Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

rhyddfrydol

rhyddfrydol

Mae'r Gymdeithas wedi gofyn iddyn nhw yn benodol i gefnogi tri o welliannau fydd yn cael eu cyflwyno gan Christine Humphreys AC, aelod y Democratiaid Rhyddfrydol dros Ogledd Cymru.

Tywyn Mehefin 2 Elfyn Llwyd, Aelod Seneddol Meirionnydd; John Lloyd Jones, Cadeirydd Cymdeithas Cefn Gwlad; Graham Worley, cyn-ymgeisydd y Democratiaid Rhyddfrydol.

Y Trallwng Mehefin 16 Carwyn Jones, Aelod yn y Cynulliad; Roger Roberts, cyn-ymgeidydd y Democratiaid Rhyddfrydol; Dr John Davies yr hanesydd; Tom Jones, trefnydd Undeb y Gweithwyr yn y gogledd.

Ar gwahaniaeth cymeriad hwn yw sail y gred yn Westring, a rhai trefi eraill sy'n rhyddfrydol eu barn, ei bod hi'n wahanol i'r chwiorydd eraill sy'n denu Samsoniaid cefnog i'w parlyrau o flwyddyn i flwyddyn.

Ni chredaf y byddwn yn gwneud unrhyw gam a'r awdur trwy ei ddisgrifio yn fwy o swyddog traddodiadol nag yn un o'r to newydd mwy rhyddfrydol.

Eithr nid oedd llais Hardie yn llef unig, ychwaith: cafodd atsain yn areithiau ambell AS Rhyddfrydol, ac yng ngholofnau rhai papurau newydd.

Pasiwyd Deddf Iaith 1993 gan y Torïaid heb gefnogaeth unrhyw un o'r pleidiau eraill yn San Steffan - i ddweud y gwir pleidleisiodd Plaid Cymru a 'r Democratiaid Rhyddfrydol yn ei herbyn.

I'r Democratiaid Rhyddfrydol - ddaeth yn bedwerydd trwy Brdain wyth mlynedd yn ôl, mae angen mwy o seddi arnyn nhw i roi hygrededd iddyn nhw ar y lefel Ewroeaidd y mae nhw'n honni sydd mor allweddol.

E. T. John, A. S. Rhyddfrydol dwyrain Sir Ddinbych, yn cyflwyno mesur Ymreolaeth i Gymru, ond ni chafodd fawr o sylw oherwydd y Rhyfel.

Prif Ddigwyddiadau Hanesyddol Ethol y ferch gyntaf yn Aelod Seneddol yn yr Etholiad Cyffredinol, sef Megan Lloyd George, Aelod Rhyddfrydol newydd Môn.

Yr oedd yn fwy o destun pryder i Hague nag i Blair i Romsey syrthio i ddwylor Democratiaid Rhyddfrydol.

Rheithgor yn dyfarnu'r cyn-arweinydd Rhyddfrydol yn ddieuog o gynllwynio i lofruddio.

Wrth ddweud yn negyddol fod y mudiad yng Nghymru yn 'ddiymadferth ac yn gwbl anabl i gerdded rhagddo' heb Yr Ymofynnydd, gellid casglu bod y cylchgrawn, yn ôl ei olygydd, yn gefn a chanllaw sicr i'r Undodiaid, a hynny drwy un o'r cyfnodau mwyaf anodd yn hanes y traddodiad rhyddfrydol, a chrefydda yn gyffredinol.

Rhyddfrydol dwyrain Sir Ddinbych, yn cyflwyno mesur Ymreolaeth i Gymru, ond ni chafodd fawr o sylw oherwydd y Rhyfel.

Doedd neb yn disgwyl clywed gan bawb wrth gwrs ond yng nghynadleddau'r Ceidwadwyr a'r Democratiaid Rhyddfrydol, cafwyd annerchiad byr gan arweinwyr Ewropeaidd y pleidiau, a chan eu llefarwyr seneddol ar faterion ewropeaidd.

Ethol y ferch gyntaf yn Aelod Seneddol yn yr Etholiad Cyffredinol, sef Megan Lloyd George, Aelod Rhyddfrydol newydd Môn.

Ofnai rhai mai cynllwyn ydoedd cefnogaeth y Blaid Rhyddfrydol er ceisio marchogaeth ar gefn y farn gyhoeddus a oedd yn prysur gryfhau o blaid Senedd; "Cast etholiadaol ydyw%, meddai Saunders Lewis gan gyfeirio'n amlwg at yr etholiad cyffredinol a oedd ar ddod, a mynnai rhywun fod yn Rhyddfrydwyr yn bwriadu defnyddio Cymru er mwyn eu plaid a Phlaid Cymru am ddefnyddio'r Blaid er mwyn Cymru.