Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

mawr

mawr

Dyma swm a sylwedd ein perthynas â'r cyhoedd yng Nghymru ac mae hynny'n gosod cyfrifoldeb mawr ar ein holl staff.

Fe welwyd eisoes mai dim ond y Marchogion, o'r darnau mawr, sy'n gallu symud cyn symud Gwerinwr neu Werinwyr.

Er na fu'r gyfres honno yn llwyddiant mawr, aeth Ioan ymlaen i ymddangos yn Hornblower a Titanic ymysyg pethau eraill.

Bu pwyso mawr arnaf i'w gadael ym Mangor, ond parhâu ar fy siwrnai'n dalog a'r cyfrolau dan fy mraich a wneuthum.

"Dyna'r peth gorau a ddigwyddodd i mi erioed," ebe'r morwr wrth wylio'r pysgodyn mawr yn troi ar ei gefn ac yn nofio i ffwrdd.

Ffuretwr ydw i." "Ffu..ffu..." Taflodd ei phen yn ôl yn flin, a disgleiriai lliw cyfoethog ei gwallt yng ngolau pŵl braidd y cyntedd mawr.

Dyna'n sicr un o'i gryfdere mawr.

Er mawr syndod i Lludd, roedd yn ei ôl yn Llundain gydag ateb Llefelys ymhen wythnos union.

bu cynhadledd brwsel yn llwyddiant mawr ac ar ei therfyn dywedodd ei llywydd, m.

Brigau'r coed!" meddwn i, mewn syndod mawr.

Clop, clop, un o'r drymiau mawr - fy nhad wedi cyrraedd adref o'i waith.

Bob hyn a hyn, brathent eu pennau heibio i'r cilbost, fel llygod mawr yn eu tyllau.

Dyma wendid mawr y cyngerdd: roedd yr awyrgylch a'r canu yn wych ond trueni na fyddai'r trefnwyr wedi gosod sgriniau er mwyn osgoi yr holl wthio a stwffio yn ystod y perfformiad.

Gan fyfyrio ar flwyddyn o newid mawr ers sefydlu'r Cynulliad Cenedlaethol, rwyf yn ymfalchïo yn y ffordd y mae BBC Cymru wedi llwyddo i adlewyrchu datblygiad y corff newydd, ac effaith datganoli ar y wlad, gydag ystod o raglenni newydd ardderchog.

Gwnâi hyn ni'n fechgyn atebol ac iach ac roedd y fagwraeth weithgar a chaled a gawswn i, yn ddiamau, o gymorth mawr ar dreialon dygn fel hyn.

Doedd yna ddim cymaint yn y Cyfarfod Cyffredinol eleni, yn wir mae'r tyrfaoedd mawr wedi diflannu ers canol y saithdegau.

Gwyddai fod yr awyren yn troi gan ei fod yn teimlo fel pe bai pwysau mawr ar ei gefn a'i ben.

Cydnebydd Tegla i'r gyfrol gael "canmol mawr arni gan wyr cyfarwydd a chondemnio mawr arni gan wyr cyfarwydd, yn ôl eu dehongliad gwahanol ohoni%.

blyb ac mi ddaw'r hen gath i lawr fel bwlet a heibio fi i'r tŷ.' Mae rhyw dueddiad ynof i anobeithio pan na fydd pethau yn dwad yn rhwydd, a daw Robin Tŷ Mawr i'm meddwl.

Fe ddywedodd un o lenorion mawr Lloegr mai prin iawn fyddai'r beirdd ar ein daear onibai am farwolaeth.

Ac ~n yr ymdrech, mae'r stori yn trosgynnu ei hun i dir myth; yn troi'n ddeunydd tebycach i'r chwedlau oesol mawr am y wledd yng Ngwales, Brân ar Ynys y Merched, Cyrch Arthur i Gaer Siddi neu Beredur i'r Castell Grisial.

Daw'r daith i ben gyda golwg ar natur ac ecoleg arfordirol glannau'r Fenai a'r olygfa wych a geir oddi yno tua'r tir mawr.

Cafodd ei brofiad mawr ac efallai nad oedd ei lestr wedi'r cyfan yn ddigon cryf i dderbyn y

Bu tro mawr ar fyd oddi ar hynny.

'Doedd dim llawer o arwydd fod y Rhyfel Mawr wedi digwydd yn nwy brif gystadleuaeth lenyddol y 'Steddfod hon.

'Hawlio rhyddid cydwybod a rhyddid i bregethu'r efengyl oddi ar gariad ati - dyna ei waith mawr'.

Disgynnodd ei lygaid brown mawr arnaf A gwenodd.

Aros mae'r mynyddau mawr, rhuo drostynt mae y gwynt..." "Ond bugeiliaid newydd sydd ar yr hen fynyddoedd hyn," parhaodd Snowt.

Er mawr ryddhad iddi, gwrthododd eistedd, gan ddweud fod yn well ganddo sefyll.

Cynllun amherthansol a thegan mawr drud yw'r cynllun i gael pictiwrs teithiol yng Nghymru, yn ôl rheolwyr rhai sinemâu.

Er bod angen telesgop mawr i weld y rhan fwyaf o'r galaethau hyn, mae yna un alaeth (heblaw ein galaeth ni) y gallwn ei gweld o Gymru a'r llygad noeth.

Dyma iti wats, rho hi am dy arddwrn,' ac er mawr syndod i'r bachgen taflodd wats arddwrn hardd ar y gwely.

'Dduw mawr!

Heol garegog, igam-ogam, yn llawn llwch a darnau mawr a bach o garreg dawdd.

Er mai un Aelod Cymreig yn unig a bleidleisiodd dros y mesur fe'i cariwyd gyda mwyafrif mawr.

Er mawr loes i Harri Gwynn ceryddwyd ef gan nifer o wþr blaenllaw y genedl am feddwl derbyn y fath ychwanegiad i'w gyflog a dywedwyd wrtho mai ei ddyletswydd oedd ad-dalu cyfran sylweddol ohono.

Bu teithio mawr yma pan fu farw Dr Livingstone ddwy flynedd nôl.

Cyhoeddwyd heddiw fod S4C wedi rhoi trwydded i Wasg Carreg Gwalch, Llanrwst, i gyhoeddi cyfrol newydd o'r clasur, Llyfr Mawr y Plant, ar gyfer Nadolig 1999.

Ac yna roedd y cwch cyflym wedi troi ac yn anelu fel mellten am yr agoriad cul i'r mor mawr.

Elfyn Richards yn arbennig iawn i fywyd yr ieuenctid, a mawr oedd edmygedd pawb o'i ysbryd hynaws a'i ddynoliaeth dda.

Bydd y Llyfr Mawr y Plant newydd yn cynnwys straeon cyfarwydd (yr awduron gwreiddiol, J O Williams a Jennie Thomas) am gymeriadau bythwyrdd megis Wil Cwac Cwac a Siôocirc;n Blewyn Coch, posau hen a newydd a lluniau o'r llyfr gwreiddiol.

Ar y daith adref ar ôl chwarae ym Manceinion roedd yn draddodiad rhoi triniaeth arbennig i hogiau newydd y flwyddyn gyntaf Mae eli o'r enw 'Sloane's Liniment' i'w gael ar gyfer poenau yn y cyhyrau sy'n creu gwres mawr ar ba ran bynnag o'r corff y'i rhoddir.

Heddiw mewn llawer ardal gwelir adeilad mawr ar agor i gynulliad bychan ar y Sul ac yna ar glo am weddill yr wythnos.

Disgyn o flaen gwesty mawr y Black Lion, a lle pwysig i gerbydau teithio o bob math, gallwn feddwl.

Gwrthodwyd gyda mwyafrif mawr gynnig am weithredu uniongyrchol yn wyneb gweithredoedd ymosodol, ac yr oedd yno awyrgylch o ddicter a rhwystredigaeth hawdd ei ddeall.

Fodd bynnag, y gobaith yw y bydd nifer o Reolwyr eraill - o'r rhengoedd isaf mewn sefydliadau mawr i reolwyr/berchnogion yn y cwmnïau lleiaf - yn cael budd o'r gwefan.

Ac yntau'n frodor o sir Frycheiniog, ac wedi treulio'r rhan helaethaf o'i oes yn llafurio yn y sir honno, y mae'n teilyngu amlygrwydd mawr yn yr Eisteddfod Genedlaethol eleni.

Cafodd Llew ei ddal ynghanol ffrwgwd mawr a ddatblygodd rhwng Gina a'i gwr, Rod.

Fel yr oedd darllenwyr yr Almanaciau gynt yng Nghymru yn ymhe/ l ag arwyddion y sidydd neu'r sodiac, dengys y colofnau poblogaidd mewn papurau Cymraeg a Saesneg y diddordeb mawr sydd heddiw (yn arbennig ymhlith merched) mewn astroleg - credu neu led-gredu yn arwyddion y planedau a darllen horosgôb - yr un hen awydd am gael gwybod yr anwybod.

Fe welir fod Gwyn, yn y sefyllfa yma, rywfaint yn nes ymlaen mewn 'datblygiad', gan ei fod wedi Castellu, a chan fod yn rhaid i Du gael dau ddarn mawr arall allan cyn y gall ef wneud hynny.

"'Dyw e ddim yn edrych yn lle mawr, Beti," meddai wrth ei wraig, "ond maen nhw'n dweud fod mwy na'i hanner e o dan ddaear - er mwyn diogelwch pe bai rhyfel yn dod, wrth gwrs." "Pe bai rhyfel yn dod, Idris?

Fel a'r Deufalfiaid eraill sy'n medru nofio, megis y gregyn bylchog, mae'r llabedau mawr hyn yn gweithredu i reoli symudiad y dwr allan o geudod y fantell pan fydd yr anifail yn nofio.

Chum mawr i mi wyddost ti.' ''S'gin i ond gobeithio, Syr, y medrwch chi gysuro'i weddw o yn 'i hadfyd.' 'Paid ti â poeni am hynny, Obadeia Gruffudd.

Diwrnod mawr i ni pan oeddem yn yr ysgol oedd diwrnod te parti Plas Gwyn (ni allaf gofio y flwyddyn), ond yr arfer oedd te parti yn y pnawn a "concert" gyda'r nos, a byddai wythnosau o baratoi, canu ac adrodd a "drillio%, ac roedd meibion y sgweiar a rhai o'r gweision a'r morynion yn cymryd rhan yn y "concert" mawr yma.

Cofir amdano fel un â diddordeb mawr yn hanes Pencoed a'r cylch.

Fe allwch chi eu gollwng nhw'n rhydd nawr.' Heb betruso am eiliad aeth y cwn yn syth at y parsel brown mawr.

Byddai hwn yn ddechrau ar broject mawr dros gyfnod o flynyddoedd.

Er mawr siom iddo collodd Llew Rhys, mab Nia, i Hywel.

Gwyddys iddo ef ei hun gael addysg bur dda, ei fod yn gyfarwydd â llyfrau, ac yn hyddysg yn niwinyddiaeth y Piwritaniaid mawr fel yng nghanlyruadau gwaith y gwyddonwyr mawr.

Fe wnâi hynny rai dyddiau cyn dydd mawr 'tynnu'r olwynion'.

Dychwelaf at y cwestiynnau hyn yn y man ond yn gyntaf rhaid amlinellu y newidiadau mawr yn y brif defnydd o'n cefngwlad yn y degawdau ers yr Ail Ryfel Byd.

Arferai fod yn eitha' ffyddlon yng nghapel Ebeneser, neu Gapel Pen, Llanfaethlu, ac arhosai'r plant yn eiddgar am sŵn ei esgidiau hoelion mawr wrth iddo droedio'n drwm i'w sedd yn y blaen.

Ar un wedd, fe fagais i barch mawr at y fyddin - a sylweddoli cyn lleied a wyddwn am eu gwaith, eu syniadaeth a'u harferion cyn hynny.

Anodd iawn yw gallu dadansoddi cuddiad cryfder areithiwr mawr o'r gorffennol.

Gall y problemau hyn arwain at anhwylustod, ond yn aml y maent yn creu difrod mawr neu hyd yn oed yn arwain at golli bywyd.

Gwir hefyd fod llu mawr o ysgolion preifat ym mhob cwr o'r wlad yn cynnig rhyw fath o addysg elfennol.

Gobeithio mai felly y bydd, ac y cofir am eleni fel y flwyddyn y cafodd Carnhuanawc ei ailorseddu yng nghof y genedl fel un o'i chymwynaswyr mawr.

Ein cyfrinach ni ydi na wnaethom ni erioed ildio, tra eu bod nhw yn Llywodraeth ganolog, yn llywodraeth leol ac yn gwmnïau preifat, bach a mawr, wedi ildio i ni drosodd a throsodd.

Fe fydden dod a lot o waith ac fe fydden gwneud gwahanieth mawr i'r wlad.

Dro arall, pan yn aros yn Du/ lainn, mewn pabell, yr oedd yr hogia'n mynd bob bore i'r dref gyfagos Lios Du/ in Bhearna i 'molchi yn un o'r gwestai mawr sydd yno.

Caiff fod newyn mawr ym Mrycheiniog ac felly fe weddia'r sant am gymorth Duw.

Dyfynnaf hi â mawr ddile/ it, canys rhydd i mi'r cyfle i grybwyll y ffaith mai 'Beddargraff Twrnai' yw testun yr Englyn Ysgafn yn Eisteddfod Bro Madog y flwyddyn nesaf, ac mai'r Prifardd Dic Jones fydd yn beirniadau.

Ar ryw olwg, mae'n galondid fod cynifer o'r problemau mae'r awdurdodau yn eu hwynebu yn codi o'r galw mawr a chynyddol am addysg Gymraeg.

Bywyd undonog oedd bywyd heb waith, fodd bynnag, a phob diwrnod fel ei gilydd, a dim gwybodaeth o gwbl am yr hyn oedd yn digwydd yn y byd mawr y tu allan i ffiniau'r gwersyll.

Bu dysgwyr o sawl rhan o Geredigion yn cymryd rhan a chawsant fudd mawr wrth baratoi'r cystadlaethau ysgrifenedig ac eitemau llwyfan.

Ar ol gadael twnel mawr pedair milltir Alvra neu Albula, mae'r trenau prysur, prydlon yn mynd trwy saith twnel sylweddol arall wrth ddisgyn dros fil o droedfeddi i Bravuogn, gan droi o'u hamgylch eu hunain bum gwaith, y rhan amlaf y tu fewn i'r graig.

HR Jones oedd yr unig un a drefnai gyfarfodydd, er mawr ddryswch, weithiau, i'r siaradwyr yr hysbysebwyd eu bod yn annerch cyn iddynt dderbyn gwahoddiadau.

"Tyrd efo ni, Jabi boi, i sodro'r uffar bach." Roedd gan Jabas gywilydd mawr o'i dad meddw.

Fel gyda fersiwn Llwybr Llaethog o Llanrwst, mae Karamo gan Anweledig bellach yn addas ar gyfer unrhyw un o glybiau mawr Prydain.

canol a rhyw bump ohonom yn y tu ol wedi ein cau i gewn efo drws bach twt a'n brawd Madryn Gwyn ar gefn ceffyl yn canlyn y trap mawr.

Gorweddai ei farch ardderchog yn gelain farw, ac yr oedd y pris mawr a roesai amdano wedi mynd gyda'r gwynt.

Drama i'r canol oed ydi hi, drama am ddechrau'r daith, hacrwch y presennol a'r ofn mawr o'r dyfodol.

Awn allan ar fore Sadwrn gyda phwrs digon mawr a chyraeddwn adref â'i lond o arian.

'A thristwch mawr a ddaliodd hi ynddi am hynny'.

Brathodd ei gwefus a chrychodd ei thalcen mewn gofid ac nid oedd atgoffa'i hun bod ei mam wedi aros yn y Ty Mawr am fwy na thair wythnos cyn hyn, yn fawr o gysur.

Dywed y capten dros dro, Adrian Dale, y byddai'n hwb mawr i'r tîm tasai James yn gallu wynebu Gwlad yr Haf yng Nghaerdydd yfory.

Pwl arall o chwerthin mawr i ganlyn.

"Ydach chi wedi cael ripôrt am rywun wedi dþad tros y clawdd o'r lle mawr yna heddiw?" medda fo fel'na.

Ar yr ochr agosaf o'r saith safai porth mawr sgwâr gyda phâr o dyrau main, isel wrth yr ystlysau.

Ac wrth gwrs yr oedd Elias, Williams a Christmas yn grwydriaid mawr (yn wahanol, dyweder, i Griffith Hughes, y Groes- wen) a llawer mwy o bobl o ganlyniad yn dod o dan eu dylanwad.

Bu'n rhyddhad mawr iddi weld yr heddlu yn dod i ymchwilio i'r mater.

Cyn iddo ymddangos fel epa mawr o ganol y coed roedd y ddau wedi adnabod llais cras Williams y Cipar.

Gwelwyd newidiadau mawr yn y Gwasanaeth Prydau Bwyd yn ystod y cyfnod yma.

Dechreuodd Janet ar ei gyrfa addysgol yn ysgol Tŷ Mawr, Capel Coch, ac Ysgol Gyfun Llangefni.

Fe'i disgrifiai ei hun fel 'gwennol unig' ac eiddigeddai wrth y rheini a oedd eisoes yng nghwmni 'y Jehovah mawr'.

Ar hyd y bymthegfed ganrif gwelir yn amlwg gynnydd mawr ymhob gwlad yn rhif y rhai a ddysgasai ddarllen: lleygwyr yn ogystal â chlerigwyr, gwyr a gwragedd fel ei gilydd.

* Dydi papurau newydd, cylchgronau, cyfarwyddiaduron ffon a llyfrau cyfeirio ddim bob amser ar gael yn hwylus ar dap neu mewn braille neu brint mawr.

Erbyn i ni gyrraedd Lavernock mae'r marl gwyrdd wedi troi i fod bron yn ddu, ac yn yr haenau du yma ceir olion esgyrn pysgod ac ymlusgiaid mawr.

Dal i'w hanwybyddu a wnaethom nes gweld, er mawr ddychryn inni, ei bod hi'n dod allan drwy'r ffenestr ac yn camu ar do y cwt bychan a safai dan y ffenestr ac a redai i lawr o fewn ychydig i lefel yr iard.

A rhinwedd mawr ginseng yw ei fod yn cyflawni hyn heb gynhyrchu sgîleffeithiau annymunol fel y gwna symbylyddion arferol y Gorllewin megis caffîn ac amphetamine.