Ond ofnaf y buaswn i, yn y cyflwr hwnnw, wedi herio Goliath i ymryson yn ei ddull ei hun a'i wahodd i alw Og, Brenin Basan ato, i'w helpu.

i dynu cynulleidfa ato i gydfeddwl ag ef, yn ei bregethau a'i emynau'.

Fe'i sadiodd ei hun, ac wedi sticio'r fforc yn y glun agosaf ato, chwiliodd â'r gyllell am y cymal cyntaf.

Dilynodd y naill Nadolig ar ôl y llall heb ddim byd neilltuol i dynnu sylw ato.

Maen ddiwrnod y mae'r bechgyn i gyd yn edrych ymlaen ato, meddai troellwr Morgannwg, Robert Crofr.

Gan yr ymddengys ei fod wedi camddeall diben y brotest, bydd llythyr arall yn cael ei anfon ato - ar ffurf mwy confensiynol - er mwyn iddo ddeall yn iawn beth yw gofynion y Gymdeithas.

Fel y mae yn nesau ato daw sain y Teledu ychydig yn uwch.)

Yn y man gwelodd Alun fflach las wrth i Bleddyn wibio ar hyd y ffordd tuag ato.

Curais ar y drws, a chlos o ato o dan fy ambarel, a chlywed sŵn traed rhywun yn dod i'w agor.

Yn sydyn gwelodd y gŵr yn dod tuag ato o'r coed, yr un gŵr bychan ag a welsai yn dod o'r fynwent, gyda'r dyn a ddihangodd o'r carchar.

Dywedodd Meira Roberts y dylid pennu pob elusen y codir arian tuag ato ymlaen llaw.

Daeth Gwawr yn nes ato.

Y mae'r gwebost yn rhywbeth i edrych ymlaen ato yr wythnos nesaf.

Wrth gerdded draw ato gwelodd ei fod yntau hefyd wedi cael pysgodyn.

Dyna drist fod arwydd o gymdogaeth glo\s yn rhywbeth i synnu a rhyfeddu ato yma.

Tra mae Dick Chappell yn gynnil yn ei ddefnydd o ofod a lliwiau, fel petai am dynnu popeth i mewn i fyd bach agos ato, mae lluniau'r artist hwn yn rhoi argraff gyffredinol o ehangder.

Gan fod safon byw pawb yn is, ac yng nghyfnod y rhyfel gan fod dogni ar fwyd, roedd y te parti yn ddydd i edrych ymlaen ato am wythnosau.

Dim ond dau odolyn sy'n cael mentro'n agos ato, sef CARYS HUW ac un actor wythnosol o blith JEREMY COCKRAM, JUDITH HUMPHREYS, GWEN LASARUS a DANNY GREHAN.

Rwyt ti'n mynd i ffermio!" Rhuthrodd ato a lapio'i breichiau am ei wddf.

gwyddent am ambell bren i 'w ddringo, neu caent hyd i ryw bostyn i anelu cerrig ato neu dorri or llwyni rifolfer a phistol fel rhai starski a hutch.

Yr oedd mewn lle anghysbell ac nid oedd neb yn mynd ar hyd y ffordd drol drwy'r coed tuag ato.

Haerodd hithau nad oedd ond wedi dweud y gwir bob gair a bod Siôn Elias wedi gofyn iddi ddod yn ôl ato ym mis Ebrill.

Cytunwyd y dylai'r Cadeirydd anfon gair ato.

"...?" oedd y cwestiwn a daflwyd ato un tro gan ryw ohebydd neu'i gilydd.

Cynorthwywyd ef i ddod allan o'r ffos gan Ernest a'r bonheddwr ieuanc, ac wedi iddo ddod ato'i hun cafodd fod ei geffyl gwerthfawr wedi torri ei goes, ac ebe Ernest: `Wel, wel, mae'r cwbl drosodd efo fo; gadewch i ni ei roi allan o'i boen,' a chan dynnu ei gyllell allan, torrodd y brif wythi%en yn ei wddf, a gwaedodd yr anifail yn fuan i farwolaeth.

Ond, yn groes i'w ddisgwyliad, daeth mab yr Yswain ato, gyda gwên ar ei enau, gan ddymuno bore da iddo, a chan ei annog i deimlo yn hyderus, ac ychwanegodd: `C'lynwch chi fi, Harri, pan ddaw hi'n adeg cychwyn, a mi fyddwch yn all right.

Bydd yn rhoi cyfle i bawb feddwl am yr hyn y maent yn anelu ato a bydd yn gosod disgyblaeth ar y gwahanol adrannau, fel bod y penaethiaid yn deall y sefyllfa ac yn osgoi gweithredu'n groes i'w gilydd.

Eu hunig obaith am loches oedd trwyn o graig ychydig bellter i ffwrdd a gyrasant eu ceffylau ato.

Nid rhyfedd i hynafiaethwyr megis John Jones, deon Bangor, a Humphrey Foulkes droi ato am oleuni gan ei ystyried 'the best Antiquary in these parts'.

"Come here John Jones," meddai'n awdurdodol, a gwelais f'amddiffynnydd yn mynd ato, ac i mewn i'r ysgol, a'r plant eraill i gyd yn swilio.

Daeth yr lesu'n agos iawn ataf, mor agos nes i'm calon doddi o gariad ato.

Pryderu rhag ofn iddi hi wrthod mynd ato'n ôl.

Fel canlyniad i weithredoedd Manawydan rhddheir Rhiannon a Phryderi, dychwelir gwraig Llwyd ato, daw bywyd a dedwyddwch yn êl i Ddyfed, ac ni wneir drwg i neb.

Dywedodd fy mam wrthyf drannoeth fod rhyw dderyn wedi dweud wrthi am y digwyddiad.Euthum i ddawns yn y Cei unwaith.Roedd fy ffrind, Twm Fowey House (y Dr Thomas Gwilym Jones, un o benaethiaid Lever Brothers Port Sunlight wedyn) yn fy nghynorthwyo i smyglo fy siwt orau o'r ty wrth i mi ei thaflu o ffenestr y garet i lawr ato ac yntau yn sefyll ar yr allt wrth dalcen y ty.

Wedi i'r swyddog oedd yn mynd i ofalu am y British Monarch am y pedair awr nesaf ddod ato i gymryd ei le, aeth Douglas i gyfeiriad ei gaban.

Erbyn hyn roedd yr anifail wedi closio ato ac yn ei rwbio'i hun yn ysgafn yn erbyn braich y morwr.

Mynnai gael swm pendant i anelu ato wrth gynilo.

Yr oedd Jacob yn olygydd craff ei lygad a main ei glust, ac nid âi dim o bwys heibio heb iddo dynnu sylw ato, a rhoi ei farn arno, heb flewyn ar ei dafod.

Sgrechiodd Meic Jervis mewn ofn wrth i'r belen ar ben y mes ruo i lawr tuag ato.

Cymer Hiraethog gyfrifoldeb am y rhannau hyn o'i waith; ysgrifenna fel petai'n agos iawn ato ac yn gwybod popeth amdano.

Roedden nhw'n dynesu tuag ato o bob cyfeiriad.

Rwan, dyna rywbeth gwerth chweil iddyn nhw amcanu ato fo.

Ofanai y clywai'r ceidwad ei chwerthin uchel a thybio ei fod yn wallgo, ond ni ddaeth neb yn agos ato.

Yn yr unfed ganrif ar bymtheg daeth y chwyldro diwylliannol yr ydym yn arfer cyfeirio ato fel y "Dadeni Dysg" i'w anterth.

Daeth ei freuddwyd yn ôl ato - yr hen ben nadroedd 'na.

Gwyddent oddi wrth dôn ei lais ei fod o ddifrif, ac erbyn iddynt gerdded i lawr ato, gwelsant fod ganddo gawell wedi ei wneud o wifrau yn ei ddwylo.

Am y rhan helaethaf o oes y chwareli roedd i'r 'ceffyl gwaith' - canys dyna fel y cyfeirid ato - ei le a'i ran ym mhatrwm eu gweithio.

Ychwanegwyd darn ato, hynny ymhen un mlynedd a'r hugain wedi ei adeiladu y tro cyntaf.

Rwyf yn edrych ymlaen ato yn fawr.

Ni lyncwyd Alun Jones nac Aled Islwyn gan y cyfryngau, ac er bod William Owen Roberts yn ennill ei fara menyn ym myd y teledu, mae'n ymddangos fod y nofel yn gyfrwng a apeliodd yn arbennig ato am ei bod yn rhoi cyfle iddo fynegi'i weledigaeth mewn modd mwy myfyrdodus na'r teledu.

Ond gwyr y Cymry fod y gelyn yn fyddar yn y glust agosaf ato.

I gael ei wynt ato fel petai, penderfynodd fynd am gwpanaid i'r lle bwyta yno.

`Dydw i ddim wedi bod yn ddigon agos ato i wybod.

Yr oedd yn aros y tu allan, mewn lleoedd unig, ac eto yr oedd pobl yn dod ato o bob cyfeiriad.

Er hynny, penderfynodd Emma ei bod am barhau â'u perthynas a symudodd i fyw ato.

Yn awr mae'n eiriol yn y nef, Erfyniwn am fyn'd ato ef; I'r wlad lle nad oes loes na chlwy', Ac na fydd rhaid ymadael mwy.

Gallwn, gallwn fod wedi mynd ato a'i gofleidio, doeddwn i ddim wedi bwriadu peidio.

Y mae iddo dair rhan: y modd yr enillir Enid (a hanes hela'r carw purwyn yn arweiniad tuag ato); adran gysylltiol lle'r â'r arwr a'i wraig i'w teyrnas eu hunain ac ymserchu yn ei gilydd i'r fath raddau nes ennyn beirniadaeth a chrechwen y llys; a hyn eto'n arweiniad at wir thema'r 'rhamant', ymgais Geraint i'w brofi ei hun, neu'i wraig, mewn cyfres o ymladdfeydd sy'n cyrraedd uchafbwynt yn 'chwaraeon lledrithiog' y cae niwl.

Na ato Duw i'r fath aeaf ddychwelyd eleni.

Dyma bellach fynegi mewn beirniadaeth yr hyn yr oedd amryw yn anelu ato.

Galwodd ar Geraint ato.

"Yr argian fawr, trowsus 'nhad!" meddai'r dyn pan welodd Rex yn dychwelyd ato'n cludo rhywbeth yn ei geg.

'Roedd agwedd awdurdodau'r Brifysgol tuag ato, yn ôl y Deon Church, fel cyhoeddi rhyfel agored.

Ac y mae edrych tros droednodiadau gwerthfawr ei lyfr yn codi cwestiwn reit ogleisiol mewn perthynas â'i bryder y gall y traddodiad Cristionogol yng Nghymru fod yn tynnu ei draed ato.

Un gwahaniaeth gwerth tynnu sylw ato yw bod yna amryw o arwyddion o ddiwedd yr haf a dechrau'r gaeaf yng Ngwlad Pþyl yn darogan y tywydd ymhell i'r flwyddyn ganlynol.

Ymadawai felly, am fis efallai, gan grwydro ar hyd a lled amryw ffermydd eraill cyn dychwelyd drachefn ato ef ac ail- ddechrau'r ffieidd-dra.

Sylwais ar Breiddyn yn eistedd yn y rhes flaen, a'i fraich dde dros gefn y gadair nesaf ato, mewn ystum gwrandawr o'r tu allan, fel petai.

'Felly toedd Vatilan ddim isio dy ladd di, nagoedd, Gemp,' meddai Nel yn sgipio tuag ato fo ac yn rhoi ei braich am ei ysgwydd esgyrnog.

Mae taclau gwraig weddw yn benigamp am worn out tools fel ag y mae chwys plismon am rywbeth prin iawn er y gellid fod wedi ychwanegu mor brin â chachu ceffyl pren ato.

Yn awr ac eilwaith codai awel yn ddisymwth a chwythu llwch i'm llygaid, a rhaid oedd sefyll yn y fan a'r lle rhag of n i bwl sydyn o ddallineb fy nhywys dros y dibyn, gan fod y llwybr cul yn rhedeg yn bur agos ato ar brydiau.

Ond y mae'r nofelydd y mae Hywel Teifi yn cyfeirio ato fel un allai greu y nofel lofaol fawr Gymreig wedi dweud wrth Y Cymro nad oes ganddo ef gynlluniau i gyhoeddi dim byd yn y dyfodol agos.

Cydnabyddiaeth ddigon swta a gafodd hi y bore hwnnw, ond 'roedd hi'n rhy oer i ddal ato: 'Mi ddeudodd yn glir y bydda hi'n ffonio'.

Synnai ato ei hun yn y bore ac at ei lyfrdra yn ofni rhithiau disylwedd y nos a'r muriau symudol.

Gwêl lygoden yn dod ato ê gronyn o wenith a dyma hi'n mynd a dod seithwaith.

Trodd y Priodor ato a gofyn: 'Fasa chi ddim yn gneud cymwynas â mi?'

Daeth y ffrind newydd o Ffrainc ato mor dawel â chwningen.

"Mi fedri ddibynnu arna i, Henri," meddai'n ddistaw a daeth y llall ato a'i gofleidio.

Hwnnw fydd y Llys terfynol oll y mae'n bosibl apelio ato.

Ymrestrodd amryw o wŷr amlwg yn y Brifysgol tu ôl i Newman, fel William Palmer, a fu'n llugoer ei deimladau tuag ato er pan gyhoeddwyd Remains Hurrell Froude, a Dr Pusey, a apeliodd am amser a chyfle i Newman gael ei amddiffyn ei hun, er nad oedd yn cytuno â rhai adrannau o'r Traethawd.

Doedd he ddim yn fodlon sefyll yn ei hunfan, ond roedd yn neidio i fyny ac i lawr, yn rhedeg ato ac yna'n neidio ymlaen, yn union fel ci sydd wrth ei fodd o gael cychwyn am dro.

'Bydd y gerdd yma yn iechyd i farddoniaeth Gymraeg heddiw, oherwydd fe ddengys y gellir cynhyrchu gwaith o radd uchel yn y dull newydd yn ein hiaith ni, a hynny heb fod yn euog o rai pethau ag y bydd condemnwyr y canu modern yn hoff o'u hanelu ato,' meddai J. M. Edwards yn ei feirniadaeth.

Yn ystod y dydd, fe ddaeth Owen George Jones at yr hen frawd Robert Evans, Glan y Môr, ac fe ddywedodd wrtho ei fod yn ei deimlo'i hun yn bechadur mawr, ac wedi darfod amdano ym mhob man; ni wyddai am un lle i droi ato ond at Dduw trwy weddi, ac ni allai weddio ei hun.

Weithiau deuai i'r golwg fel petai awel yn ei chwythu tuag ato, yna ciliai drachefn a gadael yr awyr yn las uwchben.

Wnâi e mo hynny hyd yn oed pe dôi hi ato ar ei gliniau gan grefu arno.

Nid oedd Symons yn teimlo mor ddig ynghylch tlodi cefn gwlad, er ei fod yn tynnu sylw ato.

Yr ail beth oedd ymateb yr ymgeisydd i bêl rygbi a gâi ei thaflu ato fel y cerddai i mewn drwy'r drws i'r cyfweliad.

NI welid mohono'n plymio'n acrobatig, yn bloeddio'n uchel ac yn mynd dros ben llestri er mwyn tynnu sylw ato'i hun (fel y gwneir heddiw, gwaetha'r modd).

Doedd y gwaith ddim yn un yr edrychwn ymlaen ato.

Bryd arall, yr oedd muriau'r gell yn nesu ato, yn cau amdano ac yn bygwth ei wasgu i faarwolaeth.

Roedd yn dal yn ansicr iawn o'i theimladau tuag ato ac felly'n swil yn ei gwmni'r dyddiau hyn.

Os byddi di eisiau gair o gyngor ar y mater, dos di ato fo.' Pesychodd ddwywaith a sychodd ei geg â chefn ei law cyn mynd ymlaen.

O dan y ffurfafen yr oedd adenydd pob un wedi eu lledu nes cyffwrdd â rhai'r agosaf ato, ac yr oedd gan bob un ohonynt ddwy i guddio'i gorff.

Estynnodd Lisa ato'n syth.

Neidiodd y llew ar ei draed wrth glywed y floedd, a brasgamodd tuag ato.

Yn sydyn dyma'i fam yn stopio ac yn troi ato gan ddweud: '...' .

Mae'r nod a amlinellir yn y dyfyniad uchod yn parhau i fod yn nod y dylid cyrchu tuag ato.

Gwr arall yr oedd gan Waldo barch ato, yn ystod yr Ail Ryfel Byd oedd Dr E.

Gwnaeth glamp o ymdrech i ddod ati ei hun, sychodd ei dagrau gan obeithio nad oedd wedi sylwi, a throi'n ôl ato.

Mewn lle plaen uwchben un porsylîn mewn tþ bach dynion, gwelwyd y llinell broffwydol "Mae dyfodol Cymru yn dy ddwylo di% a gwych iawn hefyd yw'r graffiti hwnnw sy'n magu cynffon wrth i eraill ychwanegu eu sylwadau ato.

Yn raddol newidiodd agwedd y llwyth tuag ato.