Beth wnanhw efo'r holl flaenoriaid - sylw bachog aelod ym Mhendref, oedd o'r farn mai uno'r capeli i greu un capel i bawb fydd yr ateg yn y diwedd.

Ateg i'r dybiaeth yw fod yn y Llyfr Coch gyfres o drioedd yn rhestru casbethau 'Gwilim Hir, saer Hopkyn ap Thomas.' Y beirdd a ganodd i Hopcyn ydoedd Dafydd y Coed, Ieuan llwyd fab y Gargam, Llywelyn Goch ap Meurug Hen, Madog Dwygraig a Meurug fab Iorwerth.

Canodd y Nant i ofyn gŵn gan ryw Wiliam Abad, beth bynnag, a chan fod cyfeiriad at Gorntwn yn un arall o gerddi'r bardd, dyma ateg o blaid cymryd ein bod wedi cysylltu'r gerdd ofyn a'r gwrthrych iawn.