Pwysodd a'i gefn yn erbyn y drws a gadwodd i'r llonyddwch lifo drosto.

Hyd yn oed pan sgoriodd James O'Connor naw munud o'r diwedd mi gadwodd pawb eu pennau.

Roedd hi'n weithgar iawn yn ei chapel, sef Bethania, ac mi gadwodd fflam ei ffydd Gristnogol tan ddiwedd ei hoes, er gwaetha'r cyfnodau mynych o afiechyd.

Yn ddiweddar bu'r Athro Brinley Thomas yn dangos mai'r chwyldro diwydiannol a gadwodd yr iaith Gymraeg yn fyw yn ail hanner y ganrif ddiwethaf.

Ond fe gadwodd hyn fi i fynd nes cyrraedd stesion Caerliwelydd (Carlisk) rywbryd yng nghanol y nos.

Y ffaith fod gan Edward H gymaint o ganeuon da gadwodd eu henw rhag ymddangos yn amlach ymhlith y cant uchaf gan i hynny deneuo y bleidlais i ganeuon unigol.

Ei ddycnwch a'i wydnwch ef a gadwodd y Blaid yn fyw yn ystod y blynyddoedd anodd hyn, a'r un dewrder a fu'n gefn iddi ac a fu'n un o'r ffactorau a'i cadwodd rhag chwalu yn ystod blynyddoedd bygythiol yr Ail Ryfel Byd Yn y cyfnod cynnar hwn yr oedd dwy ochr i waith y Blaid.

'Doedd gen i ddim syniad pwy oedd y gwr a gadwodd fy mhen i.

Ai ef ei hun, tybed, yn ôl awgrym un o'r esbonwyr, a gadwodd y manylion hyn allan o'r Efengyl yn ôl Marc?