Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

droi

droi

Bustachodd tua phyrth yr orsaf, heb wybod yn iawn i ba gyfeiriad i droi, a thrwy drugaredd fe'i cafodd ei hun wedi ymuno a chwt a ddisgwyliai am dacsiau.

Ac yn raddol, fel y datblygai'r ddealltwriaeth hon, aeth yn agosach at y pwynt lle gallai droi'n ôl at ei brofiad cynnar, a'r bywyd clos, cyflawn, yr oedd yn ei weld erbyn hyn trwy lygad plentyn a llygad dyn.

'Roedd popeth mor binco, a finna mor nerfus rhag gneud dim o'i le; y canlyniad i mi droi cwpanaid o de am ben y llian.

Felly, dyma droi am yr harbwr yn bedwar digon hapus.

Roedd to o'r rhain, yn barod i roi eu bywyd a'u talentau i droi'r Ffydd hon yn sicrwydd.

Ydy hithau'n dwad Ddolwyddelan?" "Ydy, yn ôl pob sôn." "A'r un mor barod i frwydro?" "Ia, ddyliwn." "Gwytnwch a rhuddin hil Rhodri ac Owain Gwynedd o Benychain ym mêr yr esgyrn." Yna sibrydodd Elystan o dan ei anadl rhag i'r ddeuddyn arall ei glywed, "Os byth y bydd angen Ysgrifydd arni i ysgrifennu drosti mewn llythrennau cain, fe ŵyr hi at bwy i droi.

Nid oes unrhyw dystiolaeth iddynt droi at y Tristan en Prose, er bod fersiynau diweddar o Gylch y Fwlgat yn cyfuno'r Tristan hwnnw â hanes y greal,' ac ni adawodd rhamantau cynnar Be/ roul a Thomas' eu hôl ar chwedlau Cymraeg.

Hyd yn oed wrth droi'n ddiweddar at destunau'n nes adref yng Ngwent am ysbrydoliaeth, mae gweddillion chwareli mewn llefydd fel Clydach, heb fod ymhell o'r Fenni, wedi galluogi Bert Isaac i barhau â'r thema.

Mae gennyf ryw deimlad fod y sawl a oedd am droi ei gefn ar galedwaith y pwll glo a chlawstroffobia'r ffas yn y cyfnod gorthrymus yma yn hanes y glofeydd yn mynd naill ai i'r weinidogaeth neu'n mynd yn dramp.

Gwylio a deall y sêr Er ei bod hi'n bosib gwylio'r sêr gyda dim mwy na llygaid ac amynedd, mae seryddion wedi dysgu llawer mwy ers i Galileo droi ei delesgop ar y wybren uwchben am y tro cyntaf a gweld pethau nad oedd yn bosib eu gweld gyda'r llygaid yn unig.

Mae'r rhelyw o seicotherapwyr a seicdreiddwyr yn tueddu i droi at chwedloniaeth Groeg, ac at chwedlau Grimm, Aesop a hyd yn oed La Fontaine, er mwyn cael cyffelybiaethau i'w galluogi i geisio trafod a chyflwyno'r ffyrdd dyrys sydd gan bobl o ymwneud â hwy eu hunain ac â'i gilydd.

Daliais fy anadl rhag ofn iddi daro ym mhennau'r gath a'r gwrachod i droi Anti Meg yn gabaitshen.

Nid oedd flewyn o'i le ar ei gwallt hyd yn oed wrth iddi droi a throsi.

'Cymer di ofal o hwnna,' meddai Mr Williams gan droi a rhoi cip ar Dilwyn yn y cefn.

Ond fel y digwyddodd hi, dyma'r dyn yn tynnu pedwar o bobol oddi ar yr awyren heb droi blewyn, ac fe gymerson ninnau eu seddau hwy.

`Mae yn reit ddrwg gen i drosoch chi, Harri,' ebe Ernest; `brysiwch adre i newid eich dillad,' a neidiodd ef a'i gydymaith i'w cyfrwyau ac ymaith â hwy, gan adael Harri i droi tua'r Wernddu.

Dewisodd droi yn ôl at y Gymru werinol, at gefn gwlad am ei ddeunydd.

Er mwyn gwneud hynny, y mae hi'n ei wthio i droi at ran arall, uwch, ohono'i hun, sef yr Hunan, neu'r Uwch-ego, dan yr enw Arthur.

Ceir cerddi sy'n disgrifio pellafoedd byd; fel Fietnam ac Efrog Newydd gyda Menna yn llwyddo i droi ei sylwadau craff ar y brodorion yn farddoniaeth apelgar.

Ac wedyn bydd yn lluchio grant yn awr ac yn y man (tan y penderfynith o beidio - a mae ganddo bob hawl i wneud hynny) i gadw'r defaid i droi gwellt yn wlân a chachu, a chadw gwên ar wyneb y gwladwr hawddgar.

Serch hynny, yn anesmwyth y gorweddodd mantell serennog yr actores ffilmiau ar ei hysgwyddau erioed ac roedd hi'n sôn am droi at yrfa fel gweithwraig gymdeithasol neu rywbeth tebyg hyd yn oed ar anterth ei phoblogrwydd masnachol.

Wrth droi cornel o'r llwybr daw'r pen pellaf, o'r penrhyn i'r golwg, golygfa syfrdanol.

Ond pa wendidau bynnag sydd i mi þ a rhinweddau, rai, yn ddiamau þ buont yn gyfrwng i droi Huwcyn, Ffridd Ucha, maes o law yn Sir (nid Syr) Hugh Evan Rowlands.

Nid rhyfedd i hynafiaethwyr megis John Jones, deon Bangor, a Humphrey Foulkes droi ato am oleuni gan ei ystyried 'the best Antiquary in these parts'.

Lle'r oedd un genedl yn ddigon cryf i fonopoleiddio Llywodraeth y wlad, gallai droi yr athrawiaeth Herderaidd yn erbyn y lleiafrifoedd.

Os ydym am edrych ar wlad sydd i'w chymharu â'r hyn allai ddigwydd yng Nghymru, yna at y Basgiaid y dylem droi.

Rhoddodd ofal y llywio i Gwil a chau'r injan fel nad oedd ond prin droi drosodd.

Ei chynnig olaf i geisio tawelu pethau oedd dod o hyd i gerddoriaeth roc eithriadol o swnllyd ar y radio a'i droi i fyny'n fyddarol o uchel.

'Roedd Badshah wedi llwyddo i droi Paul hefyd, un arall o 'blant' Pengwern, llanc talentog a gafodd addysg yn Serampore yn nes ymlaen, yn erbyn ei dadmaeth.

Ar ol gadael twnel mawr pedair milltir Alvra neu Albula, mae'r trenau prysur, prydlon yn mynd trwy saith twnel sylweddol arall wrth ddisgyn dros fil o droedfeddi i Bravuogn, gan droi o'u hamgylch eu hunain bum gwaith, y rhan amlaf y tu fewn i'r graig.

Ond mae hi'n ras fawr, a buan y dychwel y rhew a'r eira a bydd yn rhaid i'r adar droi am le cynhesach i dreulio'r Gaeaf.

Un o'i gorchwylion oedd annog puteiniaid i droi oddi wrth eu ffyrdd drwg ac i fyw i Dduw.

Wedi penderfynu lle'r oedd y twll i fod, roedd un dyn yn dal ebill haearn, wedi ei finio fel diemwnt, a'r llall yn taro'r ebill, ac yntau yn ei droi ar ôl pob trawiad.

Toc dechreuodd y car droi yn ei unfan gan wneud sŵn tebycach i awyren yn hwylio i godi nag i ddim arall, ac fel y sathrai JR ar y sbardun suddai'r cerbyd yn is ac yn is nes o'r diwedd iddo gloi yn ei unfan.

Ond daliai'r bêl i droi o gwmpas ei ben, fel pe bai yn ei annog i fynd yn ei flaen.

Roedd yr Indiaid yn ddiolchgar i gael mynd ati hi i droi allan mwy o flawd ynghanol yr holl wres ofnadwy.

Ia o bosib, ond beth am droi at 'Hwyl yr ŵyl'?

Er hynny, ni chofiaf erioed i mi ddarllen dim di-werth a ddaeth o'i law; i'r gwrthwyneb, gallai ysgrifennu am yr hyn a ymddangosai'n ddi-werth mewn ffordd mor fyw a deniadol fel na ellid ymatal rhag myfyrio ar ei gyfansoddiadau drosodd a thro, gan droi cylchgrawn dros amser yn drysor parhaol i'w anwylo.

A gwelodd o'i flaen, risiau eraill wedi'u naddu i gefn y boncyff, a'r rheini'n ymestyn i lawr, gan droi i'r chwith, at gangen drwchus.

Ond yn achlysurol digwyddai rhywbeth i droi'r fantol, gan effeithio ar bawb a phopeth yn y swyddfa, oblegid doedd Rhian ddim yn un i ddioddef yn ddistaw.

'Ar ôl sawl anaf a sawl perfformiad digon cyffredin mae Calzaghe 'nôl ar ei ore a wedi llwyddo i droi'r cloc yn ôl,' meddai'r dyfarnwr Wynford Jones ar y Post Cyntaf y bore yma.

Ac yr oedd dyn yn ffyrnigo a ffieiddio am fod y Philistiaid dienwaededig yn mathru'r lle sanctaidd, yn gwaredu am fod yr inffidel ddiddymwr a'i griw mor ddihidio ag a fu Antiochus Epiphanes a'i lu 'rioed, yn halogi'r cysegr a'i droi'n ffieidd-dra an~hyfaneddol yno o flaen ein llygaid:

Llew o gael rhyddhad oedd mynd ati i ysgrifennu gweithiau gwreiddiol a hefyd addasu chwedlau gwerin a ffeithiau hanesyddol, gan beri bod storm ym mynwes sawl plentyn wrth iddo fynd o antur i antur wrth droi'r tudalennau.

Mae'r llain yn debygol o droi ac er nad yw Ian Salisbury wedi bod yn bowlio'n dda mae'n rhaid iddo chwarae.

Ond nawr, wedi ichi gael ryw hwb bach, does dim dal arnoch chi', chwedl Mona wrth iddo droi'n fwyfwy hyderus.

Maldwyn Evans, golygydd Y Llan, ar ddechrau'r Rhyfel y byddai'r argyfwng a wynebodd y wlad yn gyfrwng i ddod â'r bobloedd i'w coed, yn ysgogiad iddynt droi, o ddifrif calon, at bethau dyfnaf bywyd.

'Mae un coleg wedi'i droi'n ganolfan weinyddol i'r Gwarchodwyr a'r llall yn ganolfan addysg i rai dethol a fydd yn do arall o Warchodwyr.' 'Ond beth am y colegau eraill?'

Mae'r ddau achos hyn o newid rhywiau yn enghreifftiau da o'r modd y bydd rhai awduron yn ystumio deunydd crai eu profiad wrth ei droi'n ffuglen er mwyn gwneud iddo gydymffurfio'n well a phatrymau confensiynol eu byd.

Fe dyfodd yn arfer iddo ef fynd i'r ystafell ymolchi o'i blaen hi a rhoi cnoc ar ddrws yr ystafell wely fel arwydd ei fod e wedi gorffen yno, cyn iddo droi i'r ystafell fyw i gysgu.

Fe ddefnyddiodd wyneb hen gloc, a'i droi i fod yn fesurydd yn ei law.

Dydw i ddim yn cofio a oedd Dafydd Elis Thomas yn un ohonyn nhw; ond yn ystod y blynyddoedd diwethaf mi fuo na sawl un yn cwyno i'r Wasg Brydeinig droi ei chefn ar Gymru.

'Hwyrach bod gen i annwyd, ac felly mae'n well i ni droi'n ôl.

Yn ôl un bardd 'deubeth sydd ddrwg eu diben' mewn cymdeithas wâr, sef 'tref heb parch', sef cymuned o bobl, a 'tyrfa heb ben', sef cynulliad heb atweiniad a allai droi'n anniben ac aflywodraethus.

Breuddwyd y ddiweddar Shân Emlyn, cyn gadeirydd Cymdeithas Cymru Ariannin, oedd ffilmio'r Misa Criolla a Mary Simmonds a Ceri Sherlock o gwmni teledu Teliesyn sy'n llafurio ers dyddiau yng ngwres Rhagfyr i droi'r freuddwyd yn rhaglen deledu.

Fe safodd fan'ny yn y drws fel tase fe wedi'i droi'n garreg, a dim gair o'i enau fe.

Gafaelodd yn benderfynol yn y dwrn pres, a'i droi.

Dim ond yng Nghymru y gallai'r gwaredwr droi'n ddihiryn dros nos: Eddie Butler am Graham Henry.

Deud wrthi mai trwsgwl oeddan ni tro dwytha, trwsgwl a blêr, glaw ifanc oeddwn i, yn goesau i gyd fel ebol newydd, doeddwn i heb arfer wrth bwrdd - cofia ddeud wrthi bod yn ddrwg gen i am y llestri - a beth bynnag, chdi oedd y drwg yn y caws go iawn, chdi ddaru droi'r byrddau a chwalu'r lluniau a chwythu'r tân i fyny'r simdde.

Byddwn i'n mynd i'r Waendir y tu draw i Manafon oedd yn amlwg yn Gymraeg ac yn methu dal sgwrs efo nhw heb droi i'r Saesneg.

Ymhen ychydig ddyddiau wedi i'r merched droi am adref hwyliodd y Maritime o Gaerdydd i Abertawe i lwytho ac o'r fan honno wedyn am borthladd pellennig.

Erbyn hynny, roedd y cwbl yn prysur droi'n hunllef o'i chwmpas, er bod popeth wedi mynd yn iawn ar y dechrau, yn ôl y cynllun a fu ganddi yn ei phen wrth ymadael.

Rhoddaf rwymau amdanat fel na elli droi o'r naill ochr i'r llall nes iti orffen dyddiau dy warchae.

Daliai i droi'n wallgof wrth i'r bachyn fynd i mewn i'w gnawd wedyn.

Canodd yn ddiriaethol glir, gan ymwrthod â'r demtasiwn o droi ei fugail yn weinidog.

Mynegodd ef ei argyhoeddiad, a'i ddilyn gan bob beirniad o bwys, mai'r bardd yw'r un â'r gallu ganddo i feddwl yn drosiadol, i glymu dau argraff efo'i gilydd yn undod clos - i weld henaint yn ddeilen grin ar drugaredd gwynt, i weld bedwen yn lleian, i glywed cân ceiliog yn y pellter yn dristwch mwyn hiraeth, i deimlo yn hen gapel gwag, i droi Angau yn weinidog yn dod i'w gyhoeddiad.

Eithr o droi at Iran a Thwrci mae'r weriniaeth yn troi ei hwyneb unwiath eto i gyfeiriad Islam.

Nid yw hynny'n rhywbeth y gallant ei fesur na'i bwyso, ni ellir ei droi'n ddiriaeth na'i werthu, ac felly nid yw'n werth dim.

Doedd hi on dprin wedi cau'r gŵn cyn iddo droi ati.

Ac eto, onid oedd Emyr, fel Carol, wedi gweld yn ddiweddar fel y gallai'r person mwyaf cariadus a ffyddlon droi ei gefn ar briodas hapus yn sydyn ac anesboniadwy?

Pan aeth Paul â'm llyfr i Leningrad roedd y clawr wedi creu'r fath argraff yno fel ei fod wedi'i droi yn llun mosaic...

Byddain fagddu ar rywun o droi at Tywyll Heno am gysur ar awr go ddyrys yn ei fywyd.

Fe'i brathodd a'i sugno yn ara deg, gan ei droi yn ei cheg fel babi gyda theth rwber.

Ond wrth droi hanes ei theulu'n ffuglen (a chymryd ei bod hi'i hun yn cyfateb i Owen), fe wnaeth rai newidiadau digon diddorol.

Nid oherwydd ei bod yn haws crafu'r pridd sydd eisoes wedi'i droi neu ei balu y dewisir lleoliad o'r fath ond oherwydd nad oes drywydd ar bridd felly ac na all gelyn sy'n dibynnu ar ei ffroen ddilyn trywydd o'r ganolfan i'r llecyn magu.

'Rhyfadd 'de.' meddai Marian, y wraig, rhwng ei dannadd a'i thôst a'i marmalêd, wrth droi tudalenna'i dyddiadur.

Roedden ni'n gorfod arwyddo llyfr ac yna camu'n ôl ac wrth wneud hynny peth naturiol oedd troi rownd ond, wrth ichi droi rownd, roedd yna ddau neu dri o aelodau o'r militia yn eich wynebu chi ac mi oedd gynnon nhw Kalashnikovs a phetaen nhw ddim yn leicio'ch wyneb chi neu ddim yn ymddiried ynoch chi, mi fyddai'n hawdd iawn iddyn nhw eich lladd chi.

Ble rwyt ti?" "F'ewyrth ydi o," meddai Aled, gan droi'n gyffrous at ei athro.

Trwy wneud delfryd ohono, fe gafodd yn y diwedd ei droi'n gymeriad 'pathetig' ac fe fethodd y Cymry Cymraeg â sylweddoli beth oedd ar droed pan gafodd yr hen undebaeth ryddfrydol ei disodli gan undebaeth ffyrnig newydd.

Roedd rhisgl mewnol y dderwen wedi ei sychu a'i droi'n bowdwr yn donig da.

Mae caead bin sbwriel wedi ei droi â'i ben i lawr a'i roi i sefyll yn gadarn ar friciau yn gwneud baddon adar da.

Dyma'r weledigaeth Gristionogol cyn i'r meddwl seciwlar droi'r bydysawd yn "fyd natur" yn bod ac yn datblygu wrth ei ddeddfau mewnol ei hunan, a byd felly lle nad oedd angen Duw.

Fe roddodd ei dad y goriad yn y drws a'i droi, ac yna rhoi gwthiad i'r drws i%w agor, ond heb fynd i mewn.

Tra bu i rai o leisiau amlycaf yr adain chwith megis Gudrun Ensslin ac yn ddiweddarach Ulrike Meinhof droi at drais, yr ateb i eraill oedd ffurfio celloedd unigol lle dôi criw bach at ei gilydd i drafod theori chwyldroadol.

Does gynnon ni unman i droi,' meddai.

Yn ystod y dydd, fe ddaeth Owen George Jones at yr hen frawd Robert Evans, Glan y Môr, ac fe ddywedodd wrtho ei fod yn ei deimlo'i hun yn bechadur mawr, ac wedi darfod amdano ym mhob man; ni wyddai am un lle i droi ato ond at Dduw trwy weddi, ac ni allai weddio ei hun.

Ond yna fe ddechreuodd pobl droi at fathau eraill o danwydd, olew yn arbennig, a bu llai a llai o alw am lo, a bu'n ergyd farwol i'r diwydiant.

Tra bo BJ wedi cydio yn fy nychymyg, peri imi chwerthin yn uchel a fy ysgogi i droi'r tudalennau, ni allaf ddweud yr un peth am CJ.

Rhaid cofio rhain i gyd; a chyn i rhywun droi mae'n lli Awst a'r eogiaid yn rhedeg yn gyson am y llednentydd - a dyma ni wedyn hyd ganol mis Hydref yn prysur edmygu a gwerthfawrogi cynnwys parsel arall.

A'r canlyniad – roedd pris y ffleit yn ddrutach i Gaerdydd ac roedd llai o awyrennau yn teithio'n ddyddiol o Frwsel yno felly dyma droi at Faes Awyr Bryste.

Byddai'n rhywbeth i dynnu fy meddwl oddi ar ymweliad Idwal a Harriet, a chawn droi ymysg pethau Gwyn.

Eto, y mae treulio llawer o amser, ie, y rhan fwyaf o'ch amser tra yn yr Athrofa, i droi a throsi Geiriaduron, ac i chwilio a dysgu Gramadegau, weithiau yn peri difaterwch yn meddwl dyn yng nghylch amaethu crefydd ysbrydol yn yr enaid, a dal cymundeb a Duw.

Y canlyniad fu i'r llyw rhydd droi mewn cylch a tharo corff y llong a niweidio'r platiau a hynny yn gwneud i'r llong gymryd dwr.

Rhoes ganiatâd iddynt bregethu'r ffydd Gristnogol ac i droi pobl i'r ffydd honno.

Symudodd y daeargi ymhellach draw oddi wrthynt, gan droi i'r chwith ac i'r dde bob yn ail.

Gwnâi'r peilot bob math of driciau wedyn gan droi a throi fel pry yn yr awyr.

Awgrymodd Glyn Jones iddo droi i'r Saesneg fel adwaith yn erbyn crefydd; mae'n bosib bod y newid iaith hefyd yn ymgais i'w uniaethu ei hun a'r hyn a ystyriai ef yn symudiadau mawr y meddwl dynol, i ennill troedle ar lethrau niwlog arucheledd:

Ar ddiwedd pob wythnos dewisir un y mae'r gweddill yn ei ddrwglecio i'w droi o'r aelwyd.

Os yw'ch cymeriant o egni yn llai na'ch allbwn o egni yna caiff y braster ei droi'n egni a byddwch yn colli pwysau.

Gorfod ymarfer bob wythnos, mynd ar wyliadwriaeth un noson o bob wyth a bod yn barod i droi allan ar fyr rybudd.

Roedd he'n prysur droi'n niwsans glân.