mam yn ateb eto, "Ar y silff ganol efo crysau'r hogiau Charles".

Mae gennyf gof fel y byddai mam a finna yn galw yno lawer i nos Sadwrn i gael torth fawr, a chael paned o de ar y bwrdd bach crwn, a byddai y Beibl ganddi ar y silff pen tan, ac yn hongian byddai Almanac Robert Roberts Caergybi, a llyfr cyhoeddiadau y Methodistiaid Calfinaidd (roedd hi yn ofalus iawn o'r achos).

Yma, mewn man gwag yn cynnwys fflagiau siâp hecsagon, taenwyd hen ryg Twrcaidd coch ar lawr ac ar y ryg roedd cadair olwyn, ac yn y gadair olwyn roedd gŵr oedrannus, yn amlwg yn darfod, yn ein gwylio ni'n dod gyda llygaid du y diffoddwyd yr holl dân ynddynt ers amser maith, ond a gynhwysai o hyd uniongyrchedd glo-ddu y llygaid yn y darlun a grogai uwchben y silff ben tân yn y cyntedd.

Maen nhw'n llyfrau braf i'w perchen ac mae rhes ohonyn nhw ar silff lyfrau'r plant.

(Esboniwyd wrthym ar ol hynny nad oedd y gyfraith yn caniatau i unrhyw silff mewn siop fod yn hollol wag.) Mewn un cornel o'r ystafell safai dau giw hir o bobl yn ddistaw ac yn llonydd.

Yng nghanol y wal orllewinol roedd lle tân mawr gwag gyda sgrîn efydd o bedwar panel colynnog ac uwchben y lle tân roedd silff ben tân gyda chiwpids yn y corneli.

`Does dim modd ei weld e o fan hyn,' atebodd plismon, `ond mae e tua hanner ffordd i lawr ar silff fach.' `Y clogwyni hyn yw rhai o'r rhai gwaethaf yn y cylch,' meddai Reg.`Mae'r garreg yn briwsioni dim ond i chi edrych arni hi.

A lan fan'co ar y silff.

Ond nid oherwydd y bygythiad, yn gymaint ag oherwydd cyfoeth operatig y llais yr ufuddhaodd hi yn y bôn, a chyn agor y drws, trodd ei phen i roi cip arni ei hun yn y drych ar y silff ben tân.

Giglodd Mam yn sydyn, yn union fel hogan ysgol, a chodi i gadw'r albwms lluniau ar y silff.

Yno, yn gorwedd ar silff uchaf yr hen wardrob yr oedd parsel wedi'i lapio mewn papur.

Roedd e'n sefyll ar silff gul o graig.

Yr wythnos ddilynol ('chwanegol!) bum innau'n ddigon dewr i stwffio i mewn ac eistedd ar y silff - da- acyna prowla 'chydig o amgylch yr ogof yma heb gwmni, mae yn anodd mynd ati ac yn ddigon peryglus i raddau heb dipyn o brofiad cerdded creigiau ag ochr mynydd uwchben y mor aflonydd....

Os byth yr ewch i'r Amgueddfa Brydeinig yn Tring fe'i gwelwch wedi'i stwffio ar silff, a golwg digon hiraethus arno.

Mi gewch chi hwnnw i'w gadw ar y silff-ben-tân i'ch atgoffa.

Ga' i 'i adael o yma, ar y silff 'ma, tan ddydd Llun?' 'Dwyt ti ddim isio'r gyfrol ysbrydoledig?' 'Wel ...

Cododd y gwres i'w phen eto a safodd ar ei thraed a cheisio gafael yn y silff-ben-tân i'w harbed ei hun.

Dau cyn debyced i'w gilydd â phâr o gwn tegan ar y silff ben tân yw Nel a'i gwr 'ond bod pennau'r ddau yn troi'r un ffordd yn lle at ei gilydd ('Y Wraig Weddw').

Pedwar ohonom ar silff fechan uwchben y dwr, a finna' hanner i mewn drwy'r lle cyfyng 'ma.

A ddylai hi fynd gyda'r lli, rhoi ei hamcanion ei hun ar y silff am y tro, ac ymroi'n llwyr i hyrwyddo'r ymdrech ryfel?

Aeth at y silff ben-tan a gafael yn y llythyr tu ol i'r cloc a'i ail- ddarllen.

Eisteddai ar ei ben ei hun yn ei dþ, ddydd ar ôl dydd, yn gwrando ar dician y gloc ar y silff-bentân.

Tra'n siarad â'r hen wraig, sylwodd y gþr ar lun o'r ferch ifanc ar y silff ben tân.

Ar y silff ben tan yr oedd amryw o bethau bach copr a ddaeth hi o'i thaith i'r Aifft.

Edrychodd ar y llyfrau ar y silff, "Taith y Pererin", Y Llyfr Gweddi Gyffredin, llyfr symiau ysgol elfennol a geiriadur Saesneg ceiniog.

Ond os na fydd hynny'n gweithio chwaith, yna fydd gen i ddim dewis ond eistedd yma wrth y bwrdd efo'r sgript o'm mlaen i a thrio ei wneud o felly.' Ac mae'n anodd dychmygu unrhyw artist yn methu â chael ysbrydoliaeth yng nghegin glyd y bwthyn Hans Christian Andersen-aidd hwn, gyda'r gath yn canu grwndi'n ddedwydd ar y silff ffenestr.

Uwchben y silff ben tân hongiai darlun olew mawr ac uwchben y darlun roedd llumanau gwŷr meirch, naill ai wedi eu rhwygo gan fwled neu eu bwyta gan wyfyn, ar ffurf croes mewn ffrâm wydr.

Nid oedd yn ddiotwr ei hunan, ond roedd yn ysmygwr, ac mae ei flwch baco ar silff y ty yma ar hyn o bryd.