dr Owen Thomas i fynd i Brifysgol Edinburgh.

Ymhen rhai blynyddoedd, er mawr syndod i Dr Tom, anfonodd Ward Williams air i'r coleg yn peri iddynt ddychhwelyd y cyfrolau iddo.

Cydnabyddir y Dr John Davies yn ysgolhaig Cymraeg mwyaf ei oes ac ar wahân i'w waith yn diwygio Beibl William Morgan ysgrifennodd lyfrau dysgedig a chyfieithiadau, a chasglodd lawer o lawysgrifau pwysig.

Esgob a pherson, y Dr Richard Parry, Esgob Llanelwy, ac olynydd yr Esgob Morgan, a'r Dr John Davies, person Mallwyd.

oedd Waldo'n ddall i rinweddau mawr Dr Williams er ei fod yn dal yn dra anfodlon ar ei agwedd.

Dechreuodd Carol weld Dr Gareth Protheroe y tu ôl i gefn Dic ond rhoddodd Doreen wybod iddo.

Dywedodd y cadeirydd, Dr Brynley F.

'R oedd un gan gynfeddyg y pentref, Dr Donald Kiff, yn dweud llawer.

Y mae'r stori am ei wraig yn dinistrio llawysgrif yr hyn a ystyriai hi yn stori hyll Dr Jekyll gan ei orfodi ef yn ei salwch i'w hail-sgrifennu i gyd, yn stori ynddii hun.

I gyflawni'r gamp yr oedd Mr Wolff wedi hawlio tâl o $71ar ei ffurflen gostau am ddwy ddol vodoo a set o hoelion arch o sefydliad yn dwyn yr enw Dr Zombie's House of Voodoo yn New Orleans.

Dywedodd Dr George R.

Petai gofod yn caniata/ u, ymarferiad dadlennol fyddai cymharu gweledigaeth Glanmor Williams ag un Charles Edwards, neu O. M. Edwards, neu Syr J. E. Lloyd neu Dr Gwynfor Evans neu Dr John Davies.

Yn ogystal â'r rhain, fe ddaeth i law ddau gasgliad llai ar wersyll Greenham oddi wrth Yr Athro Deirdre Beddoe, Pontypridd, a Dr Sheila Owen-Jones, Caerdydd.

Ymrestrodd amryw o wŷr amlwg yn y Brifysgol tu ôl i Newman, fel William Palmer, a fu'n llugoer ei deimladau tuag ato er pan gyhoeddwyd Remains Hurrell Froude, a Dr Pusey, a apeliodd am amser a chyfle i Newman gael ei amddiffyn ei hun, er nad oedd yn cytuno â rhai adrannau o'r Traethawd.

Bu'r Dr William Frey o Minnesota wrthi'n astudio'r bywyd dagreuol am dair blynedd.

Ceir disgrifiadau manwl yn adroddiadau swyddogol y cyfnod, a hefyd mewn llyfrau a gyhoeddwyd yn ddiweddar, megis llyfr ardderchog Robert Hughes the fatal shore, ac o diddordeb arbennig i ni'r Cymry astudiaeth fanwl Deirdre Beddoe o hynt a helynt y carcharorion benywaidd o Gymru, Welsh Convict Women, a llyfr Dr Lewis Lloyd, Australians from Wales.

Yn ystod yr haf, cyhoeddir Ystadegaeth Elfennol (Gwasg Prifysgol Cymru) gan y Dr Gwyn Chambers sydd yn ddarllenydd yn Adran Fathemateg Coleg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor.

Y siaradwr arall oedd Dr Alistair McLean, Sgotyn a ddysgasai gryn dipyn o Gymraeg.

Aeth y gyntaf i Chwarel Bryn Hafod, Y Wern, Llanllechid yn ystod mis Mai, dan arweiniad Dr John Llewlyn Williams, Amwel Pritchard, "Bryn", Llanllechid a Wynne Roberts, "Bryn Difyr", Tregarth.

'Wel, alla i ddim gweld fod unrhyw beth mawr yn bod arni hi,' meddai Dr Morgan.

Prin y gall neb yr amddifadwyd ei fro o reilffyrdd gan y Dr Beeching cul ei welediad ymatal rhag hanner addoli'r Rhatische Bahn, rheilffordd y canton, y Ferrovia Retica, y Viafier Retica (Rhaetia yw hen enw Rhufeinig y rhanbarth).

Nodweddion y gwerinwr didoreth oedd gan Christmas hyd y diwedd, yn ôl Dr Densil Morgan, a bu hynny'n rhan bwysig o'i gyfaredd a'i effeithiolrwydd.

Yr unig un o'r penaethiaid i wrthod ymuno yn y brotest oedd Dr Routh, Coleg Magdalen, ac efô oedd yr unig un ohonynt a oedd yn wir hyddysg mewn diwinyddiaeth.

Daeth aelodau eglwysi'r rheithoriaeth ynghyd i Eglwys Dewi Sant gyda'r nos, a chafwyd anerchiad ar Dewi Sant gan y Dr Enid Pierce Roberts.

Myn coblyn," meddai'r meddyg Americanaidd, mae Dr Livingstone wedi cyrraedd, hogiau." O'r crwyn blewog daeth llaw mewn maneg felen.

Yn wir, y mae rhestr meddygon y cylch wedi bod yn un dra urddasol, yn eu plith Dr Rowlands a'i fwstas deubig, Dr Black, Dr Kyle a Dr Prydderch.

Ychydig a gyhoeddwyd o'r safbwynt cymdeithasegol yn Gymraeg, on un enghraifft yw astudiaeth Dr R.

Ni allwn yn well na chau pen y mwdwl â hir-a-thoddaid Tudno i "Gofadail Dr Morgan":

Ymddengys bod cysylltiad agos iawn rhwng y Dr John Davies a'r Esgob William Morgan, ac na fu'r ddau ymhell oddi wrth ei gilydd o gwbl.

'Dr Kate,' meddwn i, yn ddistaw iawn, gan feddwl y buasai'n rheitiach i mi fynd oddi yno.

Dolur a achosir gan fath arall o gariad sy'n gwneud i Lewis Glyn Cothi alw ar Ddwynwen cariad tad tuag at fab a fu farw'n ifanc (gweler erthygl Dr Dafydd Johnston yn y rhifyn hwn - Gol.):

Wrth ddarllen cyfrol ddiweddaraf Dr Gwynfor Evans, y mae dyn yn gofyn, nid am y tro cyntaf, beth sy'n bod arnom ni, genedl y Cymry?

Cefais gyfle yn y saith degau i ymweld a'r Llyfrgell Genedlaethol yn Aberystwyth gyda'r g^wr (OE Roberts) pan oedd ef ar fin cyhoeddi hanes bywyd y Dr John Dee.

Gwr arall yr oedd gan Waldo barch ato, yn ystod yr Ail Ryfel Byd oedd Dr E.

Ac yno daeth Dr Parry.

Llundain Mehefin 30 Deian Hopkyn, hanesydd; Dr Tim Williams; Hywel Williams, aelod amlwg o'r Ceidwadwyr; Siân Lloyd, y ferch tywydd.

Jonathan a Dr Pryce oedd ar ei meddwl hi unwaith eto rŵan; y bychan yn gwaelu a'r llall yn dangos mwy o ddiddordeb - yn gyffredinol felly.

Un o'r rheini yw Dr Densil Morgan, darlithydd yn Adran Astudiaethau Crefyddol Coleg Prifysgol Bangor.

Cadeirydd gweithgor y brifysgol newydd ydy Dr David Roberts.

(Myfyrdod ar y gwcw lwydlas neu'r aderyn prengoch glas (o wyn elltydd Dover draw), neu'r hudol Dr Red(efallai)waed o Gaint - o waldiwch fy mhen hefo potel sôs coch (neu salad crîm), yr wyf ar ganol hynllef gyda'r waethaf...

'Rhaid yn siŵr,' cytunodd Dr Morgan.