Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

aberdar

aberdar

Rywfodd, gallaf fu nychmygu fy hun yn awr yn sefyll yn reit ofnus o flaen y sbectol hynny mewn un o'i lysoedd yn Aberdar neu Ferthyr - am resymau amlwg efallai - ac yntau'n syllu'n ddigon llym ac eto'n eironig chwareus ar y fath ffigur llipa, ac ar ol tawelwch hir go arwyddocaol yn ebychu'n wlyb i ganol fy llygaid - 'Eilradd, ai e?' Oedd roedd yn bryd i mi ostwng pen ryw ychydig.

Gwn fod un o chwiorydd tad fy mam yn briod a gwr o'r enw Pearson ac iddynt fynd i fyw yn Heol Jwbili, Cwmaman, Aberdar, lle yr oedd Mr Pearson yn mwynhau tipyn o fri lleol ar bwys ei allu anghyffredin i dyfu rhosynnau hyfryd.

Yr oedd y gweddill o'i theulu wedi symud i Aberdar yn un o gymoedd diwydiannol Morgannwg.

Ond erbyn deall nid ser Hollywoodaidd fydd y lladron hynny ond dynion o Lundain bell yn dod i roi taw ar yr hen sinema, yr olaf o blith pump a fu yn y dref - Aberdar - pan oedd hi'n oes aur ar y pictiwrs.

Ceir hefyd stori sydd wedi ei seilio ar un o lythyrau Kate Roberts i Saunders Lewis lle mae hi'n difrïo tref enedigol yr awdur (yn rhyfedd ddigon) ac yn dweud yr hoffai chwythu Aberdâr i'r cymylau.

Yn frodor o Aberdâr, y mae'n byw yn Nhal-y-bont ger Aberystwyth ac yn ddarlithydd yn y Gymraeg yng Ngholeg y Brifysgol Aberystwyth.