Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

dug

dug

Yr oedd gan Edwin feddwl mawr o Ben Owen a dug dystiolaeth huawdl i'w ddylanwad arno mewn erthygl goffa yn Y Dysgedydd.

Cafodd y fraint o arlwyo gwledd i'r ddiweddar Frenhines Mary, ac wedi hynny, i'r Dywysoges Elisabeth (fel y'i gelwid bryd hynny), y Tywysog Philip, yr Arglwydd Mountbatten a llu o enwogion eraill, megis Mrs Eleanor Roosevelt, Syr Winston Churchill a Dug Caerloyw.

Byddai'r Dug hwnnw'n cyfeirio at ei filwyr fel 'scurn of the earth' ac mae'r darlun yn ei gyfrol yn ategu hynny i'r eithaf.

Cadwai Achilles draw o'r frwydr am na châi'r gaethferch groenwen; dug y bugail bradwrus Helen dros y môr gwineuddu i gartrefi Pergamos, a gorfu iddo, am ei weithred, gnoi'r pridd a llychwino ei lywethau godinebus yn y llwch; bwriodd ymerawdwyr ymaith eu teyrnwiail a'u coronau, esgobion eu hesgobaethau a dynion eu clod, eu cyfoeth a'u rhinweddau er mwyn cael syllu ar yr wyneb "a fedrai ddwyn eilwaith yn ôl i'r byd eilun-addoli%.

A hwb sylweddol i'w yrfa oedd cael ei benodi'n gaplan i Dug Somerset.

oeddynt fel mân us yn dyfod o'r lloriau-dyrnu haf: a'r gwynt a'u dug hwynt ymaith...

Ymunodd â Milita Sir Gaernarfon ar ddechrau'r ganrif ddiwethaf a dyma ddechrau cyfnod o deithio fel un o filwyr byddin Dug Wellington yn ystod rhyfeloedd Napoleon.

Yr oedd awenau'r llywodraeth yn nwylo ei ewythr, Dug Somerset, yr Arglwydd Amddiffynnydd.

Cynghorir ef yn gwbl eglur: meddai mab dug Bwrgŵyn wrtho: 'Cerdda eithafoedd dy gyfoeth [deyrnas] yn gyntaf, ac edrych yn llwyr graff derfynau dy gyfoeth.

Y Dywysoges Elizabeth a Dug Caeredin yn priodi.