Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

allu

allu

Mae'n ffaith bod yn Hong Kong heddiw nifer sylweddol, ymhlith y boblogaeth o bum miliwn a hanner, sydd heb allu siarad Saesneg; dyna gadarnhad o ffyniant yr agwedd herfeiddiol a barodd i'r llywodraethwr Robinson ganrif yn ôl awgrymu bod amharodrwydd Tseineaid Hong Kong i ymseisnigeiddio yn 'rhyfeddol, os nad gwaradwyddus'.

Cytunai 83% y dylai pob corff cyhoeddus allu delio â phobl yn Gymraeg a Saesneg fel ei gilydd.

Os arhoswn allan yn ddigon hir i'r llygaid allu addasu i'r tywyllwch, eu os yw'n noson ddi-leuad, fe welwn fod llawer mwy i'w weld yn yr awyr na'r cytserau a'r ser amlwg.

Yn sydyn, roedd ganddo ddwy gân newydd o safon a oedd yn dangos nad oedd o wedi colli dim o'i allu cyfansoddi.

Rhoddasai ei ddiffuantrwydd a'i allu meddyliol iddo awdurdod yn yr eglwys na feiddiai ac na ddymunai neb ei amau na'i aflonyddu.

Cyfrifoldeb yr athrawon pwnc eu hunain yw hyfforddi'r mathau o sgiliau darllen sydd eu hangen yn eu maes hwy a hynny gan ddefnyddio deunydd pwnc-benodol, (yn hytrach na dibynnu ar allu cyffredinol plentyn i ddarllen neu ar athrawon iaith).

Oedd, roedd o'n gorff digon cryf i allu mygio unrhyw un, yn enwedig rhywun reit hen.

Prif nodwedd y diwinydd da yw ei allu i ddatgan bod Duw yn fwy nag unrhyw ddehongliad ohono: prif nodwedd y gwleidydd da yw ei allu i ddangos bod gwleidyddiaeth iach yn fwy nag unrhyw athroniaeth wleidyddol.

Ond eto, mae'n ffaith fod llawer iawn o gwmniau a chymdeithasau sydd yn rhoi gwasanaeth benthyg arian yn gwneud hynny mewn modd cwbl anghyfrifol, heb ystyried amgylchiadau'r cwsmer na'i allu i ad-dalu.

Mae'n bosibl nad yw gweithwyr gofal yn cael cyfrifoldeb penodol fel gweithwyr allweddol, ond maen nhw'n dal i allu darparu'r mathau o gymorth sy'n ymwneud a'r agwedd hon.

Os oedd pob nod yn gyfres o dasgau cyfathrebu ymarferol, yna byddai pob un yn cyfateb i gyrhaeddiad yn hytrach nag i oedran neu allu.

Ac fe ddechreuwyd ar y gwaith o 'gael gan bawb yn ôl ei allu, a rhoi i bawb yn ôl ei angen'.

* arenwi person cyswllt a ddylai allu darparu dealltwriaeth gyffredinol ynghylch y sefydliad croesawu.

Byddent yn cael eu cynllunio nid i ddangos lefel o allu (er y gallent wneud hynny'n ddamweiniol) ond i ddisgrifio cyfres o dasgau a gyflawnwyd yn foddhaol.

Nid yw'r agwedd broffwydol bob amser yn gwneud cyfiawnder â'r gwirionedd fod gan bechod allu na all dyn ohono'i ei hun ei drechu.

Mae'n dal i allu dyfynnu Shakespeare ar ei gof.

Serch hynny, nid yw cael amgylchedd addas yn unig yn llwyr ddigonol; rhaid yn ogystal gael digon o amser i fywyd allu datblygu ynddo.

Gwelodd duedd ddarllengar y mab a rhyfeddai at allu y dyn ieuanc gwledig.

Fe gafodd yr hen ddyn ddos go egar o ffliw, ond 'roedd yn ddigon gwydn i allu'i wrthsefyll a bu'r cynllun yn fethiant.

Ar ôl diolch am allu i'w fwyta, clywaf ef yn dweud, "Er i mi dreulio bron i hanner can mlynedd ar y môr fy hoff sŵn yw si awel ysgafn dros barc o geirch aeddfed." Credaf fod gwên radlon yr "hen Grynwr" ar y bocs ceirch yn ysbrydiaeth iddo hefyd.

Roedd gan rai ceffylau ryw allu rhyfedd i synhwyro neu i 'gyfrif' y nifer o wagenni a roid iddynt i'w tynnu.

Felly, carai'r bardd allu clywed fel y clyw y dall a gweld fel y gwêl y byddar.

Pan fo'n tyfu ar y wal neu dros foncyff coeden, mae'n orchudd da i adar allu nythu a chlwydo ynddo.

(Fe glywsoch efallai am y cyfrifiadur newydd, anferth ei allu, a adeiladwyd yn yr Amerig.

Rhaid bod cryn dipyn ohono ar gael er mwyn iddo allu ffurfio gwedd hylifol ddigonol.

Ni ddylid codi cyfarpar ac eithrio dan arolygaeth i sicrhau eich bod yn defnyddio'r dull cywir ac nad yw'r unigolyn yn gwneud mwy na'i allu.@

Ond cyn iddyn nhw allu wneud hyn, mae'n rhai i ni codi bron i £800 yr un.

Roedd Heledd yn un o'r bobl mwyaf aeddfed y gwn i amdanyn nhw - rhy aeddfed, efallai, i allu amgyffred na fyddai pawb yn ymddwyn gyda'r un aeddfedrwydd a hi.

Hyd yn oed yn y cyfnod cynnar hwn, yr oedd ganddi ddigon o hyder i allu beirniadu'r beirniad.

Rhyw fath o flwyddyn brawf oedd hon ar ei allu academaidd a'i addaster i'r weinidogaeth.

Mae gwaith fel hyn dipyn yn newydd i chi, ond yr ydw i wedi hen arfer â fo.' Wedi dweud hyn, symudodd Ernest i siarad â rhyw sbrigyn o fonheddwr, a dywedodd yn rhy isel i Harri allu ei glywed: `Mi wna i i'r d l ene dorri corn ei wddw neu gorn gwddw ei geffyl cyn canol dydd.' Canodd y corn, ac ymaith â'r cŵn, a'r marchogion yn eu dilyn.

Yn wir ni fyddent wedi breuddwydio am wneuthur hynny gan fod yr Eglwys yn dysgu nad oedd rhaid i neb allu darllen yr Ysgrythur er mwyn dod i afael y cadw.

Cytunwn fod gan y Cynulliad fel y'i bwriedir trwy'r mesur presennol rym a dylanwad potensial pwysig o ran ei allu deddfwriaethol eilradd.

Un o orchestion bywyd yn ei holl agweddau yw ei allu i gystadlu am le a chynhaliaeth.

Bwydwr potel lemone/ d Bwydwr wal Cerdyn Agen/hollt i chi allu gwylio'r adar Man bwydo adar ger y ffenest BWYDO ADAR

Caiff ei yrru gan ei ddicter diorffwys i'w sarhau'n gyson, amau cymhelliad pob gair a lefara a'i thrin yn is na baw sawdl, er mwyn gosod prawf ar ei ffyddlondeb iddo ac er mwyn dangos iddi nad yw ef wedi colli dim o'i allu fel marchog ymladdgar llwyddiannus.

Wrth ddod ar draws y rhain yn ddiweddar y penderfynais roi yr ychydig eiriau hyn wrth ei gilydd i gofio am y cerddor talentog a fu mor barod i rannu ei ddawn a'i allu gydag eraill - i ddysgu, hyfforddi a rhoi pleser a mwyniant i gymaint o bobl.

Gwn fod un o chwiorydd tad fy mam yn briod a gwr o'r enw Pearson ac iddynt fynd i fyw yn Heol Jwbili, Cwmaman, Aberdar, lle yr oedd Mr Pearson yn mwynhau tipyn o fri lleol ar bwys ei allu anghyffredin i dyfu rhosynnau hyfryd.

Gall bod dau darddiad o'r enw Cardamine, un yn golygu berwr dwr oherwydd blas cyffelyb y dail a'r llall oherwydd ei allu honedig i leddfu anhwylder y galon.Cyfeiria'r pratensis at y gweirgloddiau.

Yng nghyd-destun amgylchedd mwy cystadleuol o ran gwrando ar y radio mae lle i boeni o hyd am allu BBC Radio Wales i gystadlu am gynulleidfa.

Ac roedd digon o ystwythder ac ysgafnder ynddo i allu dringo i mewn i unrhyw dŷ heb i neb ei weld na'i glywed.

Dyma un neu ddwy: YmfalchIai WilliarnJones yn ei allu fel pysgotwr, yn enwedig gan mai plu wedi eu cawio ganddo ef ei hun a ddefnyddiai.

Allwn i ddim dyfalu sut y cyrhaeddodd rhai ohonynt eu ffau anghysbell, heb sôn am allu uniaethu gyda'r arswyd a oedd wedi eu cymell i fentro.

Nodwedd arall yn ei gymeriad a'i gwnâi'n fugail effeithiol oedd ei allu i siarad yn ddi- lol â neb pwy bynnag.

Dylai swyddogion y Cyfrifiad yn ardal Aberystwyth allu siarad Cymraeg.

Mae ei holl adwaith i'w amgylchfyd, fel y portreedir ef, yn arwydd pendant o'i benderfyniad i ddal ei dir ac o'i allu i ffynnu ymysg lladron a thaeogion.

Hwyrach y byddech yn hoffi cadw at eich diet arferol yn ystod yr wythnos, er mwyn i chi allu llacio'r rheolau ar y penwythnosau.

Dechreuodd Merêd amau ei allu carwriaethol.

Roedd Geraint Talfan Davies wedi datblygu tîm cryf dawnus tu hwnt o wneuthurwyr rhaglenni ac maen bleser gennyf allu adeiladu ar y sylfeini a osodwyd gan Geraint yn ei naw mlynedd fel rheolwr.

I allu ganeud hynny'n effeithiol rhaid oedd sefydlu arbenigrwydd ei berthynas a'r cylchgrawn a chryfhau ei reolaeth drosto.

Dywedir bod gyrrwr yr Irish Mail yn troi'r ager ymaith dair milltir cyn cyrraedd Caergybi, a gallem feddwl am rywun o fewn y tair milltir hynny, wrth ei weld yn mynd heibio'n urddasol, yn ddi-ager a di-stwr, yn ymfalchio ynddo o'i gymharu â'r trenau bach a byffia heibio, heb wybod mai sefyll o anghenraid fydd ei hanes cyn bo hir, mai yn~ n~m y ~allu a drowyd ymaith yr â hyd yn oed

Ei gyfraniad mawr i lywodraeth yr Eisteddfod oedd ei allu i edrych ar broblem o sawl cyfeiriad, o safbwynt ariannol, o safbwynt trefniadol, ac o safbwynt celfyddydol, ac arwain ei gydgynghorwyr yn y diwedd at benderfyniad y byddai'r budd mwyaf ohono yn deillio i'r eisteddfodwr cyffredin.

Dangosodd tîm cynhyrchu adloniant BBC Cymru ei allu i gynhyrchu sioe stiwdio gerddoriaeth a sgwrs gyda seren fawr o fyd y theatr gerddorol.

Ychwanegwyd yr iwaleiddio: Y mae aristocratiaeth neu oligarchiaeth, a garfer y gair sy'n well gwrthwyneb i ddemocratiaeth, yn meddwl rheolaeth yr ychydig dros y llawer, yn rhinwedd yr afael gadarnach sydd gan yr ychydig ar bethau materol y byd, ac wrth y pethau materol meddyliaf ei gyfoeth, ei allu cymdeithasol, ei allu politicaidd, ei ddysg, - popeth sydd gyda'i gilydd yn ffurfio'r rhith yr ydym yn byw yn ei ganol.

Yr oedd ei thad yn 'rhyw berthynas i Twm o'r Nant' ac wedi bod yn cystadlu prydyddu difyfyr ag ef, ac yr oedd hithau wedi gwrando ar anterliwdiau Twm ddigon o weithiau i allu dyfynnu llinellau ohonynt pan oedd dros ei phedwar ugain.

Roedd Geraint Talfan Davies wedi datblygu tîm cryf dawnus tu hwnt o wneuthurwyr rhaglenni ac mae'n bleser gennyf allu adeiladu ar y sylfeini a osodwyd gan Geraint yn ei naw mlynedd fel rheolwr.

Daeth paraseicoleg hefyd yn bwnc sy'n cael mwy a mwy o sylw, gyda llawer yn ymddiddori'n arbennig mewn amgyffred uwch synnwyr - y gallu i amgyffred heb ddefnyddio'r pum synnwyr arferol: golwg, clyw, blas, teimlad ac arogli - (ESP) yn ei amryfal ffurf: telepathi; rhagwelediad (precognition): clirolwg ( y gallu i weld yr hyn sydd o'r golwg); clirglyw (y gallu i glywed yr hyn sydd y tu hwnt i'r clyw arferol); gweld paroptig neu weld heb lygad (y gallu i weld drwy groen); a meddylnerth (y gallu i effeithio'n uniongyrchol ar fater, megis ei symud, ac i allu dweud hanes gwrthrych drwy ei ddal yn y llaw yn unig).

Bur rhaglen gylchgrawn foreol Livetime allan gyda'r syllwyr, a chreodd y ddrama ddyddiol Station Road hanes drwy sgriptio hyd at ddechraur darllediad er mwyn i'r cymeriadau allu roi sylwadau ar brofiad go iawn o'r eclips.

Arhosodd Mathew yn ymyl y gwely am ryw hyd gan obeithio y byddai'r hen ŵr yn deffro unwaith eto iddo allu ei holi ynglŷn â'r bachgen.

Un o ser mwyaf disglair byd y teledu ar hyn o bryd yw'r gŵr dwys, pryd tywyll sy'n honni ei fod yn meddu ar allu goruwchnaturiol i ddefnyddio'r cyfrwng er gwella afiechydon ac anhwylderau o bob math.

Dangosodd ei ymroddiad i adeiladu talent ar draws pob un on gwasanaethau, ac yn arbennig i sicrhau mwy o amlygrwydd i raglenni Cymru ar rwydweithiaur BBC, ei allu diamheuol i arwain y sefydliad, ac mae wedi paratoi BBC Cymru ar gyfer y sialensau newydd syn ei wynebu yn yr oes ddigidol.

Ymfalchi%ai yn ddi-fost yn ei allu i arwain, a pharchai arweinwyr eraill.

Y mae llyfrau ac erthyglau godidog y Parchedig Ddr Isaac Thomas wedi datgelu'n glir gwrs y cyfieithu, ac y mae'n dda gennyf allu dibynnu yma ar ei gasgliadau ef, fel y bydd ysgolheigion yn sicr o wneud am genedlaethau i ddod.

Roedd mintai o'r tai yma ledled y wlad, wedi eu hadeiladu o laid a tho gwellt, er mwyn i aelodau'r llywodraeth allu aros ynddynt ar eu teithiau ynglŷn â'u gwaith.

Ein dadl syml yw y dylai'r Cynulliad wneud popeth o fewn ei allu i gydlynu a symbylu a gweithredu'r fath strategaeth. Petai'r Cynulliad yn rhoi neges glir a phendant o'r dechrau ei fod yn gorff sy'n gosod pwyslais creiddiol ar y Gymraeg byddai hynny yn sicr o gael effaith gadarnhaol eang ar bob math o gyrff a sefydliadau eraill yng Nghymru yn y sectorau cyhoeddus, preifat a gwirfoddol.

Cydnabod, heb allu rhannu'r profiad na'i amgyffred.

ymwelodd elihu burritt â llundain gyda'r bwriad o allu cynnal cynhadledd heddwch ryngwladol.

Bun synod i lawer ohonom na chymerodd hyfforddwr o allu Graham Henry y maswr bach hwn dan ei adain o'r cychwyn cyntaf ai feithrin yn y fath fodd y byddai nid yn unig yn ennill gemau i Gymru ond yn goleuo gemau a'i fflachiadau o athrylith naturiol.

Y mae gwyddoniaeth, meddai, yn dibynnu ar allu'r deall i roi trefn a dosbarth ar y deunydd crai y mae'r synhwyrau'n eu trosglwyddo i'r ymennydd.

Rhag i neb allu edliw iddo, rhoddodd y Pwyllgor gyfle i'r rhieni wrthwynebu'r bwriad hwn.

I ddiffinio bwriadau, targedau ac amcanion I drefnu profiadau dysgu mewn gwyddoniaeth sydd yn ystyrlon a pherthnasol ar gyfer disgyblion a phob math o allu ac o bob oed yn amrediad yr ysgol uwchradd I ddethol, defnyddio a rheoli'n effeithiol y cwmpas llawn o ddefnyddiau ac adnoddau sydd ar gael I drefnu a chadw trefn ar wersi theori a gwersi ymarferol fel ei gilydd I fod yn sensitif i anghenion disgyblion ag anawsterau dysgu, disgyblion a gallu arbennig a grwpiau ethnig lleiafrifol I feithrin y sgiliau rhyngbersonol priodol ar gyfer cyfathrebu â disgyblion, rhieni a phobl broffesiynol Sgiliau Labordy Paratoi defnyddiau labordy ar gyfer dysgu Arddangos arbrofion a thechnegau ymarferol i'r disgyblion Rheoli gwahanol fathau o wersi ymarferol Gwybodaeth Wyddonol Y mae gan y myfyrwyr i gyd radd yn y gwyddorau ond bwriad arbennig y cwrs yw estyn ac ehangu eich profiad yn y canlynol:

i'r myfyrwyr ddysgu drostynt eu hunain, ac o'r safbwynt dysgu dwyieithog rhaid anelu'r wers at allu ieithyddol y mwyafrif.

arwyddlun o'r hil archolledig oedd y Cripil, y llwythau hynny o bobl y rhoddai Elystan unrhyw beth am allu eu hysgwyd o'u diymadferthwch a rhoi anadl newydd ynddynt.

Mae'r newid yn ansawdd y gerdd yn rhy fawr inni allu ei esbonio yn

'Rydw i eto i allu gweld rhywun sydd â'r gallu i chwerthin yn ddeniadol.

Y mae'r gyfrol ragorol hon yn tystio i'w allu a'i wybodaeth ac yr wyf siwr ei bod hi hefyd yn ernes o gynhaeaf bras i ddyfod.

Canodd yn uniongyrchol ac yn anuniongyrchol i wirioneddau, ac efallai fod mesur ymateb ambell ddarllenydd i'w farddoniaeth yn dibynnu ar ei allu i ymateb i wirionedd fel y cyfryw.

Allan o'r drafodaeth hon fe gafwyd awgrym ar sut i ail-drefnu'r Gymdeithas er mwyn i ni allu gweithredu yn fwy effeithiol yn yr ymgyrch dros ddeddf iaith.

Bu flynyddoedd heb allu edrych ar lyfr.

Roedd cymaint yn dibynnu ar allu ac arweinyddiaeth Horton, ac roedd hi'n wir fod yna gant a mil o ofidiau yn pwyso arno.

Gwedd arall ar y hehongliad rhywiolfrydig yma ar y chwedl ydyw'r ffordd y gwêl Layard y Pair Diwrnach Wyddel, sy'n gyfarwydd inni o chwedloniaeth Iwerddon, fel 'croth', sy'n arwydd o allu'r elfen famol i gynhyrchu bywyd, ac i'w ddistrywio.

Oherwydd yr holl newidadau hyn sydd i ddigwydd gyda'i gilydd, pob un yn ddiwerth heb y lleill, mae'n rhaid wrth anser eithriadol o hir i esblygiad llawn allu digwydd.

yr oedd robert griffith yn hollol gywir yn cyfeirio at y ffaith fod david hughes wedi diflannu'n llwyr o gylchoedd cerdd dant, ond serch hynny mae aml i gyfeiriad yn ei farwnadau i'w ddawn fel telynor yn y gymdeithas o wyddonwyr ac arloeswyr peiriannegol yr oedd yn aelod ohoni yn llundain, ac yn wir mae lle i amau a fyddai ei ddyfais bwysig gyntaf wedi gweld golau dydd oni am ei allu fel cerddor.

Roedd llwythau cyntefig yn ymwybodol iawn o'i allu dir- gel, ac addolent hwy ef fel duw.Wrth i ddyn ddysgu mwy am ei fyd, ceisiodd ddeall a dysgu mwy am yr haul, gan arbrofi llawer er mwyn esbonio'i ryfeddodau.

Gellid amau bod y bennod hon eto'n enghraifft o allu'r prif weithredwr i ddefnyddio cynghorwyr Sir Gâr.

Gresyn na fedrwn i hedfan jet, mi fuaswn yn mynd oddi yma cyn i'r un ohonyn' nhw allu symud.

Y mae'n ddiamau fod y gred yn nhrefn Duw a'i allu byd-eang yn cynnwys y syniad o le a chyfraniad pob cenedl; ond dylid gwahaniaethu rhwng hyn â syniad cwbl wahanol yr Hen Destament am etholedigaeth Israel fel pobl Dduw a phlant y cyfamod.

Gallai, petai anhrefn yn mynd y tu hwnt i allu'r cwnstabliaid lleol i'w reoli, alw'r fyddin i gynorthwyo trwy ddarllen y Riot Act.

Felly, er mwyn ceisio'u paratoi hwythau i allu hyfforddi eu praidd bu raid cyfieithu i'w mamiaith ar eu cyfer lawer o lenyddiaeth grefyddol yr oes a ysgrifenasid yn Lladin yn wreiddiol.

Mae gwaith ymchwil arall yn tueddu i brofi bod gan aderyn allu ychwnaegol i ddarganfod y ffordd, a'i fod yn gallu defnyddio maes magnetig y ddaear.

Y rheswm am hynny, wrth gwrs, ydyw nad oes na grug na choed-llus chwaith mewn digon o drwch i greu caead nag amddiffynfa i'r adar a'r anifeiliaid sy'n dibynnu ar allu ymguddio i fyw ac i fagu epil.

Mae hyn yn golygu creu amgylchedd sy'n cynorthwyo datblygu'r cwricwlwm tu mewn a thu allan i'r dosbarth ac yn gofyn am gryn allu ar ran yr athrawon a'u cynorthwyr wrth drefnu a rheoli'r ystafell dosbarth, wrth drefnu amser gofod adnoddau a deunyddiau ei gilydd!

A yw disgyblion yn arddangos lefel foddhaol o allu fel dysgwyr?

Ond o fewn y cynllun trifflyg syml a rhesymegol hwn dengys yr awdur gryn allu wrth amrywio ei dechnegau naratif ac wrth ddefnyddio dulliau adrodd gwahanol.

Dim ond trwy delesgop neu ddeulygadion y mae'r rhan fwyaf o ser yn weladwy, gan eu bod yn rhy wan inni allu eu gweld a'r llygad.

Mae pob rhan yn faes mor eang ynddo'i hun fel nad oes digon o allu nac amser gan ddyn i leibio i'w gyfansoddiad y cyfan a wyddys amdanynt.

Druan ohono, nid oedd yn ddigon mawr na chryf i allu gwrthsefyll yr Arolygydd.

Bu llawer o siarad rhethregol am allu'r Cynulliad newydd i'n huno fel cenedl.

Dyheai â'i holl galon allu derbyn cynnig Sylvia.

Ond mawredd Pantycelyn, meddai, yw iddo allu ffrwyno'i ramantiaeth ac felly osgoi mynd i ormod rhysedd trwy alltudio'r rheswm o'i waith yn gyfan gwbl: 'Dechrau'n fardd rhamantus a wnaeth Pantycelyn, datblygu ei ramantiaeth a'i mynegi'n llawn, yna ei meistroli a thyfu i weledigaeth fwy.