Cyn cychwyn ar y cyrch ar Ruthun roedd ei ddilynwyr wedi'i goroni yn Dywysog Cymru.

Cydnabyddai hefyd fod y dewin hwn o Dywysog yn dechrau heneiddio a digon prin y byddai'n ymladd brwydrau yn y Deheubarth mwy.

Mae'r hanes diddorol hwn am etifedd olaf Llywelyn ap Gruffudd yn ceisio ennill yn ôl ei hawl i fod yn Dywysog Cymru wedi'i gadw i ni yng ngwaith Ffrancwr o'r enw Froissart.

Enwi David, mab Siôr V, yn Dywysog Cymru.

'Damia!' "Mae fel petaen nhw wedi diflannu oddi ar wyneb y ddaear, Dywysog.'

'Dim golwg ohonyn nhw, Dywysog.

Ydyn nhw'n cefnogi'r milwr yma sy'n dweud mai ef yw eu gwir dywysog' 'Ydyn, yn ôl pob sôn.

Cysgu roedd ef mewn ogof rywle yn Nyfed, ac fe ddeuai'n ôl ryw ddiwrnod i achub ei bobl pan fyddai ei angen, ac i hawlio ei etifeddiaeth fel gwir Dywysog Cymru.

Er na ellir rhoi llawer o goel ar hynny, mae'n werth crybwyll bod yr hanesydd Rhys Amheurug o'r Cotrel yn son am feirdd Rhys ap Tewdwr yn ymweld a llys Iestun ap Gwrgant ym Morgannwg - dywed mai hyn fu dechrau'r ymrafael rhwng y ddau dywysog; mewn un copi'r hanes, dywedir mai beirdd Morgannwg a aethai lys Rhys, ac fe'u disgrfir hwy'n ei foli mewn cerdd.

Daeth y ddau dywysog i gynghrair i wynebu'r gelyn cyffredin.

Ar ôl y methiant hwn bu Owain yn gweithio dros Frenin Ffrainc ond anghofiodd ef fyth mo'i freuddwyd o fod yn Dywysog Cymru.

Er cryfed yr ymlyniad wrth yr arglwydd, boed hwnnw'n frenin neu'n Dywysog Cymru neu'n ŵr mawr o Norman, anodd osgoi'r casgliad fod ymhlith y Cymry ymwybod cryf iawn hefyd â'u cenedligrwydd ac â'r ffaith eu bod bellach yn genedl orchfygedig a than orthrwm.

Felly gwelwch fod gan Owain bob hawl i'w alw'i hun yn Dywysog Cymru.