Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

elis

elis

'Dydy o ddim wedi priodi eto," a chwarddodd Elis Robaitsh hen chwerthiniad awgrymog.

Roedd Elis Gruffudd ac yntau wedi hen gytuno ar hynny, beth bynnag arall a fyddai'n destun cynnen rhyngddynt.

Fe berthyn i'r gwladwr pur y ddawn annaearol i fod yn yr union le pan fydd pobl ddieithr yn cyrraedd, ac 'roedd Elis Robaitsh, Tŷ Cam, wedi ei fendithio'n helaeth â'r ddawn hon.

Flwyddyn yn ôl, roedd Cadeirydd y Bwrdd newydd wedi cael ei ddewis a Dafydd Elis Thomas yn gwneud y rownds cyfryngol, yn addo chwyldro.

Arglwydd Dafydd Elis Thomas yn 'lefarydd' y cynulliad.

Y teulu, bryd hynny, oedd Elis Owen a'i wraig, chwaer ei wraig ac "RC" fel y byddem ni yn ei alw.

Croesawyd Mr Richard Elis, Prifathro Ysgol Syr Thomas Jones, i Ysgol Cemaes.

Gwr sydd wedi ateb dadleuon Dafydd Elis Thomas yn eglur yw'r Dr Dylan Phillips, ac mae'n werth darllen ei bamffled, Pa ddiben protestio bellach.

Fe fyddai digon i'w wneud a'i weld yno gyda'r nos yn ol yr hyn a froliai yr hen Elis ar ol bod yno gyda bysus Cae Lloi.

Ffowc Elis oedd y nofelydd cyntaf mewn gwirionedd i ymdrin â gwleidyddiaeth plaid.

Tros yr iaith ac addysg, er enghraifft, mi ddangosodd Wyn Roberts yn glir sut y mae hynny'n gweithio - cân di bennill fwyn i'th nain ac, os enw'r nain honno yw Dafydd Elis Thomas, mi ganith hithau'n berlesmeiriol i tithau.

Dydw i ddim yn cofio a oedd Dafydd Elis Thomas yn un ohonyn nhw; ond yn ystod y blynyddoedd diwethaf mi fuo na sawl un yn cwyno i'r Wasg Brydeinig droi ei chefn ar Gymru.

Y mae Cymdeithas yr Iaith yn siomedig gyda'r modd y datganodd Dafydd Elis-thomas ddydd Gwener yn Eisteddfod yr Urdd nad oedd angen Deddf Iaith Newydd a bod digon o ewyllys da at yr iaith y dyddiau hyn.

Mae yma žyr i'r hen Elis Owen yn fyw heddiw, nid rhyfedd mai ef, bellach yw yr arbennigwr ar gneifio.

Yr oedd Elis Wynne ar y pryd yn gorffen ei gyfieithiad o Reol Buchedd Sanctaidd Jeremy Taylor.

mi roith Pero a finna wth i chi." Rhoddodd Elis Robaitsh holl rym ei bymtheg stôn y tu ôl i'r car a dechreuodd hwnnw dishian a thagu yn ffyrnig.

"Ma hi'n lyb ofnatsan," meddai Elis Robaitsh yn ddigynnwrf.

Dyw'r Bwrdd ddim wedi cymryd yr agwedd gadarn a addawodd Dafydd Elis Thomas, meddai.

Rhoddodd Elis Robaitsh eitha slaes iddo hefo'r cap stabal a llithrodd Pero dros ben yr olwyn i'r ffos.

Gwynn Jones at Islwyn Ffowc Elis a D.

Aelodau Evans ydy Alex Philp, llais, Rhys Elis, gitar, Dylan Evans, gitar, Aled Williams, Bas a Dewi Jones, drymiau ac ar Hydref 16 mae'r grwp yn rhyddhau eu Ep cyntaf o'r enw Evans ar label nodedig Sylem o Fetws y Coed.

Gwyddai hefyd am waith Elis y Cowper.

Unwaith erioed y bu+m i yn yr ogof hon a hynny yn ifanc iawn efo Griffith Elis, Brithdir Mawr.

Tyfodd Herman Jones a Dafydd Owen yn brifeirdd yn ystod eu cyfnod coleg ac Islwyn Ffowc Elis yntau fel llenor.

Roedd Elis Owen a'i feibion hefyd yn gryn arbenigwyr ym myd y cneifio.

Yn wyneb yr ymosod a fu ar ymdriniaeth Ffowc Elis â chenedlaetholdeb yn ei lenyddiaeth dyma Derec Llwyd Morgan yn achub ei gam.

"Y...nid chi 'dy'r dyn diarth sydd wedi prynu'r Nefoedd 'ma?" "Ia...gwaetha'r modd." "Falch ofnadwy o'ch cyfarfod chi," a gwthiodd Elis Robaitsh ei law fawr drwy ffenestr y car i J.R gael ei hysgwyd hi.

Does dim dwywaith mai Elis Owen oedd y bridiwr defaid gorau yn y Cwm yn y cyfnod hwnnw.

Er fod Dafydd Elis Thomas wedi sôn flwyddyn yn ôl am annibyniaeth y Bwrdd, mae'r rhan yma o'r broses allan o'u dwylo nhw.

Yr ail oedd Llion Elis Jones, ac 'roedd awdlau gan Twm Morys, Ifor Baines a Huw Meirion Edwards dan ystyriaeth hefyd.

Dafydd Elis Thomas yn Llywydd Plaid Cymru.

Mae'r tâp newydd ddechrau troi, a'r gwahoddiad-orchymyn hwn ar ddechrau'r cyfweliad yn rhagymadrodd i stori fach am y modd y cymerodd Wil Sam yn erbyn nionod unwaith ac am byth yn hogyn bach, pan stwffiodd ei frawd - yr arlunydd a'r hanesydd celf erbyn hyn, Elis Gwyn - slotsyn i'w geg.

Rhoddodd y beirniaid fwy o sylw i genedlaetholdeb yng ngwaith Ffowc Elis nag i Gomiwnyddiaeth/Marcsiaeth/ Sosialaeth, oherwydd, yn ddiddorol iawn, wrth bleidio'r achos cenedlaethol yn anad yr un achos gwleidyddol arall y beirniedir llenorion am lunio propaganda ar draul creu llenyddiaeth, gan ragdybio fod y ddau yn bethau hollol ar wahân, a bod y naill o reidrwydd yn difetha'r llall.

Gydag un ruad llamodd y Mercedes o'i gaethiwed a disgynnodd Elis Robaitsh yn glwt i'r pwll llaid.

Dafydd Wigley yn cadw ei sedd, a Dafydd Elis Thomas yn dod yn drydydd Aelod Seneddol Plaid Cymru trwy drechu Wil Edwards, Llafur, ym Meirionnydd.

Treuliodd Mr Elis gyfnod o amser ym mhob dosbarth a chafodd gyfle i gyfarfod staff yr ysgol i gyd.

A'r nofelydd ati i ddarlunio a dehongli perthynas pobl â'i gilydd o fewn y teulu, y gymuned, ac yn ac os Islwyn Ffowc Elis, yng nghyd-destun ehangach Cymru fel endid cenedlaethol.

Anghytunai Islwyn Ffowc Elis â'r rhai a fu'n canmol arddull Kate Roberts, am na wyddent beth arall i'w ddweud am ei gwaith:

Gwelwch fod yna dair cenhedlaeth uniongyrchol yn dwyn yr enw Elis yn y teulu yma.

Yn ddistaw bach, roedd Dafydd Elis Thomas wedi gobeithio y byddai Syr Wyn Roberts yn aros yn y Swyddfa Gymreig gyhyd â phosib - bellach, gyda Rod Richards yn swydd allweddol yr iaith, mae yna ansicrwydd newydd.

Fe aeth Dafydd Elis Thomas ei hun i lawer ohonyn nhw.

Pasiwyd Deddf Iaith wan -- gan esgusodi cyfeillion y Torïaid mewn cwmnïau preifat rhag gwneud dim -- a phenodwyd yr 'Arglwydd' Dafydd Elis Thomas yn gadeirydd ar y Bwrdd.

Heblaw am yr Arglwydd Dafydd Elis Thomas sy'n rasol a rhadlon a llond ei gadair.