Pan oedd pawb wedi cilio i'w cytiau, roedd un o fechgyn y Llynges yn crwydro o amgylch y gwersyll yn chwilio am hoelion a darnau o bren a sachau, ac wedi iddo lwyddo i gael digon o ddefnyddiau aeth ati i wneud gwely bach reit handi iddo'i hun.

Fodd bynnag, fe ddylai etholwyr syn byw yn y gogledd bryderu nad oes ynar un aelod o'r Cynulliad yno y mae Rhodri Morgan yn ei ystyried yn ddigon galluog i eistedd o amgylch yr un bwrdd ag ef.

A chynigiodd yr un gwr ddau swUt i minnau os awn, dywedais wrtho yr awn; a rhedais o heol y Bont Pawr oddi amgylch yr HaU yng nghanol y dref yn noethlyrnun; a dychrynodd rhyw wraig feichiog wrth fy ngweld, nes yr aeth yn sal.

Bydd traean o'th bobl yn marw o haint ac yn darfod o newyn o'th fewn; bydd traean yn syrthio trwy'r cleddyf o'th amgylch; a byddaf yn gwasgaru traean i'r pedwar gwynt ac yn eu dilyn â'r cleddyf.

Yr oedd y disgleirdeb o'i amgylch yn debyg i fwa mewn cwmwl ar ddiwrnod glawog; yr oedd yn edrych fel ffurf ar ogoniant yr ARGLWYDD.

Yn yr ail ran hon, ceid cutiau bychain crynion ag arnynt do o wellt neu frwyn ­ byddai eu lloriau'n is na'r ddaear oddi amgylch er mwyn cadw'r tŷ'n gynnes ac o afael y gwyntoedd.

A phobl yn 'i hysio mas o'r siope pan oedd e'n grwt os bydde fe a'i ffrindie'n crwydro o amgylch i weld beth oedd 'na.

Gollwng hwy, iddynt fynd i'r wlad a'r pentrefi o amgylch i brynu tipyn o fwyd iddynt eu hunain.' Atebodd yntau hwy, 'Rhowch chwi rywbeth i'w fwyta iddynt.' Meddent wrtho, 'A ydym i fynd i brynu gwerth ugain punt o fara a'i roi iddynt i'w fwyta?' Yr Arglwydd Iesu, yn ôl adroddiad Ioan, a gymerodd y cam cyntaf yn y sefyllfa ddyrys trwy ofyn i Philip: 'Lle y gallwn brynu bara i'r rhain gael bwyta?' Amcangyfrifodd Philip, y Swyddog Bwyd, debyg, ymhlith y deuddeg, y byddai eisiau o leiaf werth ugain punt o fara i roddi tamaid i bob un.

Fy rheswm dros ddibynnu ar y plu yma yw fod yr Arian Glas yn bluen oleu a'r Ceiliog Hwyaden Corff yn dywyll Beth bynnag fydd amgylch lliw gwiniadau'r tywydd a ffansi'r sewin mae'r ddau ddewis nawr gennyf ar yr un blaen llinyn.

Ymysg y dathliadau eraill o amgylch Cymru bydd noson yn cael ei gynnal yng Ngwestyr Celt yng Nghaernarfon ar y nos Sadwrn efor Moniars yn perfformio.

y cyneddfay ar rhinwedday hynny oll yn amlach, ac yn helethach ar y Brytaniait yn yr hen amser nac ar nasiwn ac ydoedd yw cymdogaeth oy amgylch'.

Fel hyn y dywed yr Arglwydd DDUW: Am i chwi fod yn fwy terfysglyd na'r cenhedloedd o'ch amgylch, a pheidio â dilyn fy neddfau nac ufuddhau i'm barnau, na hyd yn oed farnau'r cenhedloedd o'ch amgylch, felly, fel hyn y dywed yr Arglwydd DDUW: Edrych, yr wyf fi fy hun yn dy erbyn.

Trodd Gareth i edrych o'i flaen - a sgrechiodd wrth i'r car blymio i lawr pant yn y ffordd a chornel giaidd yn ymddangos yn sydyn - brêcs y car yn sgrechian wrth i'r car fynd wysg ei ochr o amgylch y gornel - ac o'u hôl, y car arall yn ymddangos, ond yn methu â chymryd y gornel - yn taro'r ffens ac yn rhwygo drwodd - am eiliad, ymddangosai fel pe bai'r car am stopio ar ymyl y clogwyn, ond yna plymiodd tua'r môr a tharo'r creigiau islaw.

Glynne Davies, gwelwn i ba raddau yr oedd parodi yn gyfrwng i fynegi'r bywyd o'i amgylch fel milwr yn ystod blynyddoedd y Rhyfel.

Yn y blynyddoedd hyn arferai aelodau Cangen Coleg y Brifysgol ym Mangor fynd oddi amgylch i werthu Y Ddraig Goch a phamffledi'r Blaid ar y strydoedd yn nhrefi a phentrefi Môn a Arfon; lleoedd iawn am farchnad oedd Caernarfon, Llangefni ac Amlwch ar nos Sadwrn.

Mam hwnnw mewn côt croen dafad tu ôl i'r gwydr, yn syllu a rhythu wrth wylio'i bachgen bach gwyn hi'n nofio'n ofnus ar hyd a lled Pwll yr Ymerodraeth, a dau lamhidydd bach du'n nofio o'i amgylch ac ar 'i draws, er mwyn cadw golwg arno fe!

Yr hyn nad oeddwn wedi'i sylweddoli oedd ein bod y tu allan i ffiniau'r hen Ymerodraeth Brydeinig erbyn hyn - ble bynnag y bu honno, mi allasech fentro bod 'na lawer o stomp ar ei hôl hi, fawr iawn o drefn ar ffyrdd, ysgolion ac ysbytai ac ati - ond roeddach chi'n saff dduwcs o gael un peth safonol, sef stadiwm fawr urddasol o amgylch cae criced.

Wedi teithio am rai dyddiau, sylwodd Idris fod y wlad o'i amgylch yn newid.

Dyma un o'r cerddi a glywyd yn Sioe Beirdd 1995, Bol a Chyfri' Banc a fu o amgylch Cymru yn ddiweddar.

Cytunodd yntau, gan ei fod ar fin gadael i hedfan o amgylch y byd.

Ac fe aeth at Richard Owen, ac fe atebodd hwnnw ar unwaith: 'Fe ddof yno gyda thi.' Ac ar ôl dod adref o'r gwaith fe aeth Owen George at y bobl oddi amgylch Ysgol y Nant a dweud am y cyfarfod gweddi oedd i fod yno.

Llosga draean ohono mewn tân yng nghanol y ddinas pan ddaw dyddiau'r gwarchae i ben; cymer draean a'i daro â'r cleddyf o amgylch y ddinas; gwasgara draean i'r gwynt, ac fe'i dilynaf â chleddyf.

Mae o wedi bod wrthi'n ffoi erstalwm rŵan, yn ffoi'n gylch o amgylch y byd a'r ysbrydion aflonydd ar ei sodlau'n ei hambygio ac yn ei gosbi.

Byddai'n peintio lluniau dyfrliw o'r Eifl a'r Fenai a'r golygfeydd o amgylch, ac ni fyddai dim yn well ganddo na dod â nhw i'w dangos.

Perfformiad ar ffurf promenâd oedd y cynhyrchiad, y gynulleidfan cael eu harwain o amgylch adeilad mewn cyflwyniad realistig.

bachgen, ddim mwy na naw neu ddeg oed, fe dybiai, yn gafael yn dynn a 'i ddwy law mewn dyrnaid o frigau digon bregus yr olwg arnynt, a 'r rhan fwyaf o 'i gorff bychan yn cael ei chwipio 'n gyson gan ruthr y dyfroedd o 'i amgylch.

rhedodd y tri, gethin yn gyntaf, o amgylch coed a dyfai ar y lan i weld a oedd eu cyfaill yn ddiogel, ond erbyn iddynt ddod i olwg y gangen drachefn nid oedd ffred i 'w weld yn unman unman ffred !

Mae'r cynhyrchiad yn troi o amgylch y dywysoges ifanc a thrasiedi ei bywyd.

Gollyngodd Andrews y ffôn yn sydyn a thaflu'r car o amgylch cornel sydyn.

Edrychodd o'i amgylch yn ofalus fel pe bai arno ofn i rywun ei weld.

O'r hyn a edrychai fel ei lwynau i fyny, gwelwn ef yn debyg i belydrau o bres, yn debyg i dân wedi ei gau mewn ffwrnais; ac o'r hyn a edrychai fel ei lwynau i lawr, gwelwn ef yn debyg i dân gyda disgleirdeb o'i amgylch.

Buasai'n rhythu ar y mynd a'r dod o'i amgylch, eithr nid i'r fath raddau nes caniatau i unrhyw un arall achub y blaen arno a chipio'i gar.

Mae'r teirw yn ceisio gwthio'i gilydd wysg eu pennau o amgylch y cylch ond dim ond am rhyw ddau funud neu dri mae'r gystadleuaeth yn para - nes y bydd un tarw ar ei liniau neu pan yw'r gwr efo'r corn siarad yn rhoi diwedd ar bethau a dau darw arall yn cael eu tywys i'r cylch a'r holl beth yn dechrau eto.

Anifeiliaid a berthynai'n wreiddiol i diriogaethau o amgylch y Môr Canoldir yw cwningod, ond a gludwyd yma i Brydain gan y Normaniaid.

Gwin cartref oedd yn y calabash a rhoddwyd pibau hir o bambw i bawb sugno drwyddynt, ac eisteddodd pawb i lawr o'i amgylch.

Bu terfysgoedd o amgylch Trimsaran ym mis Ionawr, gyda'r glowyr yn gwrthdaro â'r heddlu.

Dymunwn ddiolch a dymuno yn dda i weithiwr Aberconwy sydd wedi ymddeol ar ol rhoi gwasanaeth gwerthfawr trwy gasglu sbwriel o amgylch yr ardal.

Bob tro yr agorem ddrws ein gwesty yn Siem Reap fe'n cipiwyd i fyny ar amrantiad i ganol haid o feicwyr ieuainc stwrllyd a chanddynt foduron ar eu beiciau a cherbyd bach ynghlwm wrth bob beic i gludo teithwyr oddi amgylch.

Anfonodd David Lewis ef at gapel bach y Babell, ble roedd ei fab a ffermwyr eraill wrthi'n torri'r gwrych o amgylch y capel y pnawn hwnnw.

"Dyna i chi fi y noson o'r blaen," meddai, "yn fy ngweld fy hun yn trafaelio drwy'r nos mewn cylch o amgylch Pwllheli, Aberdaron a Nefyn."

Fe ddaliai un ben y tâp ar fan arbennig ar yr olwyn rhag symud tra yr âi'r gof oddi amgylch a thrwy wneud hynny 'roedd yn fwy ffyddiog fod y mesur yn iawn, er ei fod wedi cael y mesurau gan y saer coed.

Yr wythnos ddilynol ('chwanegol!) bum innau'n ddigon dewr i stwffio i mewn ac eistedd ar y silff - da- acyna prowla 'chydig o amgylch yr ogof yma heb gwmni, mae yn anodd mynd ati ac yn ddigon peryglus i raddau heb dipyn o brofiad cerdded creigiau ag ochr mynydd uwchben y mor aflonydd....

Dechreuais fy ngyrfa pan osodwyd yr haul yn ei le, a'r bydoedd ar eu llwybrau o'i amgylch, pan wahanwyd golau ddydd oddi wrth dywyllwch nos, a phan drefnwyd a tymhorau i ddilyn yn eu tro.

Dau lolyn i brancio o amgylch - y naill yn cynrychioli'r elfennau a'r llall y Fam Ddaear.

A'r cwestiwn ar wefusau pawb wrth gerdded o amgylch oedd "Wyt ti'n cofio.

A'i foch yn curo'n boenus, edrychodd Gareth o'i amgylch.

bu'n llafurio'n gyson o blaid heddwch am flynyddoedd cyn hynny, gan deithio o amgylch y wlad i ddarlithio ac annerch cyfarfodydd yn aml.

Pan oedd ar ei ffordd i'w esgobaeth, daeth o hyd i nifer o bobl y wlad yn dawnsio o amgylch un o'r meini hirion hyn.

Yr hyn syn nodedig am y cynhyrchiad hwn yw'r modd y mae'r gynulleidfa yn llygad dyst mor agos i'r hyn sydd yn digwydd drwy ddilyn yr actorion o amgylch yr adeilad ar gwahanol olygfeydd.

Wrth deithio'n ôl, sylwais ar fwg hyd y llechweddau o amgylch, lle'r oedd ffermwyr yr ucheldir yn llosgi hen dyfiant o wellt a rhedyn crin a bonion grug ac eithin.

Cofiai Myrddin Tomos am ddefaid yn pryfedu; am eu dwyn i fuarth y fferm, eu dal, torri'r gwlân o amgylch y cynrhon a oedd wedi ymgladddu yn y cnawd, eu pigo allan â'r gwellau a rhwbio pridd melyn yn y man pryfedig.

Ganon Wm Price, darlithydd, ac o amgylch y llyfrgell gan Mr Randall.

Er enghraifft mae cyfres o ficrofili arbennig o amgylch gwaelod y siliwm ac yn ogystal,mae'r aparatws basal sydd islaw'r siliwm yn dangos addasiad diddorol.

Er gwaethaf bod llawer o'r cyfeillion wedi gosod i lawr y peth cyntaf a ddaeth i'w meddwl, a rhai, o bosibl, wedi rhoi'n y llyfr un o'r hanner dwsin dyfyniadau a gludent oddi amgylch yn arbennig i'r pwrpas, ac eraill wedi pendroni'n hir cyn dechrau sgrifennu, 'does yr un dau gyfrannwr wedi dweud yr un peth.

Mewn noson thematig, yn dwyn y teitl Ar yr Orsedd, fe gymerwyd golwg ddychanol ond, lle y bon briodol, difrifol hefyd ar y Teulu Brenhinol yma ar frenhiniaeth o amgylch y byd.

Y Stori Mae stori Dafydd yn troi o amgylch y prif gymeriad, Dafydd: bachgen ifanc hoyw, sy'n dianc o awyrgylch gyfyng a chul ei dref enedigol ym Mhontypridd i geisio rhyddid yn ninas Amsterdam.

Damweiniau awyr yn ac o amgylch Ynys Môn yn ystod yr ugeinfed ganrif.

Roedd un o brif lysoedd tywysogion Gwynedd yn Aberffraw, ac mae hanes canoloesol y pentref hwn wedi ei arddangos o amgylch Llywelyn a'i orsedd.

'Roedd e'n hoff o gysylltu ei wersi arlunio â bywyd y wlad o amgylch.

Tynnodd y milwr ei fapiau allan ac egluro'r cynllun arfaethedig i'r dynion o'i amgylch.

Fe ffonia i 'nôl.' Chwarter milltir o'i flaen, diflannodd Sierra glas Davies o amgylch cornel wrth i ddarn syth o ffordd ddirwyn i ben.

Nid ymatebodd Gareth, ac wedi taflu golwg sydyn ato, trawodd Adam ef unwaith eto cyn ymbalfalu am y llyw wrth i'r car sgrialu o amgylch cornel siarp yn y ffordd.

Mae yna lawer o sôn wedi bod yn ystod y misoedd diwethaf ynghylch cynlluniau Stereophonics i fod yn grwp mwy acwstig ei naws ac fe gadarnhawyd hynny i rhyw raddau pan benderfynodd Kelly Jones fynd ar daith acwstig o amgylch Lloegr … ac America wrth gwrs.

Cynhaliodd y Gerddorfa hefyd gyfres o gyngherddau yn Abertawe, a dwy daith o amgylch Gogledd Cymru.

Hefyd, gellir rhoi mwls, sef haen denau o ddeunydd organig o amgylch eu bonion Tail pydredig fyddai orau ond, os nad yw ar gael, gellir defnyddio compost.

Safwn yn un o encilfannau coridor yr athrawon yn edrych ar haul y pnawn yn taro ar yr adeiladau o amgylch y cwad mewnol.

Fel esiampl o broblem i'w datrys, dychmygwch fod yn rhaid teithio o amgylch Cymru i ddosbarthu'r rhifyn hwn o Delta, ac mai dim ond un cerbyd sydd ar gael i wneud y gwaith.

'Tudur,' gwaeddodd arei ôl yn wyllt gan edrych o'i amgylch yn ofnus.

Rhennir y llun yn dair rhan: yr awyr o amgylch y felin yn llenwi hanner y canfas, yna'r caeau llafur ar oleddf, a'r creigiau yn y blaendir a lôn yn troelli rhyngddynt.

Yr hyn na fedra i 'i wneud ydi mynd o amgylch y lle hefo Dei Bach Gamfa.

Nhw ddaru ofyn imi roi hysbysiad yn Y Gwyliwr.' A chwarddodd, gan gerdded o amgylch yr ystafell fel hogyn wrth ei fodd.

Yn y cyfamser mae'r bobl leol i gyd yn dechrau cyrraedd gan greu cylch naturiol yn y tir sych drwy sefyll neu eistedd mewn cylch o amgylch y ring.

O'i amgylch mae cylch o ddŵr euraid.

Dim ond i led o hanner modfedd y dylid tynnu'r rhisgl, hyd at y pren caled ac ni ddylid ei dynnu oddi amgylch yr holl goes neu fe leddir y pren.

Mae'r un atdyniad yn egluro symudiad y lleuad o amgylch y ddaear, a chylchoedd y planedau o amgylch yr haul.

Bu Cell Colegau Aberystwyth am dro o amgylch banciau a chymdeithasau adeiladu'r dref ychydig yn ôl (Dydd Mercher, Tachwedd y 1af) i weld os oeddynt yn gweithredu polisiau dwyieithog llawn.

gwaeddodd Gareth, wrth i ben ôl y car weu'n wyllt o amgylch cornel arall.

A chan nad oedd cylch hud o'th amgylch bydde dy elynion wedi dwyn yr Afal Aur hefyd oni bai imi ddod heibio mewn pryd.'

Gweithredu bob wythnos am flwyddyn yn erbyn Quangos Addysg y Llywodraeth 1995 Taith o amgylch Cynghorau Sir newydd Cymru i bwyso arnynt i adeiladu Trefn Addysg Gymreig o'r gwaelod.

Aeth dorf o amgylch tref Aberystwyth gan bastio posteri ILDIWCH I'R GYMRAEG ar siopau, banciau, cymdeithasau adeiladu, ac unrhyw sefydliad arall nad oedd yn defnyddio'r Gymraeg pchr yn ochr â'r Saesneg.

Mae un ohonynt, y Charles Darwin newydd ddychwelyd i'r wlad ar ôl siwrne o dair blynedd a'i cymerodd hi o amgylch moroedd y byd.

Os am gael taith o amgylch yr Ynys ar y 'We, cliciwch yma.

Gwahoddwyd y dieithryn i ymuno â'r Senwsi o amgylch y tân, a galwyd am rownd o de mintys.

Ar ôl i'r darnau priodol gael eu sychu yn yr haul, bydd gwragedd dethol o'r llwyth yn eu gwisgo o amgylch eu gyddfau - ac yn cael blaenoriaeth wrth fynd ar ôl dwr.

Syllodd Ibn o'i amgylch ar y pentre.

Yr oedd penderfynu pwy oedd i arwain y seiadau a phwy oedd i deithio oddi amgylch i "gynghori% yn llwyr yn nwylo'r Gymdeithasfa.

Nid oes ryfedd felly bod 'cenedl' a 'brenhiniaeth' (neu 'teyrnas', fel y cyfieithir yr un gair weithiau) yn ymddangos yn gyfochrog yn y Beibl, ac i bob pwrpas yn cael eu defnyddio fel cyfystyron - "chwi a fyddwch i mi yn frenhiniaeth o offeiriaid ac yn genedl sanctaidd" Ymddengys i Israel, o sylwi ar y cenhedloedd oddi amgylch, ganfod eu bod o ran eu trefn gymdeithasol yn deyrnasoedd neu'n freniniaethau, a daeth felly i ystyried meddu brenin fel un o nodau cenedligrwydd.

Diolch hefyd i Heulwen Medi am fynd o amgylch Plas Hen, a diolch i bawb a gyfranodd at yr achos.

Buasai ei ofid yn fwy pe gwybuasai mai ei fab Ernest a gynllwynasai i ddwyn oddi amgylch y ddamwain.

Yn yr Haf, byddai yn arwain grwpiau i droedio ar hyd llwybrau cyhoeddus i lefydd hanesyddol o amgylch y dre.

Symudodd pobl o lawer rhan o Gymru i fyw yn Nhrefeca ei hun neu yn y ffermydd oddi amgylch er mwyn mwynhau gweinidogaeth Harris.

Daeth Sir Aberteifi, yn arbennig yr ardaloedd o amgylch Tregaron, yn enwog am fagu ceffylau o bob math, a manteisiodd y ffermwyr ar y cyfle i'w gwerthu yn y gwahanol ffeiriau, fel Ffair Garon a Ffair Dalis Llanbed.

Ar ba lefel y mae'r adar yn bwydo o amgylch y bwrdd bwydo?

Roeddwn yn cychwyn yn Krako/ w ac yn teitio o amgylch y ddinas gan ddisgrifio'r prif adeiladua, nodweddion pensaerni%ol ac yn y blaen.

Rhoddwyd gwedd newydd ar ddiddordeb poblogaidd arall - coginio - gyda Angela Gray's Hot Stuff, wrth i Angela Gray deithio o amgylch Cymru yn chwilio am y cynhwysion a'r cogyddion gorau.

Gyda'r nosau, teithiai o amgylch y ddinas gan genhadu ym mhobman.

Ceir ynddo restr o ffeithiau a digwyddiadau yn hanes y dref a'r ardal oddi amgylch am y naw can mlynedd diwethaf, ynghyd â chasgliad o hen luniau diddorol dros ben.

Tywyswyd yr aelodau o amgylch y Coleg gan y Parchg.

Daeth ef i lawr i'r ddaear ac apelio am weithwyr i fynd o amgylch i gasglu enwau, a chasglu arian.

Mynd o amgylch y gwersyll i ofyn i bob copa am unrhyw gân, neu ran o gân a gofiai, a gofyn iddo ei hysgrifennu.