Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

galar

galar

Maen cynnwys dwy fersiwn o drac newydd sbon o'r enw Nosweithiau Llachar/ Dyddiau Di Galar, a dwy gân fydd yn gyfarwydd i wrandawyr cyson, Fy Nghelwydd Clai a Dim Dagrau, cafodd eu recordio au darlledu fel rhan o sesiwn Radio Cymru.

Da ni'n teimlo fod yna dipyn o ôl y Stereophonics ar y gân newydd, sef Nosweithiau Llachar / Dyddiau Di Galar, yn gerddorol ac o ran y geiriau ar syniadaeth.

Hawdd iawn yw credu fod galar tad ar farwolaeth ei fab yn brofiad sydd yr un fath ymhob oes, ond y gwir amdani yw fod marwolaeth plentyn yn llawer mwy ingol heddiw am ei bod cymaint yn llai cyffredin (yng ngwledydd y gorllewin o leiaf).

Anfonwn ein cofion at ei wraig Gill a gweddill y teulu yn eu galar a'u hiraeth.

Ac wylwch, wylwch, fy mhobl, tros ei wraig yn ei thlodi a'i galar a thros ei blant troednoeth, carpiog, yn nannedd y gwynt .

Tybed a ydyw swyddogaethau a phriodoleddau traddodiadol y ddau ryw (ddoe a heddiw) yn cael eu torri i lawr i raddau dan bwysau'r galar (ac o bosibl am fod y bardd yn canu'n groes i arfer y traddodiad barddol)?

(Gweler erthygl Jane Cartwright yn y rhifyn hwn.) Ar y llaw arall, mae'n ddiddorol fod y bardd yn cyfarch Mair, fel petai'n ymuniaethu â hi yn ei galar am ei mab cyn agor Ei fedd yntau.

Galar negyddol yn y ddau achos.

Arferai ganu marwnadau i uchelwyr, yn mynegi galar cymuned gyfan, a chael ei dalu gan deulu'r ymadawedig.

Llanw'r nos dros erwau galar, Hoen a gobaith dan ei li, Ysbryd braw yn crwydro'r ddaear, Tristwch yn fy mynwes i...

Clywais Mam yn dweud i'r blaenoriaid ofyn i bawb sefyll yn dawel ar eu traed i ddangos parch a galar, ar ôl i'r trên ddod yn ôl y noson honno i Wyddelwern Ond dyma fy nhrên i yn awr yn bwrw ymlaen am Ruthun.

Roedd y pâr ifanc wrth gwrs yn llawn galar a thrallod, ond hefyd yn ddigon ymarferol eu meddyliau i sylweddoli fod rhaid cael yr hen fodryb adref iw chladdu, gan wybod am yr holl drafferthion cyfreithiol a swyddogol fyddai hynny yn ei olygu mewn lle fel Sbaen.

Naturiol yw i'r galar hwnnw droi'n atgofion am anwyldeb y mab yn yr ail baragraff.