Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

in

in

Dyma hi yn y gwreiddiol, "English is the most important element in the National Curriculum".

Chamberlain yn dychwelyd ac yn chwifio darn o bapurgan gyhoeddi 'Peace in our time'. Yn Nhachwedd cynhaliwyd 'kristalnacht', pan ymosodwyd ar Iddewon ym mhob rhan o'r Almaen.

"Caution" meddai'r paent, gair digon disgwyliedig ar dro o'r fath - ond wele'r ychwanegiad "- Revolution in Progress".

This means that local education authorities should have a clearer role in joint planning and that developments in the field of education should complement those in social and health care.

Fe roddodd ddarn o bapur yn fy nwylo a'r geiriau arno 'It gives me great pleasure to be here again in Wales'.

Mae nifer o'r rhaglenni hyn yn adlewyrchu cryfder BBC Cymru o ran newyddiaduraeth materion cyfoes, ac roedd hyn yn amlwg trwy gydol y flwyddyn gyda chyfraniadau i ddarllediadau ar radio a theledu o ddigwyddiadau megis yr Uwch-gynhadledd Ewropeaidd yng Nghaerdydd, a phrif raglenni dogfen ar y teledu megis Place of Safety, am yr ymchwiliad i gam-drin plant yng Ngogledd Cymru, ac In The Red Corner, a ddilynodd gystadleuaeth arweinyddiaeth y Blaid Lafur yng Nghymru.

Flwyddyn yn ddiweddarach enillodd yr un wobr eto, am ddrama arall, A Light in the Valley, a ysgrifennwyd gan Ian Rowlands ac a gyfarwyddwyd gan Michael Bogdanov.

Toughen him up, oedd y geiriau allweddol os cofia in iawn.

Rhoddodd o'i orau yn cyflwyno In Dreams Ralph Vaughan Williams.

Ond yn ôl un sylwebydd gwleidyddol y mae Llafur, o leiaf, yn cynllunio a very much more sophisticated direct marketing campaign than has been seen in the past a bu William Hague, yntau, yn dilyn ymgyrch Bush gyda diddordeb mawr.

Mor felys fyddai clywed y gwahoddiadau : 'Come in Ottowa, ' come in Jamaica' come in Australia' ac ati.

mae tori da wastad yn dadlau : yes, but in in real world iddo fe neu iddi hi dim ond un byd real sydd yn bod.

Nid rhyfedd i hynafiaethwyr megis John Jones, deon Bangor, a Humphrey Foulkes droi ato am oleuni gan ei ystyried 'the best Antiquary in these parts'.

Wrth gwrs fy mod in cydymdeimlo ar pedair mil o blant syn dioddef ond mewn oes pan ydym yn ymddiried cymaint o bethau i gyfrifiaduron y mae rhywbeth yn llesol mewn gweld nad yw y rheini mor anffaeledig ag y mae rhai ou gweision yn tybio.

Fel Adams gwêl bosibiliadau barddonol yn y ffaith mai ym Mai y bu farw Penri: 'a martyr's death in May has all the sweetness and song and light of summer for its hallowing' - beth bynnag yw ystyr hynny!

Dro arall, pan yn aros yn Du/ lainn, mewn pabell, yr oedd yr hogia'n mynd bob bore i'r dref gyfagos Lios Du/ in Bhearna i 'molchi yn un o'r gwestai mawr sydd yno.

Mi fydd yna £1000 syn rhodd gan y Clwb a sesiynau stiwdio ar raglen Gang Bangor a Radio One Session In Wales yn wobr i'r grwp buddugol.

Yn arwyddocaol cyhoeddwyd codi'r gwaharddiad hwnnw ddiwedd 1992 gan Syr Patrick Mayhew, a hynny fel rhan o'r negodi manwl rhwng y Llywodraeth Brydeinig a Sinn Féin a arweiniodd at gadoediad cyntaf yr IRA a'r broses heddwch a gynhyrchodd Gytundeb Belffast.

Session in Wales - Bethan Elfyn a Huw Stephens Mae llwyddiant bandiau fel y Manic Street Preachers, Catatonia ar Stereophonics wedi gosod Cymru ar flaen y gad o ran diwylliant cwl, ffaith a gydnabyddir gan gyfres eithrio BBC Radio 1 Session in Wales, syn edrych ar dalent sylfaenol y sîn gerddoriaeth yng Nghymru.

Cafodd Meet For Lunch ei ddisodli gan y rhaglen ddyddiol newydd Wales at One, a gyflwynir gan Phil Parry, cyn-gyflwynydd Week In Week Out.

Roeddem yn falch o'r cyfle i ailddarlledu The Doctor's Story ar Home Ground ar BBC Dau, ac roedd rhaglen oedd yn ddetholiad o'r gyfres Ball in the Hall a ddangoswyd ar BBC Cymru ac a ailenwyd yn An Evening With Michael Ball yn cynnwys y gwestai Ronan Keating o Boyzone, Lesley Garrett a Martine McCutcheon.

Be' wnaethoch chi?' 'Mi afaelais yn y procar, ac mi es yn ddistaw yn nhraed fy sana', y tu ôl i'r drws a gofyn, "What do you want?" a dyma lais dyn yn deud, "Let me in.

Y BBC yn gwrthod darlledu'r rhaglen ddogfen Real Lives oherwydd ei bod yn cynnwys cyfweliad gyda Martin McGuinnes o Sinn Féin.

Local education authorities will therefore need to be much more closely involved in the county joint planning process than has generally been the case in the past."

Yn bersonol, mi fyddwn in hapusach cael yr aelodau o ansawdd yn gyntaf ac wedyn ymddiried mwy o rym iddyn nhw.

Lawrence yn creu cynnwrf drwy ddisgrifio dau ddyn yn ymladd yn noeth yn ei nofel Women in Love.

Ond yr oeddwn in digwydd bod yn eistedd yn yr haul gyda fy mheint y tu allan i dy tafarn am chwarter wedi tri bnawn Llun.

Datgelwyd un o drysorau cudd Cymru yn Aberglasney: A Garden Lost in Time, a ddarlledwyd ar draws y rhwydwaith.

Nid oes angen dweud mai'r cam cyntaf tuag at sylweddoli'r amcanion hyn, yn nhyb Sinn Fe/ in, yw gorfodi'r llywodraeth Brydeinig i derfynu ei hymyrraeth ym mywyd Iwerddon.

phan welsant ar etholiad y `Rail-splitter o Illinois' [Abraham Lincoln], ys gwelid ef, fod tebygolrwydd y buasent hwy bellach yn colli llyw y peiriant o'u dwylo, gadawsant Washington mewn dicter a soriant - wedi moni: symudasant gyda'i gilydd i ganolbarth gwlad y cotwm; yna sefydlasant ym Montgomery, prifddinas y dalaith hon, a gosodasant i fyny lywodraeth fawr o'r eiddynt eu hunain, ac etholasant cotton planter o dalaith Mississippi yn ben arnynt - `yn engineer in chief' - i redeg y peiriant.

Cawsom beint y tu allan i Cill Dara, ac un arall a chinio ym Mhort Laoise, ac fe stopiodd am y trydydd tro rhyw filltir neu ddwy y tu allan i Luimneach am ei fod angen, meddai ef, "To be ready in my mind to go through the traffic in the city." Ffarweliais ag ef yn y dref gan nad oedd o ddim yn mynd i gyfeiriad yr orsaf, ac fe gredwn nad oedd yn bell i gerdded yno beth bynnag.

Mae gan Shelley frawddeg yn defnyddio trosiad i ddisrgifio'r meddwl creadigol, ac fe all ei bod yn taflu goleuni ar feddwl creadigol Waldo : "The mind in creation is a fading coal, which some invisible influence like an inconstant wind, awakens to transitory brightness."(A Defence Poetry).

Llwyddodd i gael 'Supplement Certificate in Latin and History', a thrwy hynny sicrhau mynediad i'r Brifysgol.

Erbyn 1911 yr oedd llawer rhagor na hanner poblogaeth Gymraeg Cymru yn ardaloedd y glo, 'wantoning in plenty' chwedl Lingen, a dyna sut y llwyddodd Gwyddoniadur Thomas Gee a'r cyhoeddi helaeth Cymraeg.

Efallai na cheir rhyw lawer o amrywiaeth ar yr EP Farming in Space, ond gyda'r bedair cân o dan bedair munud o hyd does dim peryg i unrhyw un ddiflasu arnynt.

Ddiwedd y flwyddyn ariannol, enillodd A Light in the Valley, y cyntaf o dair rhaglen a gyfarwyddir gan Michael Bogdanov, wobr y Rhaglen Ranbarthol Orau yng ngwobrau rhaglenni blynyddol y Gymdeithas Deledu Frenhinol.

Caiff H. G. Wells ei fynegi: At times, in the silence of the night in rare lonely moments, I come upon a sort of communion of myself and something great that is not myself.

my beloved friends and kinsmen, Mr Edmund Griffith now Dean of Bangor, John Bodfel, of Bodvel, Esqre, Wm.Jones of Castellmarch, Esqre., John Griffith of Cefn Amlugh...Esqre., Griffith Hughes of Cefn Llanvair, gent., John Thomas Wynne of Bodvean...gent, David ap Hugh ap Robert of Bryncroes...gent., and Owen ap John Owen of Trevaes in Llyn, gent...

prifathro ata' i ar y diwedd hefyd a 'nghuro i ar fy nghefn a rhoi pat ar fy mhen i ac er bod taten boeth lond ei geg fe ddywedodd wrtha' i: 'We liked you most awfully but we thought your accent might militate againstyou in this type of establishment.

Os oes rhaid imi dewis un ffilm In the Soup oedd fy ffefryn o'r þyl i gyd.

Rwy'n ddigon hapus heno fy mod yn medru adrodd peth o'r hen Gyffes sanctaidd gyda mam - "I believe in God the Father, God the Son and God the Holy Ghost," ond wyddwn i ddim byd beth a ddwedwn i!

Nawr dyna ichi joban ddifyr nad oedd neb yn sôn amdani wrth drafod gyrfa pan oeddwn in gadael yr ysgol.

Mae rhyfel yn mynd, a hynny'n fuan iawn, gewch chi weld." "Ond fe ddwedodd y Prif Weinidog - 'Peace in our Time'.

Fighting in the yard, John Jones; hold your hand out," meddai'r sgŵl.

Cynhyrchwyd hanes pwerus o gariad anghyfreithlon yn erbyn cefndir o gymuned glos, The Passion, ar ran BBC Cymru gan First Choice gyda Gina McKee (wyneb cyfarwydd o Our Friends in the North). Cafwyd edmygaeth gyffredinol i'r cynhyrchiad cymhellol hwn.

Cafwyd adroddiadau dyddiol o'r Gelli yn ystod yr wyl yn May in Hay ac ar gyfer y ddadl flynyddol Debate at Hay a ofynnodd sut y mae Cymrun bodlonir disgrifiad Cool Cymru. Bu cyflwynwyr eraill BBC Radio Wales ar daith hefyd gydag Owen Money yn ymddangos mewn amrywiaeth o leoliadau ar gyfer Sioe Deithiol Haf BBC Radio Wales a Kevin Hughes, sydd fel arfer yn cyflwynor sioe siartiau wythnosol gyda gwestai enwog a phosau, yn mynd âi babell i wyl Glastonbury yn Carry on Camping.

Pan oeddwn in chwarae doeddwn i ddim y chwaraewr mwya ar y cae o bell ffordd.

Nid wyf yn amau na chafodd Waldo'r math hwn o brofiad, a'i gael "in the silence of the night and in rare lonley moments", oblegid mae ganddo aml gyfeiriad at y ser yn rhwyllau yn llen y nos, ond gellir mentro dweud fod ei brofiad ef yn fwy cymhleth, yn fwy angerddol o lawer nag eiddo HG Wells.

To this end, he intends that, in future, school age education provision should be added to the core services to be included in the county plans and the annual reviews of performance.

Yr oeddwn in hoffir awgrym mewn llythyr at y Guardian yr wythnos o'r blaen.

Yn naturiol, felly, ‘roedd derbyn copi o EP gyntaf Teflon Monkey yn ddigon i roi gwên ar ein wynebau, gan mai pedair cân acwstig sydd ar Farming in Space mewn gwirionedd.

Ond cyn mentro i'r byd actio roedd yn un o sêr mwya' disglair y byd adloniant ysgafn yng Ngorllewin Morgannwg ac yn arfer canu gyda neb llai na Bonnie Tyler a aeth ymlaen i gael hits enfawr gyda 'Lost in France' a 'Total Eclipse of The Heart'.

Daw'r Athro Glanmor Williams yn agos iawn at ddweud hyn yn y gosodiad fod y Diwygiad Efengylaidd wedi dod "in the same way as the Reformation, not because of an absence of religious emotion but as the result of an abundance of it" [td.

I gloi'r gyfres cafwyd dadl, In Place of Wales, a drafododd y newidiadau chwyldroadol a gafwyd yng Nghymru yn ystod y 15 mlynedd o 1985 hyd heddiw gan edrych ar y rhagolygon i'r dyfodol.

Yn Cardiff Singer Masterclass: An American in Cardiff rhoddwyd cyngor gwerthfawr i bump o'r darpar sêr opera gan Joan Sutherland, Carlo Bergonzi, a Sherril Milnes, tri o gantorion goraur byd a oedd hefyd yn feirniaid yn y gystadleuaeth.

Cofiais y geiriau a sgrifennodd ar gopi o gerdd arall, ar sgio traws gwlad, a gyflwynodd imi dros baned yng ngwesty Filli, ar ol imi ddarllen iddo fersiwn Gymraeg o'i gerdd i'r Verstancla: 'In buna algordanza a nos tramagl' (coffa da am ein cyfarfod).

Safodd A Light on the Hill, gan y cyfarwyddwr enwog Michael Bogdanov, gyfysgwydd âr ddrama ai rhagflaenodd, A Light in the Valley, a enillodd wobr RTS ar gyfer Drama Ranbarthol Orau.

On in gwybod bod ganddyn nhw chwaraewyr unigol da ond on i ddim yn meddwl bod ei hamddiffyn cystal a fe ddylsen ni fod wedi sgorion eu herbyn nhw efo ychydig o lwc.

A'r Sul diwetha wrth iddo ddisgleirio eto - fel Cú Chulainn yn yr epig Táin Bó Chuailgne - yn Flanagan's Bar, yng Ngwlen, yr Almaen yr oeddwn.

Gan wahaniaethu rhwng cenedligrwydd a chenedlaetholdeb, a chan dderbyn fod y naill o reidrwydd yn sail i'r llall, y mae'n dweud ar ei ben taw peth diweddar iawn yw cenedlaetholdeb gwleidyddol yng Nghymru - 'little older (apart from the occasional voice crying in the wilderness) than the second half of the nineteenth century.' Yna, yn ail hanner yr erthygl, try RT Jenkins at 'y ffurf arall ar genedlaetholdeb Cymreig', y ffurf ddiwylliadol arno.

Does dim byd sinistr tu ôl i hyn, tydi'r man in a grey anorack ddim wedi awgrymu bod hi'n amser i mi dreulio mwy o amser efo 'nheulu, nac yn wir bod hi'n amser i mi gychwyn un.

Cofnodir yno am ddeuddeg buddugoliaeth a enillwyd ganddo, a'r frwydr ym Mynydd Baddon, in monte Badonis, yn olaf.

Ond yn fwy na hyn roedd y cysylltiad wedi'i wneud ar yr union amser, canol-diwedd yr 1980au, pan roedd newid yn agwedd meddwl arweinwyr Sinn Féin a gweriniaethwyr -- agwedd meddwl a roes fod yn y diwedd i gadoediad yr IRA, ymrwymiad Sinn Féin i egwyddorion Mitchell, a Chytundeb Gwener y Groglith.

Ymhlith yr uchafbwyntiau eraill roedd BBC Proms in the Park, a gynhaliwyd ym Mharc Singleton, Abertawe, ym mis Medi.

A son am Babyddiaeth, mae llawer o drafod y dwthwn hwn ar ein perthynas waed ag Iwerddon; ond y gwir amdani, ebe RT, yw hyn: 'There are but two ingredients in modern Welsh mental life - what is native, and what is English or what has been mediated through England.'

Gan aros yn y byd gwleidyddol am ychydig eto, mae pawb wedi gweld y posteri "Keep Wales Tidy% ac amryw wedi gweld "Dump your rubbish in England" mewn ffelt-pen wladgarol oddi tano.

Pe baech chi neu fi, neu'r Archdderwydd a Gorsedd y Beirdd gyda'i gilydd, yn gweld bwthyn uncorn a chwt mochyn ynghlwm wrth ei dalcen, ni chaem fyth mo'r fath Niagara o ysbrydiaeth a'n galluogai i'w ddisgrifio'n charming cottage with scope for a sideline in productive enterprise readily accessible outbuildings.

Pan ddaethon nhw a Dalier Sylw a Made In Wales i ben dywedodd Cyngor y Celfyddydau y byddai yna o leia ddeunaw o ddramau newydd yn cael eu llwyfannu.

Iddo ef, roedd angen bod yn ymwybodol drwy'r amser o safbwyntiau ei ddarllenwyr Saesneg, gan gadw rhan ohono'i hun yn ddieithr i Gymru: `I think it is probably a mistake for any reporter to try to go completely native in any situation.' Os yw hynna'n wir, fe fydd newyddiadurwyr o Gymru'n gorfod cadw gwybodaeth a rhagdybiaethau eu gwylwyr, gwrandawyr neu ddarllenwyr yng nghefn eu meddwl.

Roedd - - yn gweithredu "rolling stock" oherwydd "lead in times" hir.

Iaith ein cartref ydwyt hefyd, Iaith aelwydydd Cymru lân, Yr wyt ti'n gwresogi bywyd Mewn diareb bêr a chân; Hoffwn di - wyt athronyddol - Ond wyt fwy na hyn i ni: Wyt in' calon yn naturiol, Caniad cartref yw dy si.

New Visionaries; Nouveau Nesters; Go-getters; Wired; Rhythm and Youth; Young and Restless; Cynical Disconnecters; Urban Strugglers; Rainbow Seekers; Urban Romantics; Overbooked Mums; Heartwarmers; Players; Band Leaders; All Americans; The Blands; The Cant Be Bothereds; Ships in the Harbour; Homebodies; Loners; Hermots; Internet Introverts; Technicians; Fence Builders; Self-discovering Nesters; Prime Timers; Satisfied Seniors; Comfortable Twilighters; Calm Retireds; Carefree Traditionals; Rooted in the Past; Complacent Seniors.

"Yes, Sir," meddwn innau, "it is my first language." "Say a few words in Welsh for me now," meddai wedyn ac fe enwais innau rannau o'r corff.

Dechreuai holl sesiynau'r þyl gyda chyfres o logos mewn du a gwyn trawiadol - y rhain yn cynrychioli'r noddwyr - a dechrau In Suburbia gan y Petties (The Pet Shop Boys i'r anghyfarwydd).

Local education authorities should review the level of need and the provision which currently exists in their areas to meet those needs.

Mae BBC Cymru hefyd wedi cyfrannu'n helaeth at Radio 3, gan gynhyrchu rhaglenni megis Artist of the Week, Composer of the Week ac Opera in Action.

Clywsoch lawer tro, mae'n siwr, am Sinn Fe/ in.

"Much research in schools and on teaching offers little to a teacher trying to improve learning.

Daeth dwy arddangosfa i Ganolfan Gelf Chapter, Caerdydd - 'In Fusion' gan artistiaid o'r trydydd byd sydd wedi ymsefydlu yn Ewrop, a 'Shock to the System', yn trafod themâu cymdeithasol a pholiticaidd mewn celf Brydeinig ddiweddar.

A chyn dechre pregethu yn yr eglwys gyntaf dvma fe'n hongian y cadach coch ar fraced y lamp wrth ben y pulpud, a phob tro yr oedd am bwysleisio rhyw wirionedd yn ei bregeth, dywedai, gan bwyntlo at y cadach coch bob tro, 'And that's as true, brothers and slsters, as my lunch is in that handkerchief!' Yr oedd rhai o stori%au difyrraf Waldo yn ymwneud â'i deithiau yn b Iwerddon.

Y mae llenyddiaeth Sinn Fe/ in yn cydnabod fod y cynlluniau hyn wedi eu hysbrydoli gan esiampl y Swistir.

Bws Caerdydd - For a career in the fast lane... medda hi - pan fyddai for a career in the bus lane wedi bod yn gywirach.

"Wel, Bertie, old chap, you'd better shift your Fireballs because you've parked it in Sam's place, see." Sgwariodd Wil Pennog a Hulk tu ôl i Sam.

ac ar adeg pan oedd pawb arall ar gysgu y gofynnodd Gerry Adams a chynrychiolwyr Sinn Féin am gael cynnwys y cymal holl bwysig ar y Wyddeleg.

'Never in the field of human endeavour was so little achieved by so many in so little time,' meddai Charles Wheeler.

Died in action.

Y tro cyntaf ers blynyddoedd i rywun ddweud wrthaf fi eu bod nhw'n fy ngharu ac maen gwneud fy nghyfrifiadur in honco, meddai cyfaill a agorodd ei neges RWYNDYGARUDI ddydd Iau diwethaf.

"You'd better shift the boat or we will put you and your little tart in the drink," meddai Wil Pennog, ac roedd Hulk eisoes yn torchi ei lewys.

Dibrisio'r bunt a Wilson yn traddodi ei araith 'pound in your pocket'.

A chyda golwg ar ein hanes, ni charodd neb hwnnw chwaith er ei fwyn ei hun, 'except in so far that history might be skilfully handled to show the awful consequences of Popery'.

Mr Yang yn gofyn imi edrych dros erthygl a sgrifennodd ar gyfer cylchgrawn academaidd, Teaching English in China.

Ac yntau'n ateb yr un mor serchog, os yn llai llithrig: In truth and tenderness secure, The pangs of absence I'll endure, Content to quit my bosom's queen While Honours cheers the parting scene.

Rhythais ar grib ogledd-ddwyreiniol ddu, hirfain, ddidrugaredd Piz averstancla a chofio llinellau olaf y gerdd a ganodd Armon Planta o Sent, uwchlaw Scuol, ar ol ei dringo gydai fab: I lawr yn y cwm a chytgord yn anodd oni fyddwn ni'n troi at hyn mewn atgof (in algordanzas) Bardd, dringwr, hanesydd, radical, athro ac ymladdwr dros ei iaith oedd Armon Planta.

In every state may you most happy be, An tho 'far distant think of me.

Ac, yn bwysicach, am rywun in caru.

Fedra i ddim llai na chredu fod profiad aelodau Sinn Féin o weld mudiad di-draisyn ennill hawliau ieithyddol a chydraddoldeb diwylliannol i siaradwyr wedi mynd peth o'r ffordd i ddangos iddynt nad oes raid wrth drais i ennill bob amser.

Sole Mates oedd un ohonynt - yn edrych ar berthynas bersonol pobl â'u hesgidiau a The wRap in Cannes - dyddiadur fideo pum rhan o wythnos ym mywyd yr wyl ffilm trwy lygaid amrywiaeth o bobl gan gynnwys cynhyrchydd BBC Radio 1 a dynion sbwriel y dref.

Yr oedd yr adroddiad hefyd yn dyfynnu geiriau swyddog o Eglwys yng Nghymru a ddywedodd: 'Everybody fights against the devil, and it is good to see the DVLC in Swansea are taking people's religious feeling seriously.'

I gloir gyfres cafwyd dadl, In Place of Wales, a drafododd y newidiadau chwyldroadol a gafwyd yng Nghymru yn ystod y 15 mlynedd o 1985 hyd heddiw gan edrych ar y rhagolygon i'r dyfodol.

Cafwyd cipolwg ar ddoniau eraill Owen Money, fel cyflwynydd rhaglen sgwrsio, Money in the Bank.