Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

awyr

awyr

Roedd yr hogiau wedi rhoi digon o goed ar y tân, y fflamau yn saethu i'r awyr ac yn taflu cysgodion digri o gwmpas.

Ond, a hwy ar fin dringo'r llethr, gwelent lewyrch golau cerbyd yn llenwi'r awyr ar y dde iddynt.

Gan mai penwythnos yn unig oedd gen i, byddai'n ddelfrydol hedfan i Faes Awyr Rhyngwladol Caerdydd felly dyma ddechrau ar y gwaith o holi am brisiau tocynnau i Gaerdydd a Bryste.

Fe ddaeth gwth o wynt nerthol o rywle ac aeth yr awyr yn dywyll.

Eithriadau: Myfyrwyr Gweithgareddau Awyr Agored a Mathemateg.

'Stop it!' Cododd i'r awyr fel draig lidiog, a distawodd y chwilod dan ei Iygaid tanbaid.

Ond fe newidiais fy meddwl pan ddaeth yn adeg imi sefyll gyda'm ffrindiau yn y ciw yn syth ar ol glanio ym maes awyr Moscow.

Os arhoswn allan yn ddigon hir i'r llygaid allu addasu i'r tywyllwch, eu os yw'n noson ddi-leuad, fe welwn fod llawer mwy i'w weld yn yr awyr na'r cytserau a'r ser amlwg.

Awdurdodwyd y Prif Swyddog Cynllunio, mewn ymgynghoriad â Chyfreithiwr y Cyngor a Chadeirydd y Pwyllgor Cynllunio, i roddi rhybuddion gorfodaeth dan y deddfau cynllunio ynglŷn ag unrhyw ddatblygiad marchnad awyr agored (ar y Sul neu unrhyw ddiwrnod arall) ac i erlyn mewn unrhyw achos yn codi o'r rhybuddion hynny.

EFFEITHIAU: AWYR, DWR, SWN UCHEL A DIRGRYNIAD Y TIR: Arolygir y rhain yn uniongyrchol gan y Grwp a chan Swyddog Iechyd yr Amgylchedd yr Awdurdod Dosbarth.

Dechreuodd y ddau lithro'n arafach lawr tuag at faes awyr Shobdon.

Yr awyr yn llawn sŵn gweiddi a chanu.

Arhosais i bethau ddod atynt eu hunain ryw ychydig: y fegin yn dal i weithio er bod yr esgyrn yn ratlo ar ôl y glec, ac roedd y byd yn dechrau sadio wedi fy nhaith din-dros-ben drwy'r awyr ar ddeng milltir ar hugain yr awr.

Hedfan o fwrllwch Rhagfyr at lesni'r awyr a gwres yr haul.

Mae'r bobl ar fin y dŵr ar draeth tywod, tu fewn i ffrâm o greigiau serth ac awyr, yn cael eu cyfleu â phalet ysgafn, syml lle mae shiapiau'r lliwiau wedi eu cyfosod i greu delwedd.

Mae'r gofod - dyna yw'r 'nef' yn y fan hyn - yn gwbl fud am nad oes awyr yno i gludo tonfeddi sain.

'Roedd yr awyren yn hedfan yn esmwyth mewn awyr glir.

"Mae'n rhaid i ni saethu Hurricane hwn i lawr!" rhuodd un o swyddogion y Lufftwaffe, llu awyr yr Almaen.

Yr oedd hi'n dechrau nosi nawr ac ni allent weld ond ffurf y tŷ mawr rhyngddynt â'r awyr, rhiw silŵet llwyd ar "sgrin" ruddgoch y machlud tua'r de-orllewin.

Tyf llawer ohonynt ar goed yn y trofannau, nid yn isel ar y goeden mewn tywyllwch llaith fel y dychmygwn, ond yn agos i'r brig mewn goleuni da ag awyr iach.

Ac ar ôl cinio yn yr awyr agored, gall ddawnsio hyd oriau mân y bore.

Dathlodd Dafydd Du agoriad hanesyddol Cynulliad Cenedlaethol Cymru ar yr awyr gyda Carnifal y Cynulliad yn fyw o dir Castell Caerdydd.

Erbyn iddyn nhw gyrraedd y graig roedd y dreigiau uwch eu pennau, eu cynffonnau'n fflangellu'r awyr.

Weithiau wrth iddo godi a machlud, mae'r haul yn llenwi'r awyr a lliwiau dramatig.

Ysgol Llu Awyr ym Mhenbre a storfâu arfau yn Nhrec^wn yn cau.

Cerddai fel pe bae ar awyr.

Agorodd y ffenest a phwyso ar y rhan isaf i lenwi ei hysgyfaint ag awyr iach a dotio ar lesni tyner yr awyr.

Y peth cyntaf wnaeth o oedd mynd i faes awyr.

Mae cudynnau o gymylau porffor yn batrwm symudol trwy'r awyr.

Beth bynnag mae'r nofelydd yn perthyn yn nes i fywyd nag i gelfyddyd, a'i draed yn nes at y ddaear nag yw ei ben at yr awyr.

Diffinir y cae yn y cefn mewn strociau tew cyllell balet, y blaendir ag ysgubiadau lletach a mwy fflat, ac yna ar gyfer yr awyr gwaith brwsh yn sgrwbio'r paent yn fflat.

Ac eto, malu awyr ydi hyn i gyd, mewn gwirionedd.

Dechreuodd synhwyro'r awyr.

Os nad oes, mae o leiaf dwy ffactor y gellir eu hystyried:- (a) Mae'r hyn a wnaeth, wedi ei wneud pan oedd yn blentyn y byd hwn, yn ddieithryn i wladwriaeth Israel Duw, ac o dan lywodraeth tywysog llywodraeth yr awyr.

Er mwyn cyfleu hyn ni wna ragor nag awgrymu ffurf y môr, y felin, y tir gwastad gan adael i'r awyr lywodraethu'r darlun cyfan.

Tua'r un amser, ac yn enwedig yn y ganrif ddiwethaf, sylwodd seryddwyr hefyd fod nifer o bethau yn yr awyr nad oeddynt yn ser gan eu bod yn edrych fel smotiau aneglur.

Mae haearn a dur yn datblygu clytiau browngoch o rwd pan fyddant heb eu gwarchod ac yn cael eu gadael yn yr awyr damp.

Am y gorau bob gafael isio marchogaeth yr awyr ar ei gefn.

Rhoddodd blwc i'w het dros un llygad fel y gwnai gyda'i gap a cherddodd fel ewig i gyfeiriad y Tŵr a godai'n saeth o ser i'r awyr.

Yn wynebu'r drws roedd yna wely haearn sengl, ac fel roedd o a'i dad yn edrych fe gododd y gwely i fyny i'r awyr bedair troedfedd oddi ar y llawr.

Ymhen ychydig amser yr oedd Douglas Bader yn swyddog pwysig yn y llu awyr.

Wedi pasio drwy'r mannau angenrheidiol heb gael fy holi neu fy amau - mae edrych yn betrusgar mewn maes awyr yn wendid - dyma fi'n setlo ar yr awyren.

Hei lwc y gallwn ei ladd, neu ei ddal." Un diwrnod bu brwydr fawr yr yr awyr uwchben traethau Ffrainc.

Y tro hwn mae'n anodd iawn gweld yr alaeth o gwbl, ac mae'r rhan fwyaf ohoni yn anweladwy oherwydd disgleirdeb yn awyr.

Nhw oedd wedi gollwng y lefel uchaf o nwyon gwenwynig i'r awyr y llynedd er bod lefel y deunydd mwyaf gwenwynig gan y cwmni yn fach iawn.

Pan fydd goleuni'r haul neu oleuni artiffisial yn disgleirio ar ddefnydd didraidd megis y dudalen hon yr ydych chwi'n ei darllen, adlewyrchir y cyfan, bron, o'r goleuni yn ol i'r awyr, sy'n golygu y medrwn ni ei weld.

Ond yr oedd yna eleni yn yr Hen Goleg, Aberystwyth, ymdeimlad cryf o bwrpas a chryn dipyn o dân yr 'Oes Aur' futholegol honno y bydd newyddiadurwyr a chenedlaetholwyr sydd wedi hen chwythu eu plwc yn hoffi malu awyr amdani.

Faint mwy o ddifrod a ddioddefai'r eglwysi a'u capeli gan y cyrchoedd awyr cyn y byddai'r rhyfel drosodd?

Cododd y lleisiau yn uwch ac yn y diwedd dyma lanc yn neidio i ben wal y ffynhonnau gan daflu ei wallt cyrliog du yn ôl a chodi ei ddwrn i'r awyr.

Wrth syllu i'r awyr ar noson glir gallwn weld yr Aradr, Orion a sawl un o'r cytserau amlwg eraill.

Mwynhaodd y sylw a llithro'n ôl i'w blynyddoedd melyn - cysgu yn yr un ystafell fechan lle y gwelsai wyneb Duw yn y lleuad a chlywed Evan Moses yn mwmian am Ei gartre i fyny rywle yn yr awyr.

Haul tanbaid, awyr ddigwmwl o fora gwyn tan nos, a'r môr yn las, las.

Y mae caniata/ u i fwg ein ffatrioedd wenwyno'r awyr a dad- ddeilio'r coed ac i'w helifiant lygru'r afonydd yn drosedd yn erbyn y Creawdwr.

Pan fo'r lleuad yn llawn, mae ei golau yn goleuo'r awyr.

Gallwn feddwl amdanynt fel mynyddoedd rhew yn yr awyr.

'Diawch, tyrd allan o'r car 'ma,' meddwn i a heb i mi sylweddoli, roedd y car wedi gadael y ddaear ac yn gyrru'n hamddenol drwy'r awyr.

Creffais ar y dyn o 'mlaen yn mynd arni hi - safodd yn ei hymyl, herciodd y lifft a neidiodd y dyn ddwy lath i'r awyr - ac i fyny a fo!

Ffroenodd yr awyr gan edrych i gyfeiriad y trwyn o graig, ei llygaid yn rowlio a'i thafod yn saethu o'i cheg.

Wedi i ddwy fuwch a dynewad a llo fod yn y beudy trwy oerni'r hirlwm, erbyn dechrau Ebrill, mi fyddai'r tamaid awyr fyddai i'w weld trwy'r drws o'r beudy dros ben y domen yn mynd yn llai ac yn llai a'r llwybr i basio rhwng y drws a'i godre yn mynd yn gulach ac yn gulach.

Fe ddechreuodd y dryswch o'r eiliadau cynta', pan gliriodd y cymylau uwch Vilnius ac y trawodd yr awyren DanAir y tarmac ym maes awyr digysur y dref.

Mae'n gwarchod llygad y camel rhag gronynnau o dywod sy'n hedfan yn awyr y diffeithwch.

'Dad, Dad,' galwodd Mali a chwifio'i dyrnau yn yr awyr.

Roedd yr oedi'n niwsans i griw o ohebwyr blinedig ond yn dyngedfennol i'r gwirfoddolwyr a oedd yn gorfod symud bwyd yn gyflym o'r maes awyr i'r canolfannau bwydo, os am ddal eu gafael arno.

"Dyma ein cyfle i gyfarfod â'r gelyn," atebodd Douglas gan hercian tuag at ei Spitfire yn y maes awyr.

Erbyn hyn, os oes dau neu dri o dai yn weddol agos at ei gilydd ar fin y ffordd, mae'n rhaid cael lamp drydan i gneitio drwy'r nos ar ddrysau caeedig a ffordd ddidramwy, ac y mae goleuadau'r man bentrefi'n llewyrch melyn yn yr awyr dywyll.

Gwawr las asur sydd i'r awyr, yn bwl i gyd ac yn llawn cymylau a'r rheini, fel coed anferth, yn symud â rhyw rym direolaeth.

Drwy'r dydd bu'r plu yn chwyrlio o'r awyr lwyd a phan ddaeth y nos a'i rhew, ni allai yr un cerbyd dramwyo'r ffyrdd o gylch y dref.

Wyth ar hugain o oriau yn yr awyr.

Wrth fynd o'r waliau mawr, awyr-agored i waliau mwy cyfyng, mae'r sloganau'n newid cywair yn ogystal.

Bu mentrau llwyddiannus ar yr awyr.

'Ym maes awyr milwrol Orumiyeh, oeddwn i.

Fydd raid inni ond gwylio'r awyr am y llewyrch.'

Wrth inni bori dros gynnwys hwnnw, byddai'r Arlywydd Reagan a'i osgordd eisoes yn ei gwadnu hi am y maes awyr.

Weithiau mae digwyd- diadau anghyffredin yn effeithio ar liwiau'r awyr.

Ces fy nghroesawu'n wresog gan un o gynrychiolwyr y cwmni, ac wrth i fi gael fy ngyrru allan o'r maes awyr, gwelais, am y tro cyntaf y shanty towns oedd ar bob ochr i'r ffordd.

Gyda'r newyn yn y gell gosb daeth yr hiraeth am sigaret; hiraeth am glywed ei haroglau, am osod y tân wrth ei blaen melyn, gollwng y mwg glas allan rhwng ei wefusau a'i weled yn ymdorchi i'r awyr.

O'n cwmpas ar y tarmac, roedd hen awyrennau Aeroflot fel morfilod ar draeth ac ambell fodel propeliog yn dadfeilio'n ddi-urddas o dan yr awyr lwydaidd.

Y cam nesaf oedd i'r gyrrwr ein cyhuddo o fwyta sglodion tatws ar y bws oherwydd dychmygai fod arogl sglodion yn yr awyr.

Hyd yn oed yma, mae treulio noson yn yr awyr agored, mewn dillad gwlyb, yn gofyn am drwbwl." "Fyddwn i ddim wedi aros allan drwy'r nos." "Roeddech chi'n cysgu pan gefais i hyd ichi..." Tawodd pan ddaeth y gwas â'r coffi a'r ffrwyth iddi.

Yr oedd Cyngor y Coleg wedi penodi Pwyllgor Amddiffyn rhag Cyrchoedd Awyr o dan gadeiryddiaeth yr Athro Ifor Williams ac aeth hwnnw ati i sicrhau nad oedd yr un llewyrch o oleuni i'w weld trwy ffenestri'r adeiladau.

Gwylient y golau yn troi yn yr awyr fel llewyrch o oleudy fel yr âi'r cerbyd heibio i ambell dro yn y ffordd.

Byddai'r merched a'r gwragedd wedi paratoi gwledd i'w mwynhau yn yr awyr agored, a byddai'r darlithydd fynychaf yn torri ei ddarlith yn ddwy ran - un cyn y picnic mawr a'r llall ar ôl hynny.

Medrwch eu gweld yn ffurfio patrymau hyfryd yn awyr y nos.

Mae'r lliwiau'n rhan o gyfansoddiad gofodol y llun, glas clir yr awyr a melyn y das yn gwrthgyferbynnu â gwyrdd tywyll y blaendir.

Maent hefyd am weld Twrci yn dod yn rhan o'r Undeb Ewropeaidd - bu meysydd awyr milwrol Twrci yn ganolfannu cyfleus iawn i alluogi awyrennau yr Taleithiau Unedig fomio Irác.

Mae'r golau hwn yn amharu ar nifer y ser y gallwn eu gweld (yn yr un modd ag y mae golau'r ystafell yn eu rhwystro rhag weld pethau tywyll y tu allan pan edrychwn allan o ystafell gyda'r nos.) Dywedwn fod golau'r lleuad yn effeithio ar ddisgleirdeb yr awyr, neu ar ba mor dywyll yw'r awyr.

Dyna paham y byddai'r rhan fwyaf ohonynt yn tynnu'r olwynion yn yr awyr agored.

Rwy'n gallu hedfan yn iawn," chwarddodd pan oedd yn uchel yn yr awyr.

Pan fydda i'n sgwennu hwn gartra, mi fydda i'n medru edrach allan drwy'r ffenast, a gweld yr haul yn mynd i lawr, a dibynnu beth fydd 'i liw o, a lliw yr awyr, mi fydda i'n dyfalu sut ddiwrnod fydd hi fory.

Wrth edrych ar yr awyr trwy ddeulygadion gwelir llawer mwy o ser.

Nid oedd angen dweud hynny, ddi-waith, gan fod y cŵn bron â marw eisiau mynd i'r awyr iach.

Erbyn hyn 'roedd sifiliaid wedi ymuno yn yr ymladd, a phensiynwyr, gwragedd a phlant yn dioddef ymosodiadau o'r awyr.

Trodd ar ei gefn i wylio'r haul yn goleuo'r awyr uwchben y Cefnfor Tawel.

Codwyd fy nghorff nes yr oeddwn yn hedfan drwy'r awyr.

Hedfanais o faes awyr Heathrow ar ddiwrnod oer diflas yn Ionawr, a hanner dydd yn ddiweddarach, glaniais yn heulwen danbaid maes awyr Cape Town.

Llithrai'r cymylau yn frysiog ar draws yr awyr lwyd.

Deuai sain bandiau milwrol yn gyson dros yr awyr, a rhwng hynny clywem areithiau tanbaid, i gyd mae'n siwr yn cyhoeddi rhinweddau y sustem gomiwnyddol, a chanu clodydd y chwyldro mawr a arweiniodd at y fath gyfundrefn lweyrchus.

Roedd bathodyn Lithuania'n lliwgar-ffres ar ddillad swyddogion y maes awyr - yn ôl y drefn flaenoriaethau draddodiadol mewn sefyllfaoedd o'r fath, roedd iwnifforms ar ben y rhestr.

Weithiau deuai i'r golwg fel petai awel yn ei chwythu tuag ato, yna ciliai drachefn a gadael yr awyr yn las uwchben.

mae'r rhaglen gylchgrawn The wRap (ar yr awyr ddwywaith yr wythnos ar ddydd Mawrth a dydd Iau) wedi cyflwyno pynciau ychwanegol yn ogystal â chyflwyno ei detholiad arferol o ffyrdd o fyw, chwaraeon, newyddion, adloniant a diwylliant tra profodd After Midnight, sioe jukebox fideo fywiog wedii chyflwyno gan Lisa Matthews, yn boblogaidd iawn.