Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

atom

atom

Ym mhob atom mae'r hyn a elwir (yn niffyg gwell gair) yn ronynnau egni.

Gall sleidiau lliw o safon dda ddod â phobl a lleoedd yn llawer nes atom na'r lluniau du a gwyn gorau, diolch yn bennaf i'w hansawdd clir, eu manylion a'u realiti.

Os oes gennych unrhyw awgrymiadau ar gyfer safle'r wythnos danfonwch nhw atom.

Bydd atom neu folyn yn amsugno goleuni os yw'r donfedd yn cyferbynnu'n union â'r gwahaniaeth egni rhwng dwy lefel (gw.

I ddod yn nes atom, ystyrier cenedlaetholdeb Iddewig.

Un diwrnod, ym marchnad Addis, daeth crwt bach wyth oed atom a dweud: 'Where's the fuckin' coffee?' Dyna'r unig Saesneg a wyddai, sef union eiriau cyntaf Geldof pan gyfarfu â Mengistu.

Victor Thomas, daeth atom y Parchg.

Darganfu seryddwyr, wrth ddefnyddio telesgopau grymus, mai'r seren ddis- glair agosaf wedi'r haul yw Alffa Centawrws, a bod y goleuni oddi ar ei hwyneb yn cymryd dros bedair blynedd i gyrraedd atom.

Darllenai lawer am y darganfyddiadau a'r damcaniaethau diweddaraf, yn arbennig ynghylch y gronynnau sylfaenol yng nghnewyllyn yr atom, am bethau fel cwarcod, newtrinod, positronau a'r holl lu rhyfeddol sydd, rai ohonynt, yn medru bod a pheidio a bod ac ail-fod i gyd ar yr un gwynt, fel petai.

Buom yn disgwyl am tua deng munud ond tra'n disgwyl daeth nifer o yrwyr tacsi atom i ofyn os oedd angen un arnom.

Cerddodd yn araf ar draws y llawr tuag atom a symudodd y ferch oddiwrthyf gyda phlwc sydyn.

I'th lygad treiddgar y mae dirgelion yr atom a'r moleciwl yn agored fel llyfr.

Yn yr Orsaf daeth nifer o bobl atom i siarad a holi pwy o'n i, o ble dwi'n dod, pam dwi yma a ballu.

Yr adeg hyn, oedd dad a man yn cynnal ysgol Sul yn y tŷ ac yn gwadd y cymdogion, tri theulu, i ddod atom.

Mentrodd ambell wylan atom i fegera, crawcian o'r uchelderau wnai'r gigfran.

Dewch gyda mi i gyfnod llawer nes atom, pan oedd adfywiad cenedlaethol Cymru yn hawlio Datgysylltiad yr Eglwys Wladol yn etholiad cyffredinol 1880.

Aelod o'r heddlu, sef Mr Alun Bevan ddaeth atom i gynnal y noson.

Yma mae'r chwyddhad tua miliwn, ac mae pob smotyn gwyn yn cyfateb i atom.

Arwydd o dywydd garw iawn medd y rhai sy'n gwybod helynt yr adar, pan ddaw yr ymwelydd hwn atom yr holl ffordd o Siberia bell.

Mr Druce ddaeth atom wedyn.

Ar fyr rybudd - pum awr yn wir - daeth y ddwy chwaer o Beulah atom ym mis Mawrth.

Darganfuwyd fod y broses hon o hollti'r atom yn cynhyrchu ac yn rhyddhau ffrwd anhygoel o ynni, a dyma'r egwyddor sydd y tu ôl i'r bom atomig.

Mewn laserau fel hyn nid yw egni'r atom yn disgyn i lefel bendant fel yn y Nd:YAG, ond yn hytrach i fand - amrediad o lefelau'n gwau i'w gilydd.

Nid oedd wahaniaeth amlwg iawn yn agwedd y Koreaid tuag atom ni, er ei bod yn lled amlwg eu bod yn casa/ u'r Siapaneaid.

O'r diwedd, troesant eu sylw atom ni.

Mae'r bobl hynny oedd yn ein gwawdio yn '69 heddiw yn dod atom ar y stryd ac yn ein llongyfarch am gymryd safbwynt gwrth-frenhinol.

Clywem sŵn ei draed yn ffwdanu i fyny'r grisiau a thuag atom i'r llofft.

Eisoes mae rhai galaethau mor bell fel bod y goleuni a ddaw atom ni oddi wrthynt wedi cychwyn ar ei daith drwy'r gofod rai biliynau o flynyddoedd yn ol.

Roeddem yn falch o weld Mrs Marjorie Davies, Gwesty'r Douglas, wedi dod atom ac yn edrych mor dda.

Danfonwch eich awgrymiadau atom a byddwn yn ysgrifennu adolygiad.

Wedi i fy mam guro, daeth merch ieuanc i'r drws, ac wedi deall ein neges, anfonodd blentyn i alw'r prifathro atom.

Mae'n eistedd a'i ochr atom ar y chwith yn y darlun, het am ei ben ac yn dal jar bridd.

Eto ni welodd neb atom nag electron a'i lygad erioed.

Nid oes electron nac atom chwaith ond yn ein dychymyg i esbonio'r ffordd mae Atomfa Trawsfynydd yn gweithio, ac i adeiladu systemau teledu gwell.

Ffoniodd cymydog atom ni'r meddygon yn y dref Gwyddai hwnnw fod Bob yn gorfod gwrando ar ei frawd yn griddfan ddydd a nos, a bod ei gorff yn berwi o chwys drwy'r amser.

Daeth Menna ymlaen atom a'n tywys at fwrdd crwn, dipyn o'r neilltu.

Gwyddoch beth rwy'n feddwl, mae'n siŵr, pan fo'r lloer a'r sêr yn ymddangos mor agos atom nes y gallwn eu cyffwrdd, bron.

Edrychais ar y gorwel a gweld cymylau du enfawr yn prysur ddod tuag atom ac, o fewn munudau, roedden nhw'n arllwys glaw trofannol ar ein pennau.

Meddyliwch am yr atom neu'r electron - dau o bileri gwyddoniaeth gyfoes.

Tra 'roedd y gweddill ohonom yn atgyfnerthu a chael ein gwynt atom yr oedd hi yn cael ei holi am bob math o bethau gan y wasg.

Ymlaen yr aethom drwy'r fagddu nes i enau gogleddol y twnnel ymddangos braidd yn ddisymwth, ac yn nes atom nag y disgwyliem, gan fod tro yn y twnnel.

newyddion@bbc.co.uk neu ysgrifennwch atom neu ffoniwch i gyfeiriadau BBC Cymru yng Nghaerdydd neu Bangor, gweler isod.

Yna fe ddeuai Bigw atom yn flin, a gofyn, 'I be oeddech chi eisiau dweud wrth Mami?' a golwg gyhuddgar yn ei llygaid.

Yn y diemwnt gwelwn fod pob atom wedi ei gysylltu a phedwar atom arall.

Am ugain mlynedd olaf ei bywyd yr oeddwn i'n un o'i chyfeillion: âi fy ngwraig a minnau i'w gweld yn aml, bu'n cysgu yn ein tŷ ni, ysgrifennai lythyron atom; yn ddi-feth bob Nadolig anfonai bunt i'n merch ni, ac os byddai Elin yn hwy nag arfer yn ysgrifennu ati i ddiolch iddi am y bunt honno, cyrhaeddai llythyr oddi wrth Kate Roberts i holi a oedd y bunt wedi cyrraedd.

Rydym ni erbyn hyn yn cael ein gwahodd i'r ystafelloedd am goffi, ond y duedd yw mynd i'r un ddwy ystafell bob tro, a dyna reswm arall pam bod angen ystafell arnom ni - fel y gallen nhw ddod atom ni am goffi, yn lle'n bod ni'n tarfu arnyn nhw drwy'r amser.

Yn ei ddilyn ef daeth atom y Parchg.

"Peth digon digysur ydy bod mewn fflat a honno ar ganol ei hailwampio," ebe Emli, "Rhaid i chi ddod atom ni i fwrw'r Sul." "Rydan ni'n byw hefo'n gilydd," meddai wedyn, a throi at Alis a honno'n edrych allan i eangderau'r mor.

Beth am anfon hanes eich cymdeithas Gymraeg chi atom ni hefyd.

Weithiau deuai un neu ddwy o'r cast atom ar flaenau eu traed, ac eistedd i sibrwd.

Fel rhywbeth arbennig a gwahanol i'r cynrychiolwyr fe drefnais fod ryw bedwar ar ddeg ohonom i gael 'reception' mewn ystafell arbennig a ddaeth Margaret Thatcher atom i sgwrsio gyda phob un a'i bartner.

Yr oedd rhai wedi teithio cryn bellter i ddod atom ond pawb yn credu fod y daith wedi teithio cryn bellter i ddod atom ond pawb yn credu fod y daith wedi bod werth chweil.

Trwy hollti cnewyllyn atom yr elfen iwraniwm, llwyddodd gwyddonwyr yr ugeinfed ganrif i greu ynni niwcliar.

Neu ysgrifennwch atom neu ein ffonio yng nghyfeiriadau BBC Cymru yng Nghaerdydd neu Bangor, gweler isod.

Yn hytrach nag i ni fynd i Gaernarfon, credaf ei bod yn well gan hogiau Caernarfon ddod atom ni er mwyn iddynt gael penwythnos yn Lerpwl.