Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

allweddol

allweddol

Yn ddiamheuaeth, bydd hanes yn siwr o farnu mai rhan allweddol o'r llinyn mesur ar lwyddiant ac arwyddocâd y Cynulliad Cenedlaethol fydd yr hyn a gyflawna'r Cynulliad dros sicrhau dyfodol i'r iaith Gymraeg.

Y ddau bennill allweddol, gennyf i, yw'r rhai hyn: Mae'n chwerthin eto'n aros ar y ffordd, A'n prudd-der eto 'nghadw ar y rhiw, Ac mae'n distawrwydd o'r naill du dan glo Yng nghoffrau creigiau Arfon heb na siw na miw.

Bydd sefydlu partneriaeth weithredol rhwng cyrff allweddol ym maes addysg yn angenrheidiol er mwyn ystyried cynllun addysg gyflawn i Gymru.

Ni roddwyd unrhyw arian marchnata ychwanegol i'r orsaf i'w chyflwyno i bobl nad ydynt yn gwrando, ac oni ellir gwella ei darllediadau ar FM mewn ardaloedd o gynulleidfaoedd allweddol, yn arbennig Cymoedd De Cymru, ni fydd ansawdd y profiad gwrando yn gallu cystadlu âr gwasanaethau masnachol newydd sydd i gael eu targedu tuag at graidd BBC Radio Wales.

Y mae'r Beibl yn gyfrol gorffol ac er bod rhannau allweddol ohoni'n siarad yn uniongyrchol a chlir wrth y darllenydd, y mae llu o bobl, arferion, geiriau ac athrawiaethau y mae angen cymorth i werthfawrogi eu harwyddocâd.

Mae gwahoddiad cynnes i ddisgyblion Cymraeg Ail Iaith Cyfnod Allweddol gwrdd â Rapscaliwns - dwy garfan o ffrindiau, y naill yn byw yn y De a'r llall yn y Gogledd.

Gwelwn yn glir o'r siart uchod bod y siop bapur newydd/siop bentref yn allweddol i werthiant cylchgronau Saesneg yn hytrach na'r siopau llyfrau a siopau megis Smiths a Menzies.

Crefft sy'n allweddol i ymchwil o'r fath yw honno o dyfu crisialau.

ac fe gydia mewn rhan allweddol o gangen ôl ...

Toughen him up, oedd y geiriau allweddol os cofia in iawn.

Mae'r Gymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar wedi ymdynghedu i ymladd y mesur seneddol hwn i'r eithaf, a bydd y gaeaf hwn yn adeg allweddol, pan fydd y Llywodraeth yn cyflwyno'r ddeddfwriaeth.

Mae'n bosibl nad yw gweithwyr gofal yn cael cyfrifoldeb penodol fel gweithwyr allweddol, ond maen nhw'n dal i allu darparu'r mathau o gymorth sy'n ymwneud a'r agwedd hon.

Yn allweddol, cafwyd cwymp o £10,000 yn nifer y di-waith yng Nghymru rhwng agor y Cynulliad ym Mai 1999 a Hydref 2000.

Wedi'r holl son am ymddeoliad rhai o'r prif chwaraewyr ym muddugoliaeth Cymru dros Ffrainc ddydd Sadwrn - mae'r sylw yn troi at olynwyr i chwaraewr allweddol fel Robert Howley, Scott Gibbs a Neil Jenkins.

Yn Indigo gall y cwsmer ddefnyddio un o nifer o gyfrifiaduron i gael gwybodaeth am lyfrau dim ond o roi enw awdur neu deitl neu eiriau allweddol i mewn.

Credwn fod Cadeiryddion y Pwyllgorau yn allweddol wrth greu amgylchedd lle mae aelodau o'r Pwyllgorau ac eraill sy'n cyfrannu iddynt yn teimlo'n gwbl rydd i ddefnyddio'r naill iaith neu'r llall yn ôl eu dymuniad.

Er bod gwaith allweddol yn rhan hanfodol o swyddogaeth gweithiwr gofal, gall defnyddwyr y gwasanaeth eu hunain gyflawni tasgau o'r fath.

Amlygwyd eto y diffygion yn neddf 1993 - sef nad ydi hi ddim yn rhoi statws swyddogol i'r iaith Gymraeg (sy'n golygu ei bod yn colli allan ar grantiau allweddol o Ewrop), ac nad ydi'n delio gyda'r sector breifat na'r sector wirfoddol.

Un o chwaraewyr Pacistan y mae Robert Croft yn ei adnabod yn dda yw'r bowliwr cyflym Waqar Younis - oedd yn aelod allweddol o dîm Morgannwg pan enillon nhw Bencampwriaeth y Siroedd ym 1997.

Yn y cyswllt yma y mae gan ein cynghorau cymuned swyddogaeth allweddol.

Argymhellir ymgymryd ag ymchwil mewn rhai agweddau allweddol o'r maes hwn a fyddai'n cynorthwyo llunwyr polisiau ac addysgwyr gweithredol i hyrwyddo agweddiadau positif a chefnogol wrth gynllunio rhaglen datblygu addysg Gymraeg.

Mae Antur Waunfawr wedi sefydlu eu hunain fel cwmni arloesol sydd nid yn unig yn hyfforddi ac intigreiddio pobl gyda anhawsterau dysgu, ond hefyd yn chwarae rhan allweddol i ysgogi y gymuned leol i adfywio'r gymuned ac adfer eu hamgylchedd yn unol â gofynion Agenda 21.

O gofio mai ymdrin â mân ddeddfwriaeth fydd llawer o waith y Cynulliad, lle mae geiriau yn bwysig, mae cysondeb yn allweddol.

Bun gyfrifol am sawl tacl allweddol yn ystod y cyfnod wedi i Charvis gael ei hel oddi ar y cae gan ganolwr nad oedd yn gweld pob peth a ddigwyddai o'i gwmpas.

A yw rhannau allweddol cynllun datblygu'r ysgol (CDY) yn galluogi i'r polisi AAA gael ei weithredu'n effeithiol drwy'r ysgol?

safbwynt cynnal ac adfer y Gymraeg - boed trwy gyfrwng ysgolion dwyieithog penodedig neu dradoddiadol - mae eu cyfraniad yn allweddol.

Roedd yr undebau, fu'n chwarae rhan mor allweddol yn hanes Ariannin, yn rhag-weld dadfeiliad y wlad wrth i fwy a mwy o bobl suddo i dlodi ac anobaith.

Targedau cyrhaeddiad, Datganiadau o Gyrhaeddiad a datganiadau ar ddiwedd Cyfnodau Allweddol;Y berthynas rhwng iaith leiafrifol â gyrfaoedd yn y sector cyhoeddus; h.y a ydyw'n cynyddu dibyniaeth yr iaith ar lywodraeth leol a chanolog, ac os ydyw, beth yw'r canlyniadau i awtonomi'r grŵp iaith hwnnw?

Roedd tair gôl Welton - dwy berl yn eu plith - yn allweddol.

Gwrandwch, a chofnodwch, - mae'n bur debyg y byddwch yn chwarae rhan allweddol yn natblygiad llên gwerin ein cenedl, er budd yr oesoedd a ddêl!

Fodd bynnag, gall strwythur yr adroddiad pwnc fod ar sawl ffurf wahanol; er enghraifft, gall fod wedi'i strwythuro yn ôl Targedau Cyrhaeddiad, neu Gyfnodau Allweddol, neu yn ôl pwysigrwydd y farn sydd i'w mynegi a'r materion sydd i'w codi.

Y mae rhai eitemau yn y cyfrifon sy'n eu cynnig eu hunain ar unwaith fel rhai allweddol.

Cynhyrchwyd CD-Rom Sam Tân i gyd-fynd ag anghenion Cwriciwlwm Cenedlaethol Cyfnod Allweddol 1 ac mae'n ddelfrydol ar gyfer cael ei defnyddio yn yr ysgol yn ogystal ag yn y cartref.

Tanlinellwyd swyddogaeth BBC Radio Cymru o feithrin talent mewn cynhadledd ym mis Tachwedd a drefnwyd gan BBC Cymru, a ddaeth â nifer o bersonoliaethau allweddol at ei gilydd i ystyried ffyrdd o ddatblygu'r sîn bop Gymraeg.

Gweithwyr Allanol Gwerth y Gymraeg yn economaidd/cymdeithasol o safbwynt cyflogwyr a'r sgiliau perthnasol y dylid eu hyrwyddo; i swydd mor allweddol a hon heb iddo fedru ein hiaith.

Dyna paham y mae'n arferiad i ddangos yn y cyfrifon y ffigurau cyfatebol am y flwyddyn flaenorol, ac yn wir bydd llawer o gwmni%au cyhoeddus yn ychwanegu tablau o ffigurau allweddol dros gyfnod o, efallai, ddeng mlynedd.

Wrth roi dwyieithrwydd gweithredol ar waith yn y Pwyllgorau, mae rôl y Cadeirydd yn allweddol.

Ond gellir dadlau nad hyn oedd y peth allweddol.

Mae buddugoliaeth yn Florida'n allweddol i ymgeiswyr y Democratiaid a'r Gweriniaethwyr fel ei gilydd.

Fel y dywed Branwen Niclas, Cadeirydd cyfredol Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn y rhagymadrodd i raglen y Cyfarfod Cyffredinol, 'Ym mlwyddyn ola'r mileniwm gwelwn gyfle allweddol i Gymdeithas yr Iaith arwain newidiadau sylfaenol yng Nghymru ac mae agenda'r Cyfarfod Cyffredinol yn gosod seiliau ar gyfer hynny.

Ond bedair munud i mewn i'r ail hanner, dangosodd America eu gallu ymosodol - yr asgellwr Malakai Delai yn croesi'n y gornel ar ôl i Allan Bateman fethu tacl allweddol.

Bydd Addysg BBC Cymru yn cynnig: cyfleoedd dysgu am oes i bawb yn ogystal â thargedu cynulleidfaoedd allweddol ac anghenion arbennig.rhaglenni ysgolion yng Nghymru - yn ogystal â'r chwe awr ar BBC 2, ar hyn o bryd BBC Cymru yw'r unig ddarparwr rhaglenni addysg Cymraeg ar S4C, gan gynnig tua 30 awr y flwyddyn ynghyd â thua 70 awr y flwyddyn yn y Gymraeg a Saesneg ar Radio Cymru.rhaglenni dychmygus ac ysgogol ynghyd ag adnoddau o'r safon uchaf.ehangu'r ddarpariaeth i gynulleidfaoedd craidd yn yr ysgol gynradd a'r ysgol uwchradd i gynnwys pob oedran.wynebu'r her gymdeithasol a'r her economaidd yng Nhgymru'r dyfodol.ystod estynedig o wasanaethau i gynulleidfa ehangach trwy'r Coleg Digidol gan ffurfio partneriaeth â S4C, cyrff addysgol a hyfforddi ynghyd â diwydiant.

Byddai trefniadaeth ein rhanbarthau yn aros fel y mae ynghyd â'u cyfrifoldebau allweddol.

Roedd yn rhaid cadw Matthew Bound ar ôl y tymor dwetha, roedd en chwaraewr allweddol yn ein hymdrech ni i ennill pencampwriaeth yr adran, meddai Jason.

Addawyd £3.8 miliwn allweddol ar gyfer gwaith yr undebau credyd yn rhai o gymunedau mwyaf difreintiedig Cymru.

Cred Cymdeithas yr Iaith Gymraeg fod creu dyfodol llewyrchus i'r iaith Gymraeg yn un o brif gyfrifoldebau pobl Cymru a bod hynny yn rhan allweddol o ddemocrateiddio ein gwlad a chreu gwell dyfodol i'n pobl a'n cymunedau. Nid ydym yn derbyn fod y Gymraeg yn perthyn yn unig i'r ychydig rai a gafodd fynediad iddi drwy hap a damwain eu magwraeth a'u haddysg, ond yn hytrach y mae'n perthyn i bawb o bobl Cymru fel etifeddiaeth gyffredin, ac yn un o brif nodweddion Cymru fel gwlad.

Nodwedd boblogaidd o'r gyfres hon fu'r sesiwn holi ac ateb wedi'r cyngerdd sy'n cynnwys y gynulleidfa, Cyfarwyddwr Cerdd y gerddorfa, Mark Wigglesworth, y Prif Arweinydd a chwaraewyr allweddol.

Tanlinellwyd yr angen i sicrhau partneriaeth weithredol rhwng y prif gyfranwyr, gan gydnabod rôl allweddol y Bwrdd wrth ddatblygu'r bartneriaeth honno.

I'r Democratiaid Rhyddfrydol - ddaeth yn bedwerydd trwy Brdain wyth mlynedd yn ôl, mae angen mwy o seddi arnyn nhw i roi hygrededd iddyn nhw ar y lefel Ewroeaidd y mae nhw'n honni sydd mor allweddol.

Mae cyfraniad Harvinder Sangha - a gyfrannodd hefyd i Hen Wlad Fy Mamau rai blynyddoedd yn ôl - yn un pwysig i lif y gân gyda'r bît ethnig yn amlwg ac yn sicr yn un o uchelbwyntiau'r albwm sy'n dangos yn eglur faint o feistri ar eu crefft ydy Llwybr Llaethog, yn gosod y llais mewn mannau allweddol yn y cyfoeth o gerddoriaeth.

Hynny yw; yr oedd yna gnwd allweddol o actorion amatur hynod o dda yng Nghymru gyda'r diweddar Guto Roberts, Elen Roger Jones a Charles Williams, maen debyg, ymhlith y mwyaf rhagorol ohonyn nhw.

cyfleoedd dysgu am oes i bawb yn ogystal â thargedu cynulleidfaoedd allweddol ac anghenion arbennig.

Ond tynnwn eich sylw at un ffigur allweddol.

Gellid dadlau mai dyma'r cyfnod mwyaf allweddol ac effeithiol o ran gosod sylfeini a fydd yn sicrhau fod plant yn gwbl rugl ddwyieithog ac yn barod i ddefnyddio'r Gymraeg trwy gydol eu hoes.

Maes allweddol arall sydd eisoes yn cynnal sefydliadau Cymraeg, a maes sylw'r erthygl hon, yw maes addysg.

addysg, crefydd, y teulu, y gyfraith, gwleidyddiaeth, etc.) yn ganlyniad hynny, yn syniad allweddol i ddadansoddiad diwylliannol Marcsaidd.

Gwyddent taw Jonathan oedd yr unig ddolen gyswllt rhyngddyn nhw a'r byd ar ei newydd wedd a gwyddent hefyd fod y cyfarfod rhyngddo ef a Mathew yn mynd i fod yn un allweddol i gael gafael ar ben-llinyn yr holl ddryswch.

Ceir darllediadau byw hefyd o drafodaethau allweddol yng Nghynulliad Cenedlaethol Cymru ar deledu BBC Cymru, ac mae menter ar y cyd ag S4C ar ei sianel ddigidol, S4C2, yn darparu darllediadau cynhwysfawr, yn Gymraeg a Saesneg.

Gyda methiant y canol i greu consensws o fewn gwlad sy'n prysur ymffurfio'n rhanbarthau economaidd a diwylliannol, nid yw'n destun syndod y bydd y pleidiau rhanbarthol yn chwarae rhan allweddol yn y senedd newydd.

Ni wyddys ar hyn o bryd faint ohono'n union fydd yn cael ei ddysgu, ond does dim amheuaeth na fydd Hanes Cymru yn chwarae rhan allweddol yng nghwricwlwm Hanes pob disgybl Cymreig.

(Manylir ar y sector ail iaith mewn adroddiad sy'n canolbwyntio ar y garfan allweddol hon.)

WYN JAMES sy'n dweud hanes Sais a Chymro a fu'n allweddol eu cyfraniad at gywyd diwylliannol Cymru yn y ganrif ddiwethaf, yn naill yn Esgob Tyddewi ar adeg pan oedd yr Esgobaeth yn cynnwys y rhan fwyaf o ddalgylch yr Eisteddfod, a'r llall yn un o'r 'hen bersoniaid llengar' ac yn enedigol o'r ardal.

Llenwi Swyddi Allweddol

Y sylw clo sy'n allweddol.

Chwyldro, llam anferth i'r oes ddigidol, diwrnod gwirioneddol hanesyddol, ansawdd gwell, amrywiaeth ehangach o opsiynau... dyma'r geiriau allweddol a ddefnyddiwyd i lansio BBC CHOICE Wales ar Fedi 23, 1998.

Croesawyd yn arbennig y cyfle i drafod yn helaeth ddau adroddiad sy'n allweddol i ddyfodol addysg Gymraeg, sef adroddiad gweithgor yr Ysgrifennydd Gwladol a'r gorchmynion drafft ar y Gymraeg ac adroddiad interim y gweithgor Hanes dros Gymru.

Nid yw'r egwyddorion allweddol i'r Canllaw i golli pwysau'n llwyddiannus yn newid, ond maent yn rhoi cyfle i gryn dipyn o hyblygrwydd.

gweithgaredd - pwyntiau allweddol

Mae wedi golygu blwyddyn o waith achosti'n gorfod datblygu perthynas nid yn gymaint efo'r cwmni ond efo un person ." Y ffigurau allweddol i'w targedu, meddai, yw rheolwyr lleoliadau ffri-lans sy'n argymell lleoliadau i gwmni%au ffilm mawr sy'n edrych am lefydd addas.

Bu'r cyfnod hwn fel alltud yn allweddol yn ei hanes am fwy nag un rheswm.

ac i'r Royal Court yn y pum degau a'r chwe degau, yn gweithio gydag Olivier, Gielgud a mawrion y theatr Saesneg ar gyfnodau allweddol yn natblydiad y cyfrwng.

Mae'n rhaid i bob adroddiad arolygu gynnwys barn glir ar safonau cyrhaeddiad yn holl bynciau'r Cwricwlwm Cenedlaethol ym mhob Cyfnod Allweddol perthnasol, yn ogystal â rhoi disgrifiad ar safonau mewn unrhyw bynciau ychwanegol a gynhwysir ym manyleb yr arolygiad.

Gydag amser, bydd pob newyddiadurwr yn meithrin rhwydwaith o gyfeillion mewn swyddi allweddol y gall ddibynnu arnynt i roi gwybod iddo am ddigwyddiadau.

Mae technoleg yn allweddol i bob cynllunio holistig heddiw.

Enwod* Doug Livermore hefyd, bryd hynnyrl hyfforddwr Caerdydd, fel ei gynorthwywr a thrwy hynny ail- ffurfio partneriaeth oedd fel chwaraewyr wedi bod yn rhan allweddol o dim~ llwyddiannus Caerdydd ychydig flynyddoedd ynghynt.

Mae Newyddion yn ymfalchïo yn y ffaith y gall ddod â'r holl ddigwyddiadau allweddol i'r gwyliwr Cymraeg ei iaith.

Yn wir, dyma'r gair allweddol a ddefnyddiwyd gan ddiwinyddion amlycaf Ewrop i ddisgrifio siglo sylfeini cred.

gall gynnig arweiniad mewn maes sydd mor allweddol bwysig i ddyfodol ein cymunedau.

Mae gan BBC Cymru gynlluniau niferus ac amrywiol yn y maes hwn, ac un project ym 1999 oedd pecyn hyfforddiant Medrau Allweddol i athrawon, darlithwyr a chyflogwyr.

Er y bydd yna elfennau o ddysgu am hanes ardal, mae hefyd yn stori gyfoes sy'n wynebu rhai o bwyntiau allweddol bywyd yn y Cymoedd heddiw.

Yn ôl y sôn, mae i bawb ei le o fewn yr hiad, ac mae doethineb y rhai hþn yn allweddol i barhad y gymuned arbennig honno o anifeiliaid.

Yn awr, wele'r Awdurdod Iechyd yn gwahodd ymgeiswyr am swyddi holl-bwysig ac allweddol Prif Weithredwr yr Awdurdod, a Phrif Weithredwr Gwasanaeth Ambiwlans dros siroedd Gwynedd a Chlwyd.

Mae presenoldeb bywiog a chryf yn y meysydd hyn yn allweddol i ddyfodol y Gymraeg, ac mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn ymrwymo i'r ymgyrch hon, gan adeiladau ar yr ymgyrch i Gymreigio ffonau symudol, cwmni Microsoft a chanolfannau galw.

Yr oedd y gallu i gyfathrebu'n effeithiol â gwerin gwlad yn allweddol bwysig yn eu gyrfa.

Bydd yn rhaid i Baulch fodloni ar le mewn tîm cyfnewid cryf lle bydd ei brofiad yn allweddol.

Anghenion hyfforddi - maes allweddol os am ddatblygu'r diwydiant hyd yr eithaf.

Cyfres o storïau antur, ar gyfer bechgyn Cyfnod Allweddol 2 yn bennaf.

Roedd f'ymateb i i'r ffeithiau'n allweddol.

Oddi mewn i Gyd-bwyllgor Addysg Cymru mae Uned Iaith Genedlaethol Cymru CBAC yn cynhyrchu a chyhoeddi cyflenwad helaeth o adnoddau dysgu ar gyfer amrywiaeth eang o bynciau ac ar gyfer pob Cyfnod Allweddol.

Adnodd arbennig i hyrwyddo llythrennedd ar gyfer disgyblion Cyfnod Allweddol 1.

Tanlinellodd pob un o'r digwyddiadau allweddol hynny bwysigrwydd y berthynas agos rhwng BBC Cymru a BBC Adnoddau, Cymru.

Wyth o brosiectau technoleg ar gyfer disgyblion Cyfnodau Allweddol 3 a 4.

'Doedd Mr Garel-Jones ddim yn y penawdau flwyddyn yn ôl, ond yn ôl y rhai sy'n gwybod 'roedd ei rôl yng nghwymp Mrs Thatcher yn allweddol.

Ffigurau Allweddol

Ni lwyddais i ail- greu yn fanwl holl hanes sefydlu'r papur, ond yn amlwg, roedd Prosser Rhys yn ffigwr allweddol, er nad ymddangosodd ei enw erioed yn y papur.

Pecyn yn dysgu dawnsio gwerin i ddysgyblion Cyfnodau Allweddol 1,2 a 3.

Nid yw iaith yn bodoli mewn gwagle, felly mae unrhyw benderfyniadau neu bolisi%au a wneid yn y meysydd allweddol hyn yn effeithio ar ddyfodol y Gymraeg ac yn fwy na dim byd arall ar fywyd pob dydd pobl ifainc yr ardal.

Cofiwch, prif nod gwaith allweddol yw galluogi defnyddwyr y gwasanaeth fel y gallant gael y cyfle i ymgymryd a thasgau gwaith allweddol.

Mae Medrau Allweddol yn hanfodol ar gyfer cyflogaeth ac mewn cydweithrediad ag ACCAC, TECs Cymru a'r Cynulliad Cenedlaethol roedd pecyn BBC Cymru yn rhan o'r rhaglen dreigl ar gyfer Medrau Allweddol 2000.

Wedi dweud hynny mae'r naws werinol yn parhau i fod yn bresennol, wrth i'r ffliwt chwarae rhan allweddol yng ngherddoriaeth y grwp – yn union fel ar La-La.