Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

dwyieithog

dwyieithog

Mae Sian Howys, aelod amlwg o Senedd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, sydd hefyd yn weithwraig gymdeithasol yng Ngwynedd wedi anfon llythyr at Rhodri Morgan y Prif Ysgrifennydd sy'n galw ar i'r Comisiynydd Plant a apwyntir yng Nghymru i fod yn berson dwyieithog.

Mae 'na grefft i gadeirio cyfarfod dwyieithog, a chamau ymarferol i'w cymryd gan y cadeirydd i roi'r un chwarae teg ieithyddol i bawb.

Drwy ddefnyddio dulliau dysgu gwahaniaethol gellir cynnal hyder a diddordeb disgyblion sy'n dysgu drwy ddull dwyieithog.

Mynegodd Alun Michael anfodlonrwydd gydag awgrym mewn dogfen ymgynghorol gan y Swyddfa Gymreig ei hun y byddai'n rhaid aros wyth wythnos am fersiwn dwyieithog o'r cofnodion tra byddai fersiwn Saesneg ar gael ymhen tridiau.

Safle dwyieithog.

Os na fydd y Cynulliad yn weithredol ddwyieithog, fe fydd hyn yn gyfiawnhad pellach i gyrff eraill barhau i weithredu yn Saesneg a rhoi sglein dwyieithog ar gyfer y cyhoedd.

Yn ail, er mwyn i'r iaith ddod yn gyfrwng cyfathrebu byw, rhaid rhoi i bobl Cymru y cyfleusterau a'r cyfleoedd sydd eu hangen arnynt i'w galluogi i ddefnyddio'r iaith yn naturiol wrth gynnal eu busnes neu wrth dderbyn gwasanaethau dwyieithog gan gyrff neu gwmnïau sy'n gweithredu yng Nghymru.

Mae'n bwysig fod y rhai sy'n darparu gwasanaethau dwyieithog yn canfod gwerth o'u hymdrechion.

Yn ei beirniadaeth hithau o waith Fishman, dywed Martin- Jones fod Fishman yn trafod 'dewis' iaith yn helaeth yn ei astudiaethau o gymunedau dwyieithog, tra'n honni yr un pryd mai normau'r gymuned sy'n pennu'r iaith a siaradir ym mhob sefydliad cymdeithasol.

Prif gonsyrn y rhai oedd yn gweithio o fewn y traddodiad hwn oedd egluro swyddogaethau y ddwy iaith o fewn cymunedau dwyieithog.

Mae bodolaeth cynlluniau iaith yn brawf fod angen cynllunio bwriadol ar gyfer y Gymraeg ond nid ar gyfer y Saesneg wrth ddarparu gwasanaethau dwyieithog yng Nghymru.

Gweler hefyd 'Ymateb Cymdeithas yr Iaith i ddogfen Bwrdd yr Iaith - Strategaeth Addysg a Hyfforddiant Cymraeg a Dwyieithog'.

Y GROGLITH: Eto, eleni bu cyfarfod dwyieithog ar fore Gwener y Groglith, yng ngofal y gweinidog, y Parchedig Huw John Jones, yng Ngharmel.

Ond nid yw llwyddiant cyfarfod dwyieithog (h.y. cyfarfod lle mae pawb yn teimlo'n rhydd i ddefnyddio'r naill iaith neu'r llall ac yn gwneud hynny) yn dibynnu ar sgiliau ieithyddol unigol y Cadeiryddion yn unig.

Llyfr dwyieithog yn rhoi hanes Elfed, yr eliffant clytwaith.

Mae holl weinyddiaeth y Cynulliad yn dal i ddilyn patrwm Saesneg y Swyddfa Gymreig ac yn dibynnu ar gyfieithu yn hytrach na cheisio newid diwylliant a sicrhau gweinyddu dwyieithog effeithiol.

Cylchgrawn dwyieithog ar gyfer y Sîn Roc Gymreig.

Hyd yma, mae trefnu cyfieithu ar y pryd i'r Gymraeg wedi cael ei weld fel faux pas gan y bobl sy'n gwybod, ond rhaid derbyn bod rhai elfennau yn niwylliant dwyieithog y Cynulliad yn mynd i fod yn newydd i ni hefyd.

safbwynt cynnal ac adfer y Gymraeg - boed trwy gyfrwng ysgolion dwyieithog penodedig neu dradoddiadol - mae eu cyfraniad yn allweddol.

Dyddiadur dwyieithog, 17 mis, ar gyfer sefydliadau Cymreig.

agweddau penodol eraill sy'n gysylltiedig a defnyddio a datblygu'r ddwy iaith trwy ddysgu pynciol e.e.trawsieithu, y defnydd o unedau dwyieithog, problemau athrawon yn y sefyllfa hon.....

Os yw'r ail iaith yn y Cwricwlwm Cenedlaethol yn mynd i lwyddo, yna bydd yn rhaid darparu elfen o ddysgu dwyieithog ym mhob ysgol uwchradd yn y wlad, nid y rhai swyddogol a naturiol ddwyieithog yn unig.

Wedi'r cyfan os oes cydraddoldeb rhwng aelodau, dydy hi ddim yn deg disgwyl i'r aelodau dwyieithog gyfieithu drostyn nhw eu hunain.

Mae Cyfarwyddwr Sain wedi dychwelyd y ffurflenni i D^y'r Cwmniau gyda chais syml - a wnaed droeon o'r blaen - am i D^y'r Cwmniau ddarparu eu ffurflenni mewn ffurf dwyieithog, fel y gall pob cwmni yng Nghymru gael dewis teg a chlir ym mha iaith y dymunant gyfathrebu a'r T^y.

Er fod tlodi eithafol ymysg y bobl hyn, cafwyd croeso cynnes, ac o ddiddordeb arbennig i'r Cymry oedd gweld y prosiect dwyieithog ar waith mewn ysgolion.

Safle hollol dwyieithog, yn cynnwys gwybodaeth am busys, ysgolion, y tywydd a twristiaeth.

Dylid annog y cyrff sy'n cynnig gwasanaethau dwyieithog i'w gwneud hi'n rhwydd i bobl ddefnyddio'r Gymraeg gyda hwy.

Roedd yr ail gynnig brys yn galw ar i'r Comisiynydd Plant a apwyntir yng Nghymru feddu ar sgiliau dwyieithog.

Pythefnosolyn dwyieithog oedd hwn, a bu fyw am fis yn unig.

Fe ellid fod wedi dweud hynny ar ôl protest Trefechan, gellid fod wedi dweud hynny ar ôl ennill arwyddion dwyieithog, fe ellid fod wedi dweud hynny — yn wir fe ddywedwyd hynny — ar ôl ennill y sianel ac mae nhw'n dal i ddweud hynny ers Deddf Iaith 1993.

Trefnu a rheoli datblygiad dwyieithrwydd disgyblion a dysgu effeithiol o fewn sefyllfaoedd dwyieithog.

Yr arwyddbyst dwyieithog cyntaf yn ymddangos.

Cyd- destun oedd Gwynedd i'r holl amrediad o sefyllfaoedd uniaith a dwyieithog (ymestynnol a gostyngol) a welir mewn addysg uwchradd yng Nghymru.

Un o fwriadau'r Pecyn HMS felly, yw cynnig cyfle i athrawon: * adfyfyrio ar eu harferion dysgu presennol, mewn sefyllfaoedd uniaith yn ogystal a dwyieithog gan ofyn pam a sut y maent yn cyflwyno'r gwaith fel y gwnant, * gyd-drafod gydag aelodau eraill o'r un adran y dulliau dysgu hynny sy'n seiliedig ar y defnydd o iaith wrth gyfathrebu yn eu pwnc, * elwa oddi wrth brofiad aelodau eraill sydd yn yr un adran.

Athrawon y Gymraeg fel pwnc (neu eraill gan gynnwys prifathrawon neu ddirprwyon) sydd a chyfrifoldeb am gydgysylltu dysgu trwy gyfrwng y Gymraeg neu ddysgu dwyieithog mewn ysgol uwchradd.

Yn hwyr ar nos Sul, mynychais wasanaeth dwyieithog yn un o eglwysir ddinas.

cyfraniad sylweddol sydd gan athrawon pwnc yn y sector uwchradd i ddatblygiad ieithyddol a dwyieithog y disgybl ch.

ysgrifennu ar gyfer cyrff proffesiynol; iv ymestyn ar yr ysgrifennu ar gyfer plant o wahanol alluoedd, oedran a gallu dwyieithog.

theori addysgu a dysgu pynciol effeithiol mewn sefyllfaoedd uniaith Gymraeg a dwyieithog,

Credai 82% fod arwyddion dwyieithog yn syniad da.

O fewn y Cynulliad ei hun, credwn y byddai'n fanteisiol iawn sefydlu Pwyllgor arbennig i fonitro a gweithredu'r Polisi Dwyieithog yn yr un modd ag yr argymhellir trefniadau yn y Papur Ymgynghorol i fonitro ymddygiad a safonau aelodau'r Cynulliad.

Dwyieithog ei harwyddion, ond uniaith ei pharabl yw Hong Kong yn ei strydoedd heddiw.

Gwasanaeth Rhyngrwyd sydd ar gael am ddim yw WelshNetCymraeg (WNC) yn cynnwys lansiad gwasanaeth rhyngrwyd dwyieithog cynta'r byd - yn cynnwys e-bost â safleoedd Cymraeg a Saesneg ar gyfer pob defnyddiwr.

Arfogi'r athrawon ar gyfer dysgu eu pynciau yn yr amrywiol sefyllfaoedd dwyieithog a Chymraeg sydd yn bodoli yng Nghymru.

arwyddion Cymraeg/dwyieithog ar hysbysfyrddau ymhobman ynghyd â manylion yn Gymraeg/dwyieithog mewn adroddiadau gwaith, cylchlythyron a phrospectws.

Safle dwyieithog personol yndi hwn; yn cynnwys casgliad byr o straeon byrion, anecdotau a hunangofiant.

I wneud hyn, rhaid rhoi y cyfleoedd, y cyfleusterau a'r anogaeth briodol i bobl i'w galluogi i ddefnyddio'r iaith yn naturiol wrth gynnal eu busnes neu wrth dderbyn gwasanaethau dwyieithog.

Systemau Dwyieithog - Dulliau o drefnu'r dysgu a chywair iaith lafar yn y sefyllfa ddwyieithog.

Iawn, mae'n hollol amlwg ers tro byd bod Dafydd Êl wedi hen flino ar 'frwydr yr iaith'. Brwydrau pobl eraill ar draws y byd dros ryddid a chyfiawnder -- dim problem; rhaid yn wir iddo ddangos cefnogaeth (darllener ei genadaethau eangfrydig a thrawswladol yn ei golofn wythnosol yn yr Herald Gymraeg). Ond, jyst am fod Dafydd Êl wedi penderfynu ei fod am optio allan o'r broses drafferthus honno o greu trefn newydd yng Nghymru a 'hyrwyddo' chwyldro yn hytrach na bocsys te dwyieithog, yna does bosib bod disgwyl i'r gweddill ohonom lyncu gweledigaethau ffantasïol a thra cyfnewidiol y cyn-gefnogwr streiciau dros hawliau gweithwyr a chym-unedau a symudiadau ymgyrchol/protestgar cyffelyb.

Er hynny, yn dilyn eu cyfarfyddiad gyda'r ddirprwyaeth yng Nghymru fe fyddent yn ystyried cyflwyno polisi dwyieithog yn eu siopau yng Nghymru yn enwedig gan eu bod ar fin agor nifer yn rhagor ohonynt.

Gan mai prif nod y prosiect yn ei gyfanrwydd oedd canolbwyntio ar ddulliau dysgu yn y sefyllfa uwchradd uniaith Gymraeg a dwyieithog, bydd mwyafrif y casgliadau yn ymwneud a lledaenu ymarfer dda yn y dosbarth.

Yn ogystal â hyn, fe fyddai'n arwydd clir i'r byd y tu allan fod Cymru'n wlad ddwyieithog, fod angen gwasanaethau dwyieithog arni a'i bod yn rhoi gwerth ar ei hiaith ei hun.

Ond, mae sefydliad dwyieithog lle mae'r aelodau i gyd yn rhugl mewn un iaith a lleiafrif yn unig yn rhugl yn yr iaith arall yn dra gwahanol i sefydliad lle mae'r rhan fwyaf o'r aelodau yn hollol ddibynnol ar gyfieithu llafar ac ysgrifenedig.

"Mater i'r Bwrdd Taith, i'r Awdurdod Cwricwlwm ac Asesu, i'r awdurdodau addysg lleol ac i bob ysgol unigol yw pwyso am gael digon o arian i hwyluso'r symud o ddulliau gweithio uniaith Saesneg i ddulliau gweithio dwyieithog ym mhob ysgol.

i'r myfyrwyr ddysgu drostynt eu hunain, ac o'r safbwynt dysgu dwyieithog rhaid anelu'r wers at allu ieithyddol y mwyafrif.

Mae'r rheiny yn eu tro yn cynrychioli llawer o'r plant sydd wedi dod o gartrefi diGymraeg i gael eu haddysg yn yr ysgolion dwyieithog.

Nid paentio colur dwyieithog ar wyneb y Cynulliad ydy'r gamp, ond creu corff cenedlaethol sydd â'i organau a'i berfedd yn gweithio yr un mor effeithiol yn Gymraeg ac yn Saesneg.

cynyddu ymwybyddiaeth y rheiny sy'n comisiynu rhaglenni cyfrifiadurol o'r angen i ddarparu deunydd dwyieithog ar gyfer Cymru.

Ochr yn ochr â'r cyrchnodau arholiad, sicrheir fod rhaglen waith pob disgybl yn amlygu: Ehangder - drwy gyflwyno'r profiad ieithyddol/dwyieithog yng nghyd-destun pob un o'r naw maes profiad (mathemategol, gwyddonol, ayb.) ac yn cymhwyso sgiliau'r cwrs addysg i fywyd a gwaith cymunedol; Perthnasedd - drwy gysylltu'r rhaglen waith â'r angen i addasu'r dysgu a'r addysgu i ddiddordeb a gyrfa bersonol y disgybl ee.

Mae nifer gynyddol o ysgolion traddodiadol uwchradd (o'u cyferbynnu ag ysgolion dwyieithog penodedig) yn dysgu trwy gyfrwng y Gymraeg.

Llyfryn dwyieithog yn cynnwys elfen gref o'r diwylliant Cymreig ynddo

Mae Siân Howys, aelod o Senedd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, sydd hefyd yn weithwraig gymdeithasol yng Ngwynedd, wedi anfon llythyr at Rhodri Morgan, y Prif Ysgrifennydd, yn galw ar i'r Comisiynydd Plant a apwyntir yng Nghymru i fod yn berson dwyieithog.

Yr oeddwn i wedi ceisio perswadio Cyngor Sir Gaerfyrddin o'r angen hwn am flynyddoedd, ac wedi llwyddo o'r diwedd i'w cael i wneud arbrawf yn y pwyllgor addysg, mewn un o'r cyrddau lle y digwyddem fod yn trafod cwestiwn ysgolion cyfun dwyieithog.

Bu Cell Colegau Aberystwyth am dro o amgylch banciau a chymdeithasau adeiladu'r dref ychydig yn ôl (Dydd Mercher, Tachwedd y 1af) i weld os oeddynt yn gweithredu polisiau dwyieithog llawn.

Er enghraifft:BT -- wedi blynyddoedd o ddanfon biliau dwyieithog at bawb yng Nghymru, penderfynodd BT y byddai'n rhaid i bobl ofyn yn arbennig am filiau Cymraeg.

bod disgwyl i unrhyw gwmnïau neu asianteithiau sy'n cael eu cyflogi gan y Cynulliad i wneud gwaith ar ran y Cynulliad i fod yn gweithredu polisi dwyieithog fel amod ar eu cytundeb.

Er mwyn sicrhau llwyddiant ac effeithiolrwydd y Polisi Dwyieithog o'r diwrnod cyntaf, galwn ar y Swyddfa Gymreig i sefydlu Grwp Tasg i gydlynu ymdrechion a syniadau er mwyn ymbaratoi at gyflwyno Polisi Dwyieithog yn y Cynulliad.

Roedd amodau y grant hwn yn caniatau cynhyrchu deunydd dwyieithog gyda chyllid y grant.

Ond ceir yma hefyd gasgliadau ac argymhellion sy'n ymwneud a threfniadaeth ar lefel ysgol a ffactorau ar lefel genedlaethol a allai hwyluso a grymuso dysgu pynciol dwyieithog i'r dyfodol.

Lledaenu datblygiad dwyieithog plentyn yn sirol ac yn genedlaethol ac oblygiadau polisiau gwleidyddion, addysgwyr a gweinyddwyr addysg i hynny.

Cyfrifiad cwbl wirfoddol yw hwn ac mae'r Gymdeithas yn galw ar i bobl ddychwelyd y ffurflenni gan ofyn am rai dwyieithog.

Gallai hyn greu problem mewn dosbarth lle mae mwyafrif y myfyrwyr yn Gymry Cymraeg, er enghraifft, gan y byddai tueddiad i'r darlithydd ar gwrs dwyieithog anghofio bod rhaid cadw elfen o Saesneg yn y dysgu hefyd os yw'r cwrs i fod yn un gwir ddwyieithog." Er gwaethaf yr ail bwyso a'r ail ddatblygu y bydd rhaid i Addysg Gymraeg eu hwynebu wrth weithredu'r Cwricwlwm Cenedlaethol, bydd y gronfa o arferion da sydd ar gael yn gynhaliaeth werthfawr.

Ond anos o lawer oedd sicrhau newidiadau ym meysydd fel tai a thwristiaeth nag ymgyrchoedd symlach eu nod a'u hapêl fel mynnu ffurflenni neu arwyddion ffordd dwyieithog.

Erbyn hyn fe welwyd ffrwyth y brotest arwyddion ffyrdd wedi i'r Llywodraeth gytuno i osod arwyddion dwyieithog, Yn y gerdd hon nid gofyn 'paham yr anniddigrwydd' y mae'r bardd, ond edmygu gwydnwch y protestwyr yn hytrach.

Safle gwbl dwyieithog.

Credwn ei fod yn gwbl angenrheidiol fod y Cynulliad yn arddel a gweithredu polisi dwyieithog cyflawn o'r diwrnod cyntaf.

Wedi gwylltio'n gacwn, ffoniodd hi'r rhif ar waelod y ffurflen Saesneg a dechrau pregethu ynglyn â hawliau Cymry Cymraeg i dderbyn gwasanaeth dwyieithog yn eu gwlad eu hunain.

Y cyflogwyr yn y sector preifat a chyhoeddus ym mhob ardal a fyddai'n gallu manteisio ar weithwyr dwyieithog.

Credwn fod hawl gan bobl Sir Gaerfyrddin gael eu gwasanaethu gan Gyngor sydd yn Gymraeg yn ei hanfod, yn hytrach na chan sefydliad Saesneg sy'n gwisgo gwedd dwyieithog wrth drin y cyhoedd.

dwyieithog.

Elin Haf Gruffydd Jones, ysgrifennydd Cell Gogledd Ceredigion ac aelod o Grwp Democrat­iaeth Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, sy'n gosod her i'r Cynulliad, sef bod yn sefydliad cenedlaethol gweithredol dwyieithog.

Ymwneud a chyflwyno pwnc yn y dosbarth y mae mwyafrif yr unedau, gydag un adran yn ymdrin yn benodol a chyflwyno pwnc mewn cyd-destun dwyieithog.