Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ac

ac

Ac ar ochr yr ysgolfeistr, mae'n weddol amlwg, oedd cydymdeimlad y Dirprwywr Mitchell.

"MAE'N senario drist ac erchyll ac mae'r digalondid yn gallu arwain at chwilio am gysur mewn potel neu bot gliw.

Ac ar ôl darllen y dudalen olaf mae'n gofyn beth sy'n digwydd i Cosyn pan fydd yn dihuno.

Ac am gymoedd diwydiannol de Cymru mae'n dweud: 'But industrialism is the destroyer of all nationhood, reducing men to hands and community to mass.

"Rydw i wrth fy modd yn gwrando ar stori." "Mi wyddost am y rhostir anial sydd yna y tu allan i bentref Plouvineg ac am y meini hirion anferth sydd yno?" meddai'r ych.

A golau cochlyd y wawr yn sgleinio ar ei wyneb ac adlewyrchiad y goleuadau blaen yn disgleirio'n wyn yn ei lygaid ymddangosai fel y diafol ei hun, meddyliodd Gareth.

"Roedd fy nhad yn golier ac mi fu+m i yn gweithio fel Bevin Boy am dair blynedd cyn mynd i'r Coleg Normal ym Mangor.

`Gyda phleser,' ebe Harri, `ond i chwi fod yn gyfrifol i mi am ganpunt os digwyddiff rhwbeth iddo.' `Dim peryg,' ebe'r Yswain, ac ychwanegodd, `ond tyrd dy hun efo ni, mi fydd yn dda gen i dy weld yn y cwmni.' Diolchodd Harri iddo, a theimlai yn hynod o hapus fod ei feistr tir wedi ei wahodd i ymuno â'r boneddigion oedd yn myned ar ôl y cŵn ddydd Llun, ac ni wnaeth efe ddim arall bron hyd y dydd penodedig ond ei daclu ei hun a'i geffyl ar gyfer yr amgylchiad.

"Dyna'r peth gorau a ddigwyddodd i mi erioed," ebe'r morwr wrth wylio'r pysgodyn mawr yn troi ar ei gefn ac yn nofio i ffwrdd.

iaith ffurfiol mewn sefyllfa ddosbarth ond iaith fwy anffurfiol gyda grwpiau ac unigolion, - cyfrwng swyddogol y dosbarth yn ystod y cyfnodau athro-ganolog ond mamiaith y disgybl neu gynnal/datblygu'r ail-iaith yn ol anghenion yr unigolyn yn y sefyllfa plentyn-ganolog.ii) Ceisiwch osgoi gorlwytho'r drorau uchaf.

A dyma ddod, o'r diwedd, at heddiw ac i gyfnod pan mae pethau, mae'n ymddangos i mi, wedi tawelu peth.

"Sut mae Owen?" "Reid dda; mi ges lythyr y bore yma, yn licio i le'n iawn." "Da iawn bod rhywun yn hapus." "Ond cofiwch, 'dydi i gyflog yntau ddim hanner digon, a chysidro'r gost sy wedi bod efo fo." "Nag ydi, mae'n siŵr." "Mae o'n talu chweugian yn yr wsnos am lodging ac yn prynu i fwyd i hun." "Gwared y gwirion!" "Ydi, a mae'r criadur bach yn tri%o anfon rhyw 'chydig adre bob mis." "Chwarae teg iddo fo.

"Ac wedyn, rhaid i chi gael pump beic yn lle un beic," meddai'r dyn trwsio sosbenni.

Ac ar y tren o Fangor yr aeth a'i fag yn gadarn yn ei law.

"'Agwedd geidwadol'?", meddech chi, "a hwythau oll yn ddrain yn ystlysau ffwndamentalwyr ac efengylwyr fel Dr Martyn Lloyd Jones?"

A thrwy'r cwbl, y mae rhywbeth hoffus yn ei ddiniweidrwydd ac ni ellir ond rhyfeddu at ei ymgysegriad i waith canolog ei fywyd - pregethu.

Clywsom jôcs gwirioneddol ddoniol am ei yrfa yn Llanrwst yn y stôr ac fel saer - 'roedd o'n fwrddrwg go iawn!'

"Ti 'di gweld telifision Charles?" Ac yna mewn amser 'roedd mynd i dŷ Charles i weld telifision fel mynd i pictiwrs.

Ac ambell i gyngerdd ar nos Sadwrn i basio'r amser.

Aberystwyth a ddewiswyd fel man cyfarfod, ond doedd dim adeilad addas ar gael, felly dewiswyd Machynlleth yn ei lle, oherwydd ei bod yn ganolog, ac oherwydd y cysylltiadau ag Owain Glyndwr.

(i) Llythyr gan Gyngor Cymuned Tudweiliog yn gofyn paham y rhoi'r amod person lleol ar y dyfarniadau mewn rhai achosion ac nid mewn eraill sydd yn ymwneud â safleoedd o fewn ychydig lathenni i'w gilydd.

Ac ~n yr ymdrech, mae'r stori yn trosgynnu ei hun i dir myth; yn troi'n ddeunydd tebycach i'r chwedlau oesol mawr am y wledd yng Ngwales, Brân ar Ynys y Merched, Cyrch Arthur i Gaer Siddi neu Beredur i'r Castell Grisial.

"Barod, Joni?" Gwasgodd Sandra ei law ac ar hynny cododd ei braich i symud y blanced o'r ffordd.

* Helpu unigolion i ddatblygu a chynnal rhwydwaith eang o gysylltiadau cymdeithasol a pherthnasau personol - o gysylltiadau a chyfeillgarwch anffurfiol ac achlysurol i berthnasau tymor-hir.

"Rydym wedi cadw cymeriad y tai." Dywedodd, hefyd, fod y Cyngor yn falch o'r un math o waith adnewyddu a wnaethpwyd yn ardal Hirael, Bangor, lle roedd y tai yn edrych yn amrywiol, ac nid yn undonog o gwbl.

"Mae'r ffaith bod First Knight yn dod i Feirionnydd yn golygu bod pobol leol yn cael gwaith, ac arian yn cael ei wario yn lleol," meddai Geraint Parry sy'n cynorthwyo Hugh Edwin, Swyddog Datblygu'r Cyfryngau yng Ngwynedd.

Ac ar yr eiliad nesaf, fel edrych i mewn i ddwy ogof a'r haul yn eu pen draw yn mynd rownd y ddaear yn ôl astonomeg y Dyrchafael a'r peth hwnnw a elwir mor chwerthinllyd o anghywir yn Gredo'r Apostolion.

A minnau drwy'r ystryw seicolegol a elwir yn ddisodliad a dirprwyaeth yn bachu ar ei drwyn ac yn hoelio fy nghasineb at y Parch.

"Pam y gwnaethoch chi ddianc ar ôl y noson gyntaf a chithau wedi addo cynnal ail noson?" "Gwyddwn yn iawn y buasen ni'n eu trechu nhw'n hawdd, meddai Bholu, "ac felly ni fuasai neb eisiau dod i weld y cwshti ar yr ail noson." Rhoddodd ei law yn ngheg y sach a chydiodd mewn dyrnaid o bapurau gan eu rhoi i mi.

a) bod angen cyfle i athrawon feddwl am eu gwaith ac adfyfyrio.

"Mae hyn yn newyddion da dros ben ac yr wyf yn falch iawn y bydd gorsaf newydd yn cael ei hadeiladu ar y safle yn y dyfodol agos," meddai Mr Hughes.

a dyfod ac ambell un i'r wybodaeth ohoni yw un o brif amcanion y gadair y dydd heddyw'.

`Mae e'n frawychus.' `Efallai ...' `Efallai beth?' `Efallai mai rhybudd yw e, ac y dylsen ninnau adael hefyd.' Ni fu'r bobl yn hir cyn penderfynu.

(Gwell egluro mai yn ystod yr eiliadau brau hynny y torrwyd y garw rhyngddynt.) Bu'r pryd bwyd yn eitem ddigon diflas ac roedd amryw resymau am hynny.

A phob un yn brysio yma ac acw ar orchymyn y Gwylwyr.

"Cymrwch," medda fi, "fy mod i allan ar noson dywyll, a bod yna rywun yn intyffirio hefo fi - rhyw hen genod drwg neu rywbath felly - caniata/ u fy mod i'n gallu cadw fy nwylo i mi fy hun, mi fydda i'n chwythu hon, ac os y clywch chi hi, mi fydda i'n disgwyl i chi olwng pob dim a rhedag ata i."

A yw cynllunio ac ymarfer yn cynnwys asiantaethau a disgyblaethau y tu allan i'r ysgol er mwyn cwrdd ag anghenion unigol?

Ac egwyddor gyntaf ceidwadaeth yw ymwrthod â phob chwyldroad, cadw llinyn bywyd cymdeithas yn gyfan a didor, parchu yn fwy na dim arall mewn bywyd draddodiadau'r genedl.

.?" Yn rhyfedd iawn, ar ôl gweld rhyw bump cês, daeth rhyw deimlad annisgwyl o ddifaterwch, ac yn y pen draw, syrffed, drosof.

"Tail fydd ynddi hi fory eto bois" meddai'i pherchennog yn ffeind ac yn flêr.

Ac ail-ddatganwyd egwyddorion sylfaenol Cymdeithas yr Iaith mewn cynnig gan Angharad Tomos a Dafydd Morgan Lewis, sef bod Cymdeithas yr Iaith yn fudiad sosialaidd, ei bod yn fudiad di-drais sy'n credu mewn heddychiaeth ymosodol ac yn cymryd cyfrifoldeb am ei weithredoedd.

Ac a oedd y newid wedi amharu arno?

"Ond cofia," ychwanegodd, "mi fydd yn rhaid i ti roi cweir i un o'r hogia cyn y cei di lonydd ganddyn nhw." Er cased gen i glywed y newydd hwn ganddo, sylwn gyda boddhad ei fod wedi newid y "chi% bell i'r "ti% agosach ac anwylach.

"Dos di yn syth i nôl Cymro, ac i ddweud yr hanes am Dad wrth Mr Bassett, Idris," meddai Cadi, "ac fe aiff Deio a minnau i'r tŷ i gynnau tân ac i hwylio swper." "O'r gore," meddai Idris, ac i ffwrdd ag ef.

A phan glywodd Rondol fod Pitar Wilias yn gwneud montibag ohono ar lwyfannau'r wlad, y cyfle cyntaf a gafodd fe ddwedodd wrtho, 'Weli di Pitar - ma'n nhw'n dweud wrtha i dy fod yn cymryd fy enw'n ofer am fy mod yn cymryd ambell i lasiad o gwrw, ac na fyddi byth yn son am dy ffrindia sy'n llyncu wisgi.

`Mae yn reit ddrwg gen i drosoch chi, Harri,' ebe Ernest; `brysiwch adre i newid eich dillad,' a neidiodd ef a'i gydymaith i'w cyfrwyau ac ymaith â hwy, gan adael Harri i droi tua'r Wernddu.

(iv)Gofyn i'r Rheilffyrdd Prydeinig ymgynghori â'r Cyngor hwn ynglŷn â dyfodol y Rheilffordd ac ynglŷn ag unrhyw newidiadau i'r amserlen.

A dyna pam y dywedwn ei fod ym mlynyddoedd cynnar ei weinidogaeth yn fath o eni~,ma i lawer, ac edrychent arno â gradd o amheuaeth.

A rhoi'r peth yn fyr ac yn fras, awgrym Shelley ydyw fod y meddwl creadigol ar adegau'n cael hwb i weld yn amgenach nag arfer a hwb i fynegi'r weledigaeth yn amgenach nag arfer.

"Ac yli." ar yr un gwynt, "cyn i ti glirio dy hen betha estyn slipars dy daid i Yncl Hughes.

...' Rhoddodd y gorau iddi ac edrych yn llywaeth ac yn annhwrneiol iawn.

ond mae detholiad 'gwerthfawr' yno o binwydd Alban, Corsica, Lodgepole ac ati, ond wedi dweud hyn, du-bol-buwch yw y coedwigoedd, cuddfan y llwynog - a dim llawer mwy.

A phan welsant fi yn dyfod atynt, ac yn gwybod fy mod yn ddirwestwr, daeth un ohonynt o'r tu ôl i mi ac ymaflodd am fy nghanol a gwasgodd fy mreichiau, a chymerodd un araU hanner peint o gwrw, gan feddwl ei dywaUt i fy ngenau, er fy ngwaethaf, gwasgais innau fy nannedd mor dynn ag y medrwn, nes y methasant yn eu hamcan."

A dyma yn awr gan Alan ac Elwyn Edwards gymwynas arbennig arall.

50 o awyrennau'r Luftwaffe yn ymosod ar Lundain ac yn lladd 1,400.

o'u darllen: amrediad, cywirdeb a rhwyddineb eu darllen; eu gallu i ddarllen, deall ac ymateb i amrywiaeth o destunau mewn amrywiol ffyrdd;o'u hysgrifennu: swm ac amrediad eu hysgrifennu; eu gallu i ysgrifennu'n gywir ac yn briodol at wahanol ddibenion.

Ac ar ôl cinio yn yr awyr agored, gall ddawnsio hyd oriau mân y bore.

(e) Ar gyfer lladd-dŷ a diwydiannau a busnesion gyda chysylltiadau amaethyddol a/ neu bwyd ac anghenion lleoli arbennig.

Ac ar ôl ei brofiadau yn yr ogof, doedd Geraint ddim am fod mewn unlle caeedig am hir iawn.

"Ble'r aeth eira llynedd?" fydd Mam yn ei ddweud pan fydd y gacen siocled wedi diflannu i gyd a neb yn gwybod i ble!' 'Ie,' torrodd Delwyn ar fy nhraws a "Caws o fola ci% fydd hi'n ei ddweud pan ofynna i iddi am arian i brynu hufen iâ, ac addo'i thalu'n ôl yr wythnos wedyn.'

A dweud wrthynt fy mod i wedi marw ac nad oes gen ti yr un ddima at fy nghladdu.

"Mi wnawn ni sgio i lawr at y lifft gadair acw ac wedyn cewch fynd lawr arni hi.

"Mae'n boeth iawn yma, yn 26 ar ei uchaf ac 18 ar ei isaf gyda gwaharddiadau tân ym mhobman," meddai.

A Rachel druan yng nghaledi ei gweddw-dod ifanc yn dafodrydd ei hatgofion ac yn ail-flasu'r bywyd oedd arni yng nghegin Y Plas lle ceid cig eidon a reis berw a chaws a bara cartref, - er taw bara du oedd hwnnw, meddai mam.

"Galw gyda fi% meddai, "i adrodd i hap a'i anhap." Ac yna - "Mae'n bwysig i mi newid yn gynnar yn y bore rhag cael fy nala yn fy nisabil." Gair hollol gyffredin yn nhafodiaith gogledd Sir Benfro oedd disabil pan oeddwn yn ifanc.

A Thydi a greodd ryfeddod corff ac ymennydd dyn, gyda'i gelloedd dyfeisgar, curiad cyson y galon a cherddediad bywydol y gwaed, doniau bysedd a threiddgarwch clust a llygad.

(ii) Awdurdodi'r Prif Swyddog Cynllunio i benderfynu'r ceisiadau canlynol fel a nodir gyda'r amodau priodol:- Cais llawn - stablau ac ystorfa bwyd preifat I ganiatau'r cais os na dderbynnid gwrthwynebiadau gan drigolion y tai cyfagos.

"Mae'n dda mai rwan Y daethoch chi, Mr Davies, ac nid y bore yma," meddai Catrin Williams wrth ei arwain i mewn i'r ystafell fyw.

"Come here John Jones," meddai'n awdurdodol, a gwelais f'amddiffynnydd yn mynd ato, ac i mewn i'r ysgol, a'r plant eraill i gyd yn swilio.

Y dulliau mwyaf effeithiol o ddenu oedolion i ddosbarthiadau ac anghenion yr oedolion hynny o ran darpariaeth.

(Datganwyd diddordeb yn y cais hwn gan y Cynghorydd RG Hughes ac ymneilltuodd o'r cyfarfod yn ystod y drafodaeth a'r pleidleisio).

"Hoff gennyf yw ateb y morwr hwnnw o Wlad yr Haf pan ofynnodd Coleridge iddo paham yr oedd wedi mentro ei fywyd i achub dyn na welsai erioed ac na wyddai enw na dim amdano : "Mae amcan gennym tuag at ein gilydd.' Meithrin yr amcan honno yw galwedigaeth greadigol dyn, ac wrth geisio gwneud byd teilwng o frawdoliaeth daw ef ei hun yn deilwng o'i fodolaeth.'

'Ac ella y byddwn ni'n agor y blanhigfa i'r cyhoedd, ychwanegodd Lleucu.

"O, rydw i wedi blino," meddai hi ac eistedd i lawr ar y soffa.

Ac ar ôl bwydo'r gwningen, penderfynodd ei bod yn amser mynd â'r cŵn am dro cyn mynd i'w wely.

(Esboniwyd wrthym ar ol hynny nad oedd y gyfraith yn caniatau i unrhyw silff mewn siop fod yn hollol wag.) Mewn un cornel o'r ystafell safai dau giw hir o bobl yn ddistaw ac yn llonydd.

"Ble mae Bwrdd yr Iaith?" Erbyn hyn, saith mis ar ôl dechrau gweithio'n statudol, mae swyddogion gelynion penna'r cwango iaith yn siglo'u pennau ac awgrymu na ddylech chi ddisgwyl dim arall ond distawrwydd a diffyg gwneud.

Ac ar lefel fwy elfennol yr oedd pawb yn awyddus i fwynhau, neu ail-fwynhau yn ôl eu hoedran, bleserau a moethau a gafwyd cyn y rhyfel.

A gawn ni awgrymu, felly, mai mynach oedd awdur y Pedair Cainc, ac efallai mynach o Lancarfan?

"Yr oedd Cura yn wefreiddiol ac fe ddaeth â rhywbeth cwbl arbennig i'r perfformiad," meddai Mary.

"Yn Llangolwyn yma!" meddai, yn wen o glust i glust, ac yn fyr ei hanadl.

A bwrw'n fras fod prisiau wedi dyblu, ac enillion wedi cynyddu ryw deirgwaith, yr oedd gwir incwm wedi codi ryw hanner dros y cyfnod: camp ddigon canmoladwy.

"Ond faswn i ddim yn licio i neb gael cyfla i intyffirio hefo o'ch blaen chi." Ac ar ôl hynny, y fi oedd y dyn i gyd, all the rage, chwadal nhwtha, a fynna hi neb i fynd â hi i'r Disco ond y fi, ac yno y buon ni tan yr oria mân.

(Ac oddi ar imi ddychwelyd i Gymru, mae'r freuddwyd honno am Macdonalds Moscow wedi ei gwireddu, wrth gwrs.) Cyn imi Fynd i Foscow feddyliais i erioed y medrwn i newynu a sychedu am gynnyrch bas y gymdeithas gyfalafol.

"Hitiwch befo, fe gawn ni fynd at yr afon fory." "Ac am bicnic ar y mynydd," galwodd Eira.

A chaeau a choed ac anifeiliaid hefyd?

Ac aeth hen rigymau chwarae fel, 'Beth ydi Tŷ bach haearn, drws yn ei dalcan, Buwch goch i mewn, buwch ddu allan?'

* feithrin, cynnal a chadarnhau gwell perthynas gymdeithasol gydag unigolion o fewn y grwpiau yn ystod y cyfnodau plentyn-ganolog gan eu bod: -yn cael cyfle i'w cynorthwyo'n unigol pan fo angen y cymorth ar y disgybl, -yn dod i'w hadnabod mewn sefyllfa lai ffurfiol ac yn gallu arfer gwahanol fath o ddisgyblaeth ar wahanol gyfnodau yn ystod gwers;

"Mi rydw i'n cofio amsar," medda fi, pan ges i gyfla i dorri ar ei draws o, "pan oeddwn i'n mynd hyd y ffyrdd yma hefo ceffyl a throl, ac wrth ddþad adra, yn gorfadd ar wastad fy nghefn yng ngwaelod y trwmbal yn sbio ar y cymyla, a'r gasag yn mynd ei hun, a phan fydda'r drol yn dechra sgytian, roeddwn i'n gwybod fy mod i wrth Tþ Gwyn, achos doeddan nhw ddim wedi tario ddim pellach na'r fan honno." "Rwyt ti'n drysu yn y fan yna," medda fo.

"Wel," medd y milwr gan dynnu ei gleddyf o'r wain, "efallai ei fod yn farw, ond gwell i mi wneud yn siŵr," Mae'n codi'r cleddyf uwch ei ben ac ar fin dy drywanu pan wyt yn troi'n sydyn, yn codi dy goesau ac yn ei gicio yn ei stumog.

A gallai Deilwen Puw fod o dan ei gyfaredd, ac edrych arno ef yn hytrach nag ar Enoc fel cynhyrchydd.

"Dydyn ni byth yn cael dim i'w yfed, dim ond cael te yn ein llygaid, te yn ein gwallt, te yn ein trwynau, a the ar ein crysau." A dyma'r dyn trwsio sosbenni yn cau un llygad ac yn meddwl yn galed.

(c) Sefydlu'r Is-bwyllgor canlynol (gyda hawl weithredol) i ystyried y mater a chyflwyno sylwadau:- Cadeiryddion ac Is-gadeiryddion y Cyngor a'r Pwyllgor Cynllunio ynghyd ac aelodau lleol Porthmadog.

"Cytundeb" Y Pennau Cytuneb y mae'r atodlen hon ynghlwm wrthynt a'r telerau a'r amodau safonol hyn a gorfforir yn y Cytundeb ac sydd yn llunio'r cytundeb.

Ac eithrio Ysgol Gyfun Rhydfelen, Pontypridd, a fu'n gyfrifol am gydweithio ar raglen beilot gyda Bethan ar gyfer y gyfres, mae'r ysgolion sydd wedi eu gwahodd i ymddangos yn y gyfres yn rhai nad ydynt fel arfer yn cael sylw gan y Cyfryngau, yn ol Bethan.

A chlywed am yr hwch a'i pherchennog wnaeth o, ar y cynta', yn hytrach na'u gweld nhw, ac o ganlyniad, bu'n rhaid i'r ddau duthio ar ôl y bus am gryn hanner canllath neu well cyn cael mynediad iddo.) Gwaith digon dyrys oedd cael hwch i ddal bus o dan amgylchiadau cyffredin ond pan oedd honno â'i hanner ôl wedi'i glymu mewn bag peilliad roedd y gorchwyl yn anos fyth.

`Symudwch bawb allan o'r ystad ac ewch â'r cwn i mewn.

A thrannoeth y bore y gwahanasant [Geraint a'r Brenin Bychan] ac ydd aeth Geraint parth â'i gyfoeth ei hun a gwladychu o hynny allan yn llwyddiannus, ef a'i filwriaeth a'i wychdra yn parhau gan glod ac edmyg iddo ac i Enid o hynny allan.

Ydyw, mae'r dyn yn gwybod 'tydi - onid ydyw efe wedi gweithio i Mr Rothchilds ei hun, ac wedi preifateiddio pob chwarter moliciwl o fewn ei gyrraedd o'r gias i'r glaw.

Targedau cyrhaeddiad, Datganiadau o Gyrhaeddiad a datganiadau ar ddiwedd Cyfnodau Allweddol;Y berthynas rhwng iaith leiafrifol â gyrfaoedd yn y sector cyhoeddus; h.y a ydyw'n cynyddu dibyniaeth yr iaith ar lywodraeth leol a chanolog, ac os ydyw, beth yw'r canlyniadau i awtonomi'r grŵp iaith hwnnw?