Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

welodd

welodd

Ni welodd y math hwn o feirniad erioed y gwahaniaeth rhwng gwlad fechan yn ceisio'i rheoli ei hun a gwlad fawr yn ceisio rheoli eraill.

Y gwir yw, wrth gwrs, na welodd unrhyw angen am ymboeni ynghylch pethau o'r fath.

Ni welodd neb erioed dail ysgyfarnog wrth ei gwâl, a hynny oherwydd ei bod yn ei ailfwyta.

Gofynnwyd drannoeth i feddyg y teulu i alw ac fe welodd hwnnw arwyddion o'r Eryrod ar fy nghefn.

Y gwahaniaeth a welodd rhyngddynt oedd hyn: yn yr ardaloedd gwledig o'r braidd y gallai'r gweision fyw ar eu henillion, ac ni allai'r ffermwyr fforddio talu rhagor iddynt.

Welodd hi erioed fynwent debyg.

Pan welodd ddau rwystr metel uwch ei ben sylweddolodd pe bai ef yn ymestyn ei gorff rhyngddyn nhw buasai'n gallu bod yn `bont' y gallai pobl gropian drosti i ddiogelwch.

Y darluniad cywiraf a fedrwn roddi o'r golygfeydd ar y daith hon ydyw disgrifiad a roddir gan Solomon o faes a welodd ef yn rhywle: `Wele, codasai drain ar hyd-ddo oll; danadl a guddiasai ei wyneb ef; a'i fagwyr (goed) a syrthiasai i lawr; y palasau ydynt wrthodedig - yr amddiffynfeydd ydynt yn ogofeydd, yn hyfrydwch asynod gwylltion, yn borfa diadelloedd.'

Trodd yn disgwyl gweld Twm Tew yno, ond y cyfan a welodd Guto oedd Bob Parri, yn dod o'i ymarfer wrth y rhwydau, ei wallt yn chwys i gyd a'i grys yn batsys llaith.

Daeth y ci defaid butra a welodd JR erioed i ben y bwlch - nid ei fod o wedi gweld llawer o gŵn defaid budr - ac i ddangos ei groeso neidiodd ar fonet y car.

Cedwais yn agos i bedwar cant o'i lythyrau a chyfrifaf ef yn un o'r llythyrwyr gorau a welodd Cymru errioed.

Golyga hyn y bydd un o lyfrau plant pwysicaf yr ugeinfed ganrif (a welodd olau dydd gyntaf yn 1931) yn ymddangos ar ei newydd wedd erbyn y flwyddyn 2000.

Ond yr oedd y teitl 'academi' yn cydio'r sefydliadau hyn wrth yr academiau anghydffurfiol a sefydlwyd yn ystod Oes yr Erlid yn yr ail ganrif ar bymtheg ac a welodd eu hoes aur yn y ddeunawfed ganrif.

Ni welodd fawr mwy ar ei thad gan iddo yntau dyfu'n gyw o frid ac ateb galwad y môr.

Ni ddychwelodd i fflat Fred yn Stryd Alma, ni chysylltodd â'i mam na'i chwiorydd ac ni welodd ei phlant na neb arall hi hyd y dydd heddiw.

Ei siomi gafodd John Evans, ni welodd yr Indiaid a siaradai Gymraeg.

'Roedd hi'n anodd iawn dod yn agos at y Doctor, ond o'r diwedd dyma fe'n nesa/ u; ond wrth nesa/ u, fe welodd wyneb y Doctor yn newid i fod yn wyneb ei ewythr Wil.

Dwy glincar o gôl, fel basach chi'n ddigswyl gan Mark Hughes - un efo'i ben - ac, wrth gwrs, fe welodd o'r garden felen.

Ni welodd erioed o'r blaen draethau mor lân, y tywod melyn heb ôl troed yn unman.

Ganddo ef y clywsom am y Cl Drycin, na welodd neb erioed mohono i gyd, dim ond ~weld yr haul o'r tu cefn i gwmwl yn tywynnu ar ei ochr a'i gefn.

'Rwan 'ta, Owain, beth am ganu "Dacw Mam yn Dwad" i Guto i basio'r amser nes inni gyrraedd y caffi?' Roedden nhw wedi canu 'Dacw Mam yn Dwad' dair gwaith a 'Mi welais Jac-y-Do' ddwywaith pan welodd Carol yr arwydd oedd yn datgan fod y gwasanaethau nesaf ymhen deunaw milltir.

Ar ôl bod yn Lloegr beth amser fe welodd ef ddatganiad gan Mr S.

Ond y bore hwnnw, pwy welodd o ond Seimon yn sefyllion y tu allan i'r siop bapur.

Roedd yn ffordd unig ac ni welodd Idris undyn byw yn cerdded o un pen iddi i'r llall.

Nid oedd enw awdur nac argraffydd ar y copi a welodd ef ond yr oedd iddi bedwar ar ddeg o benillion a chytgan.

Y mae'r mudiad nodau graddedig yn un o'r datblygiadau mwyaf diddorol a fu ym maes dysgu ieithoedd modern yn ystod y cyfnod diweddar - ac yn un o'r rhai a welodd y cynnydd mwyaf yr un pryd.

Rhaid pwysleisio bod rhai o'r llongau hwyliau mwyaf prydferth a welodd dyn erioed.

Yna, mewn llais tawel, a gwên hiraethus ar ei hwyneb dywedodd yr hen wreigan: "Ugain mlynedd yn ôl i heno, fe laddwyd fy merch ar y ffordd ble y gwelsoch chi hi heno, a phob blwyddyn ers hynny, ar y noson arbennig hon y mae rhyw yrrwr caredigyn dod â hi adref, - diolch i chi - fe gaiff dawelwch am flwyddyn arall rwan." Gadawodd y dyn y tū wedi ei ysgwyd i'w sodlau gan yr hyn a welodd ac a glywodd.'

"Yr argian fawr, trowsus 'nhad!" meddai'r dyn pan welodd Rex yn dychwelyd ato'n cludo rhywbeth yn ei geg.

Mae'n siwr na fynnai iddynt fyned i'r gwaith glo i golli eu bywydau fel eu tad a'u brodyr, ac nid yw'n debyg y byddai gwaith fferm wedi apelio atynt fel plant tref, hyd yn oed pe na bai ganddi hi wrthwynebiad Mari Lewis i'w phlant fynd yn weision ffermydd: fe gofiwch na welodd honno yn ei bywyd bobl mor ddi-fynd 'a'r gweision ffarmwrs yma', na phobl a llai o'r dyn ynddynt.

Pan welodd rhai o'r hogiau'r lle am y tro cyntaf, ymateb un Cofi oedd:

Daeth i gof Mali yr achlysur pan welodd Dilys yn dda i ganmol siwt goch a wisgai Mali gan ddweud ei bod yn rhoi lliw iddi; amheuai Mali mai awgrym oedd hynny fod ei chroen yn ddiliw heb gymorth y siwt.

Welodd y Gorllewin erioed gomiwnydd fel hwn.

Nid Bryncir oedd yr unig le a welodd fflam y diwygiad yn cael ei chynnau gan ymyrraeth annisgwyl llanc ifanc mewn oedfa.

Roedd wedi gweld tameidiau o ffilmiau o bryd i'w gilydd, yn y sinema ac ar y teledu, yn dangos yr Americanwyr yn dathlu, ond nid oedd dim a welodd yn cymharu â'r sylwedd.

Pan welodd gwr Aberceinciau y dieithryn cyfoethog yn dod i'w gyfarfod fe ymosododd amo a'i ladd.

Dychwelodd i Gwrdistan yn yr haf y llynedd i weld ei deulu, ac fe'i diflaswyd yn llwyr gan yr erchyllterau a welodd yno.

Wrth fynd heibio'r gornel, fe welodd eu car yn plymio dros y dibyn a'r fadarchen o betrol llosg yn selio ffawd y ddau am byth.

"Bu+m chwant rhoi'r gorau i'r gegin gawl a drefnwn yn y fan hon ond mae fy ngweithwyr yn dweud wrthyf mai'r cawl a'r bara sy'n cael eu rhannu gan y Genhadaeth yw'r unig fwyd a gaiff rhai o'r trueiniaid yno." Ar ôl iddi hi gyrraedd, yr hyn a welodd Pamela oedd anferth o ddyn a barf drwchus ganddo yn dringo i'r llwyfan i bregethu.

Fe ufuddhaodd Wil Sam ac fe gyhoeddwyd y stori yn Y Ddinas - un o amryw a welodd olau dydd hwnt ac yma yn yr un cyfnod.

Maen nhw'n eiriau cyfarwydd iawn i'r rhai a welodd ddyddiau olaf y llywodraeth Geidwadol ddiwethaf.

Eto ni welodd neb atom nag electron a'i lygad erioed.

Yna, pan welodd ei gyfaill yn chwerthin yn braf am ei ben, gollyngodd ei wn i'r llawr a dechreuodd daflu eira at y plant.

Ond er fod teitlau amryw o'r rhain, fel y lluniau, yn cyfeirio at fannau penodol, cyfleu awyrgylch ac ymateb personol yw nod yr artist, yn hytrach na chofnodi'n union yr hyn a welodd.

Adroddodd yr hyn a welodd wrth y Capten a hwyliodd y llong i Bombay er mwyn ei hatgyweirio.

Aeth Thomas cyn belled â phadog y cesyg magu i chwilio, ond y cwbwl a welodd yno oedd bod rheini wedi'u dychryn i ffitiau, eu llygaid yn llydan agored ac yn laddar o chwys pob un.

Un yn dywedyd na welodd stori well na 'Gwr Pen y Bryn' erioed, ond na welodd ef ddim yn 'Tir y Dyneddon'.

Nid pruddglwyf rhamantus bellach, ond nodyn sinig o enau gŵr a welodd taw twyll ydoedd y cyfan o'i gylch.

Sut bynnag, pan welodd ei hun yn sefyll yno, gwelodd ddyn trwsiadus, balch a hapus.

Fe welodd y grwp eu cyfnod prysura ar ddechrau'r 90au - erbyn hyn wedi hen sefydlu ac yn mynd o nerth i nerth gan fod, bellach, yn un o gonglfeini'r sîn gerddoriaeth yng Nghymru.

Welodd hi byth mohono wedyn.

Pan welodd Llwyd hwy carlamodd tuag atynt gan weryru ei groeso.

Neu ai golau ola'r machlud a welodd yn y ffenest?

Yr oedd hyn yn brofiad newydd iddo, ond ychydig yn unig o'r rhyfel a welodd Phil, oblegid ar un o'i fordeithiau cyntaf cafodd ddamwain erchyll pan ddaliwyd ei droed chwith mewn peirianwaith ar fwrdd y llong a'i malurio'n ddrwg.

Lle llawn paradocsau a welodd GARETH

Cerdded tuag adref i fyny'r llwybr sy'n arwain heihio i Goetra am Gapel y Graig oedd o, pan welodd fod dynes yn cydgerdded ag o i'r un cyfeiriad.

Doedd o fawr gwaeth, ond welodd neb yn Cranwell un yn cyrraedd yn llaid o'i ben i'w draed o'r blaen!

Fforwyr yw rhai o'r bobl dewraf a welodd y byd erioed.

Fe agorodd y drws ac aeth i mewn i'r ty a be welodd ond Rondol yn gorwedd ar ei hyd ar lawr, a heb fod ymhell oddi wrtho roedd Begw yr un modd.Cerddodd fy nhaid i ganol y ty ac edrychodd arnynt yn ddifrifol ac meddai 'Diar mi.

Cysylltai'r dirywiad materol a welodd yn sir Fynwy â'r duedd at derfysg cymdeithasol.

Gyda llaw, wyt ti'n hoffi bwyd ysbyty?' Ac yna, yn ddisymwth, roedd y cyfarfod ar ben a Dei wedi cael mis o amser i gyflawni'r tasgau, ac wedi cael ei siarsio ar boen ei fywyd i gadw'r cyfan a welodd ac a glywodd yn gyfrinach.

Ond mae'n rhaid imi gyfaddef na welodd neb yr enw bondigrybwyll hwnnw mewn unrhyw daflen byth wedyn chwaith.

Pan welodd fi dywedodd yn syth 'Well it's my Welsh tutor' a chawsom sgwrs fer.

'Byddet ti ddim wedi dweud hynna ddeuddeng mis yn ôl, rhag ofn iddi roi clowten i ti am ddweud y fath beth am ei hannwyl gariad.' 'Dw i ddim yn deall beth welodd hi ynot ti erioed.'

Udodd yn druenus pan welodd hi gymdeithion Chernysh.

Yn achos cydlynwyr iaith ysgolion Ail Iaith Cynradd ni welodd neb angen coll-farnu'r deunyddiau.

Mae deng myrddiwn o rinweddau Dwyfol yn ei enw pur; Yn ei wedd mae rhagor tegwch Nag a welodd môr a thir; Mo'i gyffelyb, Erioed ni welodd nef y nef.

Yn groes i'r gred a faentumiwyd gan rai fod yr argyfwng a wynebodd y wlad yn 'wewyr geni gwareiddiad newydd', ni welodd J.

"Mae'n syn na welodd yr un ohonynt pa mor hanfodol foesol oedd mater Cwm Glo.

Er syndod iddo, adnabu Ffredi borth y castell fel yr un a welodd yn ei freuddwyd.

"Edrych y coesa' cry' sy'n ei ddal o yn y môr." Ond, coesau cryf neu beidio, fedrai Joni ddim peidio â chofio am y rhaglenni teledu a welodd am y môr.

Doedd o fawr o le er fod lliwiau ei wrychoedd a'i goedydd yn rhai na welodd o'r blaen ac roedd amryw o gaeau bychain o gwmpas a chul-lwybrau dyfnion yn ymestyn i'r pellter.

Gwell na'r ddau yw y neb ni bu erioed, yr hwn ni welodd y gwaith blin sydd dan haul".

Yr unig obaith a welodd E.

'Fe glywa'i swn dyfroedd a llifogydd ofnadwy,' meddai hi, 'a swn peiriannau na welodd neb eu bath.' 'Pan fydda'i farw,' meddai hi dro arall, 'gofelwch raffu fy arch ar yr elor.' Ni chymerwyd sylw o'i chyngor ond ar ddydd ei hangladd fe ddychrynodd y ceffylau a dechrau carlamu a phan ddymchwelodd yr elor feirch fe syrthiodd arch Gwenno i lawr i ryw geunant.

Bu mwy o bwysau byth arnaf pan welodd Mam yn yr Herald fod Mr Paul, met y King Edwin, wedi ei ladd mewn damwain ar y llong.

I un a welodd bortread David Lyn o Ifans, y mae John Ogwen ar yr olwg gyntaf yn iau ac yn llai ffwndrus.

Fel un na welodd ond cwta ddwy bennod o'r gyfres Big Brother fydda i ddim yn siomedig o weld y gyfres wirion yn dirwyn i ben.

Yn wir, fe welodd ef lifeiriant datblygiad i raddau uwch na neb arall; a phan gofiom mai dangos dyn yn ymgyrraedd at dynerwch uwch ac at ryddid cydwybod a wna stori datblygiad, gallwn sylweddoli mai cynorthwy i grefydd ac nid gelyn, ydyw'r gred mewn Datblygiad ...

Yna, neidiodd i fyny a mynd trwy ddrws i stafell 'molchi fach gyda'r ddelaf a welodd dyn erioed a honno i neb ond y fo.

Sut y medrwn ni fod yn llawen dan draed y gelyn a ..." "Ssh ..." Rhoddodd Marie bwniad iddo i'w dewi pan welodd ddau filwr ar fin y dorf yn edrych yn sarrug tuag atynt.

Ond yna, fel pe bai'n ateb ei broblem, beth a welodd yn ysgwyd yn y gwynt yr ochr arall i'r clawdd ond planhigyn, a'i flodyn yn un rhosyn mawr o betalau siocled.

Roedd y fuwch yn y beudy yn grwn fel eliffant ac ar ben ei hamsar ers pythefnos ac roedd o wedi gweld mwy ar honno yn y pythefnos dwyth a naga welodd ar ei wraig 'rioed!