Mae calon barddoniaeth yn curo'r ymddangosiadol gryfach, ac wrth gwrs caiff y beirdd faeth o wreiddiau hen y traddodiad, a gellir son yn hyderus am adfywiad cynganeddol ac yn y blaen.

Roedd y Gymraeg i'w chlywed ac arwyddion yn yr iaith i'w gweld ond teimlo roeddwn i ar ddechrau'r daith mai cychwyn mae'r adfywiad a bod llawer o ffordd i fynd.

Fel yng ngweddill Ewrop, roedd teimlad cenedlaethol wedi sgubo trwy'r wlad ar ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg, pan ddechreuodd adfywiad llenyddol a chelfyddydol galedu yn symudiadau gwleidyddol.

Astudiaeth o greu polisïau ac adfywiad iaith.

Dewch gyda mi i gyfnod llawer nes atom, pan oedd adfywiad cenedlaethol Cymru yn hawlio Datgysylltiad yr Eglwys Wladol yn etholiad cyffredinol 1880.

Dim ond un Alun Jones sydd gennym, ond er mor annhebyg iddo yw nofelwyr eraill diwedd y saithdegau a'r wythdegau, mae'n ymddangos i mi inni gael adfywiad ym maes y nofel yn ystod y deng mlynedd diwethaf.

Gwelwn seiliau'r adfywiad yn cael eu tyllu tua hanner ffordd drwy'r llun.

Gwynn Jones y gadair genedlaethol ym Mangor â'i awdl enwog "Ymadawiad Arthur", ac yn yr un flwyddyn ymddangosodd erthygl gan John Morris-Jones yn Y Traethodydd, sef datganiad o gyffes ffydd lenyddol yr adfywiad.

Llanwyd y craciau, ailaddurnwyd y waliau tu fewn, rhwystrwyd y lleithder rhag amharu mwy ar wynder y wal y tu ôl i'r pulpud a gwnaed pob dim yn ddiddos a chlyd er mwyn croesawu'r adfywiad a oedd yn sicr o ddigwydd.

Dangosodd y cais y byddai yna fanteision eraill i'r cynllun yn ogystal â chael ysgolion newydd a hynny o ran adfywiad a thwristiaeth, yr amgylchedd, cyfleoedd cyflogaeth a chyfleusterau cymunedol.

Fe wrthsafon nhw adfywiad Penybont a mynd lawr i ben arall y cae i sgori ac arwain 13 - 5.