Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

fuwch

fuwch

Yna yn slei bach, pan na fyddai neb yn edrach, byddai'r fuwch yn bwrw'i llo a hwnnw'n marw trwy rhyw amryfusedd am nad oedd neb yno i gadw golwg arno fo!

Dyna pam roedd o'n sleifio i weld y fuwch dan sylw bob awr o'r dydd a'r nos ac yn sbecian trwy hollt yn nrws y beudy rhag rhishio'r fuwch.

Mi faswn wedi rhedeg y bore yma, ond mae rhywbeth ar yr hen fuwch yma." "Tewch chitha." "'Does dim llawer o helynt.

Rhoddwyd Dei i eistedd ar gadair fregus yng nghanol y garej, a cherddodd Bilo o'i gwmpas gan edrych arno fel pe bai'n edrych ar fuwch cyn ei phrynu.

Wrth agor yr iet, a throedio trwy'r stecs sy ym mhob adwy, maen clo ar waith y dydd oedd canfod ymysg olion mynd a dod ôl olaf y fuwch ddi-ras na ddychwelai mwy.

Rhoesai'r gorau i'r hen fuwch.

Cymeradwya y ddau Edwards roddi'r halen-chwerw Epsom hefyd pan fo annwyd ar y fuwch, ond fe gynyddid y dôs i un pwys!

Pan wthiai rhyw fuwch arall ei phen i'r mesur blawd cyn i chwi gael cyfle i'w wacau yn y preseb o'i blaen, fe chwarddech.

Dysgir yn y llyfr sut i drin pob anhwylder ar fuwch, dafad a cheffyl.

Yn naturiol ddigon byddai rhyddhau'r hormon yma ar y farchnad agored, er i'w wneuthurwyr honi ei fod yn hormon naturiol sydd yn y fuwch eisoes, yn hoelen arall yn arch gwerthiant llaeth wedi ei gynhyrchu o ganlyniad i hormon.

Cymysgwch a rhoddwch i'r fuwch mewn dau chwart o de danadl poethion.

Roedd Malcym ynta'n gweddi%o bob dydd y byddai'r fuwch wedi bwrw'i llo cyn iddo fo gyrra'dd ei waith.

Wedi i ddwy fuwch a dynewad a llo fod yn y beudy trwy oerni'r hirlwm, erbyn dechrau Ebrill, mi fyddai'r tamaid awyr fyddai i'w weld trwy'r drws o'r beudy dros ben y domen yn mynd yn llai ac yn llai a'r llwybr i basio rhwng y drws a'i godre yn mynd yn gulach ac yn gulach.

Edrychodd y fuwch yn hurt arno a llyfodd ei thrwyn.

Hi oedd yr unig fuwch a welswn a allai gicio fel ceffyl.

Huws' 'Dŵr i'r fuwch 'na!' gwaeddodd Ifor.

Cafodd Malcym rybudd i gadw golwg ar y fuwch bob yn ail a phorthi'r gwartheg.

Yn fynych iawn, un o'r pethau cyntaf a wnaethpwyd i fuwch a ddioddai o glwy'r llaeth oedd tynnu pedwar neu bum chwart o waed!

"Pwy sydd isio rhyw sloban o hen fuwch fel Emli Preis?" "Ydw i'n ych nabod chi?" gofynnodd Emli Preis wedi cyrraedd ataf.

Ac yn sicr ddigon pe gwelem fuwch yn crymu ei chefn ar ganol cae nid ysbrydolid ni i'w ddisgrifio fel well-watered land.

Roedd y rheiny wedi ca'l eu hanwybyddu'n ddiweddar gan fod Ifor wedi bod yn rhoi cymaint o sylw i'r fuwch yn y beudy.

Rhaid i mi, bob amser, ofalu bod aerwy neu raff am wddf y fuwch cyn mentro i ddal ei phen.

Ond pan roddodd ei drwyn ar y ffenast drwchus roedd y fuwch wedi codi ei chlustia, yn cnoi ei chil yn braf, ac yn edrach arno!

ebychodd Ifor yn flin hefo'r fuwch a Malcym ac aeth i roi seilej i'r gwartheg yn y sied.

Rhoddent ef i'r fuwch pan oedd yn methu bwrw'i brych.

Mae hyn yn rhoi'r cyfle i genhedlu llawer o epil o fuwch neu ddafad o safon uchel.

Mae'n arferiad gennyf roddi tair owns o'r halen Epsom mewn peint o ddwr claear i'r fuwch rhyw wythnos cyn ei hamod, gan fy mod yn meddwl ei bod yn well osgoi trafferth na'i gyweirio!

Mae'r prif bwyslais ar fywyd y pentref a'r wlad yn hytrach na gwaith y ffariar, er ein bod wedi ei weld ambell dro gyda'i fraich, at ei gesail, ym mhen ôl rhyw fuwch !

Cymrodd olwg ar y fuwch.

Druan o'r fuwch!

Pan yn ifanc, ac adre am dro, ymddengys iddo fod yn barod iawn ei gymwynas; yn helpu cymydog i dynnu draenen o droed y fuwch; i fodrwyo'r hwch, neu dorri'r gaseg i mewn.

'Dydy'f fuwch byth wedi dwad a llo, Mr Huws' ychwanegodd Malcym yn sylwgar.

Cymrodd Ifor olwg ar y fuwch yn y beudy, estyn caib a rhaw a joint plastig o eigion rhyw focs tŵls, a neidio i'r Daihatsu i drwshio'r hollt yn y beipan.

Ond baglodd ar draws pwcad ddŵr y fuwch a adawsai Malcym yn union lle y gollyngodd hi y tu allan i'r beudy.

Cymryd eu tro i yrru fyddai'r ddau gan eu bod yn hoff o alw heibio ffynnon y fuwch goch ar waelod y pentre i olchi llwch y glo o'u cegau!

Huws!' 'Wel, dorro ddŵr i'r fuwch 'na.

Roedd hi'n fora oer, rhewllyd ac aeth Ifor allan i gael golwg ar y fuwch.

Cerddodd Ifor ar flaena ei draed at ddrws y beudy a sbecian ar y fuwch.

'Mi gewch chi'ch crogi'n siwr i chi.' Addawodd yr hen ŵr y câi hi'r fuwch ddu a'r setl, cist a chadwen ond iddi beidio ag achwyn arno.

Bydd dyn wrth ei fodd wedi cael pris da am fuwch dda nas hoffai.

Yr oedd y Clybiau Ffermwyr Ifanc yn dysgu'r aelodau bod angen golchi pyrsau'r gwartheg cyn dechrau godro, ac nad oedd wiw poeri ar gledr y llaw i wlychu teth y fuwch i'w stwytho.

Roedd o wedi diflannu i rwla, yn mwydro rwbath am droi rhyw feheryn at rhyw ddefaid, dôshio rhyw giât, weldio rhyw fuwch, injectio rhyw dractor a thrwshio rhyw oen.

Roedd y fuwch yn y beudy yn grwn fel eliffant ac ar ben ei hamsar ers pythefnos ac roedd o wedi gweld mwy ar honno yn y pythefnos dwyth a naga welodd ar ei wraig 'rioed!