Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ysgyfarnog

ysgyfarnog

Ni welodd neb erioed dail ysgyfarnog wrth ei gwâl, a hynny oherwydd ei bod yn ei ailfwyta.

Ysgyfarnog

"Wyt ti wedi clywed honno am y ras rhwng y crwban a'r ysgyfarnog?" "Do, siŵr," meddai un arall o'r plant/ "Clywais i honno pan oeddwn i'n ddim o beth." "Debyg iawn, debyg iawn - a beth mae'r stori fach honno wedi ei ddweud wrthyt ti?" "Mae hi'n bwysig dal ati," meddai un o'r merched.

Y tro yma dechreuodd ganu y gân honno "Hela'r Ysgyfarnog".

Prin y ceir dim harddach nag ysgyfarnog fechan newydd ei geni pelen feddal o gynhesrwydd gyda'r llygaid mawr diniwed hynny sydd fel pe'n gyfarwydd ag oes o dosturio.

Felly hefyd yr ysgyfarnog, ond nid yn hollol yn yr un dull.

Aflwyddiannus byddai'r flwyddyn honno i'r sawl welai ysgyfarnog neu bioden yn croesi eu llwybr a hynny cyn deuddeg o'r gloch y prynhawn.

Fe ddywedwn i fod pedair ysgyfarnog yn pori mwy nag un ddafad.

Ond yn sydyn, tua chanol y gân dyma Wiliam Prichard yn rhoi bloedd fawr yng ngwyneb Mrs Owen wrth actio dal yr ysgyfarnog.

Gwahaniaeth arall ynddynt rhagor yr ysgyfarnog 'Gymreig' yw'r ffaith fod eu tiriogaeth yn eang iawn a'u bod yn symud gyda'i gilydd o un gymdogaeth i gymdogaeth arall o flaen storm neu berygl.

Wrth fynd i orffwyso i'r wâl cymerant sylw manwl o gyfeiriad y gwynt; os chwyth y gwynt o'r gogledd, fe â'r ysgyfarnog heibio i'r wâl am ryw ugain llath gan gadw ar yr ochr ogleddol iddi a rhyw dair llath oddi wrthi.