Dwynwen, pes parud unwaith Dan wþdd Mai a hirddydd maith, Dawn ei bardd, da, wen, y bych; Dwynwen, nid oeddud anwych.

Yn anffodus, nid oes gennym fuchedd i Santes Dwynwen.

Y swyddogion newydd yw: Is-lywydd, Jennie Lloyd Griffith; Ysgrifenyddes, Jennie Jones; Is-ysgrifenyddes, Dwynwen Rowlands; Trysorydd, Brenda Jones; Is-drysorydd, Norah Jones.

Yn yr erthygl hon mae Jane Cartwright, sy'n fyfyrwraig ymchwil yn Adran y Gymraeg, Prifysgol Cymru, Coleg Caerdydd, yn egluro pwy oedd Dwynwen a pham y cysylltir ei henw â gþyl y cariadon.

Ymdrechwn i gynnig rhaglenni gwahanol gydol yr amser megis Te Mawr, cyngerdd canu gwerin, Gwyl Ffraid/Santes-Dwynwen, a phicnic i gydfynd a'r Gymanfa a Gwyl Dewi-Sant.

Dwynwen ni ludd odineb, Diwair iawn, dioer i neb; Aeth i Landdwyn at Ddwynwen Lawer gþr o alar Gwen.

Mae'n werth dringo at groes Dwynwen i dalu gwrogaeth i nawddsantes cariadon Cymru.

mae'n bosibl y credid bod Santes Dwynwen (fel Santes Melangell a San Ffraid) wedi treulio cyfnod yn Iwerddon cyn dod i Gymru.

Yn baradocsaidd, felly, cysylltid Santes Dwynwen, ar y naill law, â diweirdeb sanctaidd ac, ar y llaw arall, â chariad bydol.

Dywed nad yw Dwynwen yn rhwystro godineb a chyfeiria at yr arferiad o bererindota i Ynys Llanddwyn er mwyn datrys problemau serch.

Ynys o graig a'i bilidowcars yn teyrnasu arni, y goleudy'n gannaidd, amlinell croes Dwynwen ar las y nen, gweddillion ei heglwys yn swatio yn y pant a bae bach perffaith oddi tanoch.

Un mab oedd degan i mi; Dwynwen!

Cynigiai Dwynwen gymorth i'r ddau ryw a heidiai pererinion i'w ffynnon ar Ynys Llanddwyn i wybod a gaent eu cariadon ai peidio.

Pwysleisir sancteiddrwydd Dwynwen wrth iddi hithau, fel yr Iesu, gerdded dros y môr.

Yn y gweddi%au Lladin hyn honnir bod Santes Dwynwen wedi dod i Gymru o Iwerddon a'i bod wedi cerdded dros y môr.

Dywedir y gall cariadon cael dymuniad eu serch trwy roi pin mewn corcyn a'i daflu i'r ffynnon a gofyn am gymorth Dwynwen.

Rheswm arall dros apêl Dwynwen oedd y gred y gallai ffynnon y santes iacha/ u clefydau corfforol.

Cyhoeddir yr apêl ar adeg pan ddylsen ni i gyd fod mewn hwyliau rhamantus - ar drothwy Dydd Santes Dwynwen, a bydd Dydd Sant Ffolant yn dilyn ymhen ychydig.

Ond beth yw cysylltiadau Santes Dwynwen â chariadon, ac i ba gyfnod y perthyn y traddodiadau hyn?

Mewn breuddwyd cafodd y ddau ddiod gan angel ac fe drowyd Maelon yn lwmp o rew.Cafodd Dwynwen dri dymuniad gan yr angel, a'r cyntaf oedd i Faelon gael ei ddadmer.

DWYNWEN - NAWDDSANTES CARIADON - Jane Cartwright

Daeth dathlu Dydd Dwynwen yn beth eithaf poblogaidd ymhlith y Cymry ifainc bellach, ond digon prin yw'r defnyddiau ar gyfer trafod cefndir yr þyl yn y dosbarth.

Dwynwen Morgan ar sîn bop Gymraeg Ar ôl blwyddyn dawel tra bod yr aelodau i gyd yn gweithio ar waith go-iawn a phethau diflas felly, mae rocars Caernarfon yn ôl efou deunydd cyntaf ers rhyddhau CD aml-gyfrannog Y Dderwen Bop ar Crai.