ohonynt fel hyfforddiant i ymladdwyr ac arweinyddion ifainc.' Rhaid oedd atgoffa Geraint o'i ddyletswyddau ac y mae rhywbeth chwithig fod tad oedrannus yr arwr yn gorfod ei gyrchu adref i ymgymryd â'i briod alwedigaeth.

Drachefn eleni bu casglu arian at Gymorth Cristnogol; hynny o ddrws i ddrws yn y dref gan aelodau gwahanol eglwysi a thrwy daith feicio noddedig gan y bobl ifainc.

Pwysleisiai Rhys Thomas y saer pan yn rhoi y bechgyn ifainc i ddechrau gwneud olwyn fod y gwaith yn un "exact iawn'.

Casgliad y llyfr yw mai mudiad oedolion ifainc dosbarth canol addysgiedig oedd y Gymdeithas rhwng 1962 a 1992, proffil sy'n gyffredin i lawer o fudiadau ymgyrchu eraill; yn wir, un o gryfderau'r astudiaeth hon yw'r modd y defnyddir astudiaethau ar fudiadau megis CND a Chyfeillion y Ddaear i oleuo datblygiad y Gymdeithas a'i rhoi hi yn ei chyd-destun fel mudiad pwyso.

Bu gwasanaeth bore Sul y Pasg yn un gwahanol i'r arfer eleni oherwydd, yn y gwasanaeth hwnnw, cymerwyd rhan gan y bobl ifainc oedd yn cael eu derbyn yn gyflawn aelodau o'r eglwys.

Yr oedd Rhys Thomas yn saer nodedig ac yr oedd ganddo weithdy helaeth iawn, a dysgai amryw o fechgyn ifainc i fod yn seiri coed yn eu tro.

Yn ddiweddar dechreuodd pobl ifainc ddangos ysbryd sy'n filwriaethus ddirmygus, nid yn unig tuag at yr eglwysi, ond tuag at Gristionogaeth ei hun.

Yr ysbrydoliaeth i nifer o'r ifainc oedd heddwch a chariad, breuddwydion a oedd yn aml wedi eu hysbrydoli gan gyffuriau.

Ar hyn o bryd collir llawer o Gymry ifainc o'r ymdrafod pwysig ar Faes yr Eisteddfod am resymau ariannol.

"Y bobl ifainc sy'n gwneud y penderfyniadau i gyd," meddai cynhyrchydd y gyfres, Bethan Eames.

Ei bwriad yw sicrhau bod rhywbeth i'w fwyta gan y plant ifainc, yn enwedig y rhai sydd newydd gyrraedd y gwersyll.

Wel mi gan nhw eu gorfodi dwi'n credu, gan amgylchiadau, i ddod i delerau efo'r sefyllfa oherwydd faswn i'n meddwl, er na allaf siarad o brofiad, ymhlith yr hen oedd y styfnigrwydd yma, yr hen bobl yn ei chael hi'n anodd i symud a newid enwad, neu newid adeilad, addoldy, ond tydi bobl ifanc yn malio fawr ddim am bethau fel hyn, a 'dwn i ddim beth fydd dyfodol yr Eglwys neu'r Capeli os ydi'r bobl ifainc yn troi i fod yn Gapelwyr neu Eglwyswyr unwaith eto.

Aeth Hridesh ac Indra, un o seiri ifainc y gweithdy, i

Y mae'n galondid mawr gweld cenhedlaeth newydd o ysgolheigion ifainc yn ymgodymu â hanes Cymru, ac â hanes Cristionogaeth yng Nghymru'n neilltuol.

Yn sicr roedd y Rhyddfrydwyr ifainc, Thomas Edward Ellis a David Lloyd George, yn ymwybodol iawn o'r elfen honno.

Ieuenctid ac oedolion ifainc sydd yn cael eu heffeithio fwyaf gan ddiweithdra cynyddol, prinder tai addas a rhesymol ac amgylchfyd greithiol a threuliedig.

Dechreuodd ef ei yrfa ar y môr, fel llawer o hogiau ifainc Llyn, mewn llong fechan o'r enw Fishguard Lass ac yntau'n bedair ar ddeg oed a chyda'r Capten a'r Mêt yn gwneud nifer y criw yn dri.

Ar ôl bod yn ymarfer gydag arweinwyr eu hamryfal gorau daeth 200 o gantorion ifainc o bob cwr o Gymru ynghyd yn Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Sir Benfro, i recordio ar gyfer y teledu ddarn newydd gan Karl Jenkins ar gyfer Corau Ieuenctid a Cherddorfa, a gomisiynwyd yn arbennig gan Gerddorfa'r BBC.

Ni allai'r bobl ifainc weld ei wyneb; roedd miswrn gwyrdd tywyll yn cuddio'r cwbl.

Mae stori am un o'r pethau ifainc hyn yn actio yn yr un cynhyrchiad a Charles Williams nad oedd yn enwog am oddef ymhonwyr yn dawel ac a oedd wrth ei fodd yn rhoi sbocsen yn eu holwyn.

Gwir dweud hefyd i'r ddinas ddenu nifer o Almaenwyr ifainc am nad oedd gofyn i'w thrigolion dreulio cyfnod yn gwneud gwasanaeth milwrol.

Mae Dafydd Rowlands yn dychwelyd at y thema o barodrwydd yr ifainc i brotestio a dioddef er mwyn eu hachos.

Ar fy nghyfer, roedd twr o bobl ifainc a gwelwn ferch yn eu canol yn sychu dagrau.

Pwyntiodd at riniog y drws a dweud iddi ddod ar draws cyrff llanciau ifainc un diwrnod.

Pan ydym yn sôn am y ddarpariaeth bresennol yn y Gymraeg ar gyfer ieuenctid yr ydym yn syth yn meddwl am gyfraniad yr Urdd, y Ffermwyr Ifainc neu'r Ysgolion Sul.

Teganau gwerthfawr fyddai yn y hosanau, a wnaed gan ryw Tom Smith os cofiaf yn iawn, a llanwyd yr ysgol gan ein lleisiau ifainc yn canu mewn Saesneg Cymreig iawn.

Roedd yna dwr o fechgyn ifainc oedd wedi tyfu i etifeddu, nid y ffydd yn yr egwyddorion a ddygai well byd i fyw ynddo, ond y Ffydd a ddywedai fod gobaith am fywyd tragwyddol.

Os nad yw'n bosib anfon neges pager neu ddefnyddio'r ffôn symudol yn Gymraeg, mae hynny'n gam â'r miloedd ar filoedd o Gymry ifainc sy'n eu defnyddio.

Profiad bendithiol i gapel llawn oedd hynny, yn arbennig pan adroddodd Lowri Haf Morgan brofiad y bobl ifainc eu hunain.

Dyna y mae nifer o bobl ifainc wedi gwneud yn y gyfres newydd Mae Gen i Achos.

* Cyngor Cyllido Addysg Bellach sy'n darparu cyrsiau mewn colegau chweched dosbarth, colegau trydyddol a cholegau addysg bellach; darparu cymorth i sefydliadau addysg gymunedol gan gynnwys Mudiad Addysg y Gweithwyr (WEA) ac i gyrff gwirfoddol addysg a gwaith ieuenctid gan gynnwys Urdd Gobaith Cymru a Mudiad Ffermwyr Ifainc;

Gan fod y llywodraeth ganolog yn Delhi Newydd mor bell oddi wrthynt ac mor esgeulus ohonynt mae llawero'r casiaid ifainc yn cefnogi'r mudiad sy'n hawlio anibyniaeth wleidyddol i'w pobol - pobol sy'n ymwybodol iawn o'u tras a'u traddodiadau hynafol.

Fe'm cyflwynodd i Tomi ac i ŵr Pen y bryn, a thra cydnabyddai ei genedl ei dyled iddo cydnabyddai yntau angen y rhai ifainc am gefnogaeth a chymorth a chalondid, megis pe bai'n barod, nage yn awyddus, i fyw drachefn yn y genhedlaeth newydd gynyrfiadau creu.

Collwyd cysylltiad ar raddfa fawr â phobl ifainc ac erbyn hyn y mae'r plant bach yn prysur lithro allan hyd yn oed o'r hen gysylltiadau cymdeithasol a diwylliannol â'r eglwysi.

Yn wir, yr oedd ei ddull o chwarae a'i ymddygiad ar y maes yn batrwm i fechgyn ifainc.

"Dwi isio iddyn nhw gynnig pethau sy'n bwysig iddyn nhw, i'w hoedran nhw a'u hardal nhw." Dyna pam ei bod wedi mynd i ysgolion mewn ardaloedd tra gwahanol o'r wlad i chwilio am bobl ifainc i gymryd rhan yn y gyfres - Yr Wyddgrug, Llanfyllin, Llanfair Caereinion, Llanelli, Caernarfon, Blaenau Ffestiniog, Pontypridd a Chwmbran.

Yn ei angladd clywais rywun yn dweud am grŵp o ffermwyr ifainc a gafodd eu cyfareddu gan ddarlith ar enwau caeau a roesai iddynt yn ddiweddar ac a safodd ar eu traed fel un gŵr i guro dwylo iddo.

Fodd bynnag, mae'n hysbys ddigon i Lywydd y Blaid Genedlaethol ddadlau'n daer ac yn llwyddiannus yn erbyn aelodau ifainc a ddeisyfai weld y Blaid yn datgan cefnogaeth i'r Weriniaeth ac i'r Basgiaid, yn dilyn cyrch awyr y Natsiaid yn erbyn Gernica.

Ond er syndod i bobol Sweden i gyd, amcangyfrifwyd fod tua chant o'r anifeiliaid hyn bellach yn byw yn fforestydd y wlad a hefyd ar ynysoedd - hynny yw, maent wedi llwyddo i fyw yn wyllt ac i fagu rhai ifainc.

Ac er i Newman wadu wrth Esgob Rhydychen mai mynachlog ydoedd, wrth i'r amser gerdded a dynion ifainc yn dod yno i aros, ymdebygai bywyd Littlemore yn fwyfwy i fywyd sefydliad Pabyddol, gyda phwyslais neilltuol ar ddisgyblaeth a llymder personol, yn enwedig yn nhymor y Grawys.

Llyfr i blant yw hwn ac mae cyfrolau o'i fath yn ffordd ardderchog o gyflwyno barddoniaeth i glustiau bychain, ifainc.

Yn gyntaf y Gynhadledd ar ddulliau i hyrwyddo a chadw'r defnydd o'r Gymraeg ymhlith pobl ifainc.

Maen nhw'n aros eu cyfle yn y gwanwyn pan fo'r ffermwyr yn plannu tatws yn y ddaear a phan nad ydi'r ffens drydan yn cael ei def- nyddio, a chyn gynted ag y mae'r tatws ifainc yn y ddaear maen nhw'n dod gyda'r nos ac yn tyrchu'r ddaear gyda'u trwynau cryfion ac yn dod o hyd i'w hoff fwyd.

Cynddeiriogai wrth weld cannoedd o Gymry ifainc yn gorfod byw mewn tai afiach, bwyta ymborth pitw a derbyn cyflog druenus o fach am eu llafur hirfaith a chaled.

Mae Joe yn dal i hyfforddi pobl ifainc - ond yng nghlybiau ieuenctid Wrecsam.

Mae'r cylchgrawn hwn wedi'i gysylltu â mudiad sydd, yn gyffredinol, â chysylltiad â phobl ifainc.

Fe sefydlwyd Ty Tawe fel cymdeithas yn ystod Eisteddfod Abertawe 1982 gyda'r bwriad o brynu canolfan I hybu defnydd o'r iaith ymysg yr ifainc a dysgu hanes Cymru a'i Hiaith i bawb a feddai ddiddordeb yn y wlad a'i diwylliant.

Tynnwyd ei gyfeillion a'i gyd-ddisgyblion oddi wrth yr aradr a'r oged, a'u gyrru, fel wyn mudion, o'r meysydd i'r Rhyfel Mawr; gwyr ifainc heb gasineb yn eu calon at yr Almaenwyr.

Yn ddiweddar, fodd bynnag, ymddengys fod newid ar dro ac mae llawer o'r bobl ifainc eisiau aros yn eu cymdeithas.

Clywais son fod swrn o hen gopiau o'r Herald yn Llyfrgell y Brifysgol ym Mangor; os felly, dyna gyfle braf i'n llenorion ifainc.

Rhoes ei stamp yn drwm ar y cylchgrawn mewn dwy ffordd, trwy fynnu cyfraniadau cymharol fyr, bywiog, graenus (cywirai a chwtogai'n gall), a thrwy ddenu awduron ifainc i gyhoeddi ynddo.

Nid oedd rhaid pryderu am lanw'r pulpud a'r weinidogaeth - roedd y rhai ifainc ar gael i godi baner y Ffydd a'i chario ar flaen y gad.

I chi, wŷr a merched ifainc y Chweched Dosbarth, mae gwaith Kate Roberts fel gwaith o oes o'r blaen.

Person ifanc yw'r hawlydd a'r diffynydd, pobl ifainc yw'r tystion, y rheithgor a'r gynulleidfa.

Yn fuan wedyn sefydlwyd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg a dechreuodd efrydwyr ifainc Cymru frwydro o ddifrif dros einioes y genedl, canys dyna ystyr ymladd i gadw'r iaith.

Y mae nifer o brosiectau yn ymwneud â hyrwyddo darllen yn y Gymraeg ar waith, sef atodiad ieuenctid i Bapur y Cwm, sef y papur bro lleol, wedi ei gynhyrchu gan blant a phobl ifainc y Cwm.

Trefnwyd cyfres o 'gigs' Cymraeg yn cynnwys rhai o'n grwpiau roc mwyaf blaenllaw a nifer o nosweithiau gwerin i'r oedolion ifainc hyn!

Heblaw unigolion a theuluoedd fe ddaeth newydd-ddyfodiaid eraill i'n mysg yn ail chwarter y ganrif hon, sef y mudiadau newydd fel Sefydliad y Merched a Chlybiau'r Ffermwyr Ifainc, Cymdeithas y Capel, Dosbarth Allanol y Coleg a llawer o weithgareddau eraill a alluogodd y plwyf i ennill y lle blaenaf mewn cystadleuaeth sirol ar weithgarwch ardal wledig.

Mae ymgais fwriadol ar droed, felly, i wneud y chwyldro yn fwy o hwyl i'r bobl ifainc.

* datblygu cyfleoedd dysgu perthnasol ar gyfer pobl ifainc

Fodd bynnag, mae'n ffaith hefyd fod y rhan fwya' o rhai ifainc sy'n cael eu geni yn y gaea' yn marw yn fuan oherwydd gerwinder y tywydd a diffyg bwyd.

Er y gellid yn hawdd bod yn ddigalon ynglŷn â sefyllfa'r Gymraeg heddiw a'r treialon sydd yn wynebu plant ac oedolion ifainc, y mae un peth yn sicr, y mae unrhyw fuddsoddiad a wneid i'w hybu a'u cynnal yn y Gymru sydd ohoni yn un o'r buddsoddiadau pwysicaf a mwyaf gwerthfawr.

Cymer drugaredd ar y rheini ymhlith ein pobl ifainc sydd ar ddisberod ac mewn ing ysbryd, rhai yn gaeth i gyffuriau, rhai yng nghrafanc alcoholiaeth, rhai'n distrywio eu bywyd trwy drachwant, rhai'n anobeithio am na allant gael gwaith a rhai'n teimlo fod bywyd yn wag a diystyr am eu bod yn gwrthod goleuni'r Efengyl.

Mae hwn yn cael ei sgrifennu gan bobl ifainc Beddau, Rhondda Cynon Taf, gyda'r cyfansoddwyr John Hardy a Luke Goss.

Tu mewn i'r Rex aeth pethau rhwg y cŵn a'r brain: plant ifainc yn cadw reiat; hen ferched yn lladd amser yn y galeri; y B movie du a gwyn ar y sgrin yn torri.

Anghofia' i fyth ychwaith y wefr yn un o wersylloedd mwyaf anghysbell y Cwrdiaid o weld milwyr ifainc yn rhoi eu gynnau ar eu cefnau ac yn cario'r hen, y musgrell, y claf, gwragedd beichiog a babanod i hofrenyddion i'w cludo adref.

Cadwai ddarlun yn ei stydi o'r gofeb fawreddog i goffa/ u'r Diwygwyr yng Ngenefa a mynegodd y farn mewn llythyr y byddai'n rheitiach peth i bobl ifainc Cymru fynd i weld y gofeb honno ar eu gwyliau haf yn hytrach na gwagsymera ar draethau Sbaen - "lle nad oes dim byd ond tywod".

A'r tro nesaf y teimlwch, wrth ddarllen Kate Roberts, fod tristwch ambell un o'i stori%au byrion yn anghydweddus â'ch tymherau ifainc nwyfus chi, cofiwch fod yr awdures ardderchog hon, pan oedd hi ymhell dros ei phedwarugain oed, hithau yn gallu dweud ar nos Sadwrn ei bod hi'n fed-up.

Nid yw iaith yn bodoli mewn gwagle, felly mae unrhyw benderfyniadau neu bolisi%au a wneid yn y meysydd allweddol hyn yn effeithio ar ddyfodol y Gymraeg ac yn fwy na dim byd arall ar fywyd pob dydd pobl ifainc yr ardal.

Yn erbyn y polisi hwn a thros werthoedd mwy dynol ac ysbrydol y mae glewion ifainc Cymdeithas yr Iaith yn ymladd gyda'r fath wrhydri.

Dyma gyfle i bump neu chwech o ddynion ifainc esgyn i lwyfan y peiriant.

Roeddem ni'r plant yno deirgwaith y Sul a phob noson o'r wythnos ac eithrio Dydd Mercher a'r Sadwrn - Cwrdd Gweddi,Dosbarth Beiblaidd neu Ddosbarth Tonic Sol-ffa, Cymdeithas y Bobl Ifainc a Seiat a hyd yn oed ar ddydd Mercher, roedd te i'r aelodau yn y festri.

PLANT A PHOBL IFAINC (NOFELAU A STORÏAU) ANIFEILIAID AARON: 3.

Yna, wrth i gyfleoedd amlhau daeth llif o actorion ifainc o golegau gyda nifer ohonyn nhw o'r farn fod addysg yn well cymhwyster na phrofiad.

Nid y lleoliad ynddo'i hun sy'n bwysig; prif linyn mesur llwyddiant yw ansawdd cyfleoedd dysgu newydd ac amgenach ar gyfer pobl ifainc yn yr ystafell ddosbarth.

Beth bynnag, roedd y darlun yn un digon cyffrous ac eithafol i mi siarad ar y pwnc wrth nyrsys y ward a'r meddygon ifainc oedd gerllaw.

Dydw i ddim yn mynd i sôn am wendidau ond rhaid imi ddweud taw tipyn o siom oedd ffilmiau byrion Gwobr DM Davies, gan y gwneuthurwyr ffilmiau ifainc (pobl ifainc sy'n gwneud ffilmiau - nid ffilmiau ifainc) â chysylltiadau â Chymru (ac eithrio un ffilm a welwyd nad oedd ei gwneuthurwr ag unrhyw gysylltiad â Chymru o gwbl a bu'n rhaid ei ddileu o'r gystadleuaeth).

Roedd hi hefyd o'r farn bod gormod o hwysau'n cael ei roi ar yr ysgwyddau ifainc.

Mae llofrudd lluosg - serial killer - yn stelcian fin nos yn nhre glan môr Aber, yn lladd merched ifainc, ac yn miwtileiddio'u cyrff.

Ffaith arall newydd a ddaethpwyd o hyd iddi trwy astudio cylch bywyd yr anifail yn fanwl yw fod rhai ohonyn nhw yn magu eu rhai ifainc yn ystod y gaeaf hyd yn oed cyn hyn credwyd mai yn ystod y gwanwyn yn unig y magwyd y rhai ifainc.

Bydd pobl ifainc oed ysgol uwchradd yn canu, rapio a thapio trwy ddarn comisiwn arbennig gan y cyfansoddwr John Hardy, wedi ei sgrifennu ar gyfer myfyrwyr a Cherddorfa'r BBC.

Costiodd eisoes yn ddrud i'w haelodau ifainc.

Ymhlith syniadau eraill y mae gwahodd sêr y cyfryngau a chwaraeon i gwrdd â grwpiau o blant a phobl ifainc, trefnu teithiau cyfnewid gydag ieuenctid o wledydd sydd yn siarad ieithoedd lleiafrifol a llunio cyweithiau cymunedol fyddai'n denu pobl ifainc i gyfrannu tuag at ddiogelu'r amgylchedd a bod yn fwy ymwybodol o'r peryglon sydd yn ei bygwth.

Ers blynyddoedd, drwy aeafau hir, bu'n mynd o leiaf unwaith, weithiau ddwywaith yr wythnos i annerch cylchoedd llenyddol a chymdeithasau Ffermwyr Ifainc a'r WI a Merched y Wawr, mynd weithiau yn flinedig ar ôl diwrnod caled yn y Coleg, a dychwelyd yn afieithus flinedig gyda rhyw ddywediad dierth neu air newydd a godasai yn anrheg gan ryw ffermwr neu wraig-tŷ ac a roesai yn ddiogel yn ei dun baco.

Daeth dathlu Dydd Dwynwen yn beth eithaf poblogaidd ymhlith y Cymry ifainc bellach, ond digon prin yw'r defnyddiau ar gyfer trafod cefndir yr þyl yn y dosbarth.

Eisteddant yn y galeri yn gweu a smocio a sglaffio creision a cheir un o olygfeydd doniolaf y ffilm pan yw'r dair ohonynt yn joio mas draw wrth i'r grŵp chwarae'n egniol i gyfeiliant goleuo dychmygus Tref a'r ffilm gefndir o griw o ddawnswyr ifainc.

Rhan gyntaf y broses yw'r hyn a elwir yn 'côd fenthyg', sef benthyca geiriau, termau ac ystrydebau o'r iaith ddominyddol i'r iaith frodorol (sef arfer sydd wedi cael ei gondemnio'n chwyrn gan 'buryddion iaith' yng Nghymru'n ddiweddar, gyda chyflwynwyr ifainc ar y radio a'r teledu yn arbennig yn dod o dan y lach!).

Bu 35 o bobl ifainc o Wynedd yng ngogledd Cymru yn cyfansoddi ar gyfer ensemble siambr gan Gerddorfa'r BBC mewn cywaith dan arweiniad y cyfansoddwr John Metcalf dros gyfnod o chwe mis.

Weithiau, mae'n naturiol fod cynhyrchwyr, cyfarwyddwyr a thechnegwyr ifainc yn bryderus rhag i lais profiad droi'n ymyrraeth neu hyd yn oed arwain i bylu'r fflam o dân yn eu boliau.

Yn ddiweddarach ceisias gan fy nhad cychwyn cangen o'r Urdd yn y Cei, ond ni fynnai.Credaf ei fod yn ofni creu clwb a fyddai'n cystadlu a Chyrddau Pobl Ifainc y Capel.

Creodd pobl ifainc o Gaerdydd a Phenrhys gerddoriaeth newydd ar gyfer ffilm gan Terry Chinn i nodi agor Canolfan y Celfyddydau Gweledol yng Nghaerdydd.

Soniwyd amdano ar y pryd, sef tua diwedd tridegau'r bedwaredd ganrif ar bymtheg a dechrau'r pedwardegau, fel un a oedd mewn cysylltiad agos â'r grŵp o bregethwyr ifainc a ddaeth dan wg brodyr yr hen ffydd 'iach' yn Sir y Fflint.