Ac fe ddaeth y dydd pan godwyd baneri ar ben pob glofa, uwch y ddrifft hon, a'r pwll acw, ac fe dynnwyd lluniau'r glowyr buddugoliaethus, gwynder eu gwenau yn hollti'r du%wch a orchuddiai'u hwynebau, yn dathlu'r dydd pan ddaeth y cyfan oll yn eiddo i blant yr addewid.

Yr oeddet ti'n llawn o asbri bywyd pan alwais i yn y siop acw rhyw bythefnos yn ôl.

Y mae ganddynt sawl gwâl yma ac acw mewn cilfachau cysgodol ac fel y try'r gwynt newidiant hwythau wâl i gyfateb i hynny.

Breuddwydient hwy am ddymchwelyd y drefn esgobyddol a gosod trefn "bresbyteraidd" yn ei lle gan fwrw ati lle'r oedd cyfle i arloesi gyda chynlluniau arbrofol yma ac acw yn y plwyfi.

Dod acw tua 11 y bore cyn mynd â fi i Karaoke bar enfawr yng nghanol dinas Yiynag.

Doed o hyd i ol ei traed her creigiau Trwyn yr Wylfa drannoeth, a darganfuwyd ychydig o datws yma ac acw, ond ni welwyd byth mo'i chorff.Dyna un rheswm dros i Mam gasau'r mor.

'Roedd Huws y Siwrin a'i wraig acw yn y fisit - wyddost amdanyn nhw ill dau.

'Fuo hi ddim dwyawr yn y tŷ acw na fu raid i mi dorri 'ngwinadd i gyd!

Deallai ambell air yma ac acw a mwy nac unwaith clywodd yr enw, 'Pierre'.

A phob un yn brysio yma ac acw ar orchymyn y Gwylwyr.

Cymysgedd yr ydw i'n dechra amau y byddai o ddirfawr les i Gruff acw wrthi - achos mai fo ydy'r unig ddyn yng Nghymru, synnwn i ddim, sy'n cwyno ei fod o wedi blino gormod a bod ganddo fo gur yn 'i ben ar yr un pryd.

draw fan acw!' Gwelodd pobl y dref don o anifeiliad yn rhuthro lawr y stryd fawr.

Dilyn y llwybr yna a wedi mynd i gornel y adeilad acw, yr adeilad anferth o dy flaen di fydd e, eglurodd myfyriwr.

"Mi wnawn ni sgio i lawr at y lifft gadair acw ac wedyn cewch fynd lawr arni hi.

Fel gwyddost ti, ma'r 'Dolig ydisgyn ar y Sul, ac y mae'r awdurdodau goruchel acw wedi trefnu i gael y cinio nos Lun am saith.

Yr ydoedd proffwydoliaeth, y diwrnod hwnnw, a'i bwyntil yn argraph ar galchiad pared parlyrau y palasdai acw, - `Mene, Mene, Tecel, Upharsin!' Mene, - `Duw a rifodd eich brenhiniaeth, ac a'i gorffennodd.' Tecel, - `chwi a bwyswyd yn y glorian, ac a'ch caed yn brin.' Peres, `Rhanwyd eich brenhinaeth!' Ac erbyn hyn, y mae y broffwydoliaeth yn cael ei chyflawni mor gyflym ag sydd bosibl.

O, na fyddwn innau wedi deall hyn pan oeddwn acw!

Os bydd hi acw wsnos eto mi fydd raid i mi'i phlygu i fyny.

Petai Lewis Olifer a Deilwen Puw wedi dyfod yn ystod yr wythnos yr oedd ef acw, ni allwn lai na'i wahodd.

Yma ac acw yn ei waith, fodd bynnag, mae nifer o sylwadau sy'n awgrymu'n gryf y byddai'n cytuno'n gyffredinol a safbwynt JR Jones ar y mater hwn.

dim ond ychydig hynafgwyr a hynafwragedd crynedig a rhynllyd, yn sypiau yma ac acw, yn disgwyl yn dawel am y diwedd.

`Fe gasglwn ni'n cyfeillion i'r man cysgodol acw yn y cwm,' meddai Ivan.

Mae acw wydd, o oedran ansicr, wedi dwad acw o'r Fferam - Huw Huws wedi cael ei daro'n sydyn gan ffit o gariad brawdol, ac fel rhoddwr y wledd mae o'n un o'r gwahoddedigion.

'a byddai pregethau lu ar ei gof yn cael eu gweu yn sgwrs ddiddorol, tra byddai nhad yn porthi yma ac acw fel bo cyfle, a chario ymlaen â'r gwaith yr un pryd.

"Mi glywaist fi'n sôn, mae'n debyg," ebr efô, toc, "am fodryb y misus acw - Anti Lw, chwedi hitha?" "Do.

Mae arna i ofn gynddeiriog iddi hi setlo acw am 'i hoes." Tra oedd fy nghyfaill Williams yn gorffen y bara-llaeth, ac wedyn yn ysmygu wrth y tân, ceisiasom feddwl am ryw gynllun i yrru Anti Lw ar symud.

Nos Wener?" "Mi fydd y dynion acw tan ddydd Sadwrn..." medddwn i.

Mae pobol fel Anti Lw'r misus acw yn dal i fyw neu bydd pawb o'u cwmpas yn barod i'w claddu." "Beth mae'r greadures wedi'i wneud iti?

Mae creaduriaid o'r fath i'w cael yn y Dwyrain Pell ac y mae'n swnio'n debyg fod dwy ohonyn nhw wedi dod draw acw ac yn ymladd unwaith y flwyddyn.

Y mae cwestiynau'n codi yma ac acw oherwydd mân anghysonderau mewn orgraff a sillafu.

Roedd rhywun wedi dwyn gwerth miloedd o bunnoedd o bethau o siop gemydd yn y dref acw, ac wedi saethu'r gemydd wrth wneud hynny.'

Os ei yn dy flaen yn syth y ffordd acw," medd, gan godi ei fraich tua'r de, "ymhen ychydig filltiroedd fe ddeui at Afon Cynnach.

Ac edrychwch draw yn y fan acw.

Mae hi'n byw'n ddigon pell oddi acw?" "Mae hi acw'n aros hefo ni ers wsnos, was i." "Cwmpeini diddan i chi'r nosweithiau hirion yma," sylwais yn ddifeddwl.

Mae arna i eisiau iddo fo ddod acw i gladdu Ffred druan.

'Roedd Dewyrth Dafydd yn bump oed ar y pryd ac yn cofio amdano'i hun yn sefyll efo'i fam yn nrws Crowrach a chlywed yr ardalwyr yma ac acw hyd yr ardal yn bloeddio 'Elin, Elin'.

Wel, mi ddaru ni fenthyg toman ohonyn nhw oddi wrth ein ffrindia acw, a'u cario at nythod y doctoriaid coch.

...coedwigwr praff yn dethol pren Tyrd ataf; cân â'th fwyell rybudd dwys A tharo unwaith, ddwywaith, nes bod cen Yn tasgu, a'r ceinciau'n crynu, a chrymu'u pwys; Dadwreiddia fi o'r ddaear, cyn y daw Ffwrneiswaith y golosgwyr acw draw.

Pan ofynnais iddo ddod acw am hanner awr i beintio ffrâm drws i mi fe wnaeth rhyw fân esgusion.

Tori mawr ydy o, a finna erbyn hyn wedi troi at yr Islamiaid, a'r diwrnod o'r blaen, pan ddois i i'w wynab o, roedd fy matin gweddi gen i yn un rholyn o dan fy nghesail, a dyma fo'n dechra fy nghymryd i'n ysgafn ar ei union, a gofyn pa bryd yr oedd y Proffwyd wedi bod acw ddwaetha i de.

pwysau trwm digamsyniol y lasgangen yn tynnu y ffordd yma a'r ffordd acw ...

Yn ôl yr hogyn lleiaf acw, sydd at ei fogail mewn prosiect TGAU ar y pwnc, mae siocled yn cynnwys cemeg o'r enw Phenylethylamine sydd yr un ag y mae'r ymennydd yn ei ryddhau yn naturiol pan yda ni'n syrthio mewn cariad.

"Wel, na, 'dwy ddim..." "Nag wyt, neu 'faset ti ddim yn sôn am ddiddanwch yn yr un anadl â hi." "Blin?" "Nid hynny'n gymaint â'i bod hi wedi mynd i dra-arglwyddiaethu yn y fan acw." "Beth am y misus?" "Mae'r hulpan honno o dan yr argraff y caiff hi gydaid o bres ar 'i hôl os bydd hi farw, ac mae'nhw fel person a chlochydd hefo'i gilydd.

Mae ambell dan agored yma ac acw, pobl yn eistedd o'i gwmpas ac yn sgwrsio, nifer yn casglu coed tan.

Er y cymylau cyson fe welwyd haul ar fryn yma ac acw, ac er y dirwasgiad hirhoedlog cafwyd llwyddiant a chynnydd yma o fewn yr eglwys yn Seilo a hefyd o fewn yr eglwys yn y byd.

Ond edrychwch ar y brwyn acw.

'Roedd dail trwchus y coed wedi troi lliw yma ac acw yn barod, a llanwyd ei ffroenau gan leithder hydref.

Ond nid yw hynny nac yma nac acw.

Mi fydda i'n câl llawar o blesar efo'r rhai acw.

Heblaw, Saeson bia hannar tai'r ardal 'ma erbyn hyn a dim ond yn yr ha mae'r mwyafrif ohonyn nhw yma." "Ia...ond mae 'na Gymry ar ôl yma ac acw," atebais yn ddiargyhoeddiad.

Ond dyma'r eira'n dechrau dod yn blu bach yma ac acw ac ymhen rhyw awr brasaodd a bu rhaid gadael tân braf a llyfr blasus a'r boliaid cinio'n pwyso'n drwm.

Goelia i y bydd un ddôs o'r Hen Fferam yn ddigon i'w chodi odd'acw.

Gwelodd yn dda i ffonio acw wedi buddugoliaeth Cymru dros y Gwyddelod.

''Da chi'n siwr, William Huws, nag ydi'r bitsh hwch 'na ddim yn baeddu'r sêt gynnoch chi?' 'Un o'r hychod glana' fuo acw fawr 'rioed.

Gan hwn mynnwn gyngor, gan hwn acw wybodaeth, gan un arall nwyddau, hwylustod, cysylltiad: cant a mil o bethau, a'r pethau hynny yw'r unig gyfathrach rhyngom ag ef.

"Rydw' i'n ddigon prysur rŵan," meddwn i, ar frys, ac yn anghwrtais ddigon er nad oedd yna ddim adwaith oddi wrth y talp o geuled o'm blaen i, "Dodrefnu'r fflat a phrynu celfi newydd, ac atgyweirio a diweddaru a newid tipyn ar y lle hefyd." "Yn wir," meddwn i, a dim ond prin gymryd anadl rhwng dwy frawddeg, "Mae'r pentiwr acw heddiw yn gorfffen addurno'r stafell fyw i mi." Ond nid oedd dianc i fod.

'Mae'r bachyn wedi mynd i wreiddyn y goeden acw sydd wedi syrthio ar draws yr afon.'

Crafant y pridd o'r ddaear gan adael twneli gweigion a siamberi gorffwys, gyda'r twneli yn eu cysylltu ag ambell dwll dianc yma ac acw.

Mi fum yn crwydro yma ac acw ar hyd yr ynys, gan feddwl fod Twm Dafis rywfodd wedi fy ngweld a bod y lladron wedi sleifio drwy un o'r ffenestri i guddio allan yn rhywle.

Shao acw, y blismones ddaru ein gwahodd i'w chartref o'r blaen, hefo aelod o'r swyddfa sy'n medru siarad rhywfaint o Saesneg.

'Rydw i'n hannar llwgu ers wsnos yn y fan acw - gorfod byta fel bydawn i'n byta uwd hefo myniawyd." "Helpa dy hun." "Mae hi wedi suro'r 'Dolig i mi, was i," ebr efô, ar ôl bwyta'n awchus am ysbaid.

Anelodd yntau ei fys yma ac acw ond eglurodd y Du a Gwyn yn ffroen-uchel braidd sut y dylai ddewis.

Ymestynnai'r canghennau'n fwa ar draws y ffordd ac yma ac acw dyma ddibyn serth neu graig ddanheddog yn ymddangos rhyngddynt, yn union fel rhyw anifail gwyllt.

Ond eu hanfon a wnaed; 'roedd y llyfrau acw yn fy nisgwyl.

Tri thei o'r dror acw, wedi eu clymu yn ei gilydd oedd am ei gwddf" Gwaethygodd y briwiau bob awr ar garlam gwyllt.

"Dacw gastell yn y fan acw," meddai Cadi.

Ymhellach, ceir awgrym yma ac acw yn y Beibl o beth yr oedd tyfu i fod yn genedl yn ei olygu.

Yr oedd yn grefftwr campus fel y tystia'r degau o gabanau, gelltydd a chobiau a welir yma ac acw hyd wyneb y chwarel heddiw.

Mi fydd yr hen gathod acw yn mynd i ben y goeden sy'n talcen tŷ 'cw hefyd.

Wedyn 'fyddai dim taw ar ei chwerthin a'i weiddi a'i frolio am y castiau roedd o wedi eu chwarae ar y ffarmwr hwn a'r ffarmwr acw o fan yma i Groesoswallt ac ymhellach.

Mi hoffwn i fedru gofyn iti ddod acw ond dydi Megan ddim yn rhy dda'r dyddiau hyn, fel gwyddost ti." "Doeddwn i ddim yn disgwl y fath beth." "Fydd hi ddim mor hawdd dod i dy weld ti yn Lloegr ond mi fydda i'n hapusach o wybod dy fod ti'n câl gofal a thitha wedi bod yn cwyno cymaint yn ddiweddar.

"rydw i wedi eu pasio nhw droeon ar fy nheithiau yma ac acw ac wedi diolch bob tro nad y fi fu raid llusgo'r fath lwyth o gerrig i fyny i'r rhostir.

Llafur rhonc ydi Cetyn wedi bod ar hyd ei oes, er na roddodd o erioed bleidlais iddyn nhw.' 'Felly, Sioned,' meddai Lleucu, 'mi welwch nad oes 'na waith canfasio am bleidleisia acw, dim ond am eneidiau.' 'O, ia.

Daeth Mr Williams acw yn ol ei addewid.

A s'gwn i os digwydd i blant y plant acw, ryw ryfedd ddydd a ddaw, ddod o hyd i'r cerrig a hwytha' erbyn hynny wedi eu bwrw'n ddigon anystyriol i ryw gornel lychlyd o atig a holi'n ddryslyd, 'Beth y mae y cerrig hyn yn ei arwyddoca/ u i chi?' A fydd yna rywun ar gael i fedru dweud wrthynt am y fangre lle bu rhai o'u llinach, eto yng ngeiria'r emynydd yr oedd Coffa yn ei goffa/ u:

"Mae arna' i eisiau aros yn y fan yma." "Mae arna' i eisiau mynd i weld beth sy'n digwydd yn y cae acw, ond mae'n rhaid i mi helpu i ddechrau," meddai Rhodri'n siort.

"Dacw fe, draw fan acw!" Rwyt yn troi ac yn gweld yn agos i ddwsin o'r pentrefwyr yn rhuthro tuag atat.

Ac am y palasau heirdd acw - y rhwysgfawredd, y rhialtwch, a'r gwleddoedd a welsoch - welir mohono byth mwy.

Be 'di'r iws iti l'nhau dy ddannadd mewn rhyw fynwant o le fel acw na weldi neb ond Betsan Tyrchwr a'i thebyg o un pen blwyddyn i'r llall?

Nid polisi i unigolion, un yma, un acw ar siawns mo hyn.

'Chlywi di byth am ddim yn digwydd i bobl fel Anti Lw'r misus acw.

Os ydych yn ymweld â'r ardal cymerwch gipolwg ar Yma ac Acw.

Twm sy'n pwyntio at yr Eifl ac yn dweud wrth ei frawd, "o ffor' acw rydan ni wedi cychwyn." Ac ar ddiwedd y nofel mae Owen yn gweld y broses yn fwy cyffredinol wrth edrych i lawr ar ei ardal o ben y mynydd: Yr oedd y tir o gwmpas lle'r eisteddai ef yn gochddu, a gwyddai Owen fod yr holl dir, cyn belled ag y gwelai ei lygaid, felly i gyd - tua chan mlynedd cyn hynny.

Daeth cymydog i'r drws ac meddai â'i anadl yn fyr o frysio yma, "Mae dy adwy isaf yn agored cofia ac mae'r defaid oddi yma i Pen Llyn acw ac yn y ffarm arall." Gellwch ddychmygu'r llifeiriant geiriau a ddaeth yn sgîl y sylw, "Pwy sy'n gyfrifol am hyn tybed?" Yn sydyn clywem sŵn traed yn llusgo am y t^y.

'Mae 'na lawer i'w wneud acw.' "Fedrwn ni ddim fforddio llaesu dwylo hefo'r etholiad.

Yma ac acw, gwelwn lawer o fechgyn a dynion mewn dillad sifil o gwmpas y stesion ac amheuwn eu bod yn yr un sefyllfa â minnau ac yn mynd i wersyll i ryw gyfeiriad neu'i gilydd.

Mi wyddost am y misus acw, mai glanweithdra ydi'i chrefydd hi.

Gallai ei dychmygu'n awr, yn gorwedd yn ddu ar ochr y mynydd yn y fan acw, a niwl fel cap llwyd am ei phen, fel rhyw hen wrach yn gwneud hwyl am ei ben, ac yntau;'n ymbalfalu tuag ati ar foreau tywyll fel hyn, a dim gwaith i ddechrau arno yn oerni'r bore; dim ond mynd o gwmpas a'i ddwylo yn ei boced i fegera.

Cylchgrawn Eglwys Seilo Caernarfon Er i ni gael blwyddyn ddigon diflas ar y cyfan o ran tywydd, ac er y bu achwyn yma ac acw parthed y sefyllfa wleidyddol ac economaidd fregys o fewn ein gwlad ac yn y byd tu allan, nid dyna'r stori i gyd.

Ond, er gwell neu er gwaeth, ychydig iawn o dosturi a geir ym myd natur ac fe ŵyr y fam hynny gystal â neb; ymhen ychydig ddyddiau bydd yn chwalu'r tylwyth gan gario'r lefrod bychain i walau eraill yma ac acw, fel y bydd cath yn cario'i hepil yn ei cheg.

Nofel ardderchog am Sir Fôn acw.

Gallai sgwario wrth fynd allan o'r ystafell a rhoi gwen dadol yma ac acw ar amryw a edrychai i'w gyfeiriad.

Mae gen i awydd eu gwahodd nhw draw acw.

Ni allai beidio â chlywed Cymraeg yma ac acw gan y brodorion ond nid oedd y bobl o bwys yng Nghymru fawr gwahanol i bobl debyg iddynt yn Lloegr.

Ydi petha'n ddrwg acw?'

Mae nhw'n ymarfer efo ni nos fory, wedyn mi ddônt am wythnos gyfa, ac mi fydd fel Cad Gamlan acw wedyn." "Mae'n debyg y dylswn i ddangos fy wynab, gan mai Gwyn ddaru'u gwadd 'nhw yn y lle cynta'." "Debyg iawn; ond nid ddylswn i ddylech chi ddeud ond mi liciwn i.

Brasgamodd yr Arolygydd i mewn i'r buarth a golau ei lamp yn gwibio yma ac acw o gwmpas cefn y tŷ.

Mae'r un ar Abaty Nedd yn casglu at ei gilydd y briwsion gwybodaeth sydd ar gael yma ac acw am y sefydliad nodedig hwnnw.

galwasant a galwasant, a 'u pryder yn graddol droi 'n ddychryn, a 'u lleisiau 'n mynd yn sgrech, a 'r tri 'n rhedeg i fyny ac i lawr y lan gan chwilio yma a chwilio acw, ond yn gwybod yn dda y gallai llifeiriant gwyllt fel hwn daflu ffred a 'i gludo ymaith mewn chwinciad.

Mi ellwch ddychmygu fy nghyffro pan welais i Twm Dafis yn cychwyn allan tua hanner nos ac yn mynd i ben y boncen acw sydd yng nghae pellaf Cri'r Wylan.