Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ewrop

ewrop

Pe bai cefnogwyr Manchester United neu Bryncoch United yn gorfod wynebu'r her o wneud pêl ledr debyg i bêl eu harwyr yna byddai'n rhaid iddynt dorri allan ddeuddeg darn siâp pentagon ac ugain darn siâp hecsagon, a'u gwni%o at ei gilydd i wneud y bêl a ddefnyddir bellach yng nghynghreiriau pêl-droed Ewrop.

b) fod cyfeiriadau at statws Saesneg fel iaith swyddogol yn neddfwriaeth Ewrop, ac chyfeiriadau at ddefnydd swyddogol o'r Saesneg mewn deddfau a chonfensiynau eraill, e.e. yn San Steffan ni chaniateir defnyddio unrhyw iaith heblaw Saesneg.

Bwriad Gweithrediaeth Rhaglenni Ewropeaidd Cymru yw cael arian o Ewrop i weithio dros Gymru.

Y ceir hynny o ddwyrain Ewrop a oedd yn gwneud i berchenogion Skoda deimlo'n swanc.

Canolfan ymwelwyr newydd sy'n cyflwyno hanes a diwylliant y Celtiaid, pobl y bu eu diwylliant yn dylanwadu ar hanes Ewrop ers 3000 o flynyddoedd.

Patrick Kluivert sgoriodd bedair o'r goliau - record yn rowndiau terfynol Pencampwriaeth Ewrop - a Marc Overmars gafodd ddwy arall.

Bu cryn sôn yn ddiweddar am ddatganiad Joschka Fischer, gweinidog materion allanol yr Almaen, ynglyn â ffederaleiddio Ewrop.

Erbyn heddiw gwelir fel y gellir uno'r ddau symudiad - y canoli ar lefel Ewrop, a'r datganoli ar lefel Cymru - i greu rhyw fath o synthesis ac undod: Cymru o fewn y Gymuned.

Llwyddodd Eddie Butler a Jonathan Davies i osod eu stamp unigryw ar Gwpan Rygbir Byd gyda'r rhaglen boblogaidd Scrum V, a rhoddwyd her ychwanegol i'r tîm chwaraeon wrth i'r BBC sicrhaur hawl i ddarlledu Cwpan Rygbi Ewrop pan ddychwelodd gemau byw i deledu BBC Cymru ar nos Wener.

Galwn ar i'r Cynulliad Cenedlaethol i ymddiheuro ac i ddatgysylltu ei hun yn llwyr oddi wrth y geiriau uchod gan wneud yn siwr na fyddant yn ymddangos yn y fersiwn derfynol o'r ddogfen a anfonir i Ewrop.

Ac yntau, bellach, wedi gwneud enw iddo'i hun yn Ewrop mae'n destun syndod iddo gytuno i ymweld o gwbl a thref mor ddiarffordd a'r Gaiman i ganu gyda chôr o amaturiaid.

Bach ledled Ewrop ar eu dyddiau gwyl priodol.

Mae'r ddau dîm wedi gwneud yn dda yn Ewrop, meddai Geraint Lewis, fydd yn chwarae yn rheng ôl Abertawe.

Mae hyn yn ein helpu i gyfnewid straeon o wahanol rannau o Ewrop ac mae'n golygu bod yr iaith Gymraeg yn cael ei chlywed ar hyd a lled Ewrop.

Mae Ewrop wedi rhoi hawl i dyfu'r corn GM a gall felly ei dyfu fel arbrawf yn unrhyw le ym Mhrydain.

Mae Lazio, y ffefrynnau cyn cychwyn cystadleuaeth Pencampwyr Ewrop, felly, heb yr un pwynt wedi dwy gêm yn ail ran y gystadleuaeth.

Mae'n ystyried y ffordd y bydd penderfyniadau a wneir yn y Cynulliad, San Steffan ac Ewrop yn effeithio ar bobl Cymru.

Yn aml fe elwir Cymru yn 'Wlad y Cestyll' ac mae'n llawn haeddu'r enw gan ei bod yn gartref I rai o enghreifftiau mwyaf arbennig a phwysicaf Ewrop o adeiladwaith canoloesol.

Tan tua phum mlynedd yn ôl roedd teithio rhad o fewn Ewrop yn golygu ‘pecynnau gwyliau' gyda phawb yn cael eu gwagu i gorlan gyfyng a'u trin fel defaid.

Jamie Baulch sydd wedi ennill brwydr y Cymry i gynrychioli Prydain yng Nghwpan Athletau Ewrop ymhen deng niwrnod.

Oherwydd, yn y pen draw, adlewyrchu y mae gweithiau a rhagymadroddion y dyneiddwyr Cymraeg deimladau ac agweddau meddwl a oedd yn cyniwair drwy Orllewin Ewrop i gyd.

Yn y gemau nesa wrth i'r râs am Ewrop gyflymu tua'r diwedd bydd Castell Nedd yn chwarae ei gêm ola yn erbyn Glyn Ebwy nos Wener.

Rhaid i farn gytbwys ynglŷn â diwylliant Ffrianc ac Ewrop yn ei chrynswth, wrth gwrs - gydnabod cyfraniad y Chwyldroadwr a'r Ceidwadwr, y Chwith a'r Dde i'w gwareiddiad, a chydnabod hefyd werth a dilysrwydd cyfraniadau'r ddwy garfan.

Yna yng ngwanwyn bob blwyddyn daw miloedd ar filoedd i ymwthio i fyny afonydd Ewrop.

Caniatáu gweithio ar waith glo brig mwyaf Ewrop ar ffarm Selar, Glyn-nedd.

Fel yn achos pobloedd o bob rhan o Ewrop, bu America yn dynfa anodd ei gwrthsefyll i'r Cymry yn ystod y rhan gyntaf o'r bedwaredd ganrif ar bymtheg, yn enwedig yn sgil datblygiad y diwydiannau dur a glo, a chwareli llechi ym Mhensylfania.

Nid y rhanbarthau'n unig sy'n falch mai Mr Major fydd yno ac nid ei ragflaenydd - mae Ewrop gyfan yn anadlu anadl o ryddhad mai nid hi fydd yno ar ôl ei haraith ddi-gyfaddawd nos Fercher ddiwethaf.

Pan oedd John Walter II, perchennog The Times, yn methu â chael adroddiadau dibynadwy o Ewrop am ymgyrchoedd Napoleon, fe drefnodd fod Robinson yn mynd yno i anfon ei straeon ei hun.

Rhaid crybwyll elfen nad oedd yn wybyddus i'r cynllunwyr cynnar ond a gafodd ddylanwad mawr ar eu datblygiad maes o law, sef gwaith Prosiect ieithoedd Modem Cyngor Ewrop.

Gallwn ymfalchïo fod gennym drtaddodiad llenyddol a barddol cystal ag unrhyw un o wledydd Ewrop.

Amlygwyd eto y diffygion yn neddf 1993 - sef nad ydi hi ddim yn rhoi statws swyddogol i'r iaith Gymraeg (sy'n golygu ei bod yn colli allan ar grantiau allweddol o Ewrop), ac nad ydi'n delio gyda'r sector breifat na'r sector wirfoddol.

Nid yw'n mesur a phwyso'n hamddenol pwy oedd y bardd rhamantaidd cyntaf yn Ewrop - dim ond dweud yn awdurdodol mai Pantycelyn ydoedd, fel petai'n gwbl sicr o hynny.

Er bod y Saeson yn wannach nag y dylsen nhw fod, oherwydd absenoldeb Lee Westwood, mae ganddyn nhw dri profiadol o gylch-daith Ewrop yn y tîm - Roger Chapman, Brian Davis a Jamie Spence.

Bu'r datblygiadau hyn oll ynghlwm wrth gyfnewidiad gwleidyddol o'r pwys mwyaf yn hanes Ewrop, sef, twf gwladwriaethau newydd.

'Y tymor nesa, y nod fydd gwneud yn well yn Ewrop.

Deuddydd yn ddiweddarach, roeddwn mewn gwasanaeth arall - nid mewn eglwys ond mewn man bwyta yng nghrombil senedd-dy Ewrop.

Ond mae'r pleidleiswyr yn yr Almaen ac yn Awstria yn pryderu am weithlu dwyrain Ewrop, ac aros am ail wynt y mae'r broses ehangu bellach.

'Mae Manchester United wedi dangos bod ennill y Cynghrair yn dod yn hawdd iddyn nhw a'r cam nesa ydy cael llwyddiant cyson yn Ewrop.

Nid yw'n ddamweiniol mai yng ngwledydd mwyaf amlieithog Ewrop y datblygodd yr unbeniaid goleuedig eu cynlluniau uchelgeisiol am addysg gyffredinol i'r werin.

Y siaradwr gwâdd eleni fydd Allan Wynne Jones, Cadeirydd Biwro Ieithoedd Lleiafrifol Ewrop.

Perthynai'r ddwy, yn eu ffyrdd gwahanol, i fudiad llenyddol pur boblogaidd yn Ffrainc tua dechrau'r drydedd ganrif ar ddeg: mudiad a welai ar y naill law ymgais i gysylltu'r chwedl Arthuraidd (cyfraniad mwyaf Cymru i ddychymyg Ewrop, o bosibl) â chyfnod y Testament Newydd a sefydlu'r Greal Sanctaidd yn un o brif themâu llên Ffrainc, a mudiad a oedd yn dyst ar y llaw arall i symud pendant oddi wrth yr hen arfer Ffrengig o gyfansoddi naratif ar fesur ac odl i lunio stori%au rhyddiaith.

Dros dair mil o flynyddoedd yn ôl, trigai pobl ryfelgar iawn yng nghanolbarth Ewrop.

'Roedd blynyddoedd o genedlaetholdeb, imperialaeth a militariaeth yn Ewrop ar fin ffrwydro'n rhyfel.

Dylai'r Cynulliad gynorthwyo i sbarduno symudiad yn Ewrop am Ddeddf Iaith i Ewrop gyfan fydd yn sicrhau statws cyfartal i holl ieithoedd Ewrop.

Cefais wahoddiad gan Gyngor Eglwysi Rhyddion Cymru a Lloegr i fynd i Strasbourg i weld llysoedd a senedd-dai Ewrop.

Fel yng ngweddill Ewrop, roedd teimlad cenedlaethol wedi sgubo trwy'r wlad ar ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg, pan ddechreuodd adfywiad llenyddol a chelfyddydol galedu yn symudiadau gwleidyddol.

Mae Caerdydd yn cael trafferthion wrth geisio cofrestri Peter Rogers ar gyfer Cwpan Ewrop.

Lledodd rhai o'u syniadau ymhell i ganol Ewrop a nythu ymhlith John Huss a'i ganlynwyr ym Mohemia.

Ac o ennill y Cwpan daw'r hawl i gynrychioli Cymru yn Ewrop, a chyfle unigryw yn ogystal i wneud eu marc yn y byd pêl-droed rhyngwladol.

Anfonant gynnyrch newydd at orsafoedd radio a chylchgronau yn Lloegr, ac eisoes bu dau o'u grwpiau, Y Cyrff a Beganifs, yn chwarae yn Lloegr ac mewn gwahanol wledydd yn Ewrop.

Yr ymateb swyddogol i'r newidiadau yn Nwyrain Ewrop oedd bod y gomiwnyddiaeth Sofietaidd wastad wedi gwneud camgymeriadau yr oedd y Cubaniaid wedi eu hosgoi.

Cyflwynwyd y noson thema, Noson Ewrop, gan Siân Lloyd a Karin Oswald a chafwyd portreadau ffilm am bobl o Gymru yn Ewrop, ymweliadau â'r Ffindir, Gwlad Groeg, Portiwgal ac Iwerddon gan Aled Samuel a deunydd archif.

Gwefroedd gweld pobl ifanc o Japan, China, De Affrica, gwledydd Ewrop, ac amryw wlad arall yn cyd- ganu mewn Lladin, Cymraeg, Saesneg, iaith Sweden, Swahili, ac Almaeneg.

Ystrad Rhondda Mehefin 9 Eluned Morgan, Aelod o Senedd Ewrop; Jill Evans, Aelod o Senedd Ewrop; Owen T Jones, gwyddonydd a dyn busnes.

Er nad yw'r adran yn fawr o'i chymharu a rhai adrannau o brifysgolion eraill y wlad, mae ei chyfraniad i wyddorau'r môr yn sylweddol ac mae llawer o'r gwaith sy'n cael ei wneud ar y cyd gyda phrifysgolion Ewrop, yr UDA, Awstralia a gwledydd eraill y byd.

Dewiswyd 25 o unawdwyr ar gyfer cystadeleuaeth eleni, cystadleuaeth sydd yn cynnwys gynrychiolaeth gref o ddwyrain Ewrop - o Belarus, Bulgaria, Croatia, Georgia, Latvia, Macedonia, Gwlad Pwyl, Romania, Russia, Slovakia a'r Iwcrain.

'Mae'r ffaith nad yw Caerdydd wedi llwyddo i fynd ymhellach na'r wyth ola yn ffactor bwysig achos mae Peter Thomas a chlwb Caerdydd yn moyn i Gaerdydd wneud yn dda ac ennill Cwpan Ewrop.

Senedd Ewrop yw'r un agosaf a chyn hir iawn mater pwysig etholiad cynghorwyr i'r Ynys Mon newydd.

Dyna brofiad canol a dwyrain Ewrop hefyd; i bob pwrpas ymarferol addysg drwy'r famiaith a geid yn llawer o ysgolion bach y wlad, er mai gwahanol oedd y patrwm yn y trefi.

Yn anffodus, mae tegeirian y gwenyn yn fwy cartrefol yn Ne Ewrop a ger Môr y Canoldir nag yng Nghymru; ceir yno ddigon o'r gwenyn sy'n addas i'w beillio.

Yn anad dim, credai'r gwrthwynebwyr mai amcanion strategol pellgyrhaeddgar a'r angen am gynllun economaidd i ddiogelu marchnadoedd cyfoethog Gorllewin Ewrop ar draul gwledydd tlotaf y byd oedd yn ysbrydoli gwladweinwyr y Gymuned.

Gall diffyg statws swyddogol effeithio ar bolisiau o Ewrop a gwariant ar raglenni perthnasol.

Gall codi ymwybyddiaeth weithio ar ddwy lefel, sef y lefel affeithiol gyda'i hapêl at hanes, traddodiad a threftadaeth a'r lefel ymarferol gyda'i hapêl at swyddi, statws a dwyieithrwydd (yn enwedig yng nghyd-destun yr Ewrop newydd).

Llwyddodd Eddie Butler a Jonathan Davies i osod eu stamp unigryw ar Gwpan Rygbi'r Byd gyda'r rhaglen boblogaidd Scrum V, a rhoddwyd her ychwanegol i'r tîm chwaraeon wrth i'r BBC sicrhau'r hawl i ddarlledu Cwpan Rygbi Ewrop pan ddychwelodd gemau byw i deledu BBC Cymru ar nos Wener.

Y sgwâr neu'r Rynek yn y canol yw calon y ddinas - y sgwâr mwyaf o'i fath yn Ewrop ac un sy'n frith o esiamplau o bensaerni%aeth orau'r canrifoedd, o'r oesoedd canol hyd at ganol y bedwaredd ganrif ar bymtheg.

Neithiwr clywsom gantores ysgubol o Ddwyrain Ewrop.

Mae Norwy yn yr un grwp rhagbrofol a Chymru yng Nghystadleuaeth Cwpan y Byd ac yr oedd yn siwr fod Mark Hughes ddiddordeb mawr ym mherfformiad y tîm o Ogledd Ewrop.

A'r Gymraeg ydyw un o ieithoedd hynaf Ewrop, yr hynaf medd rhai.

Yr ydym ni sy'n Gymry, yn hawlio ein bod yn gyfrifol am wareiddiad a dulliau bywyd cymdeithasol yn ein rhan ni o Ewrop.

Yn ystod y bedwaredd ganrif ar bymtheg daeth cwestiwn addysg a'r famiaith yn bwnc llosg ymhlith mwy nag ugain o genhedloedd diwladwriaeth yn Ewrop.

Pan ledaenodd yr arfer o yfed coffi ar draws Ewrop dechreuwyd ychwanegu sicori iddo, nid yn unig er mwyn lleihau'r gost ond hefyd oherwydd y gred fod sicori'n llesol.

Enghraifft o'r gwrthdaro hwn oedd ymgyrch y merched, a oedd yn rhan o'r ysbryd gwrthryfelgar a ysgubai drwy Ewrop, y chwyldro i ryddhau cymdeithas o afael hualau gormesol y gorffennol.

Ysywaeth, mae'n debyg na fydd yr argraffiad presennol yn mwynhau'r un math o gylchrediad eang a chroeso cyffredinol ag a gafodd stori%au'r Greal yng Nghymru ac Ewrop yr oesoedd canol, aeth y chwedlau a roddodd gymaint o fwynhad i'n cyndadau canoloesol bellach yn faes academaidd bur.

Is-bwyllgor Celf a Chrefft: Adroddodd Averill Thomas fod y pwyllgor wedi mynd i'r afael a chystadleuaeth Llanelwedd, y thema yw 'Ehangu Gorwelion - Cymru ac Ewrop'.

Ar dudalennau'r Llenor, gydol y dauddegau a'r tridegau, cynhaliwyd trafodaeth ar Hanes Cymru, hanfodion Cymreictod a pherthynas Cymru ag Ewrop rhwng Saunders Lewis ac Ambrose Bebb ar y naill law, y ddeheulaw, a W. J. Gruffydd ac R. T. Jenkins, ar yr aswy.

Mae Clwb Rygbi Harlequins yn bygwth gwrthod chwarae eu gêm rownd gyn-derfynol gyda Newcastle yn Nharian Ewrop.

Mae newyn wedi arwain unwaith eto at farbareiddiwch yn Ewrop, ond y cyfan a wnawn ni yw syllu'n fud.

Maen ystyried y ffordd y bydd penderfyniadau a wneir yn y Cynulliad, San Steffan ac Ewrop yn effeithio ar bobl Cymru.

Felly, mynnwn mai'r ffordd effeithiol o ymdrin â'r Gymraeg ydyw trwy gael rhaglen lorweddol sefydlog fel a argymhellir yn y Papur Ymgynghorol ar gyfer Ewrop, Cyfleodd Cyfartal, yr Amgylchedd a Thrafnidiaeth.

Un cynnig nad yw wedi derbyn y sylw dyledus yw'r cymal sy'n argymell sefydlu Cyngor Rhanbarthau i Ewrop.

Ar ôl gwneud sawl sioe deledu i hyrwyddo'i sengl, fe ddechreuodd wneud sioe cabaret, gan deithio o Newcastle i Cambridge ar gyfer ei dwy sioe gyntaf, ac o gwmpas gwledydd Prydain, Ewrop a'r byd.

Mae sefydliadau trawsewropeaidd wedi hen arfer â defnyddio mwy nac un iaith: yr Undeb Ewropeaidd â'i un iaith swyddogol ar ddeg, a Chyngor Ewrop yn defnyddio pump yn aml.

Parhaodd y protestiadau, nid yn unig yng Nghymru ond yn Ewrop, America a'r gwledydd comiwnyddol.

Cyflwynodd Newyddion raglenni arbennig ar yr Uwch-gynhadledd Ewropeaidd yng Nghaerdydd ym mis Gorffennaf o stiwdio arbennig yn Neuadd y Ddinas, tra bu'r Gohebydd Ewrop Bethan Kilfoil yn cyfrannu'n fyw y tu allan i'r Swyddfa Gymreig.

Ond, fel y sylwais neithiwr, nid yw trafnidiaeth India mor gwbl wallgof a thrafnidiaeth Jamaica, nac mor oeraidd-drahaus a thraffig Ewrop.

Aeth Arsenal trwodd i ail rownd Cynghrair Pencampwyr Ewrop drwy ddal Lazio i gêm gyfartal 1 - 1 yn Stadio Olympico.

Nid rhyfedd felly y gwelir mwy o ysgolion a phrifysgolion wedi'u hagor yn Ewrop y cyfnod.

I'r mwyafrif llethol ohonynt, dyma'u profiad cyntaf o fod ar y mor mawr ar long hwyliau, eto roeddynt yn wynebu mordaith i fyd newydd trwy foroedd stormus a pheryglus iawn, moroedd a oedd yn hollol ddieithr i bron bawb o Ewrop lai na chan mlynedd ynghynt.

Gall y Blaid ddysgu dau beth arall o Etholiad Ewrop.

Mae Glyn Ebwy wedi bygwth tynnu allan o'u gêm yn erbyn Dax yn Nharian Ewrop, heno.

Y mae'r ffordd y bu'r papurau tabloid yn ystod y dyddiau diwethaf yn corddi teimladau rhagfarnllyd tuag at yr Almaenwyr yn ernes o'r ysbryd milain tuag at wledydd Ewrop sy'n peri i ddyn ofni dylanwad rhai o'r carfannau adain-dde yn Lloegr.

Mae Ysgrifennydd Cyffredinol Cymdeithas Pêl-droed Cymru, David Collins, wedi dweud eu bod nhw wedi gwneud cais i UEFA, i gynnal rownd derfynol un o brif gystadleuthau Ewrop yn y stadiwm ymhen dwy flynedd.

Mae llawer ohonynt wedi ymladd gydag ef ledled Ewrop.

Dros y blynyddoedd mae Senedd Ewrop wedi pasio sawl mesur yn datgan bod rhaid trin pob iaith swyddogol yn gyfartal er mwyn sicrhau cyfartaledd ymhlith yr aelodau.

Rhaid ceisio rhyddid a chyfrifoldeb dros ddiwylliant Cymru, rhyddid i ymuno â Chynghrair y Cenhedloedd a chymuned cenhedloedd Ewrop.

Y Blaid Lafur yn ennill pum sedd Gymreig yn etholiadau Ewrop.

Wedyn mae yna beth wmbredd o hanes digwyddiadau pwysig, yn rhyfeloedd a digwygiadau a mudiadau o bob math trwy holl orllewin Ewrop a llawer o'r hyn a elwir yn fyd gwareiddiedig lle mae'r bobl sydd wedi dysgu lladd ei gilydd yn byw o'u cymharu a'r darnau lle mae'r bobol sy'n bwyta'i gilydd yn byw.

A fuasai Ewrop a'r byd ar eu helw?

'Ond ni eisie profi'n hunain yn erbyn y gore yn Ewrop.

Mae gemau Cwpan Heineken Ewrop yn dechrau heno gyda Llanelli a Chaerdydd yn chwarae.