Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

eistedd

eistedd

Dwi i erioed yn cofio fo'n eistedd lawr a dweud, rwan dyma be ydy Cynghanedd Lusg, dyma ydy Cynghanedd Draws.

Dydw i ddim yn siwr ai'r math o athrawon na fedran nhw eistedd, gwrando a thrafod yn gall fyddwn i eu heisiau mewn ysgol lle byddai gen i blant.

Wrth fynd heibio i un o'r cilfachau ymochel ar y pier fe welson nhw hen ŵr a hen wraig yn eistedd gyda'i gilydd.

Hawdd coelio hynny; hawdd hefyd darlunio'r darlithydd teimladwy wynepglawr yn eistedd o'u blaen a'i law fawr yn ceisio cuddio'r wep a oedd yn gymysg o wên a dagrau.

Wrth wthio'n ffordd drwy'r swyddogion ac eistedd i lawr yn y neuadd o flaen Heng Samrin, fe ddaeth hi'n amlwg nad oedden ni'n twyllo neb, achos dirprwyaeth o Sri Lanka oedd y bobl o flaen ac wrth ochr yr Arlywydd.

Fodd bynnag, fe ddylai etholwyr syn byw yn y gogledd bryderu nad oes ynar un aelod o'r Cynulliad yno y mae Rhodri Morgan yn ei ystyried yn ddigon galluog i eistedd o amgylch yr un bwrdd ag ef.

Cyrhaeddodd Harri y Bedol pan oedd y boneddigion ar fedr eistedd wrth y bwrdd.

Byddai'r tad, efallai, yn ei ddillad gwaith yn eistedd yn syn yn y gegin, a'r fam yn syllu'n ddiddeall drwy'r ffer est wrth baratoi te.

O'i chwmpas, mi roedd y ffasiynau'n newid yn gyson - y lliain bwrdd yn toi o lês synthetig i fformeica, y lluniau ar y wal yn newid o Winston Churchill i dair hwyaden a'r tridarn eistedd o Regency ffug i ledr plastig, gwichlyd.

Er mawr ryddhad iddi, gwrthododd eistedd, gan ddweud fod yn well ganddo sefyll.

Cofio wedyn ei gyfarfod yn ei swyddfa ddiaddurn yn Llundain ac yntau'n eistedd mewn cadair â'i lledr wedi rhwygo.

Deallwn y daw'r papur allan mor sych ag arfer yr wythnos nesaf.' 'A rwan, to business,' meddai'r Golygydd, gan eistedd eto yn ei gadair.

Rhoddwyd Dei i eistedd ar gadair fregus yng nghanol y garej, a cherddodd Bilo o'i gwmpas gan edrych arno fel pe bai'n edrych ar fuwch cyn ei phrynu.

Os yw hyn i'w gyflawni rhaid i'r Gadair hawlio parch yr holl aelodau a'r gymdeithas gyfan, bydd hynny yn ei dro yn caniat~ i'r person sydd ynddi eistedd yn gyfforddus ac yn eofn ynddi.

Mae'n eistedd yng nghôl ei fam, ac mae cnoi bisgeden yn ymdrech o'r mwyaf iddo.

Mi ges i hwyl yn yr eglwys, achos mi oedd y bobl yn codi ar 'u traed ac yn eistedd i lawr ac yna'n codi wedyn, nes 'mod i ddim yn gwybod lle'r o'n i.

Byddem yn eistedd mewn rhes ar y soffa fel diffinyddion mewn llys.

Yn yr Oriel, gellir eistedd mewn replica o Gapel Cildwrn a gwrando arno'n pregethu'n ysgytwol o'i bulpud.

Mi fydden ni blant yn eistedd yn y parlwr tywyll a byddai Bigw yn estyn ei bag.

Yn y diwedd, gydag eiliad neu ddwy'n unig i'w sbario, cydsyniodd i eistedd ar ei galon a chafodd Cymru gyfan glywed ei ymdrech lafurus !

Cynllunio'ch diet Cyn eistedd i lawr i gynllunio'ch patrwm colli pwysau, gwnewch yn siwr eich bod wedi deall y Canllaw i golli pwysau'n llwyddiannus ac wedi deall yr awgrymiadau sydd yn y Cynllun deg pwynt.

Ar ôl gwersi, eistedd ar y balconi.

Prin amser oedd gennyf i gadw fy het ac eistedd wrth fy nesg cyn i Sam ddod i fyny'r grisiau i'm hysbysu bod Matthew Owen wedi cyrraedd.

"O, rydw i wedi blino," meddai hi ac eistedd i lawr ar y soffa.

O beth i beth daeth JR i eistedd i'r gadair freichiau, roedd pob gewyn yn ei gorff yn frau gan flinder.

Caiff y Cyngor ei gadeirio gan y Llywodraethwr Cenedlaethol, sy'n eistedd ar Fwrdd Llywodraethwyr y BBC.

'Doedd hynny ddim yn rhyfedd gan 'i fod o wedi eistedd ar fy het i nes 'roedd hi'n fflat fel crempog.

y dyn wrth y llyw - MAIR DAFYDD (CYFRES Y FODRWY) Wedyn, pan oedden nhw'n eistedd ar siglen fawr yn yfed diod, oedd yn fendigedig o oer, meddai Tom,"Fe fu+m i'n ystyried.

Bu+m yn sgwrsio ag o yn ddiweddar a chael orig ddigon difyr, ac wrth eistedd yn gwrando ar y glaw y bore 'ma, daw'r sgwrs i'm meddwl.

Cerddodd yn araf tuag ataf "Pam na fasech chi'n dwad i eistedd efo mi yn y sedd flaen?" "'Roedd yn well gen i fod o'r golwg.

'Eistedd.' Wedi i Dan ufuddhau, estynnodd y Golygydd ei law am y llyfr a oedd yn ei ddwylo.

Mi fu'n eistedd yno am dipyn go lew, yn syllu i gyi/ eiriad yr ynys.

Roedd y ddau feddyg wrth eu bodd yn meddwl am fod o dan gynfas am bythefnos ac eistedd o gwmpas y tân coed bob nos.

Ni ddylai merch gyffwrdd ysgwydd dyn wrth iddo eistedd i lawr i chwarae, yn wir mae'n arwydd o anlwc os digwydd iddo gyfarfod â merch ar y ffordd i'r casino - anlwcus i bawb ond James Bond!

Fel arfer dim ond un ystafell gysgu oedd iddynt ac ystafell fawr arall i eistedd i lawr i weithio.

Rhuthrais innau i mewn gyda'r cyntaf a dangosais i fechgyn y Cei fy mod o leiaf yn gallu marchogaeth ceffyl a hynny nid yn eistedd ond yn sefyll ar ei gefn.

Mae pawb dipyn bach yn dwp ar ôl clywed y stori%au ysbryd yma." Dringodd y pump i fyny'r ysgol raff i'r ffau yn y dderwen a bodlonodd Smwt i eistedd yn gwarchod wrth fôn y goeden.

Cydiais yn feiddgar ynddo a'i orfodi i eistedd yn fy ymyl.

"Yn aml bydd pobol yn gofyn i mi eistedd ar bwyligor, neu i wirfoddoli i wneud rhywbeth.

Caeodd hithau'r drws ac aeth i eistedd wrth y tân, lle'r oedd Twm a Bet yn synfyfyrio'n gysglyd i ganol y fflamau.

Wrth eistedd yno ar fy mhen fy hun, cefais amser i sadio, fel pe bai'r cynhyrfiadau a fu'n berwi o'm mewn yn gwaelodi.

Ni ddywedodd ei fam air, dim ond eistedd yn syllu i'r tân.

Agorodd Cadi glwyd yr ardd, ac yna safodd: yn eistedd ar riniog y drws yr oedd - Smwt.

Tua chanol dydd, ac yntau'n teithio trwy un o'r pentrefi, a'r trigolion yn synnu a rhyfeddu o weld y bêl yn ei arwain, daeth ar draws crwydryn yn eistedd wrth ochr y ffordd.

Pe bai hi, gallai Guto o leiaf fod wedi eistedd yno'n ei melltithio.

Nid ymddangosai fod unrhyw un yn eistedd arnynt byth.

Pryd wnewch chi sylweddoli unwaith ac am byth nad yw'r barbariaid yn eistedd ym Mynyddoedd y Carpathian, yn barod i ymosod ar eich gwlad fendigedig?

Pleser digymysg oedd eistedd ar y staer yn y tū lle 'roeddwn yn aros i wrando ar John Nicholas yn canu'r piano ar ryw noswaith dawel o haf yn y dyddiau cyn y rhyfel diwethaf.

Ond yr oeddwn in digwydd bod yn eistedd yn yr haul gyda fy mheint y tu allan i dy tafarn am chwarter wedi tri bnawn Llun.

Cyn gynted ag y dechreuais siarad llanwyd neuadd y Cyngor â storom o stŵr o dan arweiniad ffyrnig yr enwog Mrs Bessie Braddock, AS a ddigwyddai eistedd yn union o'm blaen.

Tra oedd eu mam yn dweud wrth Iona am fynd i eistedd at y ffenestr ac yn gwneud i Rolant agor y ffenestr er mwyn iddi gael mwy o wynt, edrychodd y pump ar ei gilydd.

Y tu mewn, roedd Chuck a Martha'n eistedd o bobtu'r tân yn ddiamynedd, braidd.

Adroddwyd straeon lawer wrthyf am y mulod hynny, ac un wraig a gymerth ataf lun, ar ba un yr oedd y teithwyr oddi mewn i'r trên, a mul yn eistedd ar y llwyfan y tu allan i'r cerbyd, ac yn ôl a welwn i yr oedd y mul yn dangos cymaint boddhad â'r bobl wrth deithio.

Mewn boneddigeiddrwydd gadawyd i'r rhai hynaf gymryd eu heisteddle wrth y bwrdd yn gyntaf, a chafodd pedwar o'r rhai ieuengaf eu hunain heb le i eistedd, sef Harri, Ernest Griffith, a dau arall.

Bydd lle arbennig wedi ei godi i'r bobl bwysig eistedd ac wrth orymdeithio heibio'r rhain bydd y plant yn troi eu hwynebau tuag atynt fel arwydd o barch.

Ryw ddiwrnod dyma hi'n galw arnaf wrth fy enw ac yn fy ngorchymyn i eistedd mewn cadair uchel o flaen y dosbarth i ddweud stori.

Yr iâr yn unig sy'n eistedd ar yr wyau gan fod ei lliw brown tywyll yn ei galluogi i ymdoddi'n rhwydd i'r cefndir grugog, ond byddai'r ceiliog, gyda'i blu llwyd yn sicr o dynnu sylw at safle'r nyth.

Nid oedd obaith mynd allan i doi cwt yr ieir, oherwydd y tywydd, a bodlonais, fel rhywun wedi ymddeol, ar eistedd yn ddigywilydd ganol y bore i edrych ar y teledu.

(Os darllenir y llinellau hyn gan rywun, diamau yr ystyrir fi yn ffôl yn cofnodi pethau mor wirion.) Yr oeddwn yn gobeithio yr eisteddasai Dafydd yn hen gadair ddwyfraich Abel; ond ni wnaeth hynny, a chymerodd y gadair yr arferai efe eistedd arni pan oedd Abel yn fyw.

Clywais ef yn dweud iddo eistedd oriau wrtho'i hunan ar y bryn a elwir 'The Hill of Tara' - hen gartref Uchel Frenhinoedd Tara - yn myfyrio am hen orffennol y genedl Wyddelig, a bron, meddai ef, na allai weld yr hen ogoniant yn rhithio o flaen ei Iygaid wrth eistedd yno.

Ar fy llaw dde, mae bwlch i bobl gerdded hyd-ddo, yna mae'r meinciau cysgu, er bod pobl yn eistedd hefyd ar y lefel isaf o feinciau.

Doedd y bobol hyn erioed wedi arfer colli, a dalient i eistedd yn eu seddau yn hollol syfrdan.

Mae'r gyrrwr yn tosturio drosti ar y fath noson ac yn cynnig pas iddi - hithau'n derbyn gan eistedd yn y sedd ôl a dweud dim ond cyfeiriad pen ei thaith.

O holl amrywiaeth taclau'r gwareiddiad newydd, o raselydd i beiriannau golchi, mae'n debyg mai'r teledu ddaeth a'r chwyldro i'w anterth wrthi ganolbwynt yr aelwyd symud o'r lle tan, gyda'r gadair freichiau a'r setl a'r soffa yn gylch o'i gwmpas a phawb yn ei wynebu, i'r bocs yn y gornel, a phawb yn eistedd yn rhes a'u hochrau at y tan a'u hwynebau at y sgrin.

Sut bynnag, yn y gornel roedd un sedd lle gallai e eistedd, ac er bod rhaid iddo rannu'r bwrdd gyda rhywun arall, doedd dim ots ganddo fe oherwydd roedd arno eisiau rhywun y gallai siarad ag e tra roedd yn bwyta.

Cymhellodd y Rhaglaw i eistedd ar fainc a chracio dwy gneuen.

Wn i ddim a oeddech chi yn eistedd mor anghyfforddus a fi wrth wylior rhaglen deledu yna yn canu clodydd yr RSPCA ar S4C nos Sadwrn.

Ni allai'n ei fyw gofio ble'r oedd e na sut y cyrhaeddodd yno, ond wrth godi ar ei eistedd ac edrych o'i gwmpas gwelodd y bwthyn twt unwaith yn rhagor.

Dododd ei fedal a'r llun yn ôl yn ei focs, cau'r clawr ac eistedd ar y gadair â'i focs yn ei freichiau.

Er bod Bedwyr wrthi'n traethu cerddodd Mrs R____ ar hyd yr ale/ i'r tu blaen, eistedd, edrych i fyw ei lygaid, a cherdded allan ar ei hunion y ffordd y daeth, gan ddweud wrth geidwad y drysau y tybiai hi mai DLlM a gyhoeddwyd i ddarlithio yno: "Dw-i wedi clŵad hwn o'r blaen." BLJ ei hun a ddywedodd y stori wrthyf i, gyda'r afiaith arferol hwnnw a gyffroai ei aelodau i gyd.

Yr oedd hwn wedi ei osod yn ffurfiol a chadeiriau o'i gwmpas, ond nid oedd neb yn eistedd arnynt.

Wedi eistedd am awr neu well yn rhoi'r byd yn ei le, dyma rai eraill yn cyrraedd, - y Swyddog Ardal, Pennaeth yr Heddlu a'r Barnwr ]leol.

Curodd pawb eu dwylo'n wresog, ac aeth Guto Hopcyn i eistedd at y Llewod.

Gwenodd arnaf finnau a gwenais innau'n ôl, a dwedais, 'S'mai heno?' Hwyrach imi ymddangos yn rhy gyfeillgar oherwydd trodd yn ôl ac eistedd yn blwmp wrth f'ochr i.

TELEDU: Fel y gwelwch oddi wrth y llun lloeren, mae'r gwasgedd isel enfawr hwn yn dal i eistedd dros y rhan helaethaf o Ogledd Ewrob.

Mae hi'n eistedd r y bloda ac yn dotio atynt.

Sylwais ar Breiddyn yn eistedd yn y rhes flaen, a'i fraich dde dros gefn y gadair nesaf ato, mewn ystum gwrandawr o'r tu allan, fel petai.

Ac un tro yr oedd yn eistedd yn flinedig wrth erchwyn ei gwely, ac fe hepiodd ef am ychydig o funudau.

Aeth i eistedd ar un o'r seddau am ysbaid i wrando ar y carolau.

Yr wythnos ddilynol ('chwanegol!) bum innau'n ddigon dewr i stwffio i mewn ac eistedd ar y silff - da- acyna prowla 'chydig o amgylch yr ogof yma heb gwmni, mae yn anodd mynd ati ac yn ddigon peryglus i raddau heb dipyn o brofiad cerdded creigiau ag ochr mynydd uwchben y mor aflonydd....

Ymfalchi%ai'n fawr yn ei swydd: yr oedd cael eistedd yng Nghadair John Morris- Jones a'i olynwyr nodedig yn aruchel fraint iddo.

Roedd y bwrdd wedi ei osod yn barod ar gyfer brecwast drannoeth, bowliau bara llaeth wyneb i wared mewn rhyw wyth neu naw o lefydd, ar wahân i lle'r oedd Dic yn eistedd, y lamp baraffin ar y wal uwch ei ben wedi ei throi i lawr rhag iddi fygu yn y drafft.) "Roedd hi'n bert iawn, gwraig y ffarmwr yma.

Ond dwi'n siwr nawr, fis yn ddiweddarach, ar ôl cael amser i eistedd lawr a meddwl, y bydd e - os daw'r alwad ffôn - yn cael gair gyda'r wraig a phenderfynu wedyn.

Roedd wedi blino'n lân a'r peth cyntaf yr oedd eisiau ei wneud oedd eistedd i lawr.

Mi âf oddi yma i'r Hafod Lom Er bod hi'n drom y siwrnai, Mi gaf yno ganu cainc Ag eistedd ar fainc y simne, Ag odid fawr mai dyma'r fan Y byddaf tan y bore...

Gallwn naill ail eistedd yn ôl i sgwennu pryddest am hyn ac ochneidio neu gallwn wynebu'r her a gweithredu'n bositif.

Erbyn wyth o'r gloch, mae Duw a wyr faint o famau a'u plant o dan bump oed yn eistedd mewn Duw a wyr faint o gorlannau, ar ddaear sy'n wastad a melyn.

Mae ambell dan agored yma ac acw, pobl yn eistedd o'i gwmpas ac yn sgwrsio, nifer yn casglu coed tan.

Codais beint o'r du, a phwy welwn yn eistedd ar stôl yng nghornel y bar ond gyrrwr y bws.

Nid oedd lle i eistedd yma.

Nyddu Byddai Morfudd yn eistedd wrth y dro%ell ac yn nyddu bob dydd.

"Dyna bopeth wedi ei setlo Alun," meddai Nia'n hapus gan godi a mynd i eistedd ar ei lin.

Er na fydd tribiwnlys Cymraeg na Chymreig, pan fydd tribiwnlys yn eistedd yng Nghymru ac yn delio ag achos Cymraeg, mae'r ddeddfwriaeth yn rhoi iddo'r hawl i alw ar arbennigedd Cymraeg ac yn gosod dyletswydd arno i ystyried anghenion penodol plentyn o Gymro.

"Mae fel ffair yma bois!" meddai Dafydd, wrth chwilio am le i eistedd i gael ei frecwast.

Of nem y byddai'r crwt yn cael dwy u dair blynedd o garchar - ac fe ddywedais wrth Waldo, a ninnau'n au'n eistedd wrth y tân a'r cloc yn mynd am hanner nos .

Yr unig opsiwn, felly, ydi rhoi'r CD yn y peiriant, eistedd yn ôl a deud dim... wel, hyd nes bydd y nodyn olaf wedi ei daro beth bynnag.

Sleifiais i fyny i ystafell yr athrawon, ac eistedd mewn cornel dywyll y tu ôl i'r drws.

Wnaethon nhw ddim dweud mai eu rhestr Nhw oedd hi ond roedd Sam yn dweud ei bod hi'n eitha siwr mai dyna beth oedd hi.' Ar hyn tawelodd Dilwyn wrth weld Gary'n nesu tuag atynt ac yn eistedd ar y gadair wag yn ei ymyl.

'Fedra i ddim fforddio eistedd yn ôl â 'nhraed i fyny' Ac yr ydach chi'n dweud y medra i?

'Argol!' ebychodd Ffredi'n ddryslyd ac eistedd yn syfrdan.