Yn ffodus roedd llong achub arall ar ei ffordd i'w helpu nhw hefyd.

Teimlais ei bod hi'n rhaid i mi borthi sylw Delwyn ar unwaith, ac achub mantais ar falchder y gath yn ei chynffon.

Roedd gan yr arlywydd fwy ar ei blât na cheisio achub ei wlad; roedd ei briodas, hefyd, mewn trafferth.

Erbyn diwedd Awst, fe ddaeth hi'n amlwg wrth sgwrsio â thimau newyddiadurol eraill a oedd yn gwneud yn fawr o haelioni Cronfa Achub y Plant, fod y gêm luniau wedi datblygu.

"Ein dyfodol ni'n sicr, a Maes y Carneddau'n ddiogel - darn o Gymru wedi ei achub." Tynnodd ei llaw yn dyner dros y clais ar ei dalcen, clais oedd yn dechrau diflannu erbyn hyn.

Ond yr ydym yn achub y blaen ar ein stori.

Efallai bod hyn yn arwydd da, ac y caf fy achub gan rywun cyn bo hir.

Mae gobaith y caiff Clwb Pêl-droed Hull ei achub rhag mynd i'r wal.

Oddiwrth y meirw cododd ef, Ac esgyn wnaeth i nef y nef, Er achub rhai mor wael â ni, A'n codi i'r uchelder fry.

Nid yn herwydd eu cariad ati y traethasant ynddi, ond am mai drwyddi hi yn unig y gellid achub eneidiau'r Cymry, a oedd gan mwyaf yn uniaith.

Does dim dadl na fu'r holl luniau a dynnwyd o'r newyn yn Somalia yn gyfrifol am achub bywyd miloedd o'i phobl.

"Hoff gennyf yw ateb y morwr hwnnw o Wlad yr Haf pan ofynnodd Coleridge iddo paham yr oedd wedi mentro ei fywyd i achub dyn na welsai erioed ac na wyddai enw na dim amdano : "Mae amcan gennym tuag at ein gilydd.' Meithrin yr amcan honno yw galwedigaeth greadigol dyn, ac wrth geisio gwneud byd teilwng o frawdoliaeth daw ef ei hun yn deilwng o'i fodolaeth.'

Ond trwy wneud hyn caiff ei longyfarch ei hun ei fod yn foddion achub ei genedl rhag marwolaeth, tra ar yr un pryd yn ei brysur ladd ei hun fel gwir lenor.

Ar y llaw arall, os ydych chi'n credu yng ngwyrth creu'r byd, yn credu bod Duw wedi rhoi ei unig blentyn yn rhodd i geisio achub dynoliaeth, a chredu bod y Nadolig, boed y dyddiad yn gywir ai peidio, yn gyfnod o glymu hyn, a'r byd a'i bethau yn glosiach at ei gilydd, yna nid peth gwirion ydi meddwl bod gan pawb a phopeth ar wyneb y ddaear ran yn yr ŵyl.

Er croesi ohonynt i'r lan arall, fel y gwyr y rhai sy'n hen gyfarwydd â'r hanes hwn, ni chafwyd mo'r encil na'r egwyl angenrheidiol am fod y tyrfaoedd wedi achub y blaen arnynt, ac ar y lan arall yn eu disgwyl.

Wrth iddi ddilyn y map arbennig mae'n dod ar draws trysor arbennig iawn - crwban môr sydd ar goll ac angen ei achub - a dyna'n union mae Megan a'i thaid yn ei wneud drwy fynd a fo i'r Sw Môr er mwyn iddyn nhw ei anfon adre i Ganolbarth America.

Yn ogystal â bod yn rhagrith, yr oedd pregethu athrawiaeth yn aneffeithiol ac yr oedd hyn o'r pwys mwyaf i w^r a gredai nad oedd dyletswydd arall gan y pregethwr ond achub eneidiau: "Pregethu yr efengyl yw y peth gwerthfawrocaf yn y byd, y tu hwnt i bob cydmariaeth; a hyny sydd am mai ordeiniad Duw ydyw, trwy'r hon y casgl ei bobl o fysg y cenheloedd".

Dyna lwc iddi ei achub o'r bag sbwriel yn union ar ôl i Mam ei daflu.

Cylch yr Achub

Yna, yr oedd cariad at fy ngwlad, y mae ei hurddas yn cael ei amddiffyn yma, ac enw da'r holl genedl Frytanaidd, cenedl a bardduwyd a llawer gair enllibus yn hanes Polydore Vergil, ond y mae ei cham yn cael ei achub yma rhag ei enllibion ef'.

Daeth dieithryn rhyfedd yno a dweud wrth y cyngor y gallai ef achub y dref trwy arwain y llygod oddi yno wrth ganu ei bib.

Gorau oll os gallwn wneud hynny dan bwysedd i achub amser a rhag defnyddio gormod o ddŵr.

Ond gallaf weld Mary O'Riordan, nyrs o Ddulyn sy'n gweithio i Gronfa Achub y Plant, yn gwibio'n nerfus rhyngddynt.

Hoffwn weld Cyngor Wrecsam yn galw pobl y Rhos, Undeb y Glowyr, ac Undebau'r cylch at ei gilydd i fynd ati i achub y Stwit.

Cerdd alegorïol yw hon am ddyfodiad y Mab Darogan i achub Cymru.

a fedra' fo ddim 'nabod cynghanedd i achub 'i fywyd .

Buasai'n rhythu ar y mynd a'r dod o'i amgylch, eithr nid i'r fath raddau nes caniatau i unrhyw un arall achub y blaen arno a chipio'i gar.

Mae teitl ei gyfrol, Unigolion, Unigeddau yn darlunio'r mŵd yn deg ac mae'r stori gynta' am yr ymdrech i achub rhywbeth o alanas priodas lle mae cariad wedi marw "Stori Linda%, yn nodweddiadol o fŵd stoicaidd ond tosturiol sawl stori ganddo ef.

Fe'i heriodd i'w wynebu mewn dadl gyhoeddus a phan wrthododd yr eglwyswr cyhoeddodd gyfres o lythyrau chwyrn yn achub cam merched ac Ymneilltuwyr Cymru yn y Monmouthshire Merlin a'r Caernarvon Herald, a'r llythyrau hyn a fu'n sail i'w bamffled grymus, ...

Mae'r achosion mwyaf difrifol yn derbyn gofal rownd-y-cloc gan weithwyr Cronfa Achub y Plant mewn pebyll arbennig.

'Roedd Mark yn achub ar bob cyfle i gymryd mantais ohono ond yn y diwedd llwyddodd Darren i weld trwy gastiau Mark.

ond ar y llaw arall, gwyddai nad oedd dim byd arall y medrai ei wneud i'w achub ei hun.

"Y mae yn hawdd iawn gan gapteniaid roddi cant ac ychwaneg o'r gath naw gynffonnog ar gefn troseddwyr, ond pan yr anturiai un ei fywyd yng nghanol y Ue mwyaf arswydus am sharks yn y byd, ie, ac i achub y Uong a'r dwylo, ni chaiff ond un bunt.

Ar ei dystiolaeth ei hun bywyd digon ofer a fu ei hanes am ran helaeth o'i oes, ond daeth i brofiad trwy droedigaeth o'r Crist yn gwaredu, a threuliodd y rhan olaf o'i oes yn tystio i ddawn yr efengyl yn achub hyd yr eithaf.

Ef a'i gyd-weinidogion oedd 'cyfarwyddwyr y bobl, chwedl yntau, a'u dyletswydd, fel cynrychiolwyr y grefydd honno a oedd, yn eu golwg hwy, wedi achub y Cymry rhag tywyllwch yr oes o'r blaen, oedd goleuo'u cydwladwyr.

Y diwrnod cyn achub y babi bach Abbie Humphries, fe brofodd gohebwyr Golwg ei bod yn hawdd mynd i mewn i wardiau babanod yn rhai o ysbytai Cymru a bod rheolwyr iechyd wedi'u dal rhwng diogelwch a chynnig gwasanaeth.

Fe ellir achub y Gymraeg.

Ceir cyfle hefyd i'r ymwelydd edmygu dewrder a phwysigrwydd gwaith Cymdeithas y Badau Achub ym Môn, yn enwedig cyfraniad Richard Evans a enillodd ddwy fedal aur yr RNLI.

Fodd bynnag, er bod yr NCT yn cymryd cam i'r cyfeiriad cywir, ofna'r Gymdeithas nad ydyw'r Swyddfa Gymreig wedi achub y cyfle i lunio canllawiau grymus a fyddai'n fodd i warchod yr iaith yn ei chadarnleoedd traddodiadol a hyrwyddo ei hadferiad mewn ardaloedd a'i collodd yn ystod y ganrif a hanner diwethaf.

Os oedd ei ragflaenydd, Raul Alfonsin, wedi methu'n llwyr ag achub y wlad o'i thranc, pa obaith oedd gan ddyn byr, hyll yr olwg, i gyflawni gwyrthiau?

o Lywelyn" a all ddod i achub eu gwlad.

Yna maen syrthio mewn cariad â Margareta (Lisa Diveney), ar cariad hwn syn achub ei enaid rhag damnedigaeth yn y diwedd.

Beth mae Graham Henry yn mynd i'w wneud yn awr efo Arwel Thomas wedi i faswr Abertawe achub y dydd i'w glwb mewn dwy gêm bwysig mewn pythefnos.

"Dyna'r unig ffordd i achub ei fywyd." A dyna ddigwyddodd.

Clywodd yr Orsaf Achub am drafferthion y bachgen nes ymlaen yn y prynhawn.

Mi gafodd y pedwar eu hachub oddi ar arfordir Penfro ac aed â nhw i Ysbyty Achub Bywyd Gwyllt y Môr yn Aberdaugleddau.

Effaith honedig gwasgaru defnyddiau ymbelydrol ar y boblogaeth leol oedd testun rhaglen Fighting for Gemma ar HTV -- sef brwydr i achub bywyd merch ifanc yn dioddef o liwcemia.

Bydd yn rhaid iddo ef faddau i mi am ddweud i ni ei achub o fod yn ddim byd ond bardd, neu'n brifardd, i fod yn awdur llyfrau plant, sydd yn bwysicach o dipyn yn fy marn i!

Roedd cyrff yn frith ar fin y ffordd o'r maes awyr i bencadlys Cronfa Achub y Plant, a oedd wedi cynnig llawr i ni am yr wythnosau nesa'.

Mae pawb yn meddwl ein bod ni'n aros mewn gwestai crand - mae hynny'n wir fel arfer, am fod angen adnoddau fel llinellau ffôn, ond yn fama mi benderfynon ni aros efo Cronfa Achub y Plant.

Yno hefyd ceir cylch o gymeriadau sy'n ceisio achub 'enaid yr Almaen' (a thrwy hynny Ewrop) rhag disgyn i ddwylo'r Comiwnyddion.

Yn wyneb yr ymosod a fu ar ymdriniaeth Ffowc Elis â chenedlaetholdeb yn ei lenyddiaeth dyma Derec Llwyd Morgan yn achub ei gam.

Teimlai ei fod ef wedi colli ei fywyd am iddo aros cyhyd ar y llong yn achub eraill.

Dychmygwch am eiliad eich bod yn annerch rali o blaid 'Achub Ciwcymbyrs Coch Prin Powys' - dim problem yn fanna, tan i chi sylweddoli fod Dafydd Morgan Lewis - yr arch derfysgwr - yn llechu ynghanol y dorf yn ei sbectol dywyll, ei farf ffug a'i falaclafa du.

Mae gwaith anodd o'n blaen ni.' Aeth y tîm achub i safle ar y clogwyni a oedd yn union uwchben y bachgen.

Wrth i ni adael Hartisheik, rydyn ni'n gyrru heibio i oddeutu cant o bobl sydd wedi ymgasglu y tu allan i gompownd Cronfa Achub y Plant.

ac am aberth fawr Hywyn er mwyn achub ei ffrind.

Un o brif gwynion gweithwyr y gwasanaethau achub yw eu bod nhw'n rhy aml o lawer yn gorfod mentro eu bywydau am fod rhywun arall wedi bod yn ddiofal.

Mewn athrawiaeth Gristionogol felly gall y gair "iawn" olygu natur yr aberth a wnaed gan Grist, neu'r broses gyfan ym mwriad Duw ar gyfer achub dyn.

Dychwelodd Stacey drachefn ym mis Tachwedd 1999 - 'roedd Kath a Dyff angen ei help i achub busnes y Deri.

Teimlwn fod raid achub ei gam, gan fod ambell un wedi beirniadu ei benodiad i'r swydd bwysig honno, ar y sail ei fod yn ddi-Gymraeg.

Gwelwyd yn ystod dyddiau cynnar Menter Cwm Gwendraeth fod unrhyw sôn am achub iaith yn ymarfer cwbl ofer oni chyplysir yr iaith â'r gymdeithas sydd yn ei chynnal.

Yn aml, bydd y frwydr i achub ysgol yn bywiogi pentref ac yn sbarduno gweithgarwch cymdeithasol mawr ac y mae hyn ynddo'i hun yn dangos pwysigrwydd ysgol i bentref.

Cwbl nodweddiadol o fyrbwylltra Pedr yw ei gais, yn yr Efengyl yn ôl Mathew: Arglwydd, os tydi yw, gorchymyn i mi ddod atat ar y tonnau, ac iddo, wedi cael caniatâd, ddechrau cerdded ar y tonnau nes iddo edrych ar rym y gwynt yn lle ar ras y Gwaredwr ac o ddechrau suddo, gweiddi: A Arglwydd, achub fi.

Nid gwybod farw o Grist tros bechodau'r byd sydd yn achub ond cymhathu ag angerdd calon y ffaith fod Crist wedi marw "trosof fi%.

Ar unwaith anfonwyd cwch i aros yn y môr gerllaw'r clogwyn, a rhuthrodd ambiwlans drwy'r lonydd cul gyda thîm achub ynddi.

Un o'r nyrsys sy'n gweithio i Gronfa Achub y Plant yw Erika, merch o'r Iseldiroedd.

Y Fedal Aur am Achub Bywyd oedd y fedal yr oedd Harvey newydd ei derbyn.

Mae John Towers wedi llwyddo o'r blaen i achub y cwmni a gwrthsefyll cau ffatri.

Prysura ymwared, ein Duw grasol, ac achub ein plant.

Fe arbedwyd Sinema'r Coliseum, hanner canllath oddi wrtho, ddwy flynedd yn ôl am fod y brodorion a'r bobol ddwad, fel ei gilydd, o'r farn ei fod yn achos gwerth ei achub.

Mae'n dweud rhywbeth am yr ugeinfed ganrif ac am ei phobol i'r cymeriad cartwn dysfunctional hwn achub y blaen ar Nelson Mandela a'r Fam Teresa - ond yn waeth na hynny, yn fy marn i, Marilyn Monroe ei hun.

Fedrwch chi ei gario ef i ddiogelwch?' Gan na fedrai weld rhagor o bobl yn y dŵr a chwyrli%ai o'i gwmpas gafaelodd Mr Parker yn y babi ac ymlwybrodd drwy'r llong tuag at y fan lle roedd yr ychydig bobl a oedd yn dal i fod yn fyw yn mynd i mewn i'r badau achub.

Yr SAS yn ymosod ar lysgenhadaeth Iran yn Llundain ac yn achub gwystlon.

Roedd wedi dweud y flwyddyn gynt y dylai Tegla fod wedi gadael i W^r Pen y Bryn gwblhau'r drwg a oedd ynddo, yn hytrach na'i achub, a throi'r nofel yn bregeth gyda thri phen iddi (An Introduction to Contemporary Welsh Literature).

'Roedd ochor mor neis iddo fe a fe gredodd sawl un y gallen nhw achub mantes arno fe oherwydd hynny.

Gwaethygodd y storm, ysgubodd moryn mawr drosti a golchi'r ddau gwch achub i'r môr a malu'r olwyn llywio.

Edwards ym myd llyfrau plant gan egluro fel y bu i hwnnw ddweud wrtho'n chwaraeus un tro iddo'i achub rhag bod yn fardd i fod yn awdur llyfrau plant.

Cysgu roedd ef mewn ogof rywle yn Nyfed, ac fe ddeuai'n ôl ryw ddiwrnod i achub ei bobl pan fyddai ei angen, ac i hawlio ei etifeddiaeth fel gwir Dywysog Cymru.

Er mwyn achub y diwylliant hwnnw y mae awdur dan bwysau i sgrifennu llyfrau ac i gyfrannu llithiau nad ydynt y gwaith gorau y medr ef eu gwneud.

Roedd gan BBC Cymru drefnu sylweddol i'w wneud i achub y digwyddiad wedi i'r hyrwyddwr dynnu'n ôl y diwrnod cyn y cyngerdd, ond dangosodd y gallai tîm cyfan BBC Cymru ymateb i'r argyfwng, fel y gwnaeth Dennis O'Neill a gamodd i'r adwy ar y funud olaf.

Ar y llaw arall, mae naturiaethwyr y wlad wedi bod yn hynod o brysur yn achub y cyfle i astudio arferion y baeddod hyn.Er ei fod yn hysbys i bawb fod yr anifeiliaid hyn yn reddfol yn hoff o fes fel eu bwyd mewn coedwigoedd, sylweddolwyd yn fuan eu bod nhw hefyd yn hynod hoff o frwyn a hesg sy'n tyfu wrth ochr y mor.

Fel arfer, fi ydy'r un sy'n rhuthro'n orffwyll o Oxfam i Mencap ac yn ôl i Achu'o y Plant (mae angen Achub Rhieni adeg y 'Dolig, heb sôn am blant) yn chwilio am gerdyn rhad i'w yrru at Glenda a Bryn a gofiodd amdanom eleni er i ni eu croesi oddi ar y rhestr ers tair blynedd bellach.

`Y tro hwn mae angen achub pump ohonon ni.' Pan gyrhaeddodd y cwch dringodd Gunnar, ei deulu a'r ddau ddyn o'r hofrennydd i mewn iddi'n ddiolchgar.

"Os oes ar rywun eisio cweir, mi ro i hi iddo fo." Trois fy mhen i edrych pwy oedd wedi f'achub, ac er syndod mawr i mi, gwelais mai un o fechgyn y siwt lwyd oedd ef.

De minimus non curat lex. Nid estyn y Llywodraeth fys i achub lleiafrif sy mor boliticaidd aneffeithiol, mor druenus ddihelp, mor anabl i'w amddiffyn ei hun ag yw'r lleiafrif Cymraeg yng Nghymru.

Cywilyddio'r Tadau fu mor arloesol yn eu dydd fyddai peidio ag achub ar y cyfle y mae amgylchiadau newydd yn eu cynnig i agor ffordd newydd i Iesu ddwyn ei waith i ben heddiw, weithiau ar y rhos, weithiau trwy'r graig!

Y mae angen inni gael ein diddyfnu oddi wrth y siniciaeth sy'n peri inni ddiystyru gallu gras Duw i achub pechaduriaid.

Pan fu esgob Llandaf yn ei holi, flynyddoedd cyn hyn, am fod ei waith yn tramgwyddo rheolau'r eglwys, dywedodd Wroth wrtho, "Mae eneidiau'n mynd i uffern, f'Arglwydd, yn eu pechodau; oni ddylem ymdrechu ym mhob modd posibl i achub eneidiau?" Ac yn ei lyfr, Glad Tydings, rhoes Cradoc fynegiant eithriadol ddeniadol i'r genadwri Gristionogol, mynegiant sy'n rhoi awgrym inni o'r ysbryd a oedd yn ysgogi'r gweithgarwch o dan Ddeddf y Taenu.

Yn ffodus mae gweithwyr y gwasanaethau achub, trwy eu medr a'u dewrder yn medru goresgyn pob math o broblemau er mwyn achub bywydau.

Mae gan RSPB Cymru dros 40,000 o aelodau sy'n cydweithio i achub cynefinoedd a rhywogaethau sydd o dan fygythiad.